Επιστήμονες, κυβερνήσεις και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, παγκοσμίως, ένωσαν τις δυνάμεις τους, με κοινό σκοπό την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19. Στην Ελλάδα, οι αρμόδιες αρχές έχουν προχωρήσει σε σημαντικά βήματα για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που αναδείχθηκαν εντονότερα στον τομέα της Υγείας. Και θα πρέπει να γίνουν ακόμα περισσότερα ώστε να συνεχίσουμε να έχουμε εξασφαλισμένη τη σταθερή πρόσβαση όλων των ασθενών σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας και στις βέλτιστες καινοτόμες θεραπείες. Αυτό επεσήμανε η Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της AstraZeneca Ελλάδας και Κύπρου, Έλενα Χουλιάρα, από το βήμα του “Sixth Sustainability Summit for south-east Europe and the Mediterranean” του Economist, που διεξήχθη στην Αθήνα, την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022.
«Σήμερα, σε μία από τις λίγες φορές στην ιστορία του ΕΣΥ που υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια, βλέπουμε το Υπουργείο Υγείας να τα αξιοποιεί και να προχωρά προγραμματίζοντας εμβληματικές μεταρρυθμίσεις, με σχέδια για την Πρωτοβάθμια, τη Δημόσια & την Ψυχική Υγεία, καθώς και την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών και τη διαχείριση και την μέτρηση της αποδοτικότητας των νοσοκομειακών υπηρεσιών», επεσήμανε κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στην ενότητα “ Sustainability And Public Health”.
Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι: «Μπορούμε ωστόσο να κάνουμε πολλά ακόμα για να συνεχίσουμε να έχουμε εξασφαλισμένη την απρόσκοπτη και έγκαιρη πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας και κατ’ επέκταση στις βέλτιστες καινοτόμες θεραπείες όταν τις χρειαζόμαστε. Ο τομέας του φαρμάκου και ιδίως του καινοτόμου φαρμάκου αντιμετωπίζει πολλές στρεβλώσεις και επιβαρύνεται με υπέρογκες υποχρεωτικές εκπτώσεις. Για να αντιμετωπίσουμε τις σημαντικές προκλήσεις του τομέα της Υγείας οφείλουμε να ενισχύσουμε την αποτελεσματική συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων. Απαιτείται κοινή στόχευση κυβερνήσεων και νομοθετών, επιστήμης και ακαδημαϊκών, ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, παρόχων υπηρεσιών υγείας και φορέων ασφάλισης και φυσικά των ασθενών».
Αναφερόμενη ειδικότερα στην ανάγκη να επιτευχθεί εξορθολογισμός της φαρμακευτικής δαπάνης και διασφάλιση της βιωσιμότητας του καινοτόμου φαρμάκου χωρίς να επιβαρύνεται μονόπλευρα ο τομέας της καινοτομίας, τόνισε: «Η επιβάρυνση των καινοτόμων φαρμάκων από περίπου 49% το 2021, αναμένεται για το 2022 θα φτάσει κοντά στο 70% της τιμής τους. Αυτό σημαίνει ότι το 2021, ένα στα δύο σκευάσματα διατέθηκε δωρεάν, ενώ το 2022 για κάθε τρία σκευάσματα, μόνο το ένα θα πληρώνεται. Εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κάποιος τις συνθήκες οικονομικής ασφυξίας για την καινοτόμο βιομηχανία όταν η επιβάρυνση φτάνει σε τέτοια επίπεδα».
Η ανάγκη για κοινή στόχευση και το PHSSR
Η κα Χουλιάρα ανέδειξε την ανάγκη συνεργασίας προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που -αν και προϋπήρχαν- εμφανίστηκαν με εντονότερο τρόπο κατά τη διάρκεια της πανδημίας της Covid-19. Όπως είπε, βασικό μάθημα της πανδημίας είναι η εκ νέου διαπίστωση ότι στον κλάδο της Υγείας απαιτούνται άμεσα λύσεις σε παγκόσμιες προκλήσεις, την ώρα που τα εγχώρια συστήματα υγείας έχουν τοπικά χαρακτηριστικά.
Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε στον εποικοδομητικό ρόλο της AstraZeneca μέσα από τη στήριξη της πρωτοβουλίας του PHSSR: «Το 2020 -αμέσως μετά το ξέσπασμα της πανδημίας- αποφασίσαμε μαζί με το London School of Economics και το World Economic Forum να ιδρύσουμε τη διεθνή συνεργασία PHSSR, αρχικά του “ Partnership for Health System Sustainability and Resilience”. Σκοπός της είναι να εντοπίσει και να αναδείξει αδυναμίες και να απαντήσει στο ερώτημα εάν υπάρχει τρόπος -και ποιος- να αναδιαρθρώσουμε καλύτερα τα συστήματα υγείας των χωρών μας για να αντέχουν κλυδωνισμούς και να ανακάμπτουν γρήγορα. Η Ελλάδα, βρίσκεται ανάμεσα στις 20 χώρες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία αυτή με επικεφαλής της μελέτης τον Επίκουρο Καθηγητή Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας κ. Αθανασάκη από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής πλαισιωμένο από την ομάδα του και επιπλέον 20 κορυφαίους εκπροσώπους από τον τομέα της υγείας».
Καινοτόμος φαρμακοβιομηχανία και πανδημία
Αναφερόμενη, μάλιστα, στη συνεισφορά της κοινής προσπάθειας και της συγκέντρωσης δυνάμεων της επιστήμης στην αντιμετώπιση της πανδημίας, η κα Χουλιάρα απέδωσε έμφαση στον καθοριστικό ρόλο της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας η οποία και πρωτοστάτησε στην παγκόσμια πρόσφατη μάχη έναντι της Covid-19. «Η συνδυασμένη προσπάθεια ήταν αυτό που μας έκανε να φτάσουμε γρηγορότερα από ποτέ στην παρασκευή και τη διάθεση εμβολίων που έσωσαν ζωές. Στην AstraZeneca για παράδειγμα έχουμε έως σήμερα προμηθεύσει περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια δόσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη χωρίς κέρδος για την εταιρία. Υπολογίζεται ότι μόνο στον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας του, το εμβόλιό μας, έσωσε πάνω από 6 εκατομμύρια ζωές. Ταυτόχρονα πετύχαμε την ανάπτυξη και διάθεση μονοκλωνικών αντισωμάτων, που αποτελούν τη μόνη λύση για την προστασία των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού που δεν ανταποκρίνονται στον εμβολιασμό και είναι από τον Ιούνιο διαθέσιμα και στη χώρα μας»