Tα βασικά ζητήματα που θα επηρεάσουν τον φαρμακευτικό τομέα τα επόμενα χρόνια παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων και Συνδέσμων (EFPIA), που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 15 Ιουνίου 2016, στις Βρυξέλλες. Το παρών έδωσαν ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κ. Πασχάλης Αποστολίδης και ο Γενικός Διευθυντής του ΣΦΕΕ, κ. Μιχάλης Χειμώνας. Όπως σημειώθηκε τόσο από τις ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις που πραγματοποιήθηκαν όσο και από τους συμμετέχοντες, ο κλάδος διανύει μια εποχή ανάπτυξης που θα συνεχιστεί με αμείωτη ένταση για περίπου ακόμη 20 χρόνια. Σε αυτόν τον καινοτόμο χαρακτήρα της φαρμακοβιομηχανίας η Ευρώπη πρέπει να δώσει προτεραιότητα, ώστε να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της αξιοποίησης των δεδομένων για τη βελτίωση της παραγωγικότητας του τομέα της υγείας. Ιδιαίτερα, τη στιγμή που για την αντιμετώπιση των θεραπευτικών προκλήσεων σε παγκόσμια κλίμακα αναπτύσσονται πάνω από 7.000 φάρμακα.
Στο σύνολό τους οι συμμετέχοντες συμφώνησαν, ότι οι μακροχρόνιες μελέτες παρακολούθησης στον χώρο της πραγματικής κλινικής πρακτικής θα πρέπει πλέον να κατευθύνονται προς τη μέτρηση των αποτελεσμάτων. Στο μέλλον, η παροχή υπηρεσιών υγείας θα πρέπει να έχει ως γνώμονα την έμφαση στα αποτελέσματα, ενθαρρύνοντας την πιο έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση, βελτιώνοντας την πρόσβαση των ασθενών και την αποτελεσματική αποκατάσταση της υγείας τους, ώστε να αποφεύγονται οι δαπανηρές νοσοκομειακές διαδικασίες.
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο Γενικός Διευθυντής της EFPIA κ. Richard Bergström, ανάδειξε τις θετικές εξελίξεις κατά τα δύο τελευταία χρόνια της ευρωπαϊκής φαρμακευτικής βιομηχανίας, κατά τις οποίες η Ευρώπη κατέγραψε πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο φαρμάκων σε αντίθεση με τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, επισήμανε την επιτυχή ανάπτυξη θεραπειών για τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον διαβήτη, καθώς και την πρόοδο που σημειώθηκε στην ψωρίαση, τον αυτισμό, τη σκλήρυνση κατά πλάκας και την κυστική ίνωση. Ο κ. Bergström παραδέχθηκε ωστόσο ότι, ενώ έχουμε καινοτόμα προϊόντα, η διείσδυσή τους στα συστήματα υγείας αποτελεί μια σημαντική πρόκληση.
Επιπλέον, εξασφαλίζοντας ότι ο ασθενής ακολουθεί τη σωστή θεραπεία, μειώνεται η άσκοπη χρήση τεχνολογιών υγείας και έτσι βελτιστοποιείται η αποτελεσματικότητα των συστημάτων υγείας. Με αυτό το σκεπτικό, η πιο έξυπνη κατανομή των πόρων ανταμείβει την καινοτομία που αποδίδει θετικά αποτελέσματα.
Ειδικότερα:
• περιορίζοντας την αναποτελεσματικότητα απελευθερώνονται πόροι που μπορούν να επενδυθούν στην πραγματική και ουσιαστική καινοτομία
• ανταμείβοντας τους παρόχους υπηρεσιών υγείας με βάση τα αποτελέσματα, ενισχύεται η προθυμία τους να επενδύσουν σε αποτελεσματικές καινοτομίες
• καταργώντας τα στεγανά δημιουργούνται οι αναγκαίες συνθήκες ώστε να προσφέρονται ολοκληρωμένες υπηρεσίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων των υποστηρικτικών υπηρεσιών
• ενθαρρύνοντας τη στενότερη συνεργασία με τους προμηθευτές αναπτύσσονται από κοινού λύσεις, με μετρήσιμο αποτέλεσμα.
Παράλληλα, αναφορά έγινε στην ανάγκη να μειωθεί ο χρόνος νοσηλείας με σκοπό τον περιορισμό του κόστους, ενώ για ορισμένες χώρες τονίστηκε ότι απαιτείται η μετάβασή τους από ένα σύστημα με επίκεντρο το νοσοκομείο σε ένα σύστημα που στηρίζεται περισσότερο στην πρωτοβάθμια και εξωνοσοκομειακή ιατρική φροντίδα. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάγκη εφαρμογής πιο ολοκληρωμένων μοντέλων υπηρεσιών υγείας που θα έχουν στο επίκεντρο τον ασθενή, τα οποία μπορούν να εξαλείψουν τους φραγμούς μεταξύ πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας αντιμετωπίζοντας με αυτόν τον τρόπο την αυξανόμενη επιβάρυνση των συστημάτων υγείας εξαιτίας των χρόνιων παθήσεων. Ταυτόχρονα, στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν τα συμπεράσματα σχετικά και με την αντιμετώπιση από τα συστήματα υγείας και κοινωνικής φροντίδας των κοινών προκλήσεων της γήρανσης του πληθυσμού και της αυξημένης συχνότητας εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων, τα οποία επιβάλουν να δοθεί αυξημένη έμφαση στην παροχή υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας με προστιθέμενη αξία, υπηρεσίες δηλαδή οι οποίες θα εξασφαλίζουν τη βέλτιστη σχέση θεραπευτικών αποτελεσμάτων και κόστους.
Την Ετήσια Συνέλευση έκλεισε ο Πρόεδρος της EFPIA κ. Joe Jimenez, ο οποίος τόνισε ότι η πρόοδος του φαρμακευτικού κλάδου κατά την τελευταία δεκαετία έχει θέσει τα θεμέλια για καινοτομίες επί σειρά ετών στο μέλλον. Παρατήρησε ότι ορισμένα συστήματα υγείας δεν είναι έτοιμα για την καινοτομία που έρχεται, σχολιάζοντας ότι «για να είναι καλό ένα φάρμακο, πρέπει να είναι καλό το σύστημα που το προσφέρει». Πρόσθεσε δε ότι είναι απαραίτητο να γίνει στροφή από τη μέτρηση αποκλειστικά των εισροών σε μια ευρύτερη προσέγγιση που θα βασίζεται στη μέτρηση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων. Κατά τον κ. Jimenez, τα σύγχρονα συστήματα δεδομένων θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα συστήματα υγείας να πραγματοποιήσουν αυτή τη μετάβαση. Όπως είπε: «Αν δώσουμε έμφαση στα αποτελέσματα, μπορούμε να αποδεσμεύσουμε πόρους ύψους 450 δισεκ. δολαρίων, που θα είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν για τη φροντίδα των ηλικιωμένων και την αντιμετώπιση χρόνιων νοσημάτων».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κύριος Πασχάλης Αποστολίδης, στάθηκε στις ευκαιρίες που ανοίγονται για τη χώρα μας στο πεδίο της προσέλκυσης επενδύσεων για έρευνα και ανάπτυξη στον φαρμακευτικό κλάδο, σε μία περίοδο μάλιστα, που η Ευρωπαϊκή αγορά θα εξακολουθήσει να αναπτύσσεται. Συνεχίζοντας την τοποθέτησή του, ο κύριος Αποστολίδης υπογράμμισε τη σπουδαιότητα δημιουργίας ενός Εθνικού Σχεδίου για την αξιοποίηση των ευκαιριών αυτών, διασφαλίζοντας ένα πλαίσιο σταθερότητας για την αναβάθμιση των υπηρεσιών της δημόσιας υγείας. «Μία προσπάθεια στην οποία ο φαρμακευτικός κλάδος, Ελληνικές και Παγκόσμιες εταιρίες, είναι ενωμένες και αποφασισμένες να συνδράμουν την Πολιτεία, ώστε να μην αφήσουμε άλλες ευκαιρίες ανεκμετάλευτες για τη χώρα».
Στο πλαίσιο της Ετήσιας Γενική Συνέλευσης της EFPIA ο Πρόεδρος και ο Γενικός Διευθυντής του ΣΦΕΕ συναντήθηκαν με τις αρμόδιες επιτροπές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα οικονομικών και υγείας. Όπως υπογράμμισαν τα στελέχη του ΣΦΕΕ προς τους Ευρωπαίους αξιωματούχους η αντιμετώπιση της ραγδαίας επιδείνωσης των υπηρεσιών δημόσιας υγείας στη χώρα μας και της μεγάλης επιβάρυνσης της υγείας των Ελλήνων πολιτών αποτελεί προτεραιότητα για τον κλάδο, έχοντας πάντα στο επίκεντρό του ενδιαφέροντός του τη διασφάλιση της ανεμπόδιστης πρόσβασης του Έλληνα ασθενή στις θεραπείες που χρειάζεται. Επιπροσθέτως, τόνισαν την αναγκαιότητα στήριξης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην προσπάθεια εξορθολογισμού της δημόσιας δαπάνης Υγείας, χωρίς περαιτέρω μείωση των διαθέσιμων πόρων αλλά και διευθέτησης των εκκρεμοτήτων προς τις εταιρίες, οι οποίες φτάνουν περίπου τα 1,4 δις ευρώ. Απαραίτητες παρεμβάσεις για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος σταθερότητας και προβλεψιμότητας, η έλλειψη των οποίων στερεί από τη χώρα τη δυνατότητα αξιοποίησης των προοπτικών και των ευκαιριών που διαθέτει στην έρευνα και την ανάπτυξη καθώς και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αντιστρέφοντας το φαινόμενο «φυγής ανθρώπινου δυναμικού υψηλών δεξιοτήτων».