Στη διαπίστωση ότι η Τουρκία απομακρύνεται από την ΕΕ καταλήγει η ετήσια έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Παρουσιάζοντας την έκθεση, η Ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι τόνισε ότι η Τουρκία παραμένει υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ, βασικός εταίρος της ΕΕ και στρατηγικός γείτονας για την ΕΕ. «Η Τουρκία δηλώνει ότι είναι έτοιμη να ενταχθεί στην ΕΕ αλλά βλέπουμε ότι η χώρα απομακρύνεται από την ΕΕ», πρόσθεσε η Φ. Μογκερίνι, σημειώνοντας ότι θα ήταν θετικό για τους Τούρκους πολίτες να αναστραφεί τώρα αυτή τη τάση.
Η έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει ότι η Τουρκία απομακρύνεται από τις ευρωπαϊκές αξίες, συρρικνώνοντας θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες και παρεμποδίζοντας σοβαρά την ελευθερία της έκφρασης. Παράλληλα, η έκθεση αφήνει αιχμές για την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και καλεί την Άγκυρα να ανατρέψει αυτήν την αρνητική τάση.
Σε ό,τι αφορά τα ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα, η έκθεση τονίζει ότι ενώ η επιχειρησιακή συνεργασία με την Ελλάδα για τη διαχείριση του μεταναστευτικού συνεχίζεται, “οι εντάσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο υπονόμευσαν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια" και "υπήρξαν επανειλημμένες και αυξημένες παραβιάσεις των χωρικών υδάτων και των εναέριων χώρων της Ελλάδας και της Κύπρου από την Τουρκία".
Επιπλέον, η Επιτροπή υπενθυμίζει τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 2018 η οποία “καταδικάζει έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος".
Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει επισημάνει την υποχρέωση της Τουρκίας να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και έχει καλέσει την Τουρκία “να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου να διερευνά και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο".
Εξάλλου, η έκθεση καταγράφει τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ, επαναλαμβάνει τις προειδοποιήσεις κατά της Άγκυρας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και καλεί την Τουρκία να τηρήσει τις υποχρεώσεις της για να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Συγκεκριμένα η έκθεση της Επιτροπής τονίζει ότι "οι εντάσεις στην περιοχή γύρω από την προοπτική διερεύνησης υδρογονανθράκων στις ακτές της Κύπρου αυξήθηκαν λόγω των ενεργειών και των δηλώσεων της Τουρκίας που αμφισβητούν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται τους πόρους υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της".
Καταγράφεται ότι "τον Μάιο του 2019, η Τουρκία έστειλε μια πλατφόρμα γεωτρήσεων συνοδευόμενη από στρατιωτικά σκάφη στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυξάνοντας περαιτέρω τις εντάσεις".
Επισημαίνεται, επίσης, ότι οι εντάσεις στην περιοχή γύρω από την προοπτική της εξερεύνησης υδρογονανθράκων στις ακτές της Κύπρου αυξήθηκαν λόγω των ενεργειών και των δηλώσεων της Τουρκίας που αμφισβητούν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλευτεί πόρους υδρογονανθράκων στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Παράλληλα, η έκθεση επισημαίνει ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη εκπληρώσει την υποχρέωσή της να διασφαλίσει την πλήρη και άνευ διακρίσεων εφαρμογή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου στη Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ.
Σε ερώτηση για τις κυρώσεις στην Τουρκία με αφορμή την στάση τςη στην Ανατολική Μεσόγειο η Φεντερίκα Μογκερίνι, ανέφερε ότι αυτές θα συζητηθούν στις 17 Ιουνίου στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών στο Λουξεμβούργο και οι τελικές αποφάσεις θα παρθούν στη Σύνοδο Κορυφής που θα διεξαχθεί στις 21 Ιουνίου.