Η Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών του Κοινοβουλίου ενέκρινε την Πέμπτη ένα ψήφισμα που ασχολείται με διάφορες προκλήσεις που προκύπτουν από την ταχεία ανάπτυξη τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) και αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων (ADM).
Όταν οι καταναλωτές αλληλεπιδρούν με ένα σύστημα ADM, θα πρέπει να «ενημερώνονται σωστά για τον τρόπο λειτουργίας του, για τον τρόπο προσέγγισης ενός ανθρώπου με εξουσίες λήψης αποφάσεων και για τον τρόπο με τον οποίο οι αποφάσεις του συστήματος μπορούν να ελεγχθούν και να διορθωθούν», λέει η επιτροπή.
Τα συστήματα αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούν μόνο υψηλής ποιότητας και αντικειμενικά σύνολα δεδομένων και "επεξηγηματικούς και αμερόληπτους αλγορίθμους", προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη και η αποδοχή των καταναλωτών, αναφέρει το ψήφισμα. Θα πρέπει να δημιουργηθούν δομές επανεξέτασης για την αντιμετώπιση πιθανών λαθών στις αυτοματοποιημένες αποφάσεις. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει η δυνατότητα για τους καταναλωτές να αναζητούν ανθρώπινη κριτική και αποκατάσταση για αυτοματοποιημένες αποφάσεις που είναι τελικές και μόνιμες.
"Οι άνθρωποι πρέπει πάντα να είναι τελικά υπεύθυνοι για τις αποφάσεις που λαμβάνονται μέσω των διαδικασιών της ADM, και ιδίως σε σχέση με τα ιατρικά, νομικά και λογιστικά επαγγέλματα και τον τραπεζικό τομέα", υπογραμμίζουν οι ευρωβουλευτές.
Προσαρμόστε τους κανόνες ασφάλειας και ευθύνης στις νέες τεχνολογίες
Τα προϊόντα με δυνατότητα AI μπορούν να εξελιχθούν και να ενεργήσουν με τρόπους που δεν προβλέπονται κατά την πρώτη διάθεσή τους στην αγορά. Οι ευρωβουλευτές παροτρύνουν την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την προσαρμογή των κανόνων ασφαλείας της ΕΕ για τα προϊόντα (π.χ. οδηγίες για τα μηχανήματα και την ασφάλεια των παιχνιδιών) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές προστατεύονται από βλάβες, οι κατασκευαστές είναι σαφείς σχετικά με τις υποχρεώσεις τους και οι χρήστες ενημερώνονται για τον τρόπο χρήσης αυτών των προϊόντων.
Η οδηγία για την ευθύνη λόγω προϊόντων, η οποία εγκρίθηκε πριν από 30 χρόνια, θα πρέπει επίσης να επικαιροποιηθεί ώστε να προσαρμοστούν οι έννοιες όπως η «ζημία» του προϊόντος και το «ελάττωμα» καθώς και οι κανόνες που διέπουν το βάρος της απόδειξης.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν την εκπόνηση ενός σχεδίου αξιολόγησης των κινδύνων για την AI και την ADM και την υιοθέτηση μιας κοινής προσέγγισης της ΕΕ που θα συμβάλει στην εξασφάλιση των οφελών αυτών των διαδικασιών και θα μετριάσει τους κινδύνους σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ελέγξτε τις διαφοροποιημένες τιμές και τις διακρίσεις
Σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, οι έμποροι πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές όταν η τιμή των αγαθών ή των υπηρεσιών έχει εξατομικευθεί βάσει της ADM, υπενθυμίζουν οι βουλευτές, ζητώντας από την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή αυτών των κανόνων. Πρέπει επίσης να ελέγξει τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται ο κανονισμός της ΕΕ για την απαγόρευση αδικαιολόγητου γεωφράκτου για να εξασφαλιστεί ότι η ADM δεν χρησιμοποιείται για τη διάκριση σε βάρος των καταναλωτών λόγω της εθνικότητας, του τόπου κατοικίας ή της προσωρινής εγκατάστασής τους.
Παράθεση αναφοράς
Η Petra De Sutter (Verts / ALE, BE), πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών, δήλωσε τα εξής: "Η τεχνολογία στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων προχωρεί με αξιοσημείωτο ρυθμό. Η επιτροπή εξέφρασε σήμερα την ικανοποίησή της για τις δυνατότητες αυτών των προόδων, επισημαίνοντας ταυτόχρονα τρία σημαντικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι διασφαλίζεται η προστασία και η εμπιστοσύνη των καταναλωτών, ότι οι κανόνες της ΕΕ σχετικά με την ασφάλεια και την ευθύνη για προϊόντα και υπηρεσίες είναι κατάλληλοι για το σκοπό της ψηφιακής εποχής και ότι τα σύνολα δεδομένων που χρησιμοποιούνται σε αυτοματοποιημένα συστήματα λήψης αποφάσεων είναι υψηλής ποιότητας και είναι αμερόληπτα ".
Επόμενα βήματα
Το ψήφισμα, το οποίο εγκρίθηκε στην επιτροπή με 39 ψήφους υπέρ, χωρίς ψήφους κατά και 4 αποχές, θα ψηφισθεί από την ολομέλεια σε προσεχή σύνοδο ολομέλειας. Θα τροφοδοτήσει περαιτέρω τις εργασίες του Κοινοβουλίου επί του θέματος.
Μετά την ψηφοφορία στην Ολομέλεια, το ψήφισμα θα διαβιβαστεί στο Συμβούλιο της ΕΕ (κράτη μέλη) και στην Επιτροπή, ώστε να λάβουν υπόψη τις απόψεις των βουλευτών σχετικά με την AI και την ADM. Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι πρόκειται να παρουσιάσει τα σχέδιά της για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση για το ΑΙ στις 19 Φεβρουαρίου 2020.