Η παγκόσμια βιομηχανία της βιοτεχνολογίας αναπτύχθηκε με δυναμισμό το 2014, πετυχαίνοντας πρωτοφανείς επιδόσεις σε όλους τους οικονομικούς δείκτες, περιλαμβανομένων των εσόδων, της κερδοφορίας και των αντληθέντων κεφαλαίων. Οι θετικοί αυτοί δείκτες, σε συνδυασμό με τις επιτυχίες προβεβλημένων προϊόντων και με μια καλή χρονιά για τις νέες εγκρίσεις φαρμάκων, οδήγησε για πρώτη φορά τη συνολική κεφαλαιοποίηση του κλάδου πάνω από το όριο του ενός τρις. Αυτά είναι μερικά από τα σημαντικά ευρήματα της 29ης ετήσιας έκθεσης της ΕΥ για τον κλάδο της βιοτεχνολογίας, Beyond borders: Reaching new heights.
Ο Glen Giovannetti, επικεφαλής της ΕΥ για τον τομέα της υγείας παρατηρεί: «Οι εξαιρετικές επιδόσεις και η ωρίμανση της παγκόσμιας βιομηχανίας της βιοτεχνολογίας μας επιτρέπουν να αισιοδοξούμε ότι μια νέα εποχή καινοτομίας στον κλάδο θα δημιουργήσει μακροπρόθεσμη αξία για τις επιχειρήσεις, τους επενδυτές αλλά και τους ασθενείς. Οι επενδυτές είναι αισιόδοξοι για το μέλλον, επενδύοντας σημαντικά ποσά στους μικρότερους παίκτες που θα πρωταγωνιστήσουν στα επόμενα επιτεύγματα».
Ωστόσο, η επιτυχία γεννά τις δικές της προκλήσεις. «Οι χωρίς προηγούμενο εγκρίσεις νέων προϊόντων έχουν οδηγήσει σε, επίσης πρωτοφανή, πίεση στις τιμές», λέει ο Giovannetti. «Στο μέλλον, οι εταιρείες θα πρέπει να αποδεικνύουν διαρκώς πως τα προϊόντα τους προσφέρουν αξία και συμβάλουν στη συνολική βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης».
Τα βασικά ευρήματα της έρευνας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, και τα εξής:
- Αλματώδης αύξηση πωλήσεων: Οι εταιρείες του κλάδου εγκατεστημένες στα διεθνή κέντρα της βιοτεχνολογίας (ΗΠΑ, Ευρώπη, Καναδάς και Αυστραλία) πέτυχαν πωλήσεις 123 δις δολάρια σημειώνοντας αύξηση 24% έναντι του 2013 και νέο ιστορικό ρεκόρ πωλήσεων. Αν εξαιρεθεί η πρωτοφανής αύξηση των πωλήσεων μιας εκ των κορυφαίων εταιρειών του κλάδου, της Gilead Sciences, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 12%.
- Κερδοφορία για όλους τους σωστούς λόγους: Τα καθαρά κέρδη έφθασαν για πρώτη φορά τα 14,9 δις δολάρια, σημειώνοντας αύξηση κατά 231% σε σχέση με το 2013. Παρά το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος αυτής της αύξησης, οφείλεται στα ισχυρά αποτελέσματα της Gilead Sciences, τα συνολικά καθαρά κέρδη του κλάδου εξακολουθούν να έχουν διπλασιασθεί, ακόμη και αν εξαιρεθούν οι επιδόσεις της εταιρείας αυτής. Αντίθετα με την περίοδο 2009-2012, στη διάρκεια της οποίας οι εταιρείες βιοτεχνολογίας είχαν επιτύχει υψηλή κερδοφορία μέσω της μείωσης του κόστους, η αύξηση της συνολικής καθαρής κερδοφορίας το 2014 βασίζεται σε ισχυρές πωλήσεις νέων προϊόντων.
- Αύξηση των δαπανών για Έρευνα & Ανάπτυξη (Ε&Α): Οι δαπάνες Ε&Α, ένας βασικός δείκτης της υγείας του τομέα, αυξήθηκαν κατά 20%. Αυτή ήταν η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά κατά την οποία οι δαπάνες για Ε&Α αυξήθηκαν ταχύτερα από τα έσοδα του τομέα (μετά την προσαρμογή των στοιχείων ως προς τους παράγοντες που αναφέρθηκαν νωρίτερα). Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μικρότερες εταιρείες, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, πρωταγωνίστησαν στην αύξηση των δαπανών Ε&Α
- Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα η άντληση νέων κεφαλαίων: Οι εταιρείες βιοτεχνολογίας στις ΗΠΑ και την Ευρώπη συγκέντρωσαν 54,3 δις δολάρια το 2014, σημειώνοντας σημαντική αύξηση της τάξης του 72% σε σύγκριση με τις ήδη εντυπωσιακές επιδόσεις του 2013. Οι επιχειρήσεις άντλησαν το πρωτοφανές ποσό των 28,3 δις δολαρίων σε μη δανειακά κεφάλαια από τη δυναμική αγορά των δημόσιων εγγραφών. Το «κεφάλαιο καινοτομίας» – που ορίζεται ως το μετοχικό κεφάλαιο που άντλησαν οι εταιρείες με πωλήσεις κάτω από 500 εκατομμύρια δολάρια και αποτελεί βασικό δείκτη της βιωσιμότητας των εταιρειών βιοτεχνολογίας που βρίσκονται στα πρώτα στάδια ανάπτυξης – έφθασε στο ιστορικά υψηλό ποσό των 27,6 δις δολαρίων. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 120% από τον ετήσιο μέσο όρο της περιόδου 2009-2012.
- Σε πολύ υψηλά επίπεδα η χρηματοδότηση μέσω venture capital: Αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες άντλησαν 7,6 δις δολάρια σε venture capital, σημειώνοντας αύξηση 28% σε σχέση με το 2013 και πλησιάζοντας το ιστορικά υψηλό ποσό των 7,9 δις δολαρίων που είχε αντληθεί το 2007. Θετική ένδειξη για την καινοτομία αποτελεί και το ποσό των 1,8 δις δολαρίων που αντλήθηκε από νεοσύστατες εταιρείες, το οποίο είναι το μεγαλύτερο ποσό της τελευταίας δεκαετίας.
- Μια δυναμική αγορά δημόσιων εγγραφών: 94 αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες βιοτεχνολογίας εισήχθησαν στο χρηματιστήριο το 2014, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 79 αρχικών δημόσιων εγγραφών του 2000. Το ποσό των 6,8 δις δολαρίων που αντλήθηκε από αυτές τις δημόσιες εγγραφές είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ιστορία του κλάδου, οριακά μικρότερο από τα 7,8 δις δολάρια που είχαν αντληθεί κατά τη διάρκεια της γονιδιωματικής έκρηξης του 2000. Η δυναμική των δημόσιων εγγραφών, η οποία ξεκίνησε το 2013, παρέμεινε ισχυρή για οκτώ συνεχόμενα τρίμηνα, το οποίο αποτελεί ακόμη ένα ρεκόρ.
- Κύμα εγκρίσεων νέων φαρμάκων: Οι προσπάθειες του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) να φθάσουν στην αγορά διαφοροποιημένα φάρμακα, οδήγησαν σε συνολικά 41 εγκρίσεις νέων προϊόντων το 2014, σε σχέση με 27 εγκρίσεις το 2013. Περισσότερα από τα τρία τέταρτα αυτών των εγκρίσεων το 2014 αφορούσαν αιτήσεις που υποβάλλονταν για πρώτη φορά.
- Εντυπωσιακή αύξηση των συγχωνεύσεων και εξαγορών (Σ&Ε): Το 2014 οι Σ&Ε έφθασαν σε υψηλό 10 ετών ως προς τον αριθμό των συμφωνιών, καθώς οι φαρμακευτικές εταιρείες αύξησαν την αγοραστική τους δραστηριότητα. To 2014 ολοκληρώθηκαν 68 Σ&Ε στον κλάδο της βιοτεχνολογίας συνολικής αξίας 49 δις δολαρίων. Το 2014 υπήρξε επίσης η πιο επικερδής χρονιά των τελευταίων οκτώ ετών για τις εταιρείες του κλάδου που θέλησαν να συνάψουν νέες συμμαχίες. Το μέγεθος των προκαταβολών ως ποσοστό της συνολικής αξίας των συμφωνιών, ανήλθε στο 11%, ενώ το συνολικό ποσό των προκαταβολών που κατεβλήθησαν, αυξήθηκε κατά 96% φθάνοντας τα 5,1 δις δολάρια.
Παρά τις επιτυχίες του, ο τομέας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ορισμένες σημαντικές προκλήσεις. Ένας αριθμός ώριμων εταιρειών βιοτεχνολογίας ενδέχεται να αντιμετωπίσουν περαιτέρω αντιξοότητες, καθώς πέρα εκτός από τις πιέσεις στις τιμές και την αύξηση του ανταγωνισμού, συμπεριλαμβανομένων των βιο-ομοειδών φαρμακευτικών προϊόντων, θα χρειαστούν νέους τομείς ανάπτυξης. Η επίτευξη αυτής της ανάπτυξης μέσω Σ&Ε θα είναι, κατά πάσα πιθανότητα, ένα δαπανηρό και δύσκολο εγχείρημα.