Η απόφαση έγκρισης (σύσταση) της συμφωνίας υιοθετήθηκε με 660 ψήφους υπέρ, 5 κατά και 32 αποχές, ενώ το συνοδευτικό ψήφισμα όπου το ΕΚ αξιολογεί και εκφράζει τις προσδοκίες του για τη συμφωνία υιοθετήθηκε με 578 ψήφους υπέρ, 51 κατά και 68 αποχές.
Στις 24 Δεκεμβρίου 2020, οι διαπραγματευτές του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ συμφώνησαν επί των όρων της μελλοντικής τους σχέσης, όπως αυτοί καταγράφονται στη Συμφωνία Εμπορίου και Συνεργασίας. Προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η αναστάτωση λόγω του Brexit, η συμφωνία έχει τεθεί προσωρινά σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου. Η έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι απαραίτητη για να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία σε μόνιμη βάση πριν την εκπνοή της στις 30 Απριλίου 2021.
«Ιστορικό λάθος» η αποχώρηση, αλλά ευπρόσδεκτη η συμφωνία
Στο ψήφισμα, το οποίο συνέταξε η Ομάδα Συντονισμού για το Ηνωμένο Βασίλειο και η Διάσκεψη των Προέδρων του ΕΚ, το Κοινοβούλιο επικροτεί ένθερμα την σύναψη της Συμφωνίας Εμπορίου και Συνεργασίας, η οποία περιορίζει τις αρνητικές συνέπειες που απορρέουν από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Χαρακτηρίζουν δε την αποχώρηση «ιστορικό λάθος», δεδομένου ότι καμία τρίτη χώρα δεν απολαμβάνει τα ίδια δικαιώματα με αυτά των κρατών μελών της ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές αναγνωρίζουν τα θετικά σημεία της συμφωνίας εμπορίου όσον αφορά τους μηδενικούς δασμούς και τις μηδενικές ποσοστώσεις, ενώ οι εγγυήσεις για δίκαιους όρους ανταγωνισμού θα μπορούσαν να αποτελέσουν παράδειγμα για μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες, προσθέτουν. Το ΕΚ συμφωνεί με τις διατάξεις που καθορίζουν, μεταξύ άλλων, τους κανόνες για τη αλιεία, την προστασία των καταναλωτών, την εναέρια κυκλοφορία και την ενέργεια.
Ωστόσο, το ΕΚ εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Βρετανία δεν θέλησε να συμπεριλάβει στη συμφωνία θέματα εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και ανάπτυξης, αλλά και για το ότι δεν θέλησε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα Erasmus+.
Ειρήνη στην Ιρλανδία
Αναφερόμενοι στη διατήρηση της ειρήνης στην Ιρλανδία, η οποία είναι ένας εκ των κυριότερων στόχων που είχε θέσει το ΕΚ προκειμένου να εγκρίνει τη συμφωνία για τη μελλοντική σχέση, οι ευρωβουλευτές καταδικάζουν τις πρόσφατες μονομερείς ενέργειες εκ μέρους της βρετανικής κυβέρνησης που παραβιάζουν τη συμφωνία αποχώρησης. Καλούν την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου «να ενεργήσει καλόπιστα και να εφαρμόσει πλήρως τους όρους των συμφωνιών που έχει υπογράψει», συμπεριλαμβανομένου του πρωτοκόλλου για την Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία, και να τους εφαρμόσει βάσει του χρονοδιαγράμματος που έχει από κοινού συμφωνήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το Κοινοβούλιο να συμμετέχει στον έλεγχο των συμφωνηθέντων
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι πρέπει το ΕΚ πρέπει να έχει πλήρη ρόλο στην παρακολούθηση των όρων της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής του σε όποιες μονομερείς ενέργειες αποφασιστούν από την ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας και της λήψης των θέσεων του υπόψη στις σχετικές διαδικασίες.
Δηλώσεις
«Η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν θέσει τη βάση για μια ισότιμη σχέση. Το σημαντικότερο είναι ότι σήμερα ξεκινά αυτή η σχέση, αντί να τελειώνει. Συμφωνήσαμε σε πολλούς σημαντικούς τομείς, όπως η εξασφάλιση αμοιβαίας πρόσβασης στην αγορά και η οικοδόμηση καλών σχέσεων στον τομέα του εμπορίου. Εξακολουθούν να καταβάλλονται πολλές προσπάθειες στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και των προγραμμάτων εκπαιδευτικών ανταλλαγών. Για να εκπροσωπούνται τα συμφέροντα των πολιτών, το Κοινοβούλιο πρέπει να συμμετέχει ενεργά. Σε μια εταιρική σχέση υπάρχει μέλλον, μόνο όταν και οι δύο πλευρές τηρούν τις δεσμεύσεις τους», δήλωσε ο Andreas Schieder (Σοσιαλιστές, Αυστρία), εισηγητής εκ μέρους της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων.
«Η επικύρωση της συμφωνίας δεν αποτελεί ψήφο τυφλής εμπιστοσύνης στην πρόθεση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου να εφαρμόσει τις συμφωνίες μας καλόπιστα. Αντιθέτως, πρόκειται για την ‘ασφάλεια’ της ΕΕ έναντι περαιτέρω μονομερών αποκλίσεων από τα από κοινού συμφωνηθέντα. Το Κοινοβούλιο θα συνεχίσει να βρίσκεται σε επαγρύπνηση. Ας συγκαλέσουμε τώρα την Κοινοβουλευτική Συνέλευση Εταιρικής Σχέσης για να συνεχίσουμε την οικοδόμηση δεσμών πάνω από τη Μάγχη», δήλωσε ο Christophe Hansen (ΕΛΚ, Λουξεμβούργο), εισηγητής εκ μέρους της επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου.
Επόμενα βήματα
Με την έγκριση του Κοινοβουλίου, η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μόλις το Συμβούλιο την ψηφίσει επίσης, μέχρι τις 30 Απριλίου.