Ο κώδικας αυτός αποτελεί ουσιαστικό μέρος των προσπαθειών που καταβάλλει η ΕΕ προκειμένου να αυξηθούν οι διαθέσιμες και οικονομικά προσιτές επιλογές υγιεινών και βιώσιμων τροφίμων που συμβάλλουν στη μείωση του συνολικού περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Καταρτίστηκε σε συνεργασία με ενώσεις και εταιρείες της ΕΕ, με την ενεργό συμμετοχή και συμβολή άλλων ενδιαφερόμενων μερών, όπως διεθνών οργανισμών, ΜΚΟ, συνδικαλιστικών οργανώσεων και εμπορικών ενώσεων, και από κοινού με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι ενώσεις και οι εταιρείες του τομέα των τροφίμων που υπογράφουν τον κώδικα δεσμεύονται να επιταχύνουν τη συμβολή τους σε μια βιώσιμη μετάβαση. Με τις δεσμεύσεις τους, προσυπογράφουν τους στόχους που καθορίζονται στον κώδικα και ενθαρρύνουν τη συστράτευση παρεμφερών εταιρειών.
"Σήμερα υλοποιούμε μία από τις πρώτες δεσμεύσεις στο πλαίσιο των εργασιών μας για τη στρατηγική "Από το αγρόκτημα στο πιάτο" με στόχο ένα υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων. Η στενή συνεργασία μεταξύ όλων των παραγόντων είναι απαραίτητη για την επιτυχή μετάβαση σε βιώσιμα συστήματα τροφίμων", ανέφερε η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Υγείας της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου.
Προσέθεσε ότι "ο κώδικας δεοντολογίας της ΕΕ θα διευκολύνει αυτή τη συνεργασία, βασιζόμενος στις δεσμεύσεις που έχει ήδη αναλάβει η βιομηχανία τροφίμων και ενθαρρύνοντας πιο φιλόδοξες δράσεις. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία τροφίμων είναι ήδη γνωστή για την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων της. Τώρα θα πρέπει να αποτελέσει επίσης το σημείο αναφοράς για τη βιωσιμότητα."
Ο κώδικας προβλέπει δύο επίπεδα δεσμεύσεων:
- Για τις ενώσεις της ΕΕ: σύνολο επτά στόχων, καθένας με τους επιμέρους στόχους και τις ενδεικτικές δράσεις του. Αφορούν δράσεις που προωθούν τη στροφή προς υγιείς και βιώσιμες καταναλωτικές συμπεριφορές. Ο στόχος είναι να μειωθεί ο αντίκτυπος που έχουν οι δραστηριότητες μεταποίησης τροφίμων, το λιανικό εμπόριο και οι υπηρεσίες εστίασης στη βιωσιμότητα και να βελτιωθεί η βιωσιμότητα των αξιακών αλυσίδων τροφίμων όσον αφορά τους πρωτογενείς παραγωγούς και άλλους παράγοντες της αλυσίδας. Οι ενώσεις θα πρέπει να υποβάλλουν σε ετήσια βάση εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί.
- Για τις επιχειρήσεις: πλαίσιο το οποίο θα επιτρέπει στις επιχειρήσεις που επιθυμούν να πρωτοστατούν να αναλαμβάνουν φιλόδοξες δεσμεύσεις με μετρήσιμα αποτελέσματα. Το πλαίσιο αυτό καλύπτει ευρύ φάσμα τομέων, από την καλή μεταχείριση των ζώων και τη μείωση της ζάχαρης έως τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο πλήρες φάσμα των προϊόντων αυτών των επιχειρήσεων. Οι εταιρείες θα αναφέρουν την πρόοδό τους υποβάλλοντας, σε ετήσια βάση, περίληψη της έκθεσής τους για τη βιωσιμότητα.
Την ημέρα δρομολόγησης του κώδικα, τα 65 μέρη που τον υπογράφουν (26 παρασκευαστές τροφίμων, 14 επιχειρήσεις λιανικής πώλησης τροφίμων, 1 υπεύθυνος του κλάδου των υπηρεσιών εστίασης και 24 ενώσεις) αποτελούν πλέον πρωτοπόρες επιχειρήσεις και ενώσεις.
Περισσότερες ενώσεις και επιχειρήσεις της ΕΕ στον τομέα των τροφίμων καλούνται να προσχωρήσουν στον κώδικα δεοντολογίας, ο οποίος θεωρείται λύση που αλλάζει τα δεδομένα. Η προσέγγιση του πολυμερούς διαλόγου που ακολουθεί μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο για τον παγκόσμιο μετασχηματισμό.
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς σημείωσε ότι "πρέπει να καταστήσουμε βιώσιμο το σύστημα των τροφίμων μας και πρέπει να το κάνουμε σύντομα. Πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, να ανακόψουμε την απώλεια βιοποικιλότητας που συνδέεται με την παραγωγή τροφίμων και να διαμορφώσουμε ένα σύστημα τροφίμων που να διευκολύνει την επιλογή μιας υγιεινής και βιώσιμης διατροφής".
Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν υπογράμμισε ότι "η Επιτροπή δεσμεύεται να κινητοποιήσει τα μέσα στήριξης που διαθέτει, ιδίως για τις ΜΜΕ, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του αγροδιατροφικού οικοσυστήματος, καθώς ξεκινάμε αυτό το φιλόδοξο ταξίδι".
Ο κώδικας σηματοδοτεί την έναρξη μιας δυναμικής διαδικασίας. Η διακυβέρνηση του κώδικα θέτει σε εφαρμογή τα εργαλεία συνεργασίας μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων φορέων με σκοπό την ανάληψη νέων και πιο φιλόδοξων δεσμεύσεων, τη δημιουργία εταιρικών σχέσεων και την τόνωση της αλληλεπίδρασης και των ανταλλαγών.
Η Επιτροπή προτίθεται να παρουσιάσει τον κώδικα στη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τα συστήματα τροφίμων εντός του τρέχοντος έτους.