Μια εβδομάδα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι στρατιωτικοί αναλυτές συμφωνούν σε ένα πράγμα, τουλάχιστον: η εισβολή της Ρωσίας δεν έχει πάει εντελώς σύμφωνα με το σχέδιο, φαίνεται ανοργάνωτη, ασυντόνιστη και υποτονική.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι η Ρωσία περίμενε να έχει πολύ περισσότερα κέρδη και, κυρίως, να αντιμετωπίσει πολύ λιγότερη αντίσταση από τις ουκρανικές δυνάμεις και τους εθελοντές μαχητές, καθώς επιτέθηκαν σε διάφορες πόλεις στο βόρειο, ανατολικό και νότιο τμήμα της χώρας.
Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν μέχρι στιγμής διεκδικήσει μια μεγάλη πόλη - τη Χερσώνα - έπειτα από σφοδρούς βομβαρισμούς και περικύκλωση του λιμανιού τις τελευταίες ημέρες.
Εν τω μεταξύ, οι μάχες συνεχίζονται γύρω από τις άλλες μεγάλες πόλεις, όπως το Χάρκοβο, τη Μαριούπολη και το Κίεβο, αν και ένα τεράστιο κονβόι από ρωσικά στρατιωτικά οχήματα που κατευθύνεται προς την πρωτεύουσα, από την αρχή της εβδομάδας, φαίνεται να έχει σταματήσει τις τελευταίες ημέρες, εν μέσω ανεπιβεβαίωτων αναφορών για υλικοτεχνικά προβλήματα και ελλείψεις τροφίμων και καυσίμων.
Συνοψίζοντας τις προκλήσεις της Ρωσίας, ανώτεροι στρατιωτικοί στο think tank Atlantic Council ανέφεραν σε διαδικτυακή ανάρτηση ότι η Ρωσία είχε κάνει βασικά στρατηγικά λάθη την πρώτη εβδομάδα μάχης, ιδιαίτερα στην αποτυχία της να εδραιώσει αεροπορική υπεροχή και επομένως να παράσχει αεροπορική υποστήριξη στις χερσαίες δυνάμεις.
«Κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας του πολέμου, οι ρωσικές χερσαίες δυνάμεις έχουν βαλτώσει έξω από τις βόρειες ουκρανικές πόλεις Χάρκοβο και Κίεβο λόγω της αποτυχίας τους να εδραιώσουν αεροπορική υπεροχή (που είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές απώλειες αεροσκαφών και ελικοπτέρων), πολύ λίγα στρατεύματα για να εκτελεστούν τρεις ταυτόχρονες ωθήσεις (προς το Κίεβο και το Χάρκοβο και βόρεια από την Κριμαία), κακό συντονισμό ελιγμών, σημαντικά ζητήματα υλικοτεχνικής υποστήριξης και ισχυρότερη από την αναμενόμενη ουκρανική αντίσταση», ανέφεραν σε αξιολόγηση που δημοσιεύτηκε από το think tank.
Οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες αναγνώρισαν, ωστόσο, ότι «η ναυτική υπεροχή της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα συνέβαλε στην επιτυχία στη νότια περιοχή των επιχειρήσεων της, με τις ρωσικές δυνάμεις να εφορμούν από τη χερσόνησο της Κριμαίας και να καταλαμβάνουν έδαφος στη νότια Ουκρανία», την κατάληψη της πόλης-λιμάνι, της Χερσώνας , είναι η σημαντικότερη νίκη της μέχρι στιγμής κατά τη διάρκεια της εισβολής.
Σημείωσαν, ωστόσο, ότι «αν και η Ουκρανία πολέμησε καλά και ανέτρεψε τα σχέδια για μια γρήγορη και αποφασιστική ρωσική νίκη, η κατάσταση εξακολουθεί να είναι επικίνδυνη. Η Ρωσία κινείται για να περικυκλώσει το Κίεβο και το Χάρκοβο και φαίνεται να έχει στραφεί σε αδιάκριτες πυρκαγιές μεγάλης εμβέλειας —με αποτέλεσμα σημαντικές παράπλευρες ζημιές σε κατοικημένες περιοχές— και σημειώνει σημαντική πρόοδο στο νότο».
Επιβράδυνση ή εντός προγράμματος;
Αξιωματούχοι των δυτικών μυστικών υπηρεσιών εκτιμούν ότι η εισβολή της Ρωσίας είναι πίσω από το χρονοδιάγραμμα του Κρεμλίνου και υπήρξαν αναφορές ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν απογοητεύεται ολοένα και περισσότερο από τους στρατιωτικούς αγώνες της Ρωσίας στην Ουκρανία, δήλωσαν στο NBC News νυν και πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ.
Προειδοποιούν, ακόμα, ότι ο Πούτιν μπορεί να δει ως μόνη του επιλογή να διπλασιάσει τη βία που εξαπολύει η Ρωσία εναντίον της χώρας και αρκετοί αναλυτές αμφισβητούν τον ορθολογισμό του Πούτιν όταν πρόκειται για την Ουκρανία.
Χωρίς πρόσβαση στον στενό κύκλο του Πούτιν, το χρονοδιάγραμμα της Ρωσίας για την εισβολή της στην Ουκρανία είναι σε μεγάλο βαθμό εικασίες και ο Πούτιν επέμεινε ότι όλα «βαίνουν προγραμματισμένα», δηλώνοντας ότι «όλοι οι στόχοι που τέθηκαν επιλύονται ή επιτυγχάνονται με επιτυχία».
Επανέλαβε, επίσης, για άλλη μια φορά τους στόχους της Ρωσίας, που είναι η «αποστρατιωτικοποίηση και αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας - μια δήλωση που αμφισβητήθηκε ευρέως και χλευάστηκε και θεωρείται ως προσπάθεια της Ρωσίας να δυσφημήσει την ουκρανική ηγεσία - και υποσχέθηκε αποζημίωση για τις οικογένειες των νεκρών και τραυματισμένων στρατιωτών.
Ο συνταξιούχος συνταγματάρχης Liam Collins, ιδρυτικό διευθυντή του Modern War Institute στη Νέα Υόρκη, δήλωσε ότι ο στρατός της Ουκρανίας και χιλιάδες εθελοντές που έχουν μείνει στην Ουκρανία για να πολεμήσουν και να σώσουν την πατρίδα τους, θα συνεχίσουν τη σθεναρή αντίσταση στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο.
«Οι Ρώσοι όχι μόνο πρέπει να πολεμήσουν μέσω των ουκρανικών δυνάμεων που βρίσκονται εκεί, αλλά πρέπει να πολεμήσουν με όλους αυτούς τους ένοπλους εθελοντές που απλώς θα κάνουν επιθέσεις εναντίον τους όλη την ώρα», είπε στο BBC , προσθέτοντας ότι οι Ουκρανοί ετοιμάζονταν να ξεκινήσουν μια εξέγερση κατά της Ρωσίας.
«Θα είναι χειρότερο από αυτό που είχαν οι Ρώσοι στο Αφγανιστάν, αυτό που θα κάνουν οι Ουκρανοί», πρόσθεσε, αναφερόμενος στην παρατεταμένη, αιματηρή, δαπανηρή και αντιλαϊκή εισβολή της τότε Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν το 1979 που διήρκεσε 10 χρόνια και οδήγησε στην απώλεια περίπου 15.000 σοβιετικών στρατιωτών.
«Δεν θα είναι η ελάχιστη αντίσταση που προέβαλαν τα κράτη της Βαλτικής στον Ψυχρό Πόλεμο. Θα είναι εξαιρετικά δαπανηρό εάν [ο Πούτιν] πρόκειται να γίνει κατακτητής και έτσι τελικά θα πρέπει να φύγει είτε σε ένα χρόνο, είτε σε πέντε χρόνια είτε σε 10 χρόνια», εκτίμησε.
Ενώ οι δυνάμεις και οι εθελοντές μαχητές της Ουκρανίας φαίνονται αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουν τα ρωσικά στρατεύματα που πλησιάζουν στο Κίεβο με μια τεράστια στρατιωτική συνοδεία, πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι θεωρείται τώρα ότι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Οι απώλειες αμάχων στην Ουκρανία ώθησαν ορισμένους δυτικούς αξιωματούχους, όπως ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, να κατηγορήσουν τον Πούτιν για εγκλήματα πολέμου.
Ακριβή στοιχεία για τα θύματα και τους τραυματίες, καθώς και την απώλεια στρατιωτικού υλικού, είναι δύσκολο να βρεθούν στον πόλεμο, με αμφότερες τις πλευρές να έχουν έννομο συμφέρον να προπαγανδίζουν τις δικές τους νίκες και επιτεύγματα και να υποτιμήσουν εκείνα του αντιπάλου. Είναι πολύ σημαντικό ότι και οι δύο πλευρές έχουν συμφέρον να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειές τους καθώς προσπαθούν να διατηρήσουν ακμαίο το ηθικό των στρατευμάτων και των πολιτών τους.
Ως εκ τούτου, ο προσδιορισμός ενός ακριβούς αριθμού νεκρών στην κρίση Ρωσίας-Ουκρανίας είναι δύσκολος στο χάος της σύγκρουσης, αλλά η Ουκρανία ισχυρίστηκε την Τετάρτη ότι περισσότεροι από 5.000 Ρώσοι στρατιώτες σκοτώθηκαν στη σύγκρουση, ενώ το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε την Τετάρτη ότι 498 Ρώσοι στρατιώτες είχαν πέθανε και άλλοι 1.597 είχαν τραυματιστεί.
Η Ρωσία χρειάστηκε αρκετές ημέρες για να αναγνωρίσει και να παραδεχτεί ότι κάποιο από το προσωπικό της σκοτώθηκε και τραυματίστηκε, με έναν στρατιωτικό αναλυτή να λέει στο CNBC ότι η Ρωσία «νόμιζε ότι θα ήταν εντελώς εύκολο» να εισβάλει στην Ουκρανία.
«[Νόμιζαν] ότι θα έμπαιναν αμέσως και οι Ουκρανοί θα τα παρατούσαν», είπε ο Τζακ Τζέικομπς, απόστρατος συνταγματάρχης του στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών, στο «Squawk Box Asia» του CNBC, λέγοντας ότι η Ρωσία είχε υποτιμήσει την επιμονή του απλού Ουκρανού λαού..
Η Ρωσία δεν μπόρεσε να επιτύχει γρήγορα τους στρατιωτικούς της στόχους, είπε, επειδή «οι Ρώσοι δεν είναι τόσο καλά εκπαιδευμένοι όσο νομίζουν ότι είναι ή όπως νομίζαμε ότι ήταν, δεν είναι τόσο καλά εξοπλισμένοι».
Η γενική τάση «ακόμα δυσμενής»
Η Ουκρανία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, επομένως η δυτική στρατιωτική συμμαχία δεν είναι υποχρεωμένη να την υπερασπιστεί, αν και ορισμένες δυτικές χώρες έχουν στείλει όπλα στην Ουκρανία για να τη βοηθήσουν να αμυνθεί.
Παρά την αντίσταση που έχει κερδίσει τις καρδιές σε όλο τον κόσμο, η ευρύτερη εικόνα δεν φαίνεται καλή για την Ουκρανία, σημείωσε ένας αναλυτής, και η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερη δυτική βοήθεια, εάν θέλει να σταματήσει την αργή αλλά καταστροφική και αποθαρρυντική πρόοδο της Ρωσίας.
«Ενώ η πρόοδος των ρωσικών δυνάμεων φαίνεται να είναι αργή, δαπανηρή και προκλητική, η συνολική τάση εξακολουθεί να είναι δυσμενής για την Ουκρανία», δήλωσε ο Άντριους Τούρσα, σύμβουλος για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη στην Teneo Intelligence.
«Εκτός και αν η Δύση εντείνει σημαντικά τη στρατιωτική της υποστήριξη ή εάν υπάρξουν μαζικές αποστασίες/ανυπακοή στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, οι τελευταίες έχουν περισσότερες πιθανότητες να επικρατήσουν μακροπρόθεσμα, δεδομένων των σημαντικών πλεονεκτημάτων της σε πολλαπλούς τομείς».
«Ο έλεγχος της πρωτεύουσας Κιέβου και η επιβίωση της διοίκησης του προέδρου Ζελένσκι είναι κρίσιμης σημασίας για το ηθικό και τις αμυντικές θέσεις της ουκρανικής πλευράς. Και ακόμη κι αν η στρατιωτική πρόοδος της Ρωσίας σταματήσει, ο Πούτιν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει όλο και πιο ισχυρά οπλικά συστήματα ή ακόμα και πυρηνικές απειλές για να αναγκάσει το Κίεβο να συνθηκολογήσει», σημείωσε.
Κοιτάζοντας πιο μπροστά, οι αναλυτές συμφωνούν ότι ακόμη και αν η Ρωσία «νικήσει» στην Ουκρανία, αυτό θα είναι το εύκολο κομμάτι, και η διατήρηση της χώρας -της οποίας ο πληθυσμός έχει κατά κύριο λόγο φιλοδυτική στάση και θα είναι ακόμη πιο αντιρωσικός μετά την εισβολή- θα είναι πολύ πιο δύσκολο.
«Η εξαιρετικά ισχυρή αντίσταση από τον ουκρανικό στρατό και τον τοπικό πληθυσμό επιβεβαιώνει τις προσδοκίες ότι η μακροχρόνια κατοχή μεγάλων τμημάτων της ουκρανικής επικράτειας θα ήταν εξαιρετικά προκλητική», είπε ο Τούρσα, σημειώνοντας ότι οποιαδήποτε νέα διοίκηση εγκατασταθεί στο Κίεβο (όπως πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι είναι μέρος του σχεδίου της Ρωσίας) «δεν θα είχε νομιμότητα και θα πάλευε να παραμείνει υπό τον έλεγχο».
Ο Τιμ Ντάουζ, ανώτερος συνεργάτης στο Royal United Services Institute, δήλωσε ότι «παρ΄ όλες τις ορατές αστοχίες, ρεαλιστικά είναι δύσκολο να δούμε πώς η Ρωσία τελικά δεν θα επικρατήσει στρατιωτικά στην Ουκρανία. Η ανισορροπία των δυνάμεων είναι απλώς πολύ μεγάλη».
«Πώς η Ρωσία —επ’ αόριστον— θα καταλάβει, θα ελέγξει και θα διαχειριστεί μια πολύ μεγάλη χώρα 40 εκατομμυρίων [εκατομμυρίων] συντριπτικά εχθρικών ανθρώπων, με κατεστραμμένη οικονομία, ανάγκη για μεγάλη ανασυγκρότηση των κατεστραμμένων υποδομών και πιθανώς μια σοβαρή ανθρωπιστική κρίση;», είπε.
Ακόμα κι αν η Ρωσία μπορούσε να βρει Ουκρανούς πρόθυμους να συγκροτήσουν μια νέα διοίκηση, ο Ντάουζ αμφισβήτησε εάν οι δημόσιοι υπάλληλοι, η αστυνομία και άλλοι πολίτες θα ήταν πρόθυμοι να λάβουν εντολές από τέτοιους ανθρώπους. Και κατέληξε: «Η στρατιωτική νίκη θα είναι η αρχή, όχι το τέλος, των προβλημάτων του Πούτιν».