Ο ταχύτερος πληθωρισμός των τελευταίων δεκαετιών και η επακόλουθη βιασύνη των κεντρικών τραπεζών να αυξήσουν τα επιτόκια υποδαυλίζουν τους φόβους για ύφεση στις χρηματοπιστωτικές αγορές - ανησυχίες που επιδεινώνονται από τις επιπτώσεις των επιθετικών αποκλεισμών από τον κοροναϊό στην Κίνα και τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με το Bloomberg.
Μόνο την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραψαν την επιτάχυνση του πληθωρισμού με τον μεγαλύτερο ρυθμό από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και οι κεντρικές τράπεζες του Καναδά και της Νέας Ζηλανδίας παρείχαν ένα πρότυπο για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και άλλες τράπεζες, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης για πρώτη φορά μετά από 22 χρόνια.
Η Bank of America Corp. ανέφερε ότι οι διαχειριστές κεφαλαίων ήταν οι πιο απαισιόδοξοι από ποτέ σχετικά με τις προοπτικές ανάπτυξης και η JPMorgan Chase & Co. αύξησε τα αποθεματικά της για να θωρακιστεί έναντι μιας οικονομικής επιδείνωσης.
Εν τω μεταξύ, η Σρι Λάνκα και το Πακιστάν έπεσαν βαθύτερα σε κρίσεις, καθώς τα Ηνωμένα Έθνη προειδοποίησαν για μια "τέλεια καταιγίδα" για τις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς οι τιμές των εμπορευμάτων αυξάνονται κατακόρυφα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου μείωσε τις προοπτικές του για το εμπόριο και οι αναζητήσεις για την "ύφεση" στο Google και το Bloomberg Terminal αυξήθηκαν κατακόρυφα.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής κατευθύνονται στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα για τις συνεδριάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Το Ταμείο δηλώνει ήδη ότι ο πόλεμος σημαίνει ότι θα υποβαθμίσει τις προβλέψεις του για 143 οικονομίες φέτος --που αντιπροσωπεύουν το 86% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
"Αντιμετωπίζουμε μια κρίση πάνω στην κρίση", δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Kristalina Georgieva.
"Για την παγκόσμια οικονομία, ο συνδυασμένος αντίκτυπος του πολέμου και του κορονοϊού θα είναι ένα έτος χαμηλότερης ανάπτυξης, υψηλότερου πληθωρισμού και αυξημένης αβεβαιότητας. Για να φτάσουμε σε ύφεση, θα πρέπει να δούμε και άλλα σοκ. Η Ρωσία που διακόπτει την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη ή το λουκέτο της Κίνας που επεκτείνεται από τη Σαγκάη σε άλλες μεγάλες πόλεις είναι πιθανοί καταλύτες", ανέφερε ο Tom Orlik, επικεφαλής οικονομολόγος του Bloomberg Economics.
Υπάρχουν όμως και λόγοι να πιστεύουμε ότι η ανθεκτικότητα, έστω και με μια δόση στασιμοπληθωρισμού αντί για παγκόσμια ύφεση, μπορεί να είναι το ζητούμενο, τουλάχιστον για τις πλούσιες χώρες.
Χάρη στα κίνητρα της εποχής της πανδημίας, τα νοικοκυριά στις ανεπτυγμένες αγορές εξακολουθούν να διαθέτουν το 11% έως 14% του εισοδήματος σε αποταμιεύσεις, σύμφωνα με ανάλυση της JPMorgan Chase που στάλθηκε σε πελάτες την περασμένη εβδομάδα.
Η μόχλευση βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα πολλών δεκαετιών και το εισόδημα αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό περίπου 7% εν μέσω της σύσφιξης των αγορών εργασίας, καταλύτες για μια πιθανή ανάκαμψη το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Στις ΗΠΑ, οι εκθέσεις της περασμένης εβδομάδας σχετικά με τις λιανικές πωλήσεις και το καταναλωτικό κλίμα προσέφεραν ελπίδα ότι όλοι οι καταναλωτές δεν αποσύρονται παρά τους κλυδωνισμούς των τιμών.
"Βλέπω περισσότερους λόγους για να επιβραδυνθεί η παγκόσμια οικονομία παρά για να επιταχυνθεί εκ νέου", δήλωσε ο Stephen Jen, ο οποίος διευθύνει την Eurizon SLJ Capital, ένα hedge fund και μια συμβουλευτική εταιρεία στο Λονδίνο. "Ωστόσο, το αν θα πέσει σε ύφεση είναι μια τελείως διαφορετική ιστορία, απλώς και μόνο επειδή η μείωση του σοβιδίου σε όλο τον κόσμο θα πρέπει να απελευθερώσει τεράστια ανερχόμενη ζήτηση, συμβάλλοντας στην αντιστάθμιση ενός μεγάλου μέρους των αντίθετων ανέμων". Παρόλα αυτά, αυτή η ευρωστία πρόκειται να δοκιμαστεί.
Ο ταχύτερος πληθωρισμός των τελευταίων δεκαετιών σε όλο τον κόσμο έχει ήδη αρχίσει να απωθεί πολλούς καταναλωτές, ιδίως εκείνους που βλέπουν υψηλότερους λογαριασμούς τροφίμων και καυσίμων. Περίπου το 84% των Αμερικανών σχεδιάζει να περικόψει τις δαπάνες του λόγω των υψηλότερων τιμών, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Harris για το Bloomberg News.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες πιέζουν επίσης προς τα πάνω τα επιτόκια, με τη Fed να είναι πλέον πιο πιθανό να αυξήσει τον δείκτη αναφοράς της κατά μισή μονάδα τον επόμενο μήνα για πρώτη φορά από τον Μάιο του 2000 και να αρχίσει να μειώνει το χαρτοφυλάκιο ομολόγων της. Ο πρόεδρος Τζερόμ Πάουελ αναμένεται να ασχοληθεί με τις προοπτικές σε εμφάνισή του την Πέμπτη.
Ένας κίνδυνος είναι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να γυρίσουν από το να αντιδράσουν πολύ αργά στην αύξηση του πληθωρισμού στο να σφίξουν υπερβολικά καθώς οι οικονομίες τους αποδυναμώνονται ή εάν αποδειχθεί ότι ο πληθωρισμός οφείλεται σε προβλήματα της αλυσίδας εφοδιασμού που η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να αντιμετωπίσει. Οι διαχειριστές κεφαλαίων που συμμετείχαν στην έρευνα της BofA είδαν κίνδυνο σφάλματος πολιτικής σε ποσοστό 83%.
"Ο λόγος για τον οποίο βλέπουμε πολύ πιο αργή ανάπτυξη είναι ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να ανταποκριθούν με σύσφιξη της πολιτικής από την πολύ χαλαρή κατάσταση που βρίσκεται σήμερα, έτσι ώστε οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες να περιοριστούν και αυτό θα περιορίσει τη ζήτηση", δήλωσε η Karen Dynan, Senior Fellow στο Peterson Institute for International Economics.
Σε έναν προάγγελο των νέων οικονομικών προοπτικών του ΔΝΤ που θα δημοσιευθούν την Τρίτη, η Ντάναν εκτίμησε ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 3,3% φέτος και το επόμενο έτος, έναντι 5,8% το 2021.
Οι μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες θα επεκταθούν μόνο μέτρια φέτος και θα εξασθενήσουν περαιτέρω το 2023, είπε. Οι μεγάλες αναδυόμενες αγορές αντιμετωπίζουν "αποκλίνουσες" προοπτικές με την Ινδία να βελτιώνεται και την Κίνα να παλεύει με λουκέτα και πτώση των ακινήτων.
Ο ρυθμός των εξελίξεων φέτος έχει αιφνιδιάσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου Μπράιαν Ντιζ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν μεγάλη αβεβαιότητα. Ο πρωθυπουργός της Κίνας Λι Κετσιάνγκ δήλωσε ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για κυβερνητικά κίνητρα.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επισκίασε μια βαθύτερη επιβράδυνση στην Κίνα, καθώς η κυβέρνηση συνεχίζει την προσέγγιση του "δυναμικού μηδενός" για τον έλεγχο του Covid-19, μια πολιτική που έχει ακινητοποιήσει την παραγωγή στα μεταποιητικά και χρηματοπιστωτικά κέντρα Σενζέν και Σαγκάη και έχει κρατήσει εκατομμύρια ανθρώπους στα σπίτια τους.
Η προσέγγιση αυτή, ωστόσο, είναι πιθανό να ωθήσει την ανάπτυξη στο 5% φέτος, κάτω από τον επίσημο στόχο του 5,5% περίπου.
Οι παγκόσμιες γραμμές εφοδιασμού που ακόμη ανακάμπτουν από την πανδημία μπορεί επίσης να υποστούν περαιτέρω πλήγμα εάν η Κίνα δεν ελέγξει τον ιό σύντομα.
Η Giant Manufacturing Co. είναι μεταξύ των παραγωγών που αισθάνονται διαταραχές. Περιμένει έως και δύο χρόνια για ανταλλακτικά ποδηλάτων, δήλωσε η πρόεδρος Bonnie Tu στην τηλεόραση του Bloomberg.
"Πρόκειται για μια κολασμένη δουλειά", δήλωσε η ίδια.