Η Ευρώπη προετοιμάζεται για εκτεταμένη διακοπή της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου, καθώς ξεκίνησαν οι εργασίες συντήρησης του αγωγού Nord Stream 1 που φέρνει αέριο στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας. Ο χειριστής Nord Stream AG επιβεβαίωσε ότι οι εργασίες, οι οποίες έχουν προγραμματιστεί να διαρκέσουν από τη Δευτέρα έως τις 21 Ιουλίου, ξεκίνησαν όπως είχε προγραμματιστεί το πρωί της Δευτέρας.
Ο αγωγός Nord Stream 1 είναι το μεγαλύτερο κομμάτι της υποδομής εισαγωγής φυσικού αερίου της Ευρώπης, μεταφέροντας περίπου 55 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα καυσίμου ετησίως από τη Ρωσία στη Γερμανία.
Η Ευρώπη φοβάται ότι η αναστολή των παραδόσεων θα μπορούσε να παραταθεί πέρα από το χρονοδιάγραμμα των 10 ημερών, εκτροχιάζοντας τις προετοιμασίες χειμερινού εφοδιασμού της περιοχής και επιδεινώνοντας μια κρίση φυσικού αερίου που έχει προκαλέσει εκτοξεύσεις στους λογαριασμούς ενέργειας για τα νοικοκυριά και έκτακτα μέτρα από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Έρχεται καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προσπαθούν να γεμίσουν τις υπόγειες αποθήκες με προμήθειες φυσικού αερίου για να παρέχουν στα νοικοκυριά αρκετά καύσιμα για να διατηρούν τα φώτα αναμμένα και τα σπίτια ζεστά κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Η ΕΕ, η οποία λαμβάνει περίπου το 40% του φυσικού της αερίου μέσω ρωσικών αγωγών, προσπαθεί να μειώσει γρήγορα την εξάρτησή της από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες ως απάντηση στην πολύμηνη επίθεση του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία.
Ο Klaus Mueller, επικεφαλής της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας της Γερμανίας, πιστεύει ότι το Κρεμλίνο μπορεί να συνεχίσει να περιορίζει τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης πέρα από το προγραμματισμένο τέλος των εργασιών συντήρησης. «Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο η μεταφορά φυσικού αερίου να μην ξαναρχίσει στη συνέχεια για πολιτικούς λόγους», δήλωσε ο Mueller στο CNBC την περασμένη εβδομάδα.
Οι ενεργειακοί αναλυτές συμφωνούν ότι ο κίνδυνος μιας προσωρινής διακοπής είναι υψηλός, ιδιαίτερα καθώς οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου έχουν ήδη μειωθεί κατά περίπου 60% τους τελευταίους μήνες. Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom, που υποστηρίζεται από το κράτος, επικαλέστηκε την καθυστερημένη επιστροφή του εξοπλισμού που εξυπηρετεί η γερμανική Siemens Energy στον Καναδά λόγω των μειωμένων ροών του.
Ο Καναδάς επέστρεψε έναν επισκευασμένο αεριοστρόβιλο πίσω στη Γερμανία για χρήση στον αγωγό Nord Stream 1, επεκτείνοντας παράλληλα τις κυρώσεις κατά του ενεργειακού τομέα της Ρωσίας. Η Ρωσία δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα αυξήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη εάν επιστραφεί η τουρμπίνα που εξυπηρετείται στον Καναδά. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ απέρριψε επίσης τους ισχυρισμούς ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί πετρέλαιο και φυσικό αέριο για να ασκήσει πολιτική πίεση στην Ευρώπη, ανέφερε το Reuters.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους αναλυτές η Ρωσία έχει "διαγράψει" τη σχέση της με την Ευρώπη όσον αφορά το φυσικό αέριο. Προς το παρόν, ωστόσο, θα συνεχίσει να απολαμβάνει τα κέρδη που μπορεί να έχει: Υψηλά έσοδα και σημαντικός μοχλός πίεσης. Για να πετύχει τους στόχους της, η Ρωσία πρέπει να συνεχίσει να πουλάει κάποιο επίπεδο φυσικού αερίου στη Γερμανία, αλλά σε μειωμένες τιμές, με τον κίνδυνο πάντα, κάποια στιγμή, η Μόσχα να διακόψει εντελώς τις ροές, πιθανότατα λίγο πριν από τον χειμώνα, για να προσπαθήσει να γονατίσει τη γερμανική οικονομία. Κάτι που η αγορά δεν έχει αποτιμήσει ακόμη.
«Μέγιστος οικονομικός πόλεμος»
Αναλυτές της εταιρείας συμβούλων πολιτικού κινδύνου Eurasia Group είπαν ότι εάν ο Πούτιν ενορχηστρώσει μια πλήρη διακοπή της παροχής φυσικού αερίου πέρα από το προγραμματισμένο τέλος των εργασιών συντήρησης στον αγωγό Nord Stream 1, η Γερμανία πιθανότατα θα αναγκαζόταν να περάσει στο επίπεδο τρία του σχεδίου έκτακτης ανάγκης για φυσικό αέριο τριών σταδίων. .
Σε αυτό το επίπεδο, η ρυθμιστική αρχή της Γερμανίας, Bundesnetzagentur, θα πρέπει να αποφασίσει πώς θα διανείμει τις προμήθειες φυσικού αερίου σε εθνικό επίπεδο.
Ο Henning Gloystein, διευθυντής ενέργειας, κλίματος και πόρων στο Eurasia Group, είπε στο CNBC ότι μια τέτοια κίνηση θα αντιπροσώπευε ένα σενάριο «μέγιστου οικονομικού πολέμου». «Η Γερμανία έχει γίνει hotspot για ολόκληρη την ΕΕ», είπε ο Gloystein. «Έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό της Ευρώπης, είναι η μεγαλύτερη οικονομία, είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής φυσικού αερίου, είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου και έχει εννέα χερσαία σύνορα. Έτσι, ό,τι συμβαίνει στη Γερμανία διαχέεται και στην υπόλοιπη Ευρώπη».
Η Ρωσία διέκοψε τις προμήθειες φυσικού αερίου σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες που αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με την απαίτηση πληρωμής φυσικού αερίου για ρούβλια του Πούτιν.
«Αυτός είναι στην πραγματικότητα ο λόγος που όμως… πιστεύουμε ότι η Ρωσία θα επιστρέψει λίγο», είπε ο Gloystein. «Θέλουν λίγο διαπραγματευτικό χαρτί σε περίπτωση που οι Ευρωπαίοι αυστηροποιήσουν περαιτέρω τις κυρώσεις, ώστε οι Ρώσοι να μπορέσουν να αντεπιτεθούν με αυτό».
Εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομίας και Δράσης για το Κλίμα της Γερμανίας είπε στο CNBC την περασμένη εβδομάδα ότι η κυβέρνηση παρακολουθούσε στενά την κατάσταση στην αγορά φυσικού αερίου πριν από τις προγραμματισμένες εργασίες συντήρησης. «Η ασφάλεια του εφοδιασμού είναι ακόμα εξασφαλισμένη, αλλά η κατάσταση είναι σοβαρή», είπε ο εκπρόσωπος.
«Προς το παρόν, οι ποσότητες μπορούν να προμηθεύονται από την αγορά, αν και σε υψηλές τιμές. Η αποθήκευση συνεχίζεται, επίσης, αυτή τη στιγμή. Είμαστε σε στενή ανταλλαγή για αυτό με τους εμπόρους, οι οποίοι προετοιμάζονται για αυτήν την ημερομηνία», πρόσθεταν.