Πριν από μερικούς μήνες υπήρχε μεγάλος φόβος ότι η Γερμανία θα ξεμείνει από φυσικό αέριο. Εν τω μεταξύ, ο χειμώνας έχει περάσει και το θέμα δεν βρίσκεται σχεδόν καθόλου στο επίκεντρο. Ωστόσο, ο κίνδυνος έλλειψης φυσικού αερίου είναι εδώ και καιρό και πάλι υπαρκτός, αναφέρει η Handelsblatt.
Ο πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Οργανισμού Δικτύων, Kλάους Μίλερ προειδοποιεί τώρα: "Πρέπει επίσης να προετοιμαστούμε καλά για τον επόμενο χειμώνα" Φυσικά, οι συνθήκες είναι καλύτερες από πέρυσι. "Ωστόσο, δεν αποκλείεται να υπάρξει έλλειψη φυσικού αερίου τον επόμενο χειμώνα", δήλωσε ο Μίλερ στην Handelsblatt. Η οικονομολόγος Βερόνικα Γκριμ προειδοποιεί επίσης: "Δεν έχουμε ξεφύγει ακόμη από το δάσος!"
Ομολογουμένως, η κατάσταση είναι αρκετά διαφορετική από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Τον Απρίλιο του 2022, ο βαθμός πλήρωσης των γερμανικών εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου ήταν μόνο περίπου 28,6%. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται σήμερα στο 64,6%. "Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό, επειδή μπορούμε να γεφυρώσουμε έναν κρύο χειμώνα μόνο για περίπου δύο μήνες με τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης", διευκρινίζει η Γκριμ. Με άλλα λόγια, ακόμη και με 100% πλήρεις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, η Γερμανία δεν θα ξεπεράσει το χειμώνα. Το φυσικό αέριο πρέπει να συνεχίσει να έρχεται. Το φθινόπωρο του 2022, η Ρωσία θα έχει σταματήσει εντελώς τις παραδόσεις φυσικού αερίου στη Γερμανία. Τώρα πρέπει να είναι δυνατόν φέτος να γεμίσουν οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης εντελώς χωρίς ρωσικό αέριο. Εάν αυτό δεν πετύχει, οι συνέπειες θα είναι δραστικές.
Εάν το αέριο δεν επαρκεί, ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Δικτύων θα πρέπει να αποφασίσει ποιος δεν θα παίρνει πλέον αέριο. Πρώτον, η βιομηχανία θα πρέπει να σταματήσει την παραγωγή. Στη χειρότερη, αν και απίθανη, περίπτωση, τα συστήματα θέρμανσης με φυσικό αέριο σε ιδιωτικές κατοικίες θα πρέπει να απενεργοποιηθούν. Και υπάρχουν ορισμένες αβεβαιότητες που θα μπορούσαν να κάνουν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης τελικά πραγματικότητα.
Κίνδυνος 1: Οι Γερμανοί εξοικονομούν πολύ λίγο αέριο
Το αέριο θα μπορούσε να εξαντληθεί επειδή οι πολίτες και οι επιχειρήσεις δεν θα μειώσουν πλέον επαρκώς την κατανάλωσή τους. Αφού έγιναν σημαντικές εξοικονομήσεις τους προηγούμενους μήνες λόγω των υψηλών τιμών και των διαφόρων εκκλήσεων, αυτό έχει πρόσφατα υποχωρήσει στο παρασκήνιο.
Νέοι υπολογισμοί από τέσσερα κορυφαία ινστιτούτα οικονομικών ερευνών Leibniz δείχνουν ότι το φυσικό αέριο θα μπορούσε να εξαντληθεί τον επόμενο χειμώνα, ακόμη και αν η Γερμανία λάβει όλες τις προγραμματισμένες προμήθειες.
Οι οικονομολόγοι υπολόγισαν πέντε διαφορετικά σενάρια για την κατανάλωση. Στην περίπτωση δύο από αυτές, η στάθμη πλήρωσης των δεξαμενών θα έπεφτε κάτω από το κρίσιμο όριο του 10%. Δεν πρέπει να αποσυρθεί περισσότερο αέριο, διαφορετικά οι δεξαμενές αποθήκευσης θα καταστούν άχρηστες για τεχνικούς λόγους.
Τα ινστιτούτα αναμένουν ότι η Γερμανία θα διαθέτει κατά μέσο όρο 2500 γιγαβατώρες φυσικού αερίου ανά ημέρα το 2023 και το 2024. Ένα από τα εν λόγω σενάρια έλλειψης βασίστηκε στην κατανάλωση φυσικού αερίου το 2021. εκείνη την εποχή καταναλώνονταν κατά μέσο όρο 2578 γιγαβατώρες την ημέρα.
Αν, από την άλλη πλευρά, η κατανάλωση ήταν τόσο υψηλή όσο το 2022, το φυσικό αέριο θα επαρκούσε εύκολα. Πέρυσι, η ημερήσια κατανάλωση ήταν μόλις 2000 γιγαβατώρες. "Μόνο όταν η κατανάλωση βρίσκεται στο ανώτερο επίπεδο των προηγούμενων ετών γίνεται κρίσιμη", λέει ο Όλιβερ Χολτεμόλερ, αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Leibniz Halle.
Η μεγάλη διαφορά μεταξύ των ετών βασίζεται κυρίως στις μεγάλες διαφορές τιμών. Το 2022, οι τιμές του φυσικού αερίου είχαν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ λόγω του πολέμου. Οι εταιρείες έκλεισαν τα εργοστάσια επειδή η παραγωγή δεν ήταν πλέον κερδοφόρα. Οι πολίτες θερμαίνονται λιγότερο.
Σήμερα, οι τιμές εξακολουθούν να είναι υψηλότερες από ό,τι το 2021. Ενώ μια μεγαβατώρα στο σημαντικότερο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο φυσικού αερίου THE κόστιζε περίπου 20 ευρώ πριν από δύο χρόνια τον Απρίλιο, σήμερα είναι 44 ευρώ.
Αλλά σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2022, όταν οι τιμές έφταναν τα 315 ευρώ, έχουν πλέον μειωθεί σημαντικά. Επιπλέον, πολλά νοικοκυριά είναι πιθανό να παρερμηνεύσουν το φρένο στην τιμή του φυσικού αερίου που δρομολογήθηκε τον Μάρτιο ως μείωση της τιμής, γεγονός που μειώνει περαιτέρω το κίνητρο για αποταμίευση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση συχνά επικοινωνεί το φρένο σαν να πρόκειται για ανώτατο όριο στην τιμή. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, οι τιμές παραμένουν οι ίδιες και καταβάλλεται μια πίστωση που είναι ανεξάρτητη από την κατανάλωση.
Σύμφωνα με τον οργανισμό δικτύου, η κατανάλωση φυσικού αερίου την περασμένη εβδομάδα ήταν κατά 17% χαμηλότερη από τη μέση κατανάλωση για τα έτη 2018 έως 2021. Ωστόσο, αυξήθηκε κατά δώδεκα τοις εκατό σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα.
Κίνδυνος 2: Ο χειμώνας έχει κρύο
Επιπλέον, ο προηγούμενος χειμώνας ήταν ιδιαίτερα ήπιος. Έτσι, ένα μεγάλο μέρος της εξοικονόμησης κατανάλωσης έγινε αυτόματα. Από την άλλη πλευρά, είναι αμφίβολο αν ο επόμενος χειμώνας θα είναι και πάλι τόσο ζεστός. Ο χειμώνας του 2021, για παράδειγμα, ήταν ψυχρότερος από τον μέσο όρο. Αυτό προκάλεσε επίσης την υψηλή κατανάλωση που θα οδηγούσε σε έλλειψη φυσικού αερίου τον επόμενο χειμώνα.
Ο πρόεδρος του Οργανισμού Δικτύων Μύλλερ απευθύνει, ως εκ τούτου, έκκληση για περαιτέρω εξοικονόμηση πόρων. "Αν κάνει πολύ κρύο τον επόμενο χειμώνα, θα δούμε πόσο γρήγορα θα αδειάσουν οι δεξαμενές", προειδοποιεί ο επικεφαλής των αρχών. "Και γι' αυτό παραμένει σημαντικό να χρησιμοποιούμε το φυσικό αέριο με φειδώ".
Κίνδυνος 3: Η Κίνα αγοράζει φυσικό αέριο από τη Γερμανία
Το γεγονός ότι η Γερμανία μπόρεσε να γεμίσει τόσο καλά τις αποθήκες της το 2022 οφείλεται επίσης στο ότι η Κίνα αγόρασε λιγότερο φυσικό αέριο από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Πολλά όμως συνηγορούν στο ότι η ζήτηση φυσικού αερίου από την Κίνα θα αυξηθεί και πάλι. Αυτό θα μπορούσε να θέσει τη Γερμανία σε μειονεκτική θέση.
Μέχρι στιγμής, το πρόβλημα ήταν ότι η Γερμανία δεν διέθετε αρκετές διαδρομές για τη μεταφορά φυσικού αερίου στη χώρα. Τώρα θα ήταν πιθανό να λείπει αέριο επειδή η Κίνα διεκδικεί περισσότερο.
Η συγκράτηση της Κίνας σχετίζεται κυρίως με την οικονομική επιβράδυνση της χώρας ως αποτέλεσμα της πολιτικής μηδενικού ελλείμματος. το 2022, η Λαϊκή Δημοκρατία έχασε σαφώς τον στόχο της με ανάπτυξη τριών τοις εκατό.
Εν τω μεταξύ, ωστόσο, η κρατική ηγεσία έχει εγκαταλείψει την πολιτική του Covid-Zero. Η Παγκόσμια Τράπεζα μόλις αύξησε την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της Κίνας στο 5,1%. "Η Κίνα θα ζητήσει και πάλι σημαντικά περισσότερο φυσικό αέριο μετά την άρση των περιορισμών", προειδοποιεί ο οικονομολόγος Γκριμ.
Κίνδυνος 4: Η Γερμανία πρέπει επίσης να προμηθεύει την Ανατολική Ευρώπη με φυσικό αέριο
Η Γερμανία θα μπορούσε τότε να ξεμείνει από φυσικό αέριο εάν έπρεπε να πουλήσει ιδιαίτερα μεγάλες ποσότητες σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Διότι το αν η Γερμανία έχει αρκετό φυσικό αέριο δεν εξαρτάται μόνο από το πόσο προμηθεύεται και καταναλώνει, αλλά και από το πόσο χρειάζονται άλλες χώρες.
Σημαντικό μερίδιο του αερίου που παραδίδεται στα γερμανικά λιμάνια μέσω των νέων τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου και των αγωγών από τη Νορβηγία προωθείται από τη Γερμανία. Μόνο το 62% του φυσικού αερίου που μεταφέρθηκε μέσω της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας παρέμεινε στη χώρα, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεση της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης.
Η Γερμανία θα μπορούσε πιθανώς να το αντιμετωπίσει αυτό. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός είναι μόνο μια πρόχειρη εκτίμηση και θα μπορούσε να είναι ακόμη χαμηλότερος. Διάφορες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εξακολουθούν να λαμβάνουν ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά προσπαθούν επί του παρόντος να ανεξαρτητοποιηθούν από αυτό. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται περισσότερο από το φυσικό αέριο που διοχετεύεται μέσω αγωγών στη Γερμανία.
Κίνδυνος 5: Η Γερμανία αποκόπτεται από τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο
Μετά την πράξη δολιοφθοράς στους αγωγούς Nord Stream, η γερμανική κυβέρνηση ανησυχεί για παρόμοια περιστατικά στους αγωγούς φυσικού αερίου από τη Νορβηγία προς τη Γερμανία. Αν συνέβαινε αυτό, η έλλειψη φυσικού αερίου θα ήταν μάλλον αναπόφευκτη.
Σύμφωνα με τον οργανισμό δικτύου, η Νορβηγία έχει καταστεί ο σημαντικότερος προμηθευτής φυσικού αερίου για τη Γερμανία. Περισσότερο από το ένα τρίτο όλων των παραδόσεων προέρχεται από εκεί.