Ολοκληρώνοντας λίγο πριν από την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου δημοσκόπηση στα παλαιστινιακά εδάφη, πολιτική επιστήμονας του πανεπιστημίου Πρίνστον στις ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Παλαιστίνιοι εκτιμούν ότι υφίστανται τόσο «την κατοχή» του Ισραήλ όσο και τη «δικτατορία» των παλαιστινιακών κινημάτων.
Σύμφωνα με την Αμερικανοπαλαιστίνια επιστήμονα Αμανέι Τζαμάλ, οι κάτοικοι της Γάζας υποβάλλονται από το 2007 σε αποκλεισμό από το Ισραήλ, αλλά τα δύο τρίτα αυτών δεν εμπιστεύονται τη «διεφθαρμένη» και «απολυταρχική» Χαμάς που κυβερνά τον θύλακα για να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής τους.
«Έχουμε αυτή την ισραηλινή κατοχή» στα παλαιστινιακά εδάφη και «έχουμε αυτά τα καθεστώτα της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Αρχής που με το πέρασμα του χρόνου έχουν γίνει πιο δικτατορικά και αυταρχικά», σχολιάζει η Τζαμάλ.
«Σε τέτοιο βαθμό ώστε ο μέσος Παλαιστίνιος (…), συνηθισμένος στην κατοχή μίας δύναμης (σ.σ. του Ισραήλ), πλέον ζει υπό την κατοχή δύο» εξουσιών, της ισραηλινής και της παλαιστινιακής, προσθέτει η 52χρονη πανεπιστημιακός που γεννήθηκε στην Καλιφόρνια και έζησε τα παιδικά της χρόνια στη Ραμάλα.
Με τον συνάδελφό της Μάικλ Ρόμπινς, η Τζαμάλ ίδρυσε το «Αραβικό Βαρόμετρο», το οποίο πραγματοποιεί κοινωνιολογικές έρευνες και δημοσκοπήσεις κάθε δύο χρόνια από το 2006 σε 16 χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Η έρευνα με τίτλο «Αυτό που πραγματικά σκέφτονται οι Παλαιστίνιοι για τη Χαμάς» διεξήχθη μεταξύ 790 ανθρώπων στη Δυτική Όχθη και 399 στη Λωρίδα της Γάζας. Ξεκίνησε στα τέλη Σεπτεμβρίου και χρειάστηκε να διακοπεί λόγω της επίθεσης της Χαμάς.
Τα συμπεράσματά της προκάλεσαν έκπληξη.
Όχι «εμπιστοσύνη» στη Χαμάς
«Πριν από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, το 67% των Παλαιστινίων στη Γάζα εμπιστεύονταν λίγο ή καθόλου τη Χαμάς», αναφέρει η Τζαμάλ.
Το αποτέλεσμα αυτό έρχεται σε αντίθεση με «την άποψη σύμφωνα με την οποία όλη η Λωρίδα της Γάζας στηρίζει τη Χαμάς και κατά συνέπεια όλη η Λωρίδα της Γάζας θα πρέπει να θεωρείται υπεύθυνη για τις φρικτές πράξεις της Χαμάς», προσθέτει.
Η Τζαμάλ και ο Ρόμπινς δημοσίευσαν πριν από ένα μήνα τα συμπεράσματα της έρευνάς τους στο επιστημονικό περιοδικό Foreign Affairs, ενώ η πανεπιστημιακός τα σχολίασε και σε podcast που ηχογράφησε για λογαριασμό των New York Times.
Στη Γάζα οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στον οικονομικό αποκλεισμό που έχει επιβάλει το Ισραήλ στον θύλακα από το 2007. «Ποιον θεωρείτε υπεύθυνο για τα οικονομικά σας προβλήματα;», ρώτησαν τους συμμετέχοντες στην έρευνας.
«Πιστεύαμε ότι ο πρώτος ένοχος θα ήταν το Ισραήλ λόγω του αποκλεισμού. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι αναφέρθηκαν στη διαφθορά της Χαμάς», αποκαλύπτει η Τζαμάλ.
Ο Αμπάς στο 9%
«Αυτό που λένε οι κάτοικοι της Δυτικής Όχθης και της Γάζας σε αυτή τη δημοσκόπηση είναι ότι (…) η διαφθορά των κυβερνήσεών τους προστίθεται στον ισραηλινό αποκλεισμό», καταγγέλλει, τονίζοντας ότι το ποσοστό δημοτικότητας του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, που εξελέγη το 2005, είναι πλέον στο 9%.
Εξάλλου στη Γάζα πριν από την 7η Οκτωβρίου, «τα δύο τρίτα (των ερωτηθέντων) δήλωσαν ότι δεν είχαν αρκετά μέσα για να θρέψουν τις οικογένειές τους τις τελευταίες 30 ημέρες», σημειώνει η πανεπιστημιακός.
Καθώς δεν έχουν διεξαχθεί εκλογές από το 2006, η πλειονότητα των Παλαιστινίων στη Γάζα «επικρίνουν τον αυταρχισμό της Χαμάς». Συγκεκριμένα στις 6 Οκτωβρίου «το 60% δήλωνε ότι δεν μπορεί να εκφράσει ελεύθερα και ανοικτά τη γνώμη του και το 72% ότι δεν μπορεί να διαδηλώσει ειρηνικά φοβούμενο τα αντίποινα».
Η εχθρότητα της παλαιστινιακής κοινής γνώμης έναντι της Χαμάς ενισχύθηκε ή μειώθηκε έπειτα από έξι εβδομάδες πολέμου που έχει κοστίσει τη ζωή σε σχεδόν 14.900 ανθρώπους στη Γάζα και έπειτα από την επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης στο Ισραήλ με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 1.200 άνθρωποι;
Η Τζαμάλ και ο Ρόμπινς απάντησαν εν μέρει στην ερώτηση στο Foreign Affairs: «τα δεινά που υπέστησαν οι Παλαιστίνιοι πιθανόν τους ριζοσπαστικοποίησαν και αυτό ενδέχεται να υπονομεύσει μακροπρόθεσμα την ειρήνη και τη σταθερότητα».
Πριν από τις 7 Οκτωβρίου «το 80%» των Παλαιστινίων ήλπιζε σε μια διπλωματική διευθέτηση της σύγκρουσης με το Ισραήλ, εκ των οποίων το «56% τασσόταν υπέρ της λύσης των δύο κρατών και τα υπόλοιπο υπέρ της λύσης ενός κράτους ή μιας ομοσπονδίας», εξηγεί η ερευνήτρια.
Σύμφωνα με τη Τζαμάλ, «οι κάτοικοι της Γάζας φαίνονταν ανοικτοί στη λύση των δύο κρατών, σε μια ειρηνική συμφιλίωση με το Ισραήλ στη βάση των συνόρων του 1967».
Μόνο το «20%» υποστήριζε «την ένοπλη αντίσταση».