H Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) απευθύνει έκκληση στην ελληνική κυβέρνηση να βελτιώσει επειγόντως τις συνθήκες και να ενισχύσει την ικανότητα υποδοχής, σε συνέχεια της πρόσφατης αύξησης των αφίξεων στον Έβρο μέσω των χερσαίων συνόρων της χώρας με την Τουρκία. Εκατοντάδες άνθρωποι στεγάζονται αυτή τη στιγμή σε χώρους κράτησης της αστυνομίας.
Περίπου 2.900 άνθρωποι έχουν φτάσει στον Έβρο μέχρι στιγμής αυτόν το μήνα, κυρίως οικογένειες από τη Συρία και το Ιράκ. Αυτό ισοδυναμεί με το μισό του εκτιμώμενου αριθμού αφίξεων στην περιοχή κατά τη διάρκεια του 2017. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέγονται από την Υ.Α., τον Απρίλιο οι χερσαίες αφίξεις ξεπέρασαν τις αφίξεις μέσω θαλάσσης.
Τουλάχιστον οκτώ άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από την αρχή της χρονιάς προσπαθώντας να διασχίσουν τον ποταμό Έβρο.
Η αύξηση των αφίξεων θέτει υπό πίεση το μόνο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (Κ.Υ.Τ.) στην περιοχή του Έβρου, που βρίσκεται στο Φυλάκιο. Ο πληθυσμός στο Κ.Υ.Τ. έχει ξεπεράσει κατά πολύ τη χωρητικότητά του των 240 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 120 ασυνόδευτων και χωρισμένων από τις οικογένειές τους παιδιών.
Καθώς το Κ.Υ.Τ. είναι υπερπλήρες, και ενώ οι αρχές πασχίζουν για την έγκαιρη καταγραφή και ταυτοποίηση και για την παροχή υπηρεσιών όπως η ιατρική και ψυχο-κοινωνική φροντίδα και η διερμηνεία, οι νεο-αφιχθέντες, ανάμεσά τους και πολλά παιδιά, οδηγούνται αρχικά σε ακατάλληλους αστυνομικούς χώρους κράτησης στην περιοχή αναμένοντας να αδειάσουν θέσεις στο Κ.Υ.Τ.
Κάποιοι από αυτούς που βρίσκονται σε αστυνομικούς χώρους κράτησης είναι ήδη εκεί για πάνω από τρεις μήνες. Οι συνθήκες είναι πολύ κακές και οι υπηρεσίες περιορισμένες. Μέλη της Υ.Α. σε επίσκεψή τους βρήκαν σε μια δομή οικογένειες να κοιμούνται στο πάτωμα δίπλα σε μια σειρά από κελιά. Σε άλλη αστυνομική δομή, μόνο ένας γιατρός και τέσσερις νοσοκόμες ήταν διαθέσιμοι για πάνω από 500 ανθρώπους. Ανάμεσα στους εκατοντάδες ανθρώπους που βρίσκονται σε αυτές τις συνθήκες είναι και έγκυες γυναίκες, πολύ μικρά παιδιά και άνθρωποι που χρήζουν ιατρικής και ψυχο-κοινωνικής φροντίδας.
Παρόλο που αναγνωρίζουμε ως θετική εξέλιξη το ότι οι αρχές άφησαν πρόσφατα ελεύθερους πάνω από 2.500 ανθρώπους, ανησυχούμε επίσης ότι αυτό γίνεται χωρίς έλεγχο της ευαλωτότητάς τους και χωρίς να παρέχεται η κατάλληλη πληροφόρηση για τη διαδικασία ασύλου και για άλλες δυνατές επιλογές. Η κατάσταση αυτή θα πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως για να μπορέσουν οι άνθρωποι αυτοί να έχουν πρόσβαση σε φροντίδα και διαδικασίες ασύλου.
Είναι ευπρόσδεκτες οι προσπάθειες της αστυνομίας και του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, ωστόσο καθώς η ικανότητα ανταπόκρισής τους βρίσκεται σε όλο και μεγαλύτερη πίεση, η κατάσταση έχει καταστεί απαράδεκτη. Η Υ.Α. προτείνει:
Την επείγουσα αύξηση της χωρητικότητας του Κ.Υ.Τ. και τη βελτίωση των συνθηκών και των υπηρεσιών.
Την εύρεση ανοιχτών κέντρων διέλευσης όπου θα μπορούν να κατευθύνονται οι νέες αφίξεις από τον Έβρο, ώστε να περνούν μέσα από τις διαδικασίες καταγραφής και ταυτοποίησης.
Τη δημιουργία κινητών μονάδων υποδοχής και ταυτοποίησης.
Την άμεση μεταφορά των οικογενειών που βρίσκονται σε δομές κράτησης σε ασφαλή καταλύματα και την παραπομπή τους σε υπηρεσίες στήριξης, ανάλογα με τις ανάγκες.
Τη βελτίωση των συνθηκών στις δομές της αστυνομίας ακόμα και αν χρησιμοποιούνται για τη μικρότερη δυνατή παραμονή, διασφαλίζοντας την πρόσβαση σε ανοιχτούς χώρους και σε βασικές υπηρεσίες, με προτεραιότητα στην παροχή ιατρικής φροντίδας.
Την αύξηση της δυνατότητας καταγραφής των αρμόδιων ελληνικών αρχών ώστε να διασφαλίζεται η πρόσβαση στο άσυλο και η έγκαιρη καταγραφή των αιτημάτων ασύλου.
Την άμεση μεταφορά των ασυνόδευτων παιδιών σε ασφαλή στέγαση και την έγκαιρη διερεύνηση των οικογενειακών τους δεσμών.
Η Υ.Α. συνεχίζει να παρέχει στήριξη σε θέματα προστασίας στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο και εξακολουθεί να βρίσκεται σε στενή και συνεχή επικοινωνία με την ελληνική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της επείγουσας αυτής κατάστασης. Η Υ.Α. θα συνεχίσει να βοηθάει τις ελληνικές αρχές μέσω της παροχής υλικοτεχνικής υποστήριξης, όπως κουβέρτες, ρούχα, είδη ατομικής υγιεινής, ηλιακές φορητές λάμπες και άλλα μη διατροφικά είδη.