Δεκτό επί της αρχής, επί των άρθρων και στο σύνολό του κατά πλειοψηφία έγινε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων «Αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις» στη συνεδρίαση της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Κατά την ομιλία του ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Κώστας Γαβρόγλου ανέφερε:
«Θα ήθελα να συμπληρώσω και να επαναλάβω αυτά τα οποία οι δύο συνάδελφοι, η κ. Τζούφη και ο κ. Μπαξεβανάκης, αυτές τις μέρες έχουν εκφράσει πολύ καλύτερα από μένα. Θα ήθελα να σας ζητήσω συγγνώμη γιατί μπαινόβγαινα πολύ συχνά -συνήθως δεν το κάνω. Η Διευθύντρια του γραφείου μου η κ. Μουντζούρογλου είχε ένα ατύχημα το πρωί. Ευτυχώς τα πράγματα είναι καλά τώρα, είναι στο νοσοκομείο και της ευχόμαστε γρήγορη ανάρρωση και περαστικά.
Υπάρχει κάτι που γίνεται και ξαναγίνεται και αυτό είναι να επαναλαμβάνουμε πράγματα σε αυτή την αίθουσα θεωρώντας ότι αν τα πούμε πολλές φορές είναι και πειστικά. Για το θέμα με τη διαδικασία, να μου πείτε ότι υπάρχουνε πολλές αδυναμίες, σε αρκετές από τις οποίες αναφερθήκατε, να το δεχτώ. Από τις 24 Οκτωβρίου του ’17 το ξέρει όλη η κοινωνία ότι συζητιέται, έγινε ειδική ημερίδα με την ΔΟΕ, τη ΟΛΜΕ, με την Πανελλήνια Ένωση Σχολικών Συμβούλων και συμμετέχουν πολλά στελέχη των κομμάτων σας σε αυτά, καθώς δεν είναι κεκλεισμένων των θυρών. Να μην λέμε ότι δεν συζητήθηκε. Ανέβηκε σε μία ανεπίσημη διαβούλευση, δημόσια όμως, στο Υπουργείο Παιδείας. Ανέβηκε μετά στην κανονική διαβούλευση. Μετά, όταν το πήγαμε στην Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, πάλι ανέβηκε. Θέλω να σας πω ότι θέλει μία προσοχή ώστε να προστατεύσουμε και κάποιες διαδικασίες. Το να λέμε τώρα ότι αυτό το πράγμα δεν συζητήθηκε επαρκώς, πραγματικά νομίζω ότι δεν είναι σωστό. Εγώ τη Δευτέρα το βράδυ είπα σε όλη την Επιτροπή ότι την Τρίτη που ήρθαν οι Φορείς, δηλαδή χθες, θα μείνω στη Βουλή όσο χρειαστεί για να συζητήσω με τον καθένα όποια θέματα θέλει να βάλει. Κανείς δεν ήρθε. Κανείς. Ελπίζω να μην γίνεται αυτό γιατί οι προσωπικές μας συζητήσεις δεν θα ήταν μαγνητοφωνημένες. Αν ενδιαφερόμαστε, τότε πεδίον δόξης λαμπρό γιατί είπα να μείνω όσο χρειαστεί. Εκ των πραγμάτων αποδεικνύονται κάποια πράγματα. Ήρθε κανένας χθες; Απ’ όλους όσους φωνάζετε ότι δεν σας δίνουμε σημασία και ότι δεν σας ακούμε δεν ήρθε κανένας. Δεν είπα ότι δεν συμμετέχετε. Είπα ότι αφού υπάρχει μια τέτοια… αγανάκτηση και λέτε ότι δεν γίνεται διάλογος, εγώ προσωπικά την Τρίτη θα μείνω με όλο το επιτελείο, όσο χρειαστεί μετά την ολοκλήρωση της Επιτροπής για να συζητήσουμε. Και δεν ήρθε κανένας. Μην θεωρούμε ότι όλα τα κακά τα κάνουμε εμείς και ότι όλα τα καλά γίνονται από την αντιπολίτευση. Υπάρχουν και εγγενείς δυσκολίες στο να μπορείτε κι εσείς να θέλετε να συνεννοηθούμε.
Έχω καταλάβει από το διάστημα που ασχολούμαι με αυτά τα ζητήματα, ότι υπάρχει μία πολύ απλή εξίσωση. Η εξίσωση λέει ότι όσες περισσότερες καταστροφολογίες, όσο περισσότερες φορές χρησιμοποιείται η έκφραση ‘κομματικοποίηση του κράτους’, όσο περισσότερη συζήτηση γίνεται για ‘άλωση της δημόσιας διοίκησης’, ότι είμαστε ‘εμμονικοί’, τόσο αδιέξοδη είναι η πολιτική αυτών που το λένε. Είναι μια πολύ απλή εξίσωση. Λέγεται ‘αντίστροφα ανάλογο’. Αντίστροφο. Δηλαδή ότι δεν έχετε καμία, μα καμία, πολιτική επ’ αυτών των ζητημάτων πέρα από το να κρατηθούν τα μαγαζάκια. Και το λέω γιατί ο λαός με αυτές τις εκφράσεις μιλάει. Και πώς να το έχετε, ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση, όταν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που είναι θεσμικός παράγοντας, ο κ. Μητσοτάκης, ένας μορφωμένος άνθρωπος -και δεν το λέω με κανένα εισαγωγικό και καμία ειρωνεία- η μόνη πρόταση που έχει και η μόνη πρόταση που καταθέτει είναι ‘αν έρθουμε εμείς στα πράγματα θα καταργήσουμε τους νόμους του Μπαλτά, του Φίλη και του Γαβρόγλου’. Μα είναι σοβαρή πρόταση; Είναι σοβαρή εκπαιδευτική πολιτική για την αξιωματική αντιπολίτευση; Είναι η μόνη. Όλα τα υπόλοιπα δεν είναι κατανοητά πώς γίνονται, που βρίθουν και λαθών. Όταν λοιπόν υπάρχει αυτό, είναι προφανές ότι τότε θα λέμε ‘πράγματι πάτε να κάνετε κομματικό κράτος, πάτε να κομματικοποιήσετε την παιδεία, είστε εμμονικοί κλπ’. Δεν βοηθάει αυτό.
Το είπαν και άλλοι συνάδελφοι, το λέω κι εγώ: Στην εκπαίδευση δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι πάει κανείς σε Δομές γιατί θέλει να αποφύγει τη σχολική τάξη. Όποιος θέλει να αποφύγει την τάξη πρέπει να δει μήπως έχει διαλέξει λάθος επάγγελμα. Εμείς, λοιπόν, δεν θεωρούμε ότι υπάρχουν ισόβιοι, δεν θεωρούμε ότι υπάρχουν αναντικατάστατοι. Γίνεται αυτή η κουβέντα περί κομματικοποίησης. Στην κοινωνία, ευτυχώς, η τεράστια πλειοψηφία δεν είναι κομματικά μέλη. Το έχουμε συνειδητοποιήσει αυτό; Η κοινωνία που μας ακούει, τα ακούει αυτά και θεωρεί ότι το θέμα είναι πόσοι των αριστερών κομμάτων και πόσοι των συντηρητικών κομμάτων θα μπουν σε αυτές τις Δομές. Ξέρετε, υπάρχει και ένας άλλος κόσμος. Υπάρχουν πολίτες αξιολογότατοι που δεν τους ενδιαφέρει ποιο κόμμα ψηφίζουμε και δεν μας ενδιαφέρει ποιο κόμμα ψηφίζουν. Αυτοί οι πολίτες λέμε ότι πρέπει να εμπλακούν. Δεν είναι αμάρτημα να είσαι κομματικό μέλος αλλά και δεν μπορεί να θεωρηθεί αμάρτημα και το να μην είσαι κομματικό μέλος. Και αυτό πρέπει να το χειροκροτήσετε όλοι. Και για πρώτη φορά βάζουμε τέτοιες επιτροπές που θα το διασφαλίσουν. Μην έχουμε λοιπόν αυτά τα… κλάματα περί δήθεν κομματικοποίησης και όποιοι αντιστέκονται επειδή χαλάνε ‘μαγαζάκια’ θα μας βρουν μπροστά τους και να το ξέρουν. Το είπαν πριν οι συνάδελφοι και το λέω κι εγώ. Πάμε από προσωποπαγείς σε συλλογικές διαδικασίες, σε συλλογικούς θεσμούς.
Όταν κανείς είναι σε μια καταστροφολογική πορεία, η πειστικότητα της καταστροφολογίας έχει σχέση με την ιστορία αυτών των ανθρώπων και με την ιστορία αυτών των κομμάτων. Σε ό,τι νομοθέτημα που έχουμε φέρει υπήρχε μια αντίστοιχη καταστροφολογία. Και βλέπουμε τα αποτελέσματα αυτών των νομοθετημάτων –ότι, δηλαδή, πάνε μια χαρά τα πράγματα-, και τότε κανείς θεωρεί ότι αυτά γίνονται ακριβώς για να δημιουργήσουν ένα κλίμα. Να θυμίσω τι είχε γίνει στο θέμα του Ολοήμερου Σχολείου; Σε αυτές τις αίθουσες έγινε και δεν έγινε πριν από πενήντα χρόνια. Να θυμίσω τι έγινε στη Θεματική Εβδομάδα; Να θυμίσω τι έγινε τον Αύγουστο για τα Πανεπιστήμια; Έλεγαν ότι δεν θα γίνουν μεταπτυχιακά. Να θυμίσω τι έγινε πριν από λίγους μήνες για την δίχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση; 184 δήμαρχοι έχουν υπογράψει ότι μπορούν να την φιλοξενήσουν και άρα η πρώτη χρονιά ήδη ξεκινάει και προχωράμε σε ένα βάθος τριετίας. Λέω λοιπόν ότι η καταστροφολογία δεν φάνηκε να επιβεβαιώνεται. Άρα θα πρέπει κανείς να είναι και αυτοκριτικός. Δεν μπορεί να είναι μόνο κριτικός.
Τώρα, εδώ, έχουμε ένα άλλο παράξενο πράγμα. Αφορά και τον κ. Κωνσταντόπουλο. Στα καλά καθούμενα άρχισε να γίνεται μια συζήτηση αν το ΠΔ 152 προβλέπει απολύσεις ή όχι. Δεν σας κάνει εντύπωση αυτό; Δηλαδή, απολύθηκαν άνθρωποι; Απολύθηκαν. Απολύθηκαν επειδή χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο σε συνδυασμό με τον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα κ.λπ., αλλά χρησιμοποιήθηκε το ΠΔ 152 για να απολυθούν; Ναι ή όχι; Γιατί αλλιώς πρέπει να βρούμε κάποιους περίεργους εχθρούς της πατρίδας μας που ήταν μέσα στα σχολεία και έδιωξαν 2.500 εκπαιδευτικούς τους οποίους προσλάβαμε πίσω εμείς. Έγινε αυτό λόγω του ΠΔ 152; Μην αρχίσουμε τα νομικίστικα.
Εμένα με σοκάρουν κάποια πράγματα. Σήμερα η κ. Κεραμέως, που της τρέφω μια εκτίμηση, ήταν σε ένα ραδιοφωνικό σταθμό και λέει: ‘Μου φαίνεται αδιανόητο, όπως συζητάμε αν έχει δικαίωμα να μπει η Αστυνομία να πιάσει τους βιαστές στο Πανεπιστήμιο, αυτονόητο ότι πρέπει να αξιολογείται ο εκπαιδευτικός’. Προσέξτε τρόπο σκέψης τώρα. Καταρχάς, αν υπάρχει βιαστής στο Πανεπιστήμιο δεν χρειάζεται άδεια για να μπει η Αστυνομία. Αλλά ο συνειρμός ότι είναι αυτονόητο να πιάνει η αστυνομία τους βιαστές, με την αξιολόγηση, δεν περιποιεί τιμή στο σκεπτικό αυτό. Το λέω αυτό γιατί μέσα στον πυρήνα της αντιπολίτευσης κρύβεται η τιμωρητική αξιολόγηση. Τι να κάνουμε; Είναι μέρος της ιδεολογίας. Όσο και να το λέτε, βλέπετε τι γίνεται! Το αυτονόητο της σύλληψης του βιαστή με το αυτονόητο της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Δεν συνιστά πολιτικό λόγο αυτό. Να το πούμε ξανά και ξανά: Αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων, γιατί εκεί είναι κυρίαρχος ο Σύλλογος των Εκπαιδευτικών. Αξιολόγηση των 20.000 εκπαιδευτικών στελεχών και κατάργηση αμετάκλητη ενός μέτρου που ιστορικά έχει καταγραφεί ως ‘κυνήγι μαγισσών’.
Και γιατί λέμε ο σύλλογος διδασκόντων; Έχει μία σημασία να γίνει κατανοητό γιατί φαίνεται ότι ούτε αυτό γίνεται κατανοητό. Όλα αυτά που κάνουμε δεν είναι ούτε για να συμμαζευτεί μια κατάσταση, ούτε γιατί εμείς ερχόμαστε να αφήσουμε το δικό μας αποτύπωμα, όπως εσείς μας κατηγορείτε.
Να δεχτούμε από κοινού -ανεξάρτητα των προβλημάτων που μπορεί να υπάρχουν στη συνέχεια και στο δικό μας νομοσχέδιο- ότι ο σύλλογος διδασκόντων είναι ο κατεξοχήν, εγώ θα έλεγα ο μοναδικός, χώρος που κατανοεί πώς τα προβλήματα που έχει η κοινωνία εκφράζονται σε προβλήματα μέσα στο σχολείο; Εμείς αυτό θέλουμε. Να υπάρχει ένας φορέας ο οποίος να μεταφράζει τα προβλήματα που υπάρχουν εκεί έξω, τις δυσκολίες, τις νέες πραγματικότητες πώς εκφράζονται μέσα στο σχολείο και άρα πως μπορούν να αντιμετωπιστούν. Εσείς θεωρείτε ότι υπάρχει άλλος; Όχι! Εμείς έχουμε εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς και θεωρούμε και ότι ο σύλλογος διδασκόντων είναι ο μοναδικός θεσμός που μπορεί να κάνει αυτή τη διαπίστωση. Και σας το λέω και το ξαναλέω: Ενδεχομένως για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι άνθρωποι είναι εθισμένοι σ ένα τεχνούργημα και όχι μόνον σε ουσίες. Κυρίως τα νέα παιδιά. Αυτό είναι ένα πρόβλημα, ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί, ένα πρόβλημα που έχει συγκλονιστικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των σχολείων, στην καθημερινότητα των παιδιών στις οικογένειες. Αυτό δεν θα αντιμετωπιστεί… μεταφυσικά. Δεν θα αντιμετωπιστεί με το να λες, μην πάρεις κινητό, με το να κρύβω τα κινητά, με διοικητικά μέτρα. Αυτό θέλει ένα ολόκληρο επιτελείο εκπαιδευτικών, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και άλλων ειδικών, να το συζητήσουν καταρχάς, να δουν τις διαστάσεις του προβλήματος, να διαμορφώσουν προσεγγίσεις για το πώς θα λυθούν. Έτσι είναι και ένα σύνολο άλλων προβλημάτων, όπως παραδείγματος χάριν το bullying, ένα εξαιρετικό σύνθετο πρόβλημα που έχει να κάνει με το είδος των ταινιών, με το είδος των video games και με το είδος της βίας στην οποία αρχίζουν να εθίζονται πολύ μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες.
Ο πυρήνας του προβληματισμού μας είναι ο εκπαιδευτικός, οι σύλλογοι των διδασκόντων όπου αυτοί μπορούν να συμπυκνώσουν και να κωδικοποιήσουν τα προβλήματα και να αρχίσουν μία συζήτηση με αυτές τις Δομές.
Υπάρχουν συνταγές; Καμία! Υπάρχει κάτι που να λέει ότι θα είναι σίγουρα επιτυχημένο; Όχι! Είναι μία πρόκληση για όλους μας, αλλά πείτε μας εσείς άλλη αρχιτεκτονική. Μη μας λέτε ότι εκείνο το μόριο ή εκείνα τα μόρια είναι σωστά, και να προστεθούν ένα δύο μόρια. Να το δούμε, δεν λέω ότι είναι όλα σωστά, αλλά υπάρχει αρχιτεκτονική άλλη; Δεν υπάρχει. Εγώ δεν άκουσα αυτές τις τρεις μέρες που συζητάμε επί ώρες μια διαφορετική προσέγγιση και μια διαφορετική αρχιτεκτονική. Άρα, να δεχτούμε ότι αυτή την αποδέχεστε; Αν δεχτούμε ότι την αποδέχεστε τότε να πάμε παρακάτω. Να δούμε πού υπάρχουν οι αδυναμίες κι εμείς πρώτοι να τις αντιμετωπίσουμε. Να κάνουμε μία διακομματική επιτροπή να παρακολουθεί την εξέλιξη αυτής της αρχιτεκτονικής. Δεν έχω καμία αντίρρηση αλλά δεν έχει προταθεί καμία άλλη αρχιτεκτονική, καμία άλλη προσέγγιση.
Νομίζω ότι έχουμε ακόμα την δυνατότητα να δούμε ορισμένες λεπτομέρειες που κατατέθηκαν εδώ. Εγώ νομίζω ότι έχουμε τη δυνατότητα και αύριο στην Ολομέλεια να συνεννοηθούμε και για την επόμενη μέρα. Η επόμενη μέρα είναι -αν όλοι συμφωνούμε με αυτή την προσέγγιση και με αυτή την αρχιτεκτονική- πώς θα μπορέσουμε να την εδραιώσουμε, να φύγουμε από τις λογικές αν ο ένας κομματικοποιεί ή ο άλλος δεν κομματικοποιεί, και να δούμε πραγματικά κάποιες από τις προτάσεις που έχουν γίνει αφού υπογραμμίσουμε ότι έχουμε αντιγράψει εμείς τις προτάσεις που είχε κάνει η ΟΛΜΕ και η ΔΟΕ το 1999 και που έμεναν στα συρτάρια όλων των υπουργείων για να υλοποιηθούν».