Στη δημόσια διαβούλευση δόθηκε το σχέδιο νόμου για εταιρικές συγχωνεύσεις και μετασχηματισμούς. Βασική καινοτομία είναι ότι για πρώτη φορά εισάγεται στο ελληνικό δίκαιο, ένα ενιαίο νομοθέτημα για το σύνολο των εταιρικών μετασχηματισμών.
Ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννης Δραγασάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Στέργιος Πιτσιόρλας, έθεσαν από σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση, (http://www.opengov.gr/ypoian/?p=9461) το σχέδιο νόμου ‘Περί εταιρικών μετασχηματισμών'. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τις 25/10/2018, ημέρα Πέμπτη και ώρα 16:00, και στο πλαίσιο αυτό καλείται να συμμετάσχει στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και κάθε ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις του για την όποια βελτίωση των διατάξεων του νομοθετήματος.
Το σχέδιο νόμου έχει διατάξεις για κάθε είδος μετασχηματισμού ανεξαρτήτως νομικής μορφής (συγχωνεύσεις, διασπάσεις, μετατροπές) και εξειδικεύει τη διαδικασία ανάλογα με τη νομική μορφή κάθε εταιρείας, καθώς κάθε εταιρικός τύπος έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες.
Σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο νομοσχέδιο, τρεις είναι οι βασικές αλλαγές στο εταιρικό δίκαιο:
- Συγχωνεύσεις
Στους εταιρικούς νόμους (2190/20,3190/55,4072/12) προβλέπεται η συγχώνευση μεταξύ εταιρειών της ίδιας νομικής μορφής, δηλαδή συγχώνευση μεταξύ ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ. Στο νομοσχέδιο, πλέον, θα προβλέπεται η δυνατότητα συγχωνεύσεων όλων των εταιρειών σε όλες τις νομικές μορφές. Θα είναι δυνατή επομένως η συγχώνευση εταιρειών διαφορετικών μορφών, γεγονός που αναμένεται να ενισχύσει την ευελιξία στην ανάπτυξη επιχειρηματικών σχημάτων.
- Μετατροπές προσωπικών εταιρειών
Στο εταιρικό δίκαιο δεν προβλέπεται μετατροπή προσωπικής εταιρείας (ΟΕ και ΕΕ) σε ΑΕ. Αυτή η δυνατότητα παρέχεται μέχρι σήμερα μόνο μέσω αναλογικής εφαρμογής των διατάξεων του ν.2190/20, καθώς οι μετατροπές ρυθμίζονται μόνο από τους φορολογικούς-αναπτυξιακούς νόμους. Το συγκεκριμένο ζήτημα ρυθμίζεται πλέον από το νομοσχέδιο με σαφή τρόπο, προάγοντας την ασφάλεια δικαίου. Σημειώνεται ότι η επιτροπή επέλεξε να εντάξει στο εταιρικό δίκαιο όσους μετασχηματισμούς προβλέπονταν σε φορολογικούς νόμους. Επομένως, οι διατάξεις που προσφέρουν φορολογικά κίνητρα σε διαδικασίες εταιρικών μετασχηματισμών θα παραμείνουν σε ισχύ, αλλά πλέον, το νομοθετικό πλαίσιο θα βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση.
Διάσπαση
Η διάσπαση εταιρείας σήμερα προβλέπεται μόνο για ΑΕ. Το νομοσχέδιο εξειδικεύει τη διαδικασία ανάλογα με τη νομική μορφή κάθε εταιρείας, καθώς κάθε εταιρικός τύπος έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες.
Γενικότερα στοιχεία
Υπενθυμίζεται ότι βασικό πρόβλημα το οποίο λύνεται με το νομοσχέδιο, είναι ότι στην Ελλάδα δεν υφίσταται ενιαίο πλαίσιο που να ρυθμίζει τους εταιρικούς μετασχηματισμούς, και ακόμη και στο πλαίσιο εταιρικού δικαίου που ισχύει, δεν υφίσταται ενιαία αντιμετώπιση και ρύθμιση των μετασχηματισμών, με αποτέλεσμα οι δυνατότητες που δίνονται σε ορισμένες νομικές μορφές, να μην προβλέπονται για άλλες. Αυτό δημιουργεί ένα μεγάλο κενό, το οποίο έχει δημιουργήσει χώρο για αντιφατικές ερμηνείες, τόσο στη νομική θεωρία, όσο και στην πρακτική. Η κατάσταση αυτή έχει συμβάλει στη δημιουργία μεγάλου νομικού κενού και ασάφειας, που έχουν αρνητικές συνέπειες για το σύνολο της εθνικής οικονομίας.
Με το νομοσχέδιο επιχειρείται η κάλυψη των νομοθετικών κενών και η διόρθωση ασαφειών, κυρίως για όσους μετασχηματισμούς δεν προβλέπονται ρητά, καθώς αυτό δημιουργεί συχνά προβλήματα στην εφαρμογή του νόμου από τη διοίκηση και τα δικαστήρια. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στο να εναρμονιστεί το εθνικό δίκαιο με το δίκαιο της ΕΕ..
Σημειώνεται ότι η νομοπαραεκευαστική επιτροπή επέλεξε να εντάξει στο εταιρικό δίκαιο όσους μετασχηματισμούς προβλέπονταν σε φορολογικούς νόμους. Επομένως, οι διατάξεις που προσφέρουν φορολογικά κίνητρα σε διαδικασίες εταιρικών μετασχηματισμών, θα παραμείνουν σε ισχύ, αλλά, πλέον το νομοθετικό πλαίσιο θα βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση.
Το μοντέλο που ακολουθήθηκε για την κωδικοποίηση των διατάξεων, είναι ένας συνδυασμός αυτού που έχει η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2017/1132 (σχετικά με ορισμένες πτυχές του εταιρικού δίκαιου) και ο σχετικός γερμανικός νόμος (Umwandlungsgesetz, ο οποίος αποτελείται από τουλάχιστον 300 άρθρα). Αυτή η επιλογή καθιστά το σχέδιο νόμου σύγχρονο, συστηματικά ενιαίο, αποτελεσματικό και πλήρως εναρμονισμένο με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις καλές, ευρωπαϊκές πρακτικές. Επιπλέον, βασίζεται στις νομικές αρχές του ηπειρωτικού δικαίου, οι οποίες εφαρμόζονται αναλόγως στο ελληνικό δίκαιο.