Καθώς το ευρώ γιορτάζει την 20η επέτειό του, οι επενδυτές ανησυχούν για το πως θα ‘αντιδράσει’ στην επόμενη οικονομική ύφεση. Το Brexit, οι αντιπαραθέσεις για το διεθνές εμπόριο και ο δασμολογικός προστατευτισμός εντείνουν το κλίμα της αμφιβολίας.
Σε μια νέα έκθεση που μόλις δημοσιεύθηκε, η UBS Global Wealth Management παρέχει μια ενδελεχή ανάλυση για το πως η οικονομία εντός της Ευρωζώνης, οι κεφαλαιαγορές και τα τοπικά νομίσματα θα μπορούσαν να αντεπεξέλθουν σε μια πιθανή σοβαρή οικονομική κρίση.
Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη εξετάζει τρία σενάρια ‘άσκησης αντοχής’ (stress-test), από την πιθανή ανάπτυξη έως τις περιπτώσεις ήπιας ή και σκληρής ύφεσης, προκειμένου να αναγνωρίσει τα κύρια ρίσκα για τις αγορές ομολόγων, για τα βασικότερα νομίσματα συμπεριλαμβανομένου του ευρώ, καθώς και για τις ευρωπαϊκές τράπεζες.
Η Christine Novakovic, Head of Wealth Management EMEA της UBS, ανέφερε: "Οι πελάτες εντός και εκτός Ευρώπης ομολογούν ότι ανησυχούν για τους κινδύνους μιας μελλοντικής ύφεσης. Και ενώ πιστεύουμε ότι με τον κατάλληλο σχεδιασμό και οικονομικό προγραμματισμό οι επενδυτές δύνανται να ξεπεράσουν κάθε δυσκολία και εμπόδιο, αντιμετωπίζουμε τις ανησυχίες αυτές με τη δέουσα σοβαρότητα και αισθανόμαστε την ανάγκη να τις θέσουμε επί τάπητος. Επομένως, εάν αναλογιστούμε την Ευρώπη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αυτό θα βοηθήσει τους πελάτες μας να λάβουν εμπεριστατωμένες αποφάσεις και να διαχειριστούν αναλόγως τον βαθμό έκθεσής τους."
Ο Mark Haefele, Chief Investment Officer της UBS Global Wealth Management, δήλωσε: "Υπάρχει ένα σύννεφο αβεβαιότητας που πλανάται πάνω από τη νομισματική ένωση. Το μέλλον της θα εξαρτηθεί από μια νέα γενιά ηγετών, συμπεριλαμβανομένου και του νέου Προέδρου της ΕΚΤ, και θεωρούμε ότι οι επενδυτές είναι επαρκώς πληροφορημένοι για να λάβουν υπόψη τους τυχόν ρίσκα που θα οδηγούσαν σε ύφεση, όταν προετοιμάζουν τα χαρτοφυλάκιά τους."
Ο Θέμης Θεμιστοκλέους, Επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Γραφείου Επενδύσεων της UBS Wealth Management, πρόσθεσε: "Προκειμένου να χτίσουμε μια μακροπρόθεσμη στήριξη του ευρώ, πιστεύουμε ότι είναι γεγονός ζωτικής σημασίας οι επιμέρους κυβερνήσεις να επιδιώξουν να ακολουθήσουν τα σχέδιά τους για να ολοκληρώσουν την ενοποίηση των τραπεζοπιστωτικών αγορών και των αγορών κεφαλαίου, διαισθανόμενες τη σοβαρότητα της επείγουσας αυτής ανάγκης, δημιουργώντας και αναπτύσσοντας πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο."
Ο Ricardo Garcia, ο Editor in Chief της έρευνας, ανέφερε: "Μια περίοδος ύφεσης θα έθετε, δίχως άλλο, σε κίνδυνο τον συνεκτικό χαρακτήρα της Ευρωζώνης. Ενώ έχουμε την πεποίθηση ότι το ευρώ θα ήταν ικανό να επιβιώσει ακόμα και ένα σενάριο δριμείας ύφεσης, οι επενδυτές οφείλουν να συνυπολογίσουν τα μέτρα λιτότητας και τον λαϊκισμό ως εξίσου σημαντικές απειλές, ενδεχομένως οδηγώντας σε στροφή προς άλλα τοπικά νομίσματα, όπως η βρετανική λίρα ή το ελβετικό φράγκο."
Η έξαρση του λαϊκισμού έχει οδηγήσει σε περιόδους ύφεσης κατά το παρελθόν. Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, κίνδυνοι συγκέντρωσης απαντώνται σε μέλη της Ευρωζώνης, όπως η Ιταλία, όπου η πίεση της αγοράς και οι υποβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας πιθανώς να καταλήξουν αναγκαστικά σε άκρως μη δημοφιλείς οικονομικές ρυθμίσεις, αλλά και στην Ελλάδα, η οποία πιθανόν να απαιτήσει επιπλέον χρηματοδότηση. Οι επενδυτές συνιστάται να προετοιμασθούν αναλόγως, καθώς τόσο το ελληνικό (2015) όσο και το ιταλικό (2018) αδιέξοδο οδήγησε σε πτώση ολόκληρης της οικονομίας, προειδοποιεί η έκθεση.
Σε γενικές γραμμές, μια μελλοντική ύφεση θα κατέληγε ενδεχομένως σε σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές για την Ευρωζώνη, επηρεάζοντας ακόμα και τα πλέον ισχυρά μέλη της. Οι ιδιαίτερα αρνητικές αποδόσεις του 10ετούς γερμανικού ομολόγου (Bund) δύνανται να προκαλέσουν δυσκολίες στον γερμανικό τραπεζικό κλάδο, να ωθήσουν τις τιμές των λιανικών καταθέσεων σε αρνητικά πρόσημα, και να ενισχύσουν τη δημοτικότητα λαϊκιστικών κομμάτων, όπως το Alternative for Germany (AfD), δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο τον μελλοντικό σχηματισμό κυβέρνησης για την εξέχουσα οικονομία της Ευρώπης.
Με τις Ευρωεκλογές να πλησιάζουν σε λίγες μόλις εβδομάδες και με τέσσερις από τους πέντε Προέδρους της Ε.Ε. να αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους για πρώτη φορά έως το τέλος του έτους, συμπεριλαμβανομένου του διαδόχου του Mario Draghi στο τιμόνι της ΕΚΤ, επιπρόσθετοι παράγοντες κινδύνου και το κλίμα γενικευμένης αβεβαιότητας χρειάζεται να ληφθούν υπόψη στην περίπτωση επενδύσεων στην Ευρώπη.
Ειδικά για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), το σενάριο σοβαρής ύφεσης που περιλαμβάνεται στην έκθεση προβλέπει μία νέα γενιά νομισματικής πολιτικής. Διάφοροι μοχλοί πίεσης, όπως οι αγορές μετοχών ή πιθανώς πιο σημαντικά μέτρα (‘χρήματα από το ελικόπτερο’ ή απρόβλεπτα αρνητικά επιτόκια), προτρέπουν τους επενδυτές να μην θεωρούν δεδομένο το μηδέν ως το χαμηλότερο όριο.