Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Ευρώπη έφθασαν στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 305 δισ.$ το 2014, παρουσιάζοντας αύξηση 36% σε ετήσια βάση, παρά την επιβράδυνση της ανάπτυξης παγκοσμίως. Μόνο τον περασμένο χρόνο, 43 ευρωπαϊκές χώρες – συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Τουρκίας – προσέλκυσαν 4.341 επενδύσεις που αντιπροσωπεύει αύξηση 10% σε σχέση με το 2013 και δημιούργησαν 185.583 θέσεις απασχόλησης (+12%).
Σύμφωνα με τα 808 διευθυντικά στελέχη που συμμετείχαν στην 13η έκδοση της ετήσιας έρευνας της ΕΥ European attractiveness survey, η Δυτική Ευρώπη χαρακτηρίσθηκε ως ένας από του πιο ελκυστικούς προορισμούς στον κόσμο από το 50% των ερωτηθέντων το 2014, έναντι 45% το 2013, ξεπερνώντας την Κίνα, η οποία παρουσίασε μείωση 6% συγκεντρώνοντας το 38% των προτιμήσεων. Η Βόρεια Αμερική, βελτίωσε τη θέση της συγκεντρώνοντας το 39% των προτιμήσεων από 31% την προηγούμενη χρονιά, κατακτώντας τη δεύτερη θέση και αφήνοντας την Κίνα στην τρίτη θέση.
Ο Παναγιώτης Παπάζογλου, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδας σχολιάζει:
«Η βελτίωση στη σχετική ελκυστικότητα της Ευρώπης, πηγάζει όχι μόνο από την οικονομική σταθεροποίηση και ανάκαμψη στην Ευρώπη, αλλά και από τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα σχετικά με τις αναδυόμενες αγορές και την ικανότητά τους να εξακολουθήσουν να επιτυγχάνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης που κατέγραψαν κατά την τελευταία δεκαετία. Οι χαμηλότερες τιμές ενέργειας, η εξασθένηση του ευρώ και η πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ έχουν επίσης συμβάλει στην ώθηση των επενδύσεων στην Ευρώπη και οδήγησαν στη δημιουργία σχεδόν 200.000 νέων θέσεων εργασίας. Πρόκειται για μια πολύ ενθαρρυντική εξέλιξη, καθώς η απασχόληση αποτελεί μία από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομικής ανάπτυξης. Δυστυχώς, η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι απούσα από τις εξελίξεις αυτές, ενώ θα μπορούσε με αξιώσεις να επωφεληθεί από την διαφαινόμενη αναγέννηση της Ευρώπης ως ελκυστικό προορισμό. Είναι επιτακτική η ανάγκη να απομακρυνθεί το πέπλο της αβεβαιότητας από την ελληνική οικονομία.»
Κατάταξη χωρών και πόλεων: ποιοι προηγούνται στην Ευρωπαϊκή κατάταξη;
Πάνω από τις μισές (52%) ΑΞΕ και το 30% των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν από τις επενδύσεις στην Ευρώπη, κατευθύνθηκαν στους τρεις κορυφαίους προορισμούς, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει ο κορυφαίος προορισμός όσον αφορά τον αριθμό των επενδύσεων και τις θέσεις εργασίας. Η Τουρκία περιλαμβάνεται για πρώτη φορά στους 10 κορυφαίους προορισμούς στην ένατη θέση, αντικαθιστώντας τη Φινλανδία. Τις υπόλοιπες θέσεις καταλαμβάνουν η Ισπανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρωσία και η Ιρλανδία.
Μια σειρά από παράγοντες συνέτειναν στο να καταστούν ορισμένες ευρωπαϊκές πόλεις σημαντικοί πόλοι έλξης άμεσων ξένων επενδύσεων. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται η δυνατότητα τους να επανέλθουν σε τροχιά οικονομικής ανάπτυξης, τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, η ικανότητα να στηρίξουν πρωτοποριακές και καινοτόμες επιχειρήσεις και να δώσουν επιχειρηματική υπόσταση σε ιδέες που μπορούν να αλλάξουν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.
Το Λονδίνο βρίσκεται στην πρώτη θέση, ακολουθούμενο από το Παρίσι και το Βερολίνο, ενώ οι δέκα κορυφαίες πόλεις περιλαμβάνουν τρεις στη Γερμανία – το Βερολίνο, τη Φρανκφούρτη και το Μόναχο – καθώς και δύο πόλεις στην Ισπανία – τη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη.
Η Κεντρική και η Ανατολική Ευρώπη, η Ρωσία και η Τουρκία αντιπροσωπεύουν περισσότερες από τις μισές θέσεις εργασίας (52% - 96.087 θέσεις εργασίας) που δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη από ΑΞΕ– ξεπερνώντας τη Δυτική Ευρώπη. Η Σλοβακία περιλαμβάνεται για πρώτη φορά μεταξύ των πρώτων δέκα ευρωπαϊκών χωρών, με βάση τις θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν από ΑΞΕ, αντικαθιστώντας τη Σερβία. Στις δέκα πρώτες χώρες, με βάση τις θέσεις εργασίας, περιλαμβάνονται επίσης το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ρωσία, η Πολωνία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ρουμανία, η Ισπανία, η Τουρκία και η Ιρλανδία.
Εμπόδια στο ορίζοντα;
Σύμφωνα με την έρευνα, το 59% των επενδυτών εκφράζουν εμπιστοσύνη στις προοπτικές της Ευρώπης κατά τα επόμενα τρία χρόνια, ωστόσο μόνο το 32% των διευθυντικών στελεχών έχουν σχέδια για τη δημιουργία ή την επέκταση δραστηριοτήτων στην Ευρώπη κατά το επόμενο έτος, ενώ το 64% δεν έχουν κανένα σχέδιο.
Οι επενδυτές εκτιμούν ότι για να αξιοποιηθεί η οικονομική ανάκαμψη στην Ευρώπη και να βελτιωθεί περαιτέρω το επενδυτικό κλίμα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των παραγόντων που περιορίζουν την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, όπως η υπερβολική γραφειοκρατία και οι αργοί ρυθμοί ανάκαμψης, οι οποίοι εξακολουθούν να θεωρούνται ως σημαντικά εμπόδια.
Ο Παναγιώτης Παπάζογλου καταλήγει: «Οι τρέχουσες συζητήσεις στην Ευρώπη είναι πιθανό να επηρεάσουν την ελκυστικότητα της περιοχής για τους επενδυτές. Κάθε δυνητική αλλαγή στη σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ και της χώρας μας με την Ευρωζώνη, καθώς και σημαντικές εξελίξεις όπως εκλογές και μεταρρυθμίσεις σε μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες, θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κατάταξη της ελκυστικότητας στο μέλλον. Ειδικότερα, χώρες όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία αλλά και η Ελλάδα, οι οποίες έχουν περιθώρια να βελτιώσουν την ελκυστικότητά τους ως επενδυτικοί προορισμοί, θα μπορούσαν να συμβάλουν σε μια ακόμα πιο ενδιαφέρουσα Ευρώπη στα επόμενα δύο χρόνια.»