«Μπαίνουμε στην πιο δύσκολη φάση αντιμετώπισης της πανδημίας και τώρα πρέπει να κρατηθούμε όλοι όρθιοι, ώστε όταν έρθει το εμβόλιο να βγούμε από την κρίση. Δεν βαδίζουμε χωρίς κατεύθυνση», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την πρωτολογία του χθες στη Βουλή με βάση το άρθρο 142Α του Κανονισμού της Βουλής για την πανδημία.
Ξεκινώντας την ομιλία του, ο πρωθυπουργός ζήτησε να μην εξελιχθεί η συζήτηση σε έναν ακόμη ανούσιο καυγά. Κάνοντας παράλληλα μια ανασκόπηση όσων έγιναν τους προηγούμενους μήνες, ανέφερε ότι «ουδέποτε η κυβέρνηση διεκδίκησε εύσημα αποκλειστικότητας» και πως «η χώρα πέτυχε ανάσχεση του πρώτου κύματος της πανδημίας, διότι ειδικοί, πολιτικοί και πρωτίστως πολίτες συστρατευτήκαμε». Υπενθύμισε δε την προειδοποίησή του να μην υπάρξει εφησυχασμός, ενώ για τις ΜΕΘ επικαλέστηκε τη δήλωση της καθηγήτριας, Αναστασίας Κοτανίδου πως ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό να γίνει, έχει γίνει και εξακολουθεί να γίνεται. «Το τι έγινε στο ΕΣΥ είναι γνωστό», κατέληξε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως η χώρα διαθέτει πλέον έναν αποτελεσματικό μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας και τον ΕΟΔΥ που δεν έχει σχέση με το παρελθόν, ενώ για τα τεστ βρίσκεται πλέον περίπου στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σύμφωνα με τα στοιχεία του ECDC, ενώ είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που χρησιμοποίησε rapid test. «Όλα αυτά, έγιναν από τον Απρίλιο έως σήμερα», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Στόχος όλων ήταν η αποφυγή ενός δεύτερου οριζόντιου και δρακόντειου lockdown
Σχολιάζοντας την απόφαση για το νέο lockdown, αφού επανέλαβε ότι στόχος όλων ήταν η αποφυγή ενός δεύτερου οριζόντιου και δρακόντειου lockdown κι αφού υπενθύμισε όσα είχε πει στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου, ο κ. Μητσοτάκης εξήγησε ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και όχι μόνο η Ελλάδα έπρεπε να ισορροπήσουν σε δύο παράλληλες και συχνά αντίθετες ανάγκες: την προστασία της δημόσιας υγείας και τη στήριξη της οικονομίας. «Επιλέξαμε όλο αυτό το διάστημα τις τοπικές παρεμβάσεις. Εξηγήσαμε ότι αν μπορέσουμε να τηρήσουμε τα μέτρα προστασίας που υποδεικνύουν οι ειδικοί, θα μπορέσουμε ν' αποφύγουμε ένα δεύτερο οριζόντιο lockdown και το ίδιο έκαναν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες. Προσπαθήσαμε όλοι να μην παγώσουμε την οικονομική δραστηριότητα. Να πάρουμε τοπικά, προσωρινά, στοχευμένα μέτρα. Δεν καταφέραμε να συγκρατήσουμε τις εστίες γρήγορης έξαρσης του ιού. Αναγκαστήκαμε να πάρουμε το δραστικό μέτρο του οριζόντιου lockdown όταν διαπιστώσαμε ότι βρεθήκαμε αντιμέτωποι με εκθετική αύξηση των κρουσμάτων», τόνισε χαρακτηριστικά.
Εξηγώντας δε το πώς οδηγήθηκε σ' αυτή την απόφαση, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως δεν δίστασε από τη στιγμή που είδε τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη του οι ειδικοί και δεν επιδέχονται αμφισβήτησης. Και πρόσθεσε ότι το lockdown σε σχέση με αυτό του Μαρτίου και Απριλίου έχει δύο βασικές διαφορές: την υποχρεωτική χρήση μάσκας και τα ανοιχτά δημοτικά σχολεία. Τόνισε, όμως, ότι η κυβέρνηση πήρε αυτή την απόφαση νωρίτερα από άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα, όπως το Βέλγιο, η Γαλλία και η Ιταλία.
«Στην Ελλάδα, ο συναγερμός σήμανε από τις αρχές του φθινοπώρου. Για δύο μήνες, βλέπαμε αύξηση των κρουσμάτων που ήταν λελογισμένη και ελεγχόμενη», ανέφερε και επισήμανε ότι δεν συνδέεται με το άνοιγμα του τουρισμού. «Χώρες που έμειναν τελείως κλειστές, όπως το Ισραήλ, είδαν δεύτερη έξαρση του κορονοϊού το Σεπτέμβριο. Και η Κύπρος έχει πιο αυστηρές διαδικασίες, αλλά χτυπιέται το ίδιο σκληρά», είπε, για να καταλήξει, απαντώντας στις αιτιάσεις για το άνοιγμα του τουρισμού ως προς την εξάπλωση του ιού: «Αν η έξαρση του δεύτερου κύματος συνδεόταν με το άνοιγμα του τουρισμού, θα έπρεπε να την είχαμε δει τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο».
Ανοίξαμε τον τουρισμό οργανωμένα, με αυστηρή μεθοδολογία και τεστ σε ένα ποσοστό των επισκεπτών
Στο σημείο αυτό, μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης απευθύνθηκε στον Αλέξη Τσίπρα και είπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε το Μάιο (18/5) το άνοιγμα του τουρισμού και εγκαλούσε την κυβέρνηση γιατί δεν το έχει κάνει ακόμα. «Ανοίξαμε τον τουρισμό οργανωμένα, με αυστηρή μεθοδολογία και τεστ σε ένα ποσοστό των επισκεπτών. Αν κάναμε αυτό που μας είχατε πει εσείς, δηλαδή υποχρεωτικά τεστ σε όλους όσοι έρχονται, θα είχαμε το 10% αυτού που τελικά είχαμε. Θα ισοδυναμούσε η απόφαση αυτή με το κλείσιμο του τουρισμού και όχι με το άνοιγμά του. Θα μπορούσε να είναι μια επιλογή, αλλά θα είχαμε το 10 ή το 20% των εσόδων που είχαμε», κατέληξε.
Για τις ΜΕΘ, ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι με την επιθετική αύξηση των κρουσμάτων που παρατηρήθηκε το τελευταίο 10ήμερο θα έπρεπε, δίχως περιοριστικά μέτρα, το σύστημα υγείας να δέχεται καθημερινά πάνω από 1.000 ασθενείς και πάνω από 100 να χρειάζονταν νοσηλεία σε ΜΕΘ. «Ο αριθμός των ΜΕΘ που διαθέτει μια χώρα δεν μπορεί να είναι άλλοθι για τις προτεραιότητες. Δυστυχώς, κάποιοι θα οδηγηθούν στις ΜΕΘ και κάποιοι θα καταλήξουν. Δεν υπάρχει ένας υπουργός Υγείας στην Ευρώπη που να μην έχει καταλήξει στην ίδια διαπίστωση: όσες ΜΕΘ κι αν έχουμε, δεν αντέχει ένα σύστημα υγείας αν δεν χτυπήσουμε το πρόβλημα στην αρχή της αλυσίδας και σπάσουμε τη μεταδοτικότητα του ιού. Αν είχαμε 5.000 ΜΕΘ, θα ήμασταν πιο χαλαροί στα μέτρα προφύλαξης; Αν γέμιζαν 3.000 ΜΕΘ, θα είχαμε 1.500 θανάτους την εβδομάδα. Οι ΜΕΘ λοιπόν δεν είναι άλλοθι για να μην πάρουμε μέτρα περιορισμού της κινητικότητας νωρίτερα», υπογράμμισε.
Η επαναφορά της καραντίνας δεν ήταν μια εύκολη απόφαση
Ο πρωθυπουργός πάντως παραδέχθηκε ότι η επαναφορά της καραντίνας δεν ήταν μια εύκολη απόφαση, διότι εκτός από την εφαρμογή τα μέτρα χρειάζονται και προσαρμογή. «Άλλα ισχύουν σε μια αναταραχή, άλλα σε μια τρικυμία, άλλα σε ένα τσουνάμι. Και μπροστά σε αυτό το τσουνάμι, οφείλουμε να ορθώσουμε έναν κυματοθραύστη. Δοκιμάσαμε πολλά σχέδια, αλλά προδόθηκαν», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι η βασική εστία διασποράς του ιού ήταν η διασκέδαση των νέων ανθρώπων κι αυτό αποδείχθηκε και στην Ευρώπη. «Δεν το λέμε ως κριτική. Δεν στοχοποιούμε, αλλά επισημαίνουμε στην κοινωνία ότι αυτές οι συμπεριφορές δημιουργούν πρόβλημα δημόσιας υγείας σε όλους. Τα δεδομένα είναι ξεκάθαρα και αμείλικτα. Δεν επιδέχονται αμφισβήτησης. Και δεν υπάρχει μια λύση. Είμαι έτοιμος λοιπόν να συζητήσω για το πώς πολεμήσαμε και όχι αν πολεμήσαμε», τόνισε.
Αναφερόμενος στο σχέδιο της κυβέρνησης για τους επόμενους μήνες, ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε στόχος είναι η μείωση της κινητικότητας του πληθυσμού για να μειωθεί η διασπορά του ιού και η μείωση της πίεσης στο σύστημα υγείας, αλλά και πως πρώτος σταθμός είναι οι γιορτές των Χριστουγέννων. «Αν πετύχουμε, θα τις κάνουμε σε ομαλότερες συνθήκες», είπε και συμπλήρωσε: «Ξέρω ότι η κοινωνία είναι φοβισμένη, κουρασμένη και αγχωμένη, αγανακτισμένη. Η διαπίστωση που κάνουμε είναι ότι δεν πείθουμε - όλοι - τους πολίτες με την ίδια αποτελεσματικότητα ότι πρέπει να τηρήσουν αυτά τα μέτρα περιορισμού της κινητικότητας. Κι έχει πολύ μεγάλη σημασία το μήνυμα που θα εκπέμπεται από πολιτικές δυνάμεις να είναι ενιαίο, ομοιόμορφο και να μην αμφισβητείται», ανέφερε και κατέληξε λέγοντας πως «έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι αυτά τα μέτρα θα αποδώσουν, ενδεχομένως θα χρειαστούμε μία εβδομάδα ή 10 μέρες, αλλά θα δούμε πτώση μετά και θα υποχωρήσει η πίεση στο σύστημα υγείας».
Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι δύσκολες
Παραδέχθηκε, ωστόσο, ότι οι επόμενες εβδομάδες θα είναι δύσκολες, όπως είναι δύσκολες και για τους εργαζομένους που υπόκεινται τις συνέπειες του lockdown και γι' αυτό η κυβέρνηση πήρε μέτρα στήριξης ύψους 3,5 δις ευρώ για ένα μήνα.
Χρησιμοποιώντας εξάλλου προσωπικό τόνο, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι έχει διάθεση να συζητήσει τι έγινε και τι όχι σωστά, με ειλικρίνεια και πραγματική διάθεση αυτοκριτικής. «Δεν υπάρχει ένα βράδυ που θα γυρίσω σπίτι μου και δεν θα σκεφτώ τι θα μπορούσαμε να κάνουμε καλύτερα για να μη χάνονται ανθρώπινες ζωές», τόνισε. Κάλεσε δε τον κ. Τσίπρα να μην επαναλάβει τα στοιχεία που είχε παρουσιάσει για τους θανάτους και να μην παίξει - όπως είπε - αυτό το απαράδεκτο παιχνίδι πάνω στις πλάτες των οικογενειών που έχασαν ανθρώπους. 'Ασκησε δε κριτική στην αντιπολίτευση, λέγοντας ότι δεν άκουσε κάποιον εκ μέρους της να λέει ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να επιβάλλει τη χρήση μασκών νωρίτερα ή να περιορίσει τη διασκέδαση, να λάβει μέτρα νωρίτερα για τη Θεσσαλονίκη ή ακόμη και να επιβάλλει νωρίτερα το lockdown, κλείνοντας νωρίτερα την οικονομία. «Στον τόπο μας συμβαίνει ένα παράδοξο: δεν ενοχοποιείται ο κορονοϊός, αλλά η κυβέρνηση! Μας είπατε ότι ‘αν ήμουν εγώ, δεν θα άφηνα την κατάσταση να εξελιχθεί έτσι'. Πράγματι, με ένα νόμο και ένα άρθρο. Πάλι καλά που δεν κηρύξατε το νέο υγειονομικό αντιμνημόνιο», κατέληξε, απευθυνόμενος προς τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Αναφερόμενος, επίσης, στους επιστήμονες, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε εκ νέου ότι εκείνοι εισηγούνται και ρόλος της κυβέρνησης είναι να λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις, ασκώντας και πάλι κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση για φωνές που θέλησαν να μειώσουν τους επιστήμονες. Κατηγόρησε, μάλιστα, τον κ. Τσίπρα για πολιτική στοχοποίηση των επιστημόνων και συγκεκριμένα του Σωτήρη Τσιόδρα, με αφορμή το βίντεο που δημοσιοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ. «Επιλέξατε την πολιτική στοχοποίηση των επιστημόνων αντί της στοχοποίησης της κυβέρνησης. Υποβιβάζετε την πολιτική αντιπαράθεση και στρώνετε το δρόμο στο σκοταδισμό της ημιμάθειας ως μοιραία κατάληξη του αντιπολιτευτικού σας κατήφορου», τόνισε και συμπλήρωσε ότι είναι έτοιμος να παραδεχθεί καθυστερήσεις και αστοχίες, αλλά ποτέ δεν θα μηδενίσει την κοινή προσπάθεια Πολιτείας, πολιτών και ειδικών που δείχνει ότι μπορούν να υπάρξουν αποτελέσματα όταν υπάρχουν συστράτευση και κοινές προτάσεις.
Η Ελλάδα έχει κυβέρνηση, σοβαρή αντιπολίτευση δεν έχει
Απαντώντας στην πρόταση Τσίπρα για υπουργό Υγείας κοινής αποδοχής, ο πρωθυπουργός είπε: «Επειδή δεν έχετε σχέδιο, προτείνετε περίπου να συγκυβερνηθεί η χώρα. Μας λέγατε πολιτικούς απατεώνες και τώρα θέλετε να γίνετε εταίρος της κυβέρνησης. Η Ελλάδα έχει κυβέρνηση, σοβαρή αντιπολίτευση δεν έχει», κατέληξε, επικαλούμενος το παράδειγμα της Αγγλίας, όπου ο ηγέτης των Εργατικών ζήτησε πριν από ένα μήνα καθολικό lockdown. «Δεν σας άκουσα κ. Τσίπρα να λέτε ποτέ κάτι αντίστοιχο. Αν το είχατε πει αυτό, τότε θα μπορούσα να δεχθώ ότι θα έπρεπε ενδεχομένως να κινηθούμε νωρίτερα», σημείωσε.
Ο πρωθυπουργός έκανε αναφορά και στον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να μετατραπεί μια πορεία τιμής σε πορεία πόνου προς τις ΜΕΘ. Ζήτησε έτσι από όλες τις πολιτικές δυνάμεις να δηλώσουν ότι δεν θα ενθαρρύνουν τη συμμετοχή σε καμία πορεία και να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. «Η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει καμία τέτοια συμπεριφορά. Είμαι σίγουρος ότι αυτό θα ήθελαν και όσοι πρωταγωνίστησαν σε αυτή την εμβληματική εξέγερση», επισήμανε.
Το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο ενδεχομένως και τον Ιανουάριο
Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι «ανεβαίνουμε ένα βουνό και βλέπουμε την κορυφή. Ξέρουμε ότι υπάρχουν χαράδρες και γκρεμοί, αλλά βλέπουμε την κορυφή. Και είναι το εμβόλιο». Διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση έχει ήδη εκπονήσει σχέδιο για την έγκαιρη προμήθεια του εμβολίου και το σταδιακό εμβολιασμό του πληθυσμού, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση είναι ανοιχτή ν' ακούσει προτάσεις από την αντιπολίτευση για το πώς το σχέδιο αυτό μπορεί να γίνει καλύτερο. Ζήτησε, μάλιστα, από όλες τις πολιτικές δυνάμεις να πείσουν τους πολίτες πως από τη στιγμή που το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο, τότε θα πρέπει όλοι να εμβολιαστούν και χωρίς αυτό να καταστεί υποχρεωτικό. «Όταν βλέπουμε την κορυφή του βουνού, μπορούμε να αντιδράσουμε με δύο τρόπους: να χαλαρώσουμε ή να σφίξουμε τα δόντια, γιατί γνωρίζουμε το τέλος της διαδρομής. Και πρέπει να κάνουμε το δεύτερο», τόνισε, συμπληρώνοντας ότι το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο ενδεχομένως και τον Ιανουάριο.
Ο κ. Μητσοτάκης απηύθυνε, τέλος, ένα «ειλικρινές κάλεσμα συσπείρωσης και προοπτικής» και διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να δίνει τη μάχη για την προστασία της δημόσιας υγείας, ακούγοντας τις οδηγίες των επιστημόνων. «Όλοι οι Έλληνες καλούνται να υψώσουν το δικό τους ανάστημα εθνικής ευθύνης, να τηρούν τα μέτρα προστασίας. Η ευθύνη είναι μια λέξη που μπορεί να τη διαβάσει κανείς από δύο διαφορετικές οπτικές. Μπορεί να τη δει ως φταίξιμο ή υπευθυνότητα. Ευθύνη σημαίνει υπευθυνότητα, όχι φταίξιμο. Δεν κουνάμε το δάχτυλο σε κανέναν, τον καλούμε να αναλογιστεί ότι η ευθύνη είναι ο δίδυμος αδελφός της ελευθερίας και είμαι σίγουρος ότι αυτή την έννοια της ευθύνης θα την αγκαλιάσει η ελληνική κοινωνία. Να ξεπεράσουμε αυτή τη μεγάλη δυσκολία, να βγούμε νικητές με όσο το δυνατόν λιγότερα τραύματα, ώστε το 2021 να είναι η χρονιά της μεγάλης επανεκκίνησης, που θα έχουμε αφήσει οριστικά πίσω μας αυτή τη μεγάλη περιπέτεια», κατέληξε.