Απάντηση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη σήμερα στη Βουλή σε Επίκαιρη Ερώτηση του Βουλευτή Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία, κ. Αλέξη Χαρίτση με θέμα: «Δημιουργία στοχευμένου προγράμματος μη επιστρεπτέας ενίσχυσης για τον κλάδο της εστίασης»:
«Να ξεκαθαρίσω ότι θεωρώ πολύ δόκιμη και σωστή στην ερώτηση του κυρίου συναδέλφου. Είναι στην παρούσα συγκυρία μια σωστή ερώτηση. Οφείλω όμως να σας πω πολύ καλόπιστα, ότι θεωρώ πως η προσέγγισή σας και η διαρκής αναφορά στις προβλέψεις της ΕΛΣΤΑΤ ή για τη μείωση τζίρου της οικονομίας, πάσχει υπό την εξής έννοια:
Ζούμε μία παγκόσμια καταιγίδα. Έξω γίνεται θύελλα και η κριτική σας είναι ότι έχουμε βραχεί. Μα προφανώς. Είναι δυνατόν να είμαστε εν μέσω μίας καταιγίδας και να μην βραχούμε; Πως θα γίνει αυτό;
Και είναι προφανές ότι θα έχουμε ύφεση, απώλεια τζίρου και ζημιά στην οικονομία.
Αν, αγαπητέ κύριε συνάδελφε, το κλείσιμο των επιχειρήσεων οδηγούσε σε αύξηση του τζίρου και σε αύξηση θέσεων εργασίας, θα καθόμασταν όλη μέρα σπίτι μας να βλέπουμε τηλεόραση.
Άρα, είναι προφανές, είναι εις γνώση μας, είναι αυτονόητο ότι όλα τα περιοριστικά μέτρα που λαμβάνουμε αναγκαστικά για την προστασία της δημόσιας υγείας, έχουν ως αποτέλεσμα ζημιά στην οικονομία.
Άρα, το να μου αναφέρετε διαρκώς τις προβλέψεις για τη ζημιά είναι, με συγχωρείται, μικρό. Η ζημιά είναι αναπόφευκτη, δεδομένη και αναγκαστική. Πάμε τώρα πως την αντιμετωπίζουμε. Γιατί αυτό είναι πράγματι που μπορούμε να συζητήσουμε.
Είπατε ότι θα έπρεπε να έχουμε ακολουθήσει τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, με το «Μένουμε όρθιοι» του Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου. Αυτή είναι δική σας ανάγνωση και δικαίωμά σας να την υπερασπίζεστε.
Θα σας πω τη δική μου ανάγνωση. Εάν είχαμε ακολουθήσει τις προτάσεις σας το Μάιο, σήμερα η Ελλάδα θα είχε χρεοκοπήσει. Διότι αν ξοδεύαμε όλα τα λεφτά που μας ζητάγατε τον Μάρτιο, με τον τρόπο που μας το λέγατε, οι αγορές θα είχαν πάει τα επιτόκιά μας στο 10%, η Ελλάδα θα ήταν σήμερα αποκλεισμένη από τις αγορές και άρα, σήμερα που μιλάμε, δεν θα είχαμε ευρώ για να δώσουμε σε κανέναν.
Ο λόγος που σήμερα μπορεί η ελληνική οικονομία, αν και σε καραντίνα, να βλέπει να πέφτουν τα επιτόκια δανεισμού της και άρα, να μπορεί το Υπουργείο Οικονομικών να κάνει επιτυχημένες εξόδους στις αγορές, να συμπληρώνει τα ταμειακά διαθέσιμα και να έχουμε χρήματα για να πληρώνουμε τις ενισχύσεις στους εργαζομένους και στις επιχειρήσεις, είναι γιατί δεν ακολουθήσαμε τις συμβουλές του ΣΥΡΙΖΑ του Μαΐου και του Απριλίου.
Οι συμβουλές τότε του ΣΥΡΙΖΑ του Μαΐου και του Απριλίου, ήταν συμβουλές «δώστε τα όλα τώρα, σαν να μην υπάρχει αύριο». Ενώ η δική μας άποψη από τότε ήταν: «θα υπάρξει και δεύτερο κύμα, πρέπει να κρατήσουμε δυνάμεις για το μέλλον». Δυστυχώς, η εξέλιξη της πανδημίας απέδειξε ότι εμείς είχαμε δίκιο και εσείς είχατε άδικο.
Όσον αφορά στα μέτρα που πήραμε στο 1ο κύμα, για να μην επαναλαμβάνω μία συζήτηση που κάναμε μαζί πριν από 10 μέρες εδώ και κράτησε σχεδόν 4 ώρες, απεδείχθη από τα επίσημα στοιχεία της Eurostat ότι η ελληνική οικονομία άντεξε καλά τηρουμένων των αναλογιών.
Η φράση σας, «η πρωτοφανής ύφεση του 2ου τριμήνου», λέω τι είπατε στην πρωτολογία σας, και αυτή είναι, κατά τη γνώμη μου, εντελώς άδικη. Για να είναι κάτι πρωτοφανές, πρέπει να ξεχωρίζει. Το 15,2% της υφέσεως του 2ου τριμήνου είναι ακριβώς ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος. Μείον 15% είχε η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2ο τρίμηνο.
Αν το λέτε πρωτοφανές για την Ελλάδα σε σχέση με το παρελθόν, είναι μικρόψυχο, διότι δεν μπορείς να συγκρίνεις την εποχή της πανδημίας με την εποχή της ομαλότητας.
Δηλαδή, θέλετε να μου πείτε ότι το 1942 είχαμε πρωτοφανή ύφεση; Προφανώς, αφού είχαμε κατοχή. Άρα, πρέπει να κάνετε κριτική κατά τη γνώμη μου σοβαρή.
Η ύφεση του 2ου τριμήνου του 2020 δεν ήταν πρωτοφανής. Ήταν ο μέσος όρος. Θα ήταν τελείως αδιανόητο και θα ήταν πράγματι πρωτοφανές, να έχεις μία παγκόσμια οικονομία που καταρρέει και μία Ελλάδα που περνάει ζάχαρη.
Αυτό δεν γίνεται. Άρα πρέπει να ζητάμε από την εκάστοτε πολιτική μας ηγεσία, πράγματα που είναι λογικά και στην πραγματικότητα και όχι όποια φαντασίωση έχει ο καθένας μας.
Πάμε τώρα στα συγκεκριμένα. Λέτε ότι έχουμε αφήσει εμείς ως κυβέρνηση γενικά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και ειδικά την εστίαση στην οποία αναφερόμαστε σήμερα, απροστάτευτη και είμαστε αδιάφοροι για αυτούς τους ανθρώπους.
Μα, άμα ακούσετε τους εκπροσώπους τους στα κανάλια, πάντα όλοι ξεκινούν με την φράση: «παραδεχόμαστε ότι η κυβέρνηση έχει πάρει πάρα πολλά μέτρα και κάνει ότι μπορεί, αλλά θα θέλαμε και ένα, δύο, τρία».
Κανένας δεν έχει πει: «αυτή είναι μια κυβέρνηση αδιάφορη για εμάς». Φέρτε μου μία δήλωση. Κανένας. Όλοι ξεκινούν λέγοντας: «έχετε κάνει πάρα πολλά, θέλουμε και άλλα».
Το «θέλουμε και άλλα» είναι πάρα πολύ θεμιτό. Όλοι θέλουμε και άλλα. Και εγώ θέλω και άλλα.
Πάμε να δούμε τι έχουμε κάνει:
Επιστρεπτέα προκαταβολή 1,2,3. Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι πήγε στην εστίαση. Πολύ μεγάλο κομμάτι. Αναλογικά μεγαλύτερο από τους άλλους κλάδους.
Δεύτερον, μείωση ενοικίου 40%.
Τρίτον, προγράμματα επιχειρηματικότητας από τις Περιφέρειες.
Τέταρτον, πληρωμή τόκων ενήμερων επιχειρηματικών δανείων, που ένα μεγάλο κομμάτι αφορούσε στην εστίαση.
ΤΕΠΙΧ και εγγυοδοτικό. Αρκετές εκατοντάδες επιχειρήσεις από τις χιλιάδες που έχουν πάρει δάνεια δραστηριοποιούνται στην εστίαση.
Πέραν αυτού, επειδή μου λέτε για το ΕΣΠΑ, και δεν επανέρχομαι στις Περιφέρειες και όλα αυτά τα οποία έχουμε κάνει, να πω ότι ήδη έχουμε στείλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αναμένουμε τώρα να πάρουμε την θετική τους έγκριση – και θα την πάρουμε - για να ξεκινήσει και η διαδικασία του νέου προγράμματος ύψους 60 εκατομμυρίων ευρώ για την αγορά θερμαντικών σωμάτων εξωτερικού χώρου ειδικά για τον κλάδο της εστίασης. Δεν πρόκειται για δάνειο, όπως εσείς μου λέτε, είναι επιχορήγηση (grant).
Θα είναι λεφτά που θα παίρνουν, προσέξτε, για θερμαντικά σώματα εξωτερικού χώρου που έχουν αγοράσει οι ίδιοι από τον περασμένο Φεβρουάριο, όχι μόνο γι’ αυτά που θα πάρουν τώρα. Προφανώς και αυτά που θα πάρουν τώρα θα καλυφθούν. Αλλά και για τιμολόγια που θα έχουν κόψει από το Φεβρουάριο του 2020 μέχρι τώρα, εμείς θα πληρώνουμε στον καθένα 100 ευρώ ανά 15 τετραγωνικά, ακριβώς για να μπορέσουν να βάλουν, όταν θα φύγουμε από την καραντίνα, εξωτερικά σώματα θερμαντικά για να μη χρειαστεί να κλειστεί ο κόσμος μέσα και έχουμε νέα αναζωπύρωση.
Και αυτό έχει γίνει. Άρα, πραγματικά και τη μείωση ΦΠΑ κάναμε κι ό,τι μπορούσε ανθρωπίνως δυνατό να γίνει για την εστίαση έχει γίνει. Γι’ αυτό και τελικά μαζικές απολύσεις στο χώρο της εστιάσεως δεν είχαμε».
Δευτερολογία
«Δεν έκανα κριτική γιατί κάνατε την ερώτηση. Το αντίθετο, καλώς κάνατε την ερώτηση. Προφανώς έγινε πριν. Έτσι δουλεύει το Κοινοβούλιο. Οι εξελίξεις τρέχουν γρηγορότερα. Δεν φταίτε εσείς για αυτό.
Τώρα, η πραγματικά σοβαρή συζήτηση δεν είναι αν θα υπάρχει ύφεση και ζημία αλλά πόσο θα είναι.
Πρώτα απ’ όλα, για να σας απαντήσω υπεύθυνα σε αυτό, θα έπρεπε να ξέρω να σας απαντήσω πότε τελειώνει η καραντίνα. Μπορείτε εσείς να προβλέψετε σήμερα πότε θα τελειώσει η καραντίνα ή πότε θα ελεγχθεί η πανδημία;
Όχι, κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει. Αφού κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει, μπορούμε να συζητήσουμε στα σοβαρά πόση θα είναι η ύφεση; Όχι, αφού το φαινόμενο είναι δυναμικό, εξελίσσεται ημέρα με την ημέρα.
Αν τις επόμενες 15 ημέρες υποχωρήσει η πανδημία και λήξει το lockdown το Δεκέμβριο, η ύφεση θα είναι μικρότερη, Αν η πανδημία μας οδηγήσει σε μεγαλύτερης διάρκειας lockdown, η ύφεση θα είναι μεγαλύτερη. Ακόμα έχουμε δρόμο δηλαδή για να καταλήξουμε στο πόσο θα είναι αυτή η ζημία.
Εάν έρθει το εμβόλιο, εμβολιαστεί ο πληθυσμός, δημιουργηθεί μία συνθήκη ανοσίας και αρχίσει πράγματι και ελέγχεται η πανδημία, το 2021 θα είναι πολύ καλύτερη χρονιά. Αν αυτό δεν συμβεί, το 2021 θα είναι επίσης μία πολύ άσχημη χρονιά. Άρα, όλα αυτά είναι υπό συζήτηση.
Μου λέτε για την έκκληση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης περί παροχής ρευστότητας. Μα δίνουμε ρευστότητα, ασταμάτητα δίνουμε ρευστότητα. Δεν κάνουμε βασικά τίποτα άλλο από το να παρέχουμε ρευστότητα.
Οι αναστολές πληρωμών, οι επιστρεπτέες προκαταβολές, τα εγγυημένα δάνεια, τα προγράμματα ΕΣΠΑ, όλα αυτά είναι μέτρα παροχής ρευστότητας στις επιχειρήσεις.
Μπορούμε να συζητήσουμε αυτά και άλλα, αλλά πάλι σε αυτό, για να απαντήσουμε, πρέπει να απαντήσουμε στο πόσο θα κρατήσει.
Εμείς σας λέμε ότι κρατάμε δυνάμεις και έχουμε ταμειακά διαθέσιμα για να μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε την οικονομία και στο χειρότερο σενάριο.
Η επιθυμία μου ως Υπουργού Αναπτύξεως, το καταλαβαίνετε, θα είναι να λήξει η καραντίνα αύριο. Η προετοιμασία μου ως Κυβέρνηση με οδηγεί να προετοιμάζομαι για το χειρότερο σενάριο και σας λέω, και να υπάρχει αυτό ως μήνυμα, ευτυχώς η λελογισμένη και συνετή χρήση των δημοσίων οικονομικών από την Κυβέρνηση έχει οδηγήσει με ασφάλεια την Ελλάδα σήμερα να έχει δυνάμεις.
Είπατε ότι μας είχατε προτείνει να διαθέσουμε τότε 26 δισεκατομμύρια από τα 50, αν κατάλαβα καλά το νούμερο που είπατε.
Εγώ δεν γνωρίζω να είχαμε σε καμία φάση 50 δισεκατομμύρια διαθέσιμα. Το μέγιστο που είχαμε φτάσει ήταν 37,5, περίπου όσα έχουμε σήμερα.
Σας λέω, λοιπόν, για να ξέρετε, μόνο από το ΕΣΠΑ ξοδέψαμε 6 δισεκατομμύρια. Μιλήσατε για 3% του ΑΕΠ, δηλαδή 3x2=6. Βάλατε μόνο το ΕΣΠΑ. Δεν έχουμε δώσει τίποτα άλλο, κύριε Χαρίτση; Μα καταλαβαίνετε ότι δεν βγαίνουν τα νούμερα.
Έξι δισεκατομμύρια από το ΕΣΠΑ. Συνυπολογίστε αναστολές πληρωμών, χρηματοδοτικά εργαλεία, επιστρεπτέες προκαταβολές, 800άρια τα οποία δώσαμε και όλα τα άλλα και θα δείτε ότι τα νούμερα που αναφέρετε δεν βγαίνουν.
Το αν η Γερμανία έδωσε περισσότερα, γιατί άκουσα και μία τέτοια κριτική. Δεν έχω κάνει ειδική ανάλυση των μέτρων της Γερμανίας, αλλά δέχομαι για λόγους συζήτησης ότι η Γερμανία έδωσε περισσότερα.
Μα, είναι ίδιες οι δημοσιονομικές δυνατότητες ενός κράτους με λόγο χρέους-ΑΕΠ κάτω από 60% με ένα κράτος με λόγο χρέους-ΑΕΠ 200%; Με συγχωρείτε τώρα, άμα συζητάμε το αν η Γερμανία έδωσε περισσότερα, είναι σαν να μου λέτε στα σοβαρά αν ο Λάτσης ξοδεύει περισσότερα λεφτά από το Γεωργιάδη. Μα, τι συζητάμε τώρα;
Πρέπει να κάνουμε σοβαρή συζήτηση, επιτέλους. Αν με ρωτάτε αν μπορώ εγώ να ξοδέψω τα λεφτά της Γερμανίας, συγγνώμη που θα σας σοκάρω αλλά δεν μπορώ. Αυτή είναι η απάντηση.
Άρα, πάμε, λοιπόν, να γυρίσουμε στον πραγματικό κόσμο και να πούμε: μέσα στις πραγματικές δυνατότητες της Ελλάδας που σωστά είπατε εξέρχεται μίας δεκαετούς κρίσεως.
Προσέξτε, το ότι εξέρχεται από μία δεκαετή κρίση αυξάνει τις ανάγκες μας γιατί είμαστε πιο κουρασμένοι, ενώ μειώνει τις δυνατότητές μας αφού μόλις εξήλθαμε. Άρα, αυτό το επιχείρημα που λέτε, δεν είναι επιχείρημα που λέει γιατί δεν δώσατε περισσότερα, είναι επιχείρημα γιατί δεν πάτε πιο προσεχτικά. Διότι ναι μεν οι ανάγκες μας είναι περισσότερες αλλά η αδυναμία μας μεγαλύτερη επειδή μόλις εξήλθαμε, όπως σωστά είπατε.
Άρα, παρακαλώ πολύ, επειδή οι επόμενες βδομάδες και οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι, και επειδή πραγματικά πιστεύω ότι σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα ο ρόλος της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως δεν είναι μικρός, είναι μεγάλος, να κάνουμε συζήτηση επί ρεαλιστικών προτάσεων και μέσα στις πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας μας για να μην καλλιεργούμε ψευδώς στους συμπολίτες μας την εικόνα ότι μπορεί το κράτος να παράσχει στον καθένα οτιδήποτε αυτός ζητήσει, γιατί αυτό δεν μπορεί να το κάνει, ενώ αυτή είναι βεβαία συνταγή χρεοκοπίας.
Κλείνω, λέγοντας προς όλους τους επιχειρηματίες, όχι μόνο της εστιάσεως, μιλάω γενικά τώρα στην οικονομία: Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε και να παρέχουμε ρευστότητα στην αγορά και στις επιχειρήσεις σε κάθε σενάριο, ακόμα και στο πιο δυσμενές.
Ευτυχώς η Ελλάδα είναι όρθια και δυνατή, οι αγορές την εμπιστεύονται, οι ευρωπαϊκές αρχές την εμπιστεύονται, άρα θα ξεπεράσουμε και αυτή την κρίση όλοι μαζί με πολύ μεγάλη εργατικότητα, αποφασιστικότητα και πίστη.
Και να κάνω και μια ανακοίνωση. Αποφασίσαμε προ ολίγου ότι θα δώσουμε το δικαίωμα στις επιχειρήσεις mini market και super market να παρέχουν υπηρεσίες delivery και μετά τις 20:30 το βράδυ με σκοπό να μπορούν οι συμπολίτες μας να λαμβάνουν τις αγορές τους στο σπίτι τους όταν γυρνάνε από τη δουλειά τους και άρα να μην έχουν πρόβλημα όσοι δεν προλαβαίνουν λόγω εργασίας να πάνε και να ψωνίσουν κι έτσι να μην μείνουν από τρόφιμα. Ενδεχομένως να δώσουμε και την ευκαιρία δημιουργίας επιπλέον θέσεων εργασίας σε αυτά τα καταστήματα.
Άρα, να ξέρει ο κόσμος ότι θα μπορεί να κάνει τις παραγγελίες του και να δέχεται τις παραγγελίες στο σπίτι του για τα ψώνια του από τα mini market και τα super market και μετά το πέρας του ωραρίου λειτουργίας αυτών των καταστημάτων που από σήμερα, όπως ξέρετε, από τις 20:30 σταματούν».