Του Ανέστη Ντόκα
Θετικές παραμένουν και το 2016 οι προοπτικές για τον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος απέδειξε εξαιρετικές αντοχές στα capital controls και στην κρίση που ταλανίζει τη χώρα για πάνω από έξι χρόνια. Σύμφωνα με την έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) που δημοσιοποιήθηκε χθες, παρά την επιβράδυνση που παρατηρήθηκε τον Ιούλιο στις αφίξεις ξένων επισκεπτών λόγω της μεγάλης αναστάτωσης που επέφεραν στην τουριστική αγορά τα capital controls, η κατάσταση αντιστράφηκε τον Αύγουστο, αλλά και τον Σεπτέμβριο, οι οποίοι εξελίχθηκαν σε πολύ καλούς τουριστικά μήνες. Στην άνοδο αυτή συνέβαλαν καθοριστικά οι Γερμανοί τουρίστες, οι οποίοι δεν φοβήθηκαν τα capital controls και τις δυσοίωνες προβλέψεις για τη χώρα αλλά και οι Αμερικανοί, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται με ρυθμό μεγαλύτερο του 30%.
Στον αντίποδα, σημαντικά επιβράδυνση παρατηρήθηκε στις αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, ενώ το μεγάλο πρόβλημα του ελληνικού τουρισμού το φετινό καλοκαίρι, ήταν η μείωση των αφίξεων από τη Ρωσία με ρυθμούς μεγαλύτερους του 60%, τόσο κατά το πεντάμηνο, όσο και κατά το εξάμηνο του 2015 σε σχέση με τις αντίστοιχες περιόδους του 2014, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά τον τουρισμό στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά και στους νησιωτικούς προορισμούς του Αιγαίου. Όσον αφορά στις εισπράξεις, τόσο κατά το πρώτο πεντάμηνο όσο και κατά το α’ εξάμηνο του 2015 αυξάνονται με ρυθμό που υπολείπεται αυτού των αφίξεων και είναι της τάξης του 15,02% και 8,2%, αντίστοιχα (πεντάμηνο 2014: 8,7% και εξάμηνο 2014: 9,6%).
Επιδόσεις-ρεκόρ
Οι παραπάνω επιδόσεις έρχονται σε συνέχεια των πολύ καλών επιδόσεων που σημείωσε ο ελληνικός τουρισμός το 2014. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία της Έρευνας Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος, οι αφίξεις αλλοδαπών τουριστών αυξήθηκαν κατά 20,7%, οι διανυκτερεύσεις κατά 14,7% και οι τουριστικές εισπράξεις κατά 10,2% (περιλαμβάνονται και στοιχεία από τις κρουαζιέρες, πέρα από αυτά που περιλαμβάνονται στην Έρευνα Συνόρων). Παρά την αύξηση, όμως, του αριθμού των αφίξεων το 2014, παρατηρήθηκε επιβράδυνση στον ρυθμό αύξησης των τουριστικών εισπράξεων και στασιμότητα στον ρυθμό αύξησης των διανυκτερεύσεων (βλ. Γράφημα).
Όσον αφορά στους τουριστικούς προορισμούς που προτιμούν οι ξένοι τουρίστες, η Μύκονος και η Σαντορίνη εξακολουθούν να διατηρούν τα πρωτεία και ακολουθούν η Ρόδος, η Κως και το Ηράκλειο. Μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη σημειώθηκε στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, όπου οι αεροπορικές αφίξεις αλλοδαπών τουριστών αυξήθηκαν το 2014 κατά 21,5% (έναντι 1,6% το 2013 και -6,2% το 2012). Η αύξηση αυτή οφείλεται στις αφίξεις στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης (40,5%) και της Σάμου (18,2%).
Τέλος, η ήπια τάση ανάκαμψης των αφίξεων αλλοδαπών τουριστών που παρατηρήθηκε στο αεροδρόμιο της Αθήνας το 2013 (2,5%) εξελίχτηκε σε θεαματική ανάκαμψη το 2014, καθώς καταγράφηκε αύξηση 29,5%, με πολλαπλασιαστικές θετικές επιδράσεις στον τουρισμό της Αθήνας.
Βίοι... αντίθετοι
Σε αντίθεση με τον εισερχόμενο τουρισμό στη χώρα, ο εσωτερικός τουρισμός συνεχίζει να συρρικνώνεται. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. οι διανυκτερεύσεις των Ελλήνων στα ξενοδοχειακά καταλύματα έχουν μειωθεί κατά 23% σε σχέση με το 2008, και το μερίδιό τους στις συνολικές διανυκτερεύσεις έχει περιοριστεί στο 18,6% το 2013 από 26,3% που ήταν το 2008.
Δημοφιλέστερος προορισμός για τα ταξίδια των Ελλήνων στο εσωτερικό της χώρας είναι η Κεντρική Μακεδονία, η οποία συγκέντρωσε το 2,8% των διανυκτερεύσεων των ημεδαπών τουριστών το 2013.
1,13 δισ. τουρίστες σε όλο τον κόσμο
Πολύ καλή χρονιά ήταν το 2014 και για τον διεθνή τουρισμό, ο οποίος καταγράφει για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά ρυθμό αύξησης πάνω από το μακροχρόνιο μέσο όρο από τότε που ξέσπασε η κρίση του 2009. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ), οι διεθνείς αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν κατά 4,7% έναντι του 2013 και έφτασαν το 1,13 δισ., ενώ οι διεθνείς τουριστικές εισπράξεις κατέγραψαν αύξηση 3,7%, φτάνοντας το 1,2 τρισ. δολ. Για το 2015, εκτιμάται ότι η αύξηση του διεθνούς τουρισμού θα είναι της τάξης του 3%-4%.