Σε αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της χώρα μας για το 2021 στο 7,5% από 5,7% προχώρησε η διεύθυνση ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας.
Όπως αναφέρει σε ανάλυση της η Εθνική Τράπεζα, η αύξηση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του 2021 (+16,2% ετησίως και +3,4% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2021 - στοιχεία διορθωμένα για εποχικότητα) υπερέβη τις προσδοκίες ακόμη και της εκτίμησης που προέκυψε από το δείκτη υψηλής συχνότητας της ΕΤΕ (πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ κατά 13% ετησίως το δεύτερο τρίμηνο.
Η ανάκαμψη, αναφέρουν οι αναλυτές, έλαβε χαρακτηριστικά σχήματος V, με το ΑΕΠ σε απόλυτους όρους να επιστρέφει στα επίπεδα του δεύτερου τριμήνου του 2019, τόσο σε σταθερές όσο και σε ονομαστικές τιμές.
Όπως εκτιμούν οι αναλυτές, αν και η επίδοση αυτή προφανώς δε θα πρέπει να εκληφθεί ως αναστροφή του πλήγματος από την πανδημία - καθώς υποβοηθήθηκε και από την ενεργοποίηση της καταναλωτικής ζήτησης που είχε ανασταλεί τους προηγούμενους μήνες αλλά και τη συνεχιζόμενη επίδραση των κρατικών μέτρων - ωστόσο συνιστά ένα πολύ αισιόδοξο μήνυμα σχετικά με τις δυνατότητες της οικονομίας, την ανθεκτικότητα του επιχειρηματικού τομέα και την αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής στήριξης.
Η ανάκαμψη είναι αξιοσημείωτη για τον πρόσθετο λόγο ότι η συνεισφορά του τουρισμού το συγκεκριμένο τρίμηνο ήταν ακόμη περιορισμένη, καθώς το άνοιγμα της τουριστικής αγοράς πραγματοποιήθηκε στα μέσα Μαΐου, ενώ και οι επιδόσεις του Ιουνίου ήταν ακόμη αδύναμες.
Κατανάλωση και επενδύσεις πρωταγωνίστησαν όσον αφορά τη συνεισφορά τους στην αύξηση του ΑΕΠ του δεύτερου τριμήνου του 2021, όπως προσεγγίζεται από το σκέλος της διάρθρωσης των τελικών δαπανών στην οικονομία.
Πιο συγκεκριμένα:
- Η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 13,2% ετησίως (ή κατά 3,6 δισ. ευρώ σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2020), συνεισφέροντας 9 ποσοστιαίες μονάδες στην ετήσια αύξηση του ΑΕΠ (ήτοι το 55% της συνολικής αύξησης), σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο όταν είχαν εφαρμοστεί οι αυστηρότεροι περιορισμοί κατά τη διάρκεια της πανδημίας και απείχε μόνο 3,3% από το επίπεδό της κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019. Σε αυτό το αποτέλεσμα συνέτεινε η πραγματοποίηση των δαπανών των νοικοκυριών που είχαν αναβληθεί τα προηγούμενα τρίμηνα λόγω αβεβαιότητας και περιορισμών.
- Κομβικός ήταν ο ρόλος της προστασίας που παρείχαν τα μέτρα στήριξης στο διαθέσιμο εισόδημα και την απασχόληση, ενώ δυναμική ήταν και η ανταπόκριση της αγοράς εργασίας στο άνοιγμα των τομέων της οικονομικής δραστηριότητας, καθιστώντας εφικτή την ομαλή απόσυρση αυτών των μέτρων. Το ποσοστό ανεργίας (προσαρμοσμένο για εποχικότητα) μειώθηκε στο 14,2% - χαμηλό 10ετίας - τον Ιούλιο και η απασχόληση αυξήθηκε με επιταχυνόμενο ρυθμό (+4,8% ετησίως τον Ιούλιο από +1,8% ετησίως το δεύτερο τρίμηνο του 2021). Ως εκ τούτου, το εισόδημα από εργασία ενισχύθηκε κατά 1,6% ετησίως το δεύτερο τρίμηνο του 2021, έναντι -4,9% ετησίως το πρώτο τρίμηνο και -1,1% ετησίως στο σύνολο του 2020.
- Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου συνέχισαν να υπερβαίνουν τις προσδοκίες, αυξανόμενες κατά 12,9% ετησίως, και πρόσθεσαν 1,5 ποσοστιαίες μονάδες στην ετήσια αύξηση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Υπογραμμίζεται ότι το ίδιο τρίμηνο οι επενδύσεις, σε απόλυτες τιμές, υπερέβησαν κατά 0,8 δισ. ευρώ την αξία τους κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019, καθώς και ότι τόσο κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021 όσο και το τέταρτο τρίμηνο του 2020 ήταν επίσης υψηλότερες σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2019 και το τέταρτο τρίμηνο του 2019 κατά 0,3 και 0,2 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.
- Οι εξαγωγές αγαθών επιταχύνθηκαν περαιτέρω στο +17,1% ετησίως, σε σταθερές τιμές, το δεύτερο τρίμηνο με υπεραπόδοση των εξαγωγών εκτός καυσίμων που ανήλθαν σε νέο ιστορικό υψηλό και ως ποσοστό στο ΑΕΠ (εκτιμώμενο στο 14,5% έναντι 19,2% για το σύνολο των εμπορευματικών εξαγωγών). Η εξέλιξη αυτή επιβεβαίωσε τη συνεπή ανοδική τους τροχιά, που μάλιστα ενισχύθηκε μέσα στην πανδημία. Οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 29% ετησίως εν μέσω ταχείας ανάκαμψης του τουρισμού από πολύ χαμηλή βάση (αύξηση τουριστικών αφίξεων κατά 320% ετησίως το δεύτερο τρίμηνο). Οι καθαρές εξαγωγές (εξαγωγές μείον εισαγωγές), ωστόσο, είχαν αρνητική συνεισφορά της τάξης των 1,2 ποσοστιαίων μονάδων στη μεταβολή του ΑΕΠ δεύτερου τριμήνου, εξαιτίας της επίσης ισχυρής ανόδου των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 22,5% ετησίως.
Η σημαντική ενίσχυση της ακαθάριστης κερδοφορίας στο σύνολο του επιχειρηματικού τομέα (περιλαμβανομένων και των ατομικών επιχειρήσεων), όπως προσεγγίζεται από το ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα και μεικτό εισόδημα, ήταν ο πρωταγωνιστής της αύξησης του ΑΕΠ όσον αφορά τη διάρθρωση των εισοδημάτων των παραγωγικών συντελεστών στην οικονομία. Συγκεκριμένα, τo ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα και μεικτό εισόδημα αυξήθηκε κατά 23,5% σε ετήσια βάση, με το ποσοστό του στο ΑΕΠ να φθάνει το 53% - το υψηλότερο σημείο από το τέταρτο τρίμηνο του 2013 - αντανακλώντας την εκτιμώμενη αύξηση του ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος από επιχειρηματική δραστηριότητα στο 31% του ΑΕΠ και του μικτού εισοδήματος στο 22% περίπου την ίδια περίοδο. Η εξέλιξη αυτή υπογραμμίζει την ικανότητα των ανταγωνιστικών επιχειρήσεων να επωφεληθούν από την ταχεία βελτίωση των οικονομικών συνθηκών. Η τάση υποστηρίχθηκε πιθανότατα και από την αυξημένη δυνατότητα πολλών μικρότερων επιχειρήσεων να επωφεληθούν από τη γενικευμένη ενίσχυση των πωλήσεων.
Οι ανωτέρω εξελίξεις οδηγούν σε σημαντική ανοδική αναθεώρηση της εκτίμησης της Εθνικής Τράπεζας για ετήσια αύξηση του ΑΕΠ στο 7,5% στο σύνολο του 2021, από προηγούμενη εκτίμηση 5,7%, με το ΑΕΠ να αυξάνει κατά 12% ετησίως το τρίτο τρίμηνο και 5,5% ετησίως το τέταρτο τρίμηνο του 2021, με ισχυρότερη επίδραση από την επιδημιολογική αβεβαιότητα. Η αβεβαιότητα αυτή δεν μπορεί να αρθεί όσο η εμβολιαστική κάλυψη δεν υπερβαίνει αισθητά το 70% του πληθυσμού της Ελλάδας, σε αντιστοιχία με τις εξελίξεις στην ευρωζώνη όπου σε ορισμένες χώρες ήδη υπερβαίνει το 80%, αναφέρεται στην ανάλυση.