Το Νοέμβριο του 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020 και διαμορφώθηκε σε 2,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών. Η αύξηση των συνολικών εξαγωγών και εισαγωγών κατά 58,7% και 70,4% αντίστοιχα αντανακλά την άνοδο των τιμών, κυρίως των καυσίμων.
Σε σταθερές τιμές, οι ρυθμοί αύξησης των εξαγωγών και εισαγωγών ήταν 19,8% και 36,3% αντίστοιχα. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 44,2% σε τρέχουσες τιμές (31,8% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 42,0% σε τρέχουσες τιμές (33,7% σε σταθερές τιμές).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών ήταν αποτέλεσμα της βελτίωσης κυρίως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 219,3% και 308,2% αντίστοιχα και διαμορφώθηκαν στο 60% και το 91% εκείνων του Νοεμβρίου του 2019 αντίστοιχα. Το 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ανήλθαν στα 10,476 δισ. ευρώ, ενώ την αντίστοιχη περίοδο του 2020 βρέθηκαν στα 4,2 δισ. ευρώ. Μόνο για τον Νοέμβριο, οι εν λόγω εισπράξεις ανήλθαν στα 286,8 εκατ., αρκετά κοντά στο 2019, χρονιά κατά την οποία ο Νοέμβριος απέδωσε σε τουριστικές εισπράξεις 315,4 εκατ. ευρώ. Τον Νοέμβριο 2020, μήνας επιβολής περιοριστικών μέτρων στη χώρα. η εισπράξεις ήταν αρκετά χαμηλές στα 70,3 εκατ. ευρώ.
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις των 10,476 δισ. ευρώ αναλογούν στο 58,6% των εισπράξεων του αντίστοιχου διαστήματος του 2019 (17,884 δισ. ευρώ) ή είναι αυξημένες κατά 144% έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2020.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών αυξήθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του πλεονάσματος των θαλάσσιων μεταφορών.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε αύξηση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020, λόγω κυρίως της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων σημείωσε επίσης μικρή αύξηση.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 1,4 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 8,9 δισ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών σε απόλυτα μεγέθη. Αναλυτικότερα, οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 36,4% σε τρέχουσες τιμές (14,2% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 35,6% σε τρέχουσες τιμές (13,3% σε σταθερές τιμές). Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 27,5% σε τρέχουσες τιμές (21,2% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 27,1% σε τρέχουσες τιμές (24,1% σε σταθερές τιμές).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών, η οποία όμως αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 96,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 144,6% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2020, αντιπροσωπεύοντας το 47% και το 59% των αντίστοιχων επιπέδων του 2019. Οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορές παρουσίασαν μείωση κατά 8,3%.
Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος την αντίστοιχη περίοδο του 2020, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Το Νοέμβριο του 2021, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε πλεόνασμα 464 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 119 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του ίδιου μήνα του 2020. Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2021, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων κατέγραψε αύξηση κατά 1,4 δισεκ. ευρώ σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 3,6 δισεκ. ευρώ.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Το Νοέμβριο του 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) αυξήθηκε σε σχέση με το Νοέμβριο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 2,1 δισεκ. ευρώ. Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων περιορίστηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, από 8,1 δισεκ. ευρώ σε 5,3 δισεκ. ευρώ.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Το Νοέμβριο του 2021, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (που αντιστοιχούν σε ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα) παρουσίασαν αύξηση κατά 668 εκατ. ευρώ. Οι σημαντικότερες συναλλαγές αφορούν: α) τη συμμετοχή με ποσοστό 10% της Selath Holdings S.à r.l. (Λουξεμβούργο), η οποία ελέγχεται από τη CVC Capital Partners SICAV-FIS S.A, στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ Α.Ε. και β) την πώληση της Intrasoft International S.A. στη Netcompany Group A/S (Δανία).
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση κατά 4,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση κατά 742 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, που αντισταθμίστηκε από τη μείωση κατά 461 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, η οποία αντανακλά κυρίως τη στατιστική προσαρμογή (762 εκατ. ευρώ) που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων, την αύξηση κατά 410 εκατ. ευρώ των δανείων που έχουν χορηγηθεί σε μη κατοίκους και τη μείωση κατά 414 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων των κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση κατά 4,9 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2021, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 885 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 4,7 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση κατά 20,3 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 2,2 δισεκ. ευρώ και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 2,1 δισεκ. ευρώ.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στην αύξηση κατά 2,9 δισεκ. ευρώ των δανείων που έχουν χορηγηθεί σε μη κατοίκους και στη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση χαρτονομισμάτων κατά 3,8 δισεκ. ευρώ, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 1,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 17,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).
Στο τέλος Νοεμβρίου του 2021, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,5 δισεκ. ευρώ.