Πολιτική συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταγράφεται σε σχέση με την οδηγία για την αποζημίωση από καρτέλ, στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί πως η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά από προσπάθειες σχεδόν τριών μηνών της Ελληνικής Προεδρίας .
Με την νέα οδηγία τα «θύματα» των καρτέλ θα έχουν δικαίωμα αποζημίωσης και μάλιστα με αναδρομική ισχύ και θα μπορούν να την διεκδικήσουν με διάφορους τρόπους.
Όσον αφορά την χώρα μας, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε πως «η Ελλάδα χωρίς καθυστερήσεις θα προχωρήσει στην υιοθέτηση αυτής της οδηγίας, έτσι ώστε οι Έλληνες καταναλωτές να προστατεύονται πληρέστερα. Ιδιαίτερα σε μια εποχή κρίσης σαν και τη σημερινή το αξίζουν ακόμα περισσότερο».
Η Οδηγία
Η οδηγία για την αποζημίωση σε περιπτώσεις καρτέλ, δημιουργεί ένα καινούριο τοπίο στο Δίκαιο του Ανταγωνισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και προστατεύει πληρέστερα τον Ευρωπαίο καταναλωτή ως προς το δικαίωμα αποζημίωσης από παραβάσεις του δικαίου του ανταγωνισμού, στέλνοντας ένα μήνυμα αποφασιστικότητα της ΕΕ απέναντι στα καρτέλ.
Οι 5 τρόποι
Η Οδηγία διευκολύνει τη διεκδίκηση των αποζημιώσεων με πέντε τρόπους:
1.Διευκόλυνση της πρόσβασης των ζημιωθέντων σε αποδεικτικά στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους ο παραβάτης ή η Αρχή Ανταγωνισμού που διερευνά την υπόθεση.
2.Δεσμευτικό αποτέλεσμα των αποφάσεων των αρχών ανταγωνισμού ως προς τη στοιχειοθέτηση της παράβασης. Δηλαδή τα πολιτικά δικαστήρια δεσμεύονται από τις αποφάσεις των Επιτροπών Ανταγωνισμού που έχουν τελεσιδικήσει στα διοικητικά δικαστήρια και δεν χρειάζεται ο ζημιωθείς να αποδείξει εκ νέου ότι έγινε παράβαση.
3.Τεκμήριο ύπαρξης ζημίας: εφόσον αποδειχθεί παράβαση, τεκμαίρεται ότι επήλθε ζημία για τις επιχειρήσεις ή / και τους καταναλωτές.
4.Δικαίωμα σε πλήρη αποζημίωση, η οποία περιλαμβάνει την θετική ζημία, τα διαφυγόντα κέρδη συν τους τόκους.
5.Διευκόλυνση και των έμμεσων αγοραστών να διεκδικήσουν αποζημίωση. Δηλαδή δεν διεκδικούν αποζημίωση μόνο οι άμεσοι πελάτες του παραβάτη (π.χ. χονδρέμπορος) αλλά και οι επόμενοι κρίκοι στην εφοδιαστική αλυσίδα (π.χ. τοπικοί αντιπρόσωποι, λιανέμποροι, κλπ.)
Τα χρονικά περιθώρια
Επίσης, με την Οδηγία θεσπίζονται επαρκείς προθεσμίες παραγραφής ώστε να μη θίγεται το δικαίωμα σε πλήρη αποζημίωση. Αυτές ορίζονται σε τουλάχιστον πέντε χρόνια από την ημέρα που ο ζημιωθείς λαμβάνει γνώση της παράβασης και της ταυτότητας του παραβάτη. Η προθεσμία παραγραφής αναστέλλεται σε περίπτωση που η Αρχή Ανταγωνισμού αρχίσει έρευνα για την παράβαση. Η αναστολή λήγει τουλάχιστον ένα χρόνο αφότου η απόφαση της Αρχής Ανταγωνισμού τελεσιδικήσει, οπότε αρχίζει να «μετράει» ξανά η προθεσμία παραγραφής.
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και σήμερα μπορεί κανείς να ασκήσει αγωγή αποζημίωσης για παραβάσεις του νόμου για τον ανταγωνισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα (αδικοπραξίες). Με τη συγκεκριμένη όμως Οδηγία διευκολύνεται ακόμη περισσότερο η αποτελεσματική άσκηση του δικαιώματος αυτού.
Θα πρέπει, να σημειωθεί πως η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος αποζημίωσης είναι σήμερα, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και τον Αστικό Κώδικα, πέντε χρόνια από την ημέρα που ο ζημιωθείς λαμβάνει γνώση της παράβασης με ανώτατο όριο τα 20 χρόνια από τη διάπραξη του αδικήματος. Συνεπώς η Οδηγία δεν υποχρεώνει κράτη – μέλη, όπως η Ελλάδα, να αλλάξουν την υφιστάμενη νομοθεσία για την παραγραφή, αφού αυτή δεν είναι μικρότερη από πέντε χρόνια.
Προφανώς μπορούν να ασκηθούν στο μέλλον αγωγές για παραβάσεις που έλαβαν χώρα στο παρελθόν, εφόσον η σχετική αξίωση δεν έχει παραγραφεί κατά τα προαναφερόμενα. Οι διευκολύνσεις που παρέχει η Οδηγία στους ζημιωθέντες θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν από όσους ασκήσουν αγωγές μετά τη θέση της σε ισχύ