Δεν φαίνεται να έπεισαν τις αγορές ομολόγων οι εξαγγελίες Κριστίν Λαγκάρντ. Η ΕΚΤ, όπως αποκάλυψε η επικεφαλής της, ξεκινάει από την Παρασκευή 1η Ιουλίου, τις «ευέλικτες αγορές ομολόγων» σε μία προσπάθεια να συγκρατήσει την αύξηση του κόστους δανεισμού κυρίως για τα υπερχρεωμένα κράτη του Νότου. «Αποφασίσαμε να εφαρμόσουμε τον ευέλικτο τρόπο επανεπένδυσης των ομολόγων που λήγουν και τα οποία βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο της πανδημίας (ΡΕΡΡ) αρχής γενομένης της 1ης Ιουλίου» ανέφερε η Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας σε συνέδριο στην Πορτογαλία.
Πρόσφατα το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ στη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης του είχε αποφασίσει να δημιουργηθεί ένα νέο εργαλείο προκειμένου να παρεμβαίνει η ΕΚΤ στην αγορά των ομολόγων μετά των τερματισμό των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης που εφαρμόζει σήμερα, και να προχωρήσει με ευελιξία στην επανεπένδυση των ομολόγων που ωριμάζουν. Η επικεφαλής της ΕΚΤ επαναβεβαίωσε ην πρόθεση της ΕΚΤ να προχωρήσει με πιο επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων στην περίπτωση που οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό παραμείνουν δυσοίωνες. Το βασικό σενάριο μέχρι στιγμής προβλέπει μία αύξηση του επιτοκίου κατά 0,25% στις 21 Ιουλίου και άλλη μία, ισόποση, το Σεπτέμβριο.
Όσον αφορά στο νέο εργαλείο το οποίο θα αντικαταστήσει τα προγράμματα αγοράς ομολόγων που εφάρμοσε η ΕΚΤ τα τελευταία χρόνια, η επικεφαλής της ΕΚΤ το περιέγραψε σε αδρές γραμμές, αναφέροντας ότι «θα πρέπει να είναι αποτελεσματικό, αλλά και να είναι αναλογικό και να περιλαμβάνει επαρκείς δικλείδες ασφαλείας ώστε να διατηρεί το κίνητρο στα κράτη - μέλη να ακολουθούν συνετή δημοσιονομική πολιτική».
Οι επανεπενδύσεις ομολόγων είχαν εξαγγελθεί ως το αρχικό μέτρο αντιμετώπισης της κρίσης από τον Δεκέμβριο, αν και η ΕΚΤ δεν προσέφυγε στη δυνατότητα αυτή έως την έκτακτη συνεδρίασή της στις 15 Ιουνίου μετά την εκτίναξη των αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων.
Η ΕΚΤ επεξεργάζεται και το νέο μέσο που έχει προαναγγείλει, με στόχο την αποφυγή του κατακερματισμού της αγοράς ομολόγων, όπως αποκαλεί τα υψηλά spread, το οποίο αναμένεται να ανακοινώσει τις επόμενες εβδομάδες.
Η Λαγκάρντ είπε ότι το μέσο αυτό θα επιτρέψει την αύξηση των επιτοκίων «όσο χρειαστεί», καθώς εντείνει τις προσπάθειές της για την επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο του 2% από το 8,1% που «έτρεχε» στην Ευρωζώνη τον Μάιο.
Η Λαγκάρντ μειώνει τους κινδύνους ύφεσης
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ υποβάθμισε την Τρίτη τις ανησυχίες για ύφεση στην ευρωζώνη, λέγοντας επίσης ότι η ομάδα της είναι έτοιμη να αυξήσει τα επιτόκια με ταχύτερους ρυθμούς - εάν χρειαστεί - εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να εκτοξεύεται υψηλότερα.
Στελέχη της κεντρικής τράπεζας συγκεντρώνονται στην Πορτογαλία για το ετήσιο συνέδριό τους, με επίκεντρο την αύξηση των τιμών καταναλωτή. Η ευρωζώνη αναμένεται να δει ονομαστικό πληθωρισμό 6,8% φέτος — πολύ πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ του 2%.
Αυτό έρχεται σε μια στιγμή που οι οικονομολόγοι αξιολογούν εάν η ευρωζώνη θα ξεφύγει ή όχι από την ύφεση φέτος. Η περιοχή έχει δει τα επίπεδα ανάπτυξης να επιδεινώνονται εν μέσω ενεργειακής κρίσης, κυρώσεων στη Ρωσία και επισιτιστικής ανασφάλειας — για να αναφέρουμε μόνο μερικούς παράγοντες.
«Έχουμε αναθεωρήσει σημαντικά προς τα κάτω τις προβλέψεις μας για την ανάπτυξη τα επόμενα δύο χρόνια. Αλλά εξακολουθούμε να αναμένουμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης λόγω των εγχώριων αποθεμάτων ασφαλείας έναντι της απώλειας της δυναμικής ανάπτυξης», δήλωσε η Λαγκάρντ την Τρίτη στο φόρουμ Sintra.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση νωρίτερα αυτόν τον μήνα για να ανακοινώσει ένα νέο εργαλείο με στόχο την αντιμετώπιση των κινδύνων κατακερματισμού στη ζώνη του ευρώ. Ωστόσο, οι παράγοντες της αγοράς έμειναν με ερωτήματα σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και το μέγεθος του μηχανισμού.
Οι επενδυτές ανησυχούν για τον υψηλό πληθωρισμό και παρακολουθούν στενά τι λέει και τι κάνει η ΕΚΤ. Οι επενδυτές είναι επίσης επιφυλακτικοί για τα υψηλά επίπεδα χρέους στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στην Ιταλία, και πώς η επιστροφή σε αυστηρότερη νομισματική πολιτική θα μπορούσε να αποτελέσει οικονομικό περιορισμό για αυτές τις οικονομίες.
«Εάν οι προοπτικές για τον πληθωρισμό δεν βελτιωθούν, θα έχουμε επαρκείς πληροφορίες για να κινηθούμε πιο γρήγορα. Αυτή η δέσμευση, ωστόσο, εξαρτάται από τα δεδομένα», πρόσθεσε η Λαγκάρντ την Τρίτη.
Αύξηση ή μείωση των επιτοκίων;
Μιλώντας στο CNBC, ο Erik Nielsen, παγκόσμιος επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit, είπε ότι δεν αναμένει ότι το φετινό φόρουμ θα αντιμετωπίσει τις ανισότητες μεταξύ των επιπέδων του δημόσιου χρέους, αλλά θα επικεντρωθεί περισσότερο στο μέλλον της νομισματικής πολιτικής.
«Μπορείς πραγματικά να αυξήσεις τα επιτόκια σε ύφεση ακόμα κι αν ο πληθωρισμός είναι υψηλός; Αυτό θα ήταν ασυνήθιστο», είπε.
Η ΕΚΤ επιβεβαίωσε στις αρχές Ιουνίου την πρόθεσή της να αυξήσει τα επιτόκια τον επόμενο μήνα και στη συνέχεια ξανά μετά το καλοκαίρι. Αυτό πιθανότατα θα επαναφέρει το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ εκτός αρνητικού εδάφους και θα σηματοδοτήσει μια τεράστια στιγμή για την κεντρική τράπεζα, η οποία έχει διατηρήσει τα επιτόκια κάτω από το μηδέν από το 2014.
Προς το παρόν, τα επιτόκια των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης, της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης καταθέσεων παραμένουν αμετάβλητα στο 0,00%, 0,25% και -0,50%, αντίστοιχα.
Μιλώντας στην Annette Weisbach του CNBC στην Πορτογαλία, ο υπεύθυνος χάραξης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Pierre Wunsch, είπε ότι ήταν η άποψή του ότι το ίδρυμα της Φρανκφούρτης πρέπει να ενεργήσει γρήγορα στην αρχή.
«Η άποψή μου είναι, περίπου οι πρώτες 200 μονάδες βάσης, άρα για να πάμε στις θετικές 150, δεν είναι λίγο-πολύ έξυπνοι αν εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε ένα θετικό περιβάλλον ανάπτυξης», δήλωσε ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας του Βελγίου.
«Επειδή οι πραγματικοί μισθοί θα εξακολουθούσαν να είναι αρνητικοί τότε. Και δεν νομίζω ότι παίρνουμε μεγάλο ρίσκο μεταβαίνοντας σε ένα μέρος όπου τα πραγματικά επιτόκια εξακολουθούν να είναι αρνητικά. Και μέχρι να το κάνουμε αυτό θα ξέρουμε πολλά περισσότερα για το πού πηγαίνει ο πληθωρισμός».
Ωστόσο, υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το εάν η Λαγκάρντ θα ακολουθήσει πολλαπλές αυξήσεις επιτοκίων με τις προοπτικές ανάπτυξης της περιοχής να σκοτειναίνουν. Η ΕΚΤ τον Ιούνιο προέβλεψε ποσοστό ΑΕΠ 2,8% για την ευρωζώνη φέτος, αλλά οι οικονομολόγοι αρχίζουν να μιλούν για την προοπτική ύφεσης προς το τέλος του έτους λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον αντίκτυπο που έχει στην παγκόσμια οικονομία.
Σύμφωνα με τη Nielsen, στην ίδια θέση βρίσκεται και η Federal Reserve των Ηνωμένων Πολιτειών. «Υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα η Fed να καταλήξει να μειώσει τα επιτόκια προς, κάπως, το τέλος του επόμενου έτους ή κάτι τέτοιο, και αυτή είναι και πάλι η ιστορία της ύφεσης», είπε.
«Δεν μπορούν να εφαρμόσουν αυτά που λένε, θα κάνουν την επόμενη και ίσως μια ακόμη πεζοπορία, αλλά μετά θα είναι πολύ δύσκολο για αυτούς, τόσο στις ΗΠΑ λίγο αργότερα όσο και στην Ευρώπη», πρόσθεσε.