Μετατροπή των συμβάσεων μερικής, σε πλήρους απασχόλησης, κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος αν γίνονται προσλήψεις και διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες. Αυτά είναι τα τρία βασικά μέτρα, που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της ΔΕΘ στην κεντρική ομιλία του το περασμένο Σάββατο. Στόχος των παρεμβάσεων είναι να στηριχθούν οι επιχειρήσεις ώστε να διατηρήσουν ή ακόμα και να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας με συμβάσεις πλήρους απασχόλησης. Η στήριξη αυτή, έρχεται ως αντίβαρο στην επικείμενη αύξηση του κατώτατου μισθού, που ανακοινώθηκε ότι θα ισχύσει από την 1η Μαΐου της επόμενης χρονιάς.
Πιο αναλυτικά:
- Εκπτωση 40% των ασφαλιστικών εισφορών για μετατροπή συμβάσεων μερικής σε πλήρους απασχόλησης
Η έκπτωση 40% των ασφαλιστικών εισφορών για μετατροπές συμβάσεων μερικής σε πλήρη απασχόληση, είναι ένα θετικό και εστιασμένο μέτρο. Ωστόσ, είναι ένα μέτρο που επιβραβεύει επιχειρήσεις που πρόσφεραν μερική και όχι πλήρη απασχόληση. Στοχεύει στην αύξηση της πλήρους απασχόλησης και αντίστοιχα στον περιορισμό της μερικής, καθώς έτσι εκτιμάται ότι δημιουργούνται πιο σταθερές θέσεις απασχόλησης, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα.
Η ανακοίνωση αυτή, πραγματοποιήθηκε από τον πρωθυπουργό σε μια περίοδο όπου η μερική απασχόληση καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της αγοράς εργασίας - περίπου 40-45% λόγω της θερινής τουριστικής περιόδου. Το γεγονός ότι η περίοδος αυτή ολοκληρώνεται σύντομα, θα οδηγήσει ένα μεγάλο αριθμό εργαζομένων στην απομάκρυνση από την εργασία τους, λόγω εποχικής απασχόλησης.
Στο υπουργείο Εργασίας, έχουν διαπιστώσει ότι η μείωση της ανεργίας που εξελίσσεται εδώ και αρκετούς μήνες, (11,4% τον Ιούλιο) κινδυνεύει να ανακοπεί το φθινόπωρο. Αιτία θα είναι ακριβώς η δυσκολία που είναι πιθανό να υπάρξει στην απορρόφηση των δεκάδων χιλιάδων εποχικά απασχολούμενων, που προκύπτουν κάθε χρόνο αυτή την περίοδο, ελέω τουρισμού. Στο πλαίσιο αυτό, η στήριξη της πλήρους απασχόλησης, έναντι της μερικής, θεωρείται κομβικής σημασίας, ώστε να διατηρηθεί η ανεργία σε πτωτική τροχιά και το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Επίσης, έχει διαπιστωθεί από τις προσλήψεις μερικής απασχόλησης που πραγματοποιούνται, ότι σε κάποιες περιπτώσεις, υποκρύπτουν ανασφάλιστη εργασία. Κυρίως σε νέους, ηλικιακά, εργαζόμενους, οι εργοδότες επιλέγουν να πραγματοποιούν προσλήψεις με όρους μερικής απασχόλησης. Παρέχεται έτσι η δυνατότητα καταβολής χαμηλών αμοιβών, ώστε να περιορίζεται κάπως το δυσβάσταχτο μη μισθολογικό κόστος.
Αυτό σημαίνει ότι έχουν εντοπιστεί περιπτώσεις επιχειρήσεων, επίσης σε τουρισμό και εστίαση, αλλά όχι μόνο εκεί, όπου δηλώνονται προσλήψεις μερικής απασχόλησης (πχ τετράωρα), αλλά ο εργαζόμενος δουλεύει κανονικά το οκτάωρο, ίσως και λίγο παραπάνω. Για να περιοριστεί αυτό το φαινόμενο, που έχει ως αποτέλεσμα να χάνονται και ποσά από μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, προέκυψε αυτό το μέτρο που ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό.
Οι ασφαλιστικές εισφορές είναι στα επίπεδα του 36% (20% για τον εργοδότη και 16% για τον εργαζόμενων). Για μισθό στα επίπεδα του κατώτατου, δηλαδή 714 ευρώ μικτά, η επιβάρυνση για τον εργοδότη είναι περίπου 142 ευρώ, ενώ άλλα 114 ευρώ αποτελούν εισφορές για τον εργαζόμενο. Η ελάφρυνση κατά 40% μεταφράζεται σε μείωση κατά 57 ευρώ το μήνα, ως προς τις εισφορές των εργοδοτών και κατά 46 ευρώ για τις εισφορές των εργαζομένων.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΕΦΚΑ (Οκτώβριος 2021), καταγράφονται 710.905 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, με όρους μερικής απασχόλησης. Ο αριθμός αυτός, αντιστοιχεί στο 28,55% του συνόλου των εργαζομένων, κάτι που σημαίνει ότι σχεδόν τρεις στους δέκα, δεν έχουν πρόσληψη με όρους πλήρους απασχόλησης. Οι αποδοχές τους είναι 397,84 ευρώ μικτά, κατά μέσο όρο (329 ευρώ καθαρά).
- Τέλος επιτηδεύματος
Δεν θα πληρώσουν τέλος επιτηδεύματος, όσοι επιτηδευματίες και μικρές επιχειρήσεις πραγματοποιήσουν προσλήψεις με όρους πλήρους απασχόλησης το 2023, κάτι που θα αποδεικνύεται στον μέσο ετήσιο αριθμό υπαλλήλων αυτής της κατηγορίας.
Το τέλος επιτηδεύματος, που αποτελεί φορολογική επιβάρυνση, ισούται με 650 ευρώ ετησίως. Όμως, για όσους επιχειρηματίες διατηρούν υποκατάστημα, υπολογίζεται σε 600 ευρώ ανά υποκατάστημα.
Η έμμεση ρήτρα απασχόλησης που δημιουργείται θα λειτουργεί σε σχέση με τον συνολικό αριθμό των εργαζομένων που έχει στη διάθεσή της μια επιχείρηση ή ένας επιτηδευματίας. Σε κάθε περίπτωση η συγκεκριμένη ρήτρα θα λειτουργεί σε σχέση με τις θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Για παράδειγμα, εάν μια μικρή επιχείρηση έχει προχωρήσει σε 7 προσλήψεις με όρους πλήρους απασχόλησης κατά το τρέχον έτος, τότε θα πρέπει όχι μόνο να διατηρήσει, αλλά και να αυξήσει το 2023, τον συγκεκριμένο αριθμό, έτσι ώστε να γίνει αποδέκτης της μη καταβολής του τέλους επιτηδεύματος.
Να σημειωθεί πως η αγορά περίμενε την πλήρη κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Το μέτρο πάντως δεν θα λειτουργήσει σε ελέυθερους επαγγελματίες, αλλά σε επιχειρήσεις με αρκετά καταστήματα.
Να θυμίσουμε πως πρόκειται για μέτρο που επιβλήθηκε ως έκτακτο το 2012 την περίοδο των μνημονίων, με το σκεπτικό ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν δήλωναν το σύνολο των εισοδημάτων τους.
- Ασφαλιστικές εισφορές
Στην περίπτωση των ασφαλιστικών εισφορών δεν πρόκειται για νέο μέτρο αλλά για την μονιμοποίηση ενός μέτρου που έχει εφαρμοστεί ως προσωρινό. Κρίσιμο σημείο είναι να συνεχιστεί η οικονομική στήριξη προς την ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ), καθώς οι ασφαλιστικές εισφορές που μειώνονται, προορίζονταν για τον συγκεκριμένο φορέα. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι η απώλεια υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ, ειδικά όσο η ανεργία υποχωρεί και αυξάνεται η απασχόληση. Ωστόσο, η ΔΥΠΑ έχει εξασφαλίσει αρκετά κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκμαψης και το ΕΣΠΑ.