Τη σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης και Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων, προβλέπει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που συζητείται στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.
Βασικό έργο της Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης είναι η συλλογή και αξιολόγηση πρωτογενών πληροφοριών του Δημοσίου και ο υπολογισμός της πιθανότητας αθέτησης πληρωμής για φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης, επιχείρηση και φορέας δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα θα μπορεί, κατόπιν αιτήσεώς του, να λαμβάνει - δωρεάν από την Αρχή - την πιστοληπτική του βαθμολόγηση, η οποία θα αποτελεί τη βάση για ευκαιρίες νέας χρηματοδότησης.
Η επεξεργασία των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και των πιστοληπτικών βαθμολογήσεων θα είναι απόρρητη, θα διεξάγεται μόνο από την Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, ενώ η πρόσβαση άλλων φορέων στα δεδομένα του Συστήματος θα απαγορεύεται.
Η Αρχή θα απολαμβάνει λειτουργικής ανεξαρτησίας, καθώς και διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας, ενώ δεν θα υπόκειται σε έλεγχο ή εποπτεία από κυβερνητικά όργανα, κρατικούς φορείς ή άλλες Διοικητικές Αρχές.
Με τη δημιουργία του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων, το οποίο θα τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος, θα γίνεται καταγραφή - σε αναλυτική βάση - του ιστορικού πληρωμών, των ειδών των παρεχομένων εξασφαλίσεων και κάθε άλλης πληροφορίας που σχετίζεται με κάθε μορφής πίστωση προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα, από πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα.
«Προχωράμε στην ίδρυση της Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης και του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα της ασύμμετρης πληροφόρησης, μεταξύ πιστωτών και οφειλετών και μεταξύ πιστωτών, ως προς την πιστοληπτική ικανότητα πολιτών και επιχειρήσεων», είχε δηλώσει νωρίτερα στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Ο υπουργός υπογράμμισε ότι «η ασύμμετρη πληροφόρηση οδηγεί σε μη επιθυμητά αποτελέσματα, όπως είναι, ενδεικτικά, ότι οι πιστωτές τείνουν να μην εγκρίνουν τις αιτήσεις δανειοδότησης οφειλετών που διαθέτουν επαρκή πιστοληπτική ικανότητα - ελλείψει στοιχείων για τις οφειλές τους προς το Δημόσιο - ή ότι οι οφειλέτες δανείζονται περισσότερα χρήματα από όσα είναι σε θέση να εξοφλήσουν, οπότε δημιουργούνται νέα «κόκκινα» δάνεια».
«Με την επίλυση του ζητήματος της ασυμμετρίας πληροφόρησης επιτυγχάνεται δανειοδότηση ιδιωτών και επιχειρήσεων με ευνοϊκότερους όρους, επιταχύνεται η υλοποίηση των επενδυτικών έργων και δημιουργούνται - εν γένει - συνθήκες ασφάλειας και διαφάνειας στην αγορά, είπε ο υπουργός Οικονομικών». Διαβεβαίωσε, δε, ότι το προωθούμενο νομοθετικό πλαίσιο είναι προστατευτικό των ιδιωτών και των επιχειρήσεων, διότι περιορίζεται η πιθανότητα δημιουργίας νέων «κόκκινων» δανείων, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Τα κόμματα
«Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτική Αξιολόγησης θα ανταλλάσσει πληροφορίες και δεδομένα με όλους τους φορείς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, όπως για παράδειγμα ο Τειρεσίας προκειμένου να έχουν το δημόσιο, αλλά και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μια πλήρη εικόνα για το σύνολο των οφειλών ιδιωτών και επιχειρήσεων», είπε ο εισηγητής της ΝΔ Μανώλης Κόνσολας και παρατήρησε: «Όσοι είμαστε από περιοχές τουριστικές καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι αυτή η ρύθμιση να εφαρμοστεί πλέον, για την παραγωγική διαδικασία, σε όλη την επικράτεια». Το ίδιο ισχύει, είπε ο βουλευτής της ΝΔ, και για τη σύσταση του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων, «μια βέλτιστη διεθνή πρακτική, που ισχύει σε πολλές χώρες της Ευρώπης και συνδέεται με την ορθολογική διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, την αποφυγή υπερχρέωσης και υπερδανεισμού, αλλά και τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας».
«Το πρόβλημα για τη μη δανειοδότηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων δεν είναι η ασύμμετρη πληροφόρηση των τραπεζών για χρέη προς το δημόσιο και τα ταμεία. Το πρόβλημα είναι ότι τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν αποκλείσει το 96% των επιχειρήσεων ως αφερέγγυες, όπως έχει πει και ο κεντρικός τραπεζίτης», ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παππάς που σχολίασε: «Αλήθεια έχετε καταλήξει στο οικονομικό επιτελείο ότι ο τραπεζικός τομέας έχει έλλειμμα πληροφόρησης; Ότι έχει ασύμμετρη πληροφόρηση και δεν δανειοδοτεί; Γιατί δεν δανειοδοτούνται οι ελληνικές επιχειρήσεις; Επειδή δεν υπάρχει επαρκής πληροφόρηση; Κοροϊδευόμαστε; Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν θεωρούνται φερέγγυες, διότι έχουν συσσωρεύσει χρέη από τη χρόνια κρίση». Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ πρότεινε το «πιστωτικό σκορ», για πολίτες και επιχειρήσεις, να εφαρμοστεί και για τα κόμματα και το πολιτικό προσωπικό, με αναδρομική ισχύ, «ώστε να διαπιστωθεί αν η όποια δανειοδότησή τους γίνεται ή έγινε με όρους ισότιμους της δανειοδότησης των πολιτών ή των επιχειρήσεων».
«Αυτά τα θέματα, επειδή αφορούν εξαιρετικά κρίσιμα προσωπικά δεδομένα των πολιτών, χρειάζονται αυξημένες δικλείδες προστασίας», είπε η ειδική αγορήτρια του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛΛ Νάντια Γιαννακοπούλου, που παρατήρησε ότι οι διατάξεις αυτές δείχνουν την «πλήρη αναντιστοιχία» των προτεραιοτήτων της κυβέρνησης, με τις ανάγκες και την κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας. «Θεσμοθετεί μητρώα πιστοληπτικής αξιολόγησης, την ώρα που οι πλειστηριασμοί αυξάνονται, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στο δημόσιο επίσης αυξάνονται, που μία στις τρεις ρυθμίσεις δανείων ξανακοκκινίζει και που δεν υπάρχει, κυριολεκτικά, δεν υπάρχει σύστημα προστασίας της πρώτης κατοικίας», είπε η Νάντια Γιαννακοπούλου και επισήμανε ότι για το ΠΑΣΟΚ, πρώτα πρέπει να λυθεί το πρόβλημα της προστασίας της πρώτης κατοικίας των μικρομεσαίων και των ευάλωτων και μετά να συζητηθούν τα μητρώα πιστώσεων και πιστοληπτικής ικανότητας.
«Το δίλημμα, ανάπτυξη και σταθερότητα ή οπισθοδρόμηση, που έθεσε ο Πρωθυπουργός, είναι και πλαστό και παραπλανητικό. Σήμερα, ζούμε ακριβώς αυτά τα ζοφερά αποτελέσματα της καπιταλιστικής ανάπτυξης, που για το λαό μεταφράζεται σε νόμιμη κλοπή του λαϊκού εισοδήματος, μεταφράζεται σε αστάθεια, σε ανασφάλεια, σε επίθεση στη ζωή και στα δικαιώματά του», είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης. Ο κ. Συντυχάκης προειδοποίησε ότι «η βαρυχειμωνιά για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά θα συμπαρασύρει το σύνολο του κόστους ζωής, και αυτό το πολυδιαφημιζόμενο πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, υποτιμά τη νοημοσύνη των εργαζομένων και των λαϊκών νοικοκυριών». Το πακέτο που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, «όχι μόνο δεν συνιστά ουσιαστική ανακούφιση, αλλά αντίθετα διαιωνίζει και ενισχύει όλους εκείνους τους παράγοντες και τους μηχανισμούς που ευθύνονται για την ακρίβεια, την ενεργειακή φτώχεια, την επίθεση στο εργατικό λαϊκό εισόδημα, για το σύνολο των προβλημάτων που έχει ο λαός μας».
«Εμείς είμαστε εναντίον όλων εκείνων των ανεξάρτητων αρχών που δεν προβλέπονται από το Σύνταγμά μας», είπε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Βιλιάρδος. Ο βουλευτής επισήμανε ότι «το σύστημα αυτό λειτουργεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει εμφανίσει σοβαρά προβλήματα και ασφαλώς δεν είναι πανάκεια». Βασικό θέμα, είπε ο κ. Βιλιάρδος, είναι «το πώς θα διενεργείται η βαθμολόγηση, που θα απαιτείται, έτσι ώστε να αποφεύγεται ο αποκλεισμός των πολιτών όπως για ενοικίαση ή αγορές».
«Δεν θα έρθει αυτή η ανεξάρτητη Αρχή να βελτιώσει την κατάσταση. Ακριβώς το αντίθετο», είπε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25 Φωτεινή Μπακαδήμα και πρόσθεσε: «Βλέπουμε ξεκάθαρα την Κυβέρνηση να προχωρά στην εισαγωγή του θεσμού του credit score ακολουθώντας ακριβώς τα πρότυπα των Ηνωμένων Πολιτειών. Στις ΗΠΑ το credit score αποτελεί τον απόλυτο όσο και ανυπέρβλητο δείκτη ατομικής αξίας καθενός και καθεμιάς, από τη στιγμή που η παιδεία, η υγεία, η ασφάλιση, η πρόνοια και άλλα αγαθά και υπηρεσίες τείνουν να γίνουν αποκλειστικά εμπορεύματα και εμπορεύματα μάλιστα προς πώληση ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες».