Οι πρώτες ανακοινώσεις της νέας πρωθυπουργού της Βρετανίας για τη δημοσιονομική πολιτική αντιμετωπίστηκε με ένα από τα πιο έντονα sell-offs της αγοράς στην πρόσφατη ιστορία της χώρας.
Η βρετανική λίρα έφτασε στο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας, πέφτοντας κάτω από 1,04 $, ενώ η απόδοση χρυσού 10 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο
ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008, καθώς η αναταραχή συνεχίστηκε μετά τον «μίνι προϋπολογισμό» του υπουργού Οικονομικών Kwasi Kwarteng την Παρασκευή.
Η λίρα ανέκαμψε ελαφρά για να διαπραγματευτεί γύρω στα $1,078 το πρωί της Τρίτης. Η Τράπεζα της Αγγλίας δήλωσε τη Δευτέρα το απόγευμα ότι παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά και δεν θα διστάσει να αυξήσει τα επιτόκια προκειμένου να επαναφέρει τον πληθωρισμό προς τον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα.
Ο Jim O'Neill, πρώην πρόεδρος της Goldman Sachs Asset Management και πρώην υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε ότι η πτώση της λίρας δεν πρέπει να παρερμηνευθεί ως ισχύς του δολαρίου.
«Είναι συνέπεια ενός εξαιρετικά επικίνδυνου προϋπολογισμού της νέας πρωθυπουργού και μιας μάλλον συνεσταλμένης Τράπεζας της Αγγλίας που, μέχρι στιγμής, αύξησε τα επιτόκια απρόθυμα παρά όλες τις σαφείς πιέσεις», δήλωσε στο CNBC.
Η ανακοίνωση περιελάμβανε έναν όγκο φορολογικών περικοπών που δεν έχουν παρατηρηθεί στη Βρετανία από το 1972 . Οι ριζοσπαστικές κινήσεις πολιτικής έθεσαν το Ηνωμένο Βασίλειο σε αντίθεση με τις περισσότερες μεγάλες παγκόσμιες οικονομίες σε ένα φόντο υψηλού πληθωρισμού και κρίσης κόστους ζωής.
Το δημοσιονομικό πακέτο – το οποίο περιλαμβάνει περίπου 45 δισεκατομμύρια λίρες σε φορολογικές περικοπές και 60 δισεκατομμύρια λίρες σε ενεργειακή υποστήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις κατά τους επόμενους έξι μήνες – θα χρηματοδοτηθεί με δανεισμό, τη στιγμή που η Τράπεζα της Αγγλίας σχεδιάζει να πουλήσει 80 δισεκατομμύρια λίρες χρυσές το επόμενο έτος προκειμένου να μειώσει τον ισολογισμό της.
Η άνοδος των αποδόσεων του χρυσού 10 ετών πάνω από το 4% θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι η αγορά αναμένει ότι η Τράπεζα θα χρειαστεί να αυξήσει τα επιτόκια πιο επιθετικά προκειμένου να συγκρατήσει τον πληθωρισμό. Η απόδοση των 10ετών ομολόγων έχει αυξηθεί κατά 131 μονάδες βάσης μέχρι στιγμής τον Σεπτέμβριο - στην πορεία για τη μεγαλύτερη μηνιαία άνοδο που καταγράφηκε στα στοιχεία της Refinitiv και της Τράπεζας της Αγγλίας από το 1957, σύμφωνα με το Reuters.
Η πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών υποστηρίζουν ότι ο αποκλειστικός στόχος τους είναι να τονώσουν την ανάπτυξη, μέσω φορολογικών και ρυθμιστικών μεταρρυθμίσεων, με τον νέο υπουργό Οικονομικών να ανακοινώνει σε συνέντευξη στο BBC την Κυριακή ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν περισσότερες φορολογικές περικοπές. Ωστόσο, το σχέδιο έχει προκαλέσει επικρίσεις για δυσανάλογα οφέλη εκείνων με τα υψηλότερα εισοδήματα.
Το ανεξάρτητο Ινστιτούτο Δημοσιονομικών Μελετών κατηγόρησε επίσης τον Kwarteng ότι τζόγορε τη δημοσιονομική βιωσιμότητα του Ηνωμένου Βασιλείου προκειμένου να προωθήσει τεράστιες φορολογικές περικοπές «χωρίς καν μια φαινομενική προσπάθεια να αθροιστούν οι αριθμοί των δημοσίων οικονομικών».
Καθώς οι αγορές συνεχίζουν να αμφισβητούν τα σχέδια της νέας πρωθυπουργού, το Sky News ανέφερε τη Δευτέρα το πρωί ότι ορισμένοι Συντηρητικοί βουλευτές υποβάλλουν ήδη επιστολές δυσπιστίας στην Τρας –μόλις τρεις εβδομάδες μετά τη θητεία της– επικαλούμενοι φόβους ότι «θα καταρρεύσει οικονομία."
Το σοκ στις αγορές προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την κλίμακα των φορολογικών περικοπών και την απουσία αντισταθμιστικών μέτρων εσόδων ή δαπανών, τα οποία προκάλεσαν ανησυχίες για τη δημοσιονομική στρατηγική και το μείγμα πολιτικής της χώρας, σύμφωνα με την Barclays και τον επικεφαλής οικονομολόγο του Ηνωμένου Βασιλείου Fabrice Montagne.
Ο Τράπεζα αναμένει από την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τα σχέδιά της για εξισορρόπηση των λογαριασμών μέσω «περικοπών δαπανών και μεταρρυθμίσεων» ενόψει της δήλωσης προϋπολογισμού του Νοεμβρίου, η οποία -εκτιμά ο Montagne- «θα βοηθήσει στην εκτροπή των άμεσων ανησυχιών σχετικά με μεγάλες μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές».
Η Barclays αναμένει επίσης η κυβέρνηση να ξεκινήσει μια εκστρατεία εξοικονόμησης ενέργειας τον επόμενο μήνα. «Σε συνδυασμό, πιστεύουμε ότι η δημοσιονομική επανεξισορρόπηση και η εξοικονόμηση ενέργειας θα πρέπει να συμβάλουν στον περιορισμό των εσωτερικών και εξωτερικών ανισορροπιών», δήλωσε ο Montagne.