Στο 8% προσδιορίζει την αύξηση του κόστους απόκτησης βασικών καταναλωτικών αγαθών στα σούπερ μάρκετ το 2022 η IRI Hellas. Η εταιρεία ερευνών καταναλωτικών συνηθειών αναφέρει ότι τον περασμένο Δεκέμβρη το μέσο καλάθι του νοικοκυριού, που περιέχει τα 60 πιο δημοφιλή καταναλωτικά προϊόντα, διαμορφώθηκε στα 188 ευρώ, έναντι 174 ευρώ που ήταν τον αντίστοιχο μήνα του 2021.
Παράλληλα, η εταιρεία καταγράφει μέσα στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς μια στροφή των Ελλήνων καταναλωτών στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private label ή PL). Η συνολική αξία των πωληθέντων προϊόντων PL αυξήθηκε κατά 15% μέσα στο 2022, οδηγώντας σε αύξηση του μεριδίου αγοράς κατά 140 μονάδες βάσης. Από 14,8% που ήταν το μερίδιο (σε αξία) των προϊόντων PL το 2021, ανήλθε πέρυσι σε 16,2%.
Είναι η πρώτη φορά μετά το 2014 που αυξάνει το μερίδιο των PL προϊόντων. Από το 19% που ήταν πριν από περίπου 10 χρόνια υποχώρησε στο 14,8% το 2021, για να αυξηθεί μέσα στο 2022. Η εξέλιξη αυτή σχετίζεται με τις ανατιμήσεις των αγαθών που άρχισαν να καταγράφονται από τον περασμένο Μάιο και μετά. Σύμφωνα με στελέχη της IRI Hellas, οι τιμές αυξάνουν ανά μονάδα προϊόντος από την περασμένη άνοιξη, όταν πλέον οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ δεν μπορούσαν πλέον να απορροφήσουν τις ανατιμήσεις των παραγωγών.
Η στροφή στα PL προϊόντα γίνεται λόγω κόστους. Όπως δείχνουν τα στοιχεία της IRI Hellas, ένα καλάθι νοικοκυριού που απαρτίζεται αποκλειστικά από προϊόντα private label είναι κατά περίπου 36,7% φθηνότερο από το καλάθι που περιέχει επώνυμα (branded) και private label προϊόντα και κατά περίπου 44% από ένα καλάθι που περιέχει αποκλειστικά branded προϊόντα. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Δεκέμβριο ένα καλάθι με branded και PL προϊόντα κόστιζε 188 ευρώ, ενώ ένα καλάθι που περιείχε αποκλειστικά επώνυμα προϊόντα κόστιζε 10 ευρώ ακριβότερα κι ένα καλάθι με αποκλειστικά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κόστιζε 50 ευρώ φθηνότερα.
Η διαφορά, επομένως, είναι μεγάλη και σε περιόδους μεγάλων ανατιμήσεων οι καταναλωτές στρέφονται σε φθηνότερα προϊόντα. Προς την κατεύθυνση αυτήν δεν αποκλείεται να συνέβαλε και το «καλάθι του νοικοκυριού», που δημιούργησε το υπουργείο Ανάπτυξης (με τα 51 πιο δημοφιλή προϊόντα) και στο οποίο η αναλογία προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι αρκετά μεγαλύτερη απ’ ό,τι στην τελική κατανάλωση.
Μεγάλες αυξήσεις τιμών πέρυσι, σύμφωνα με την IRI Hellas, είχαμε στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής (11,8%), στα βοηθήματα μαγειρικής (11,7%), στα γαλακτοκομικά (11%), στα απορρυπαντικά (7,9%), στα κατεψυγμένα προϊόντα (7,4%). Τις μικρότερες αυξήσεις είχαμε στα αλκοολούχα (2,7%), τα αναψυκτικά, τα σνακ (4,2%) και τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας (5,4%). Επίσης, στα προϊόντα τροφίμων που παραδίδονται με το… ζύγι, η κατηγορία προϊόντων με τη μεγαλύτερη αύξηση ήταν στο κοτόπουλο (17,3%), ενώ σημειώθηκε μείωση τιμών σε αλλαντικά (2,8%) και ψάρια (8,4%). Το μη συσκευασμένο κρέας σημείωσε αύξηση 10,5%, ενώ στα λαχανικά οι τιμές δεν παρουσίασαν αξιόλογη μεταβολή σε σχέση με το 2021.
Ακόμη, αξίζει να αναφερθεί ότι μέσα στο 2022 τα σούπερ μάρκετ περιόρισαν τις προσφορές τιμών κατά περίπου 130 μονάδες βάσης. Έτσι, το μερίδιο του τζίρου των αγαθών με μειωμένη τιμή στα σούπερ μάρκετ περιορίστηκε στο 24,1% του συνολικού τζίρου, από 25,4% που ήταν το 2021.
Η IRI Hellas καταγράφει τα στοιχεία κατανάλωσης σε καταστήματα διάθεσης βασικών αγαθών που βρίσκονται στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη (δεν περιλαμβάνει τα νησιά) και τα οποία διαθέτουν τουλάχιστον δύο ταμειακές μηχανές στο εσωτερικό τους.