Νέο ράλι ανατιμήσεων περιμένει τους καταναλωτές από τις αρχές Σεπτεμβρίου, με την ακρίβεια στα είδη διατροφής και στα υπόλοιπα προϊόντα καθημερινής ανάγκης να εξελίσσεται σε βαρέλι δίχως πάτο, την ώρα που το κόστος ζωής των νοικοκυριών έχει εκτιναχθεί από τις υψηλές τιμές στα καύσιμα, τα ενοίκια και τις δόσεις των στεγαστικών δανείων μέχρι την ενέργεια, την υγεία, την εκπαίδευση και τα διαρκή αγαθά και υπηρεσίες.
Ελαιόλαδο, γαλακτοκομικά, τυριά, αυγά, συσκευασμένα κρέατα, φρούτα, λαχανικά, ρύζι, σοκολατοειδή, γλυκά και αλμυρά σνακ, απορρυπαντικά, ζυμαρικά, μαρμελάδες, καφές, αναψυκτικά, ψωμί και δημητριακά είναι κάποια από τα προϊόντα που οι καταναλωτές θα βρουν ακριβότερα στα ράφια των σούπερ μάρκετ γυρνώντας από τις διακοπές τους.
Οι νέοι τιμοκατάλογοι που έχουν ξεκινήσει να στέλνουν οι βιομηχανίες και οι εισαγωγείς στις αλυσίδες της οργανωμένης λιανικής από τις αρχές Αυγούστου περιλαμβάνουν αυξήσεις έως και 32% (σ.σ. οι μεγαλύτερες αυξήσεις αφορούν το ελαιόλαδο), ενώ μεσοσταθμικά οι ανατιμήσεις κινούνται από 4% έως 10%.
Ανάλογα με τα αποθέματα των προϊόντων που έχουν στις αποθήκες τους τα σούπερ μάρκετ, οι νέες ανατιμήσεις θα περάσουν στα ράφια κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου, ένας μήνας που έτσι κι αλλιώς οι δαπάνες είναι αυξημένες ενόψει και της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς, μέχρι και τις αρχές Οκτωβρίου. Την ίδια στιγμή ωστόσο, πληροφορίες από στελέχη του λιανεμπορίου κάνουν λόγο για περαιτέρω έντασης των προσφορών και των προωθητικών ενεργειών, προκειμένου να μην υπάρξουν διαρροές στον όγκο πωλήσεων, ο οποίος ναι μεν το καλοκαίρι ήταν αυξημένος, αλλά υπάρχει προβληματισμός για το πως θα εξελιχθεί το φθινόπωρο όταν τα έξοδα αυξάνονται.
Κι όλα αυτά όταν ο πληθωρισμός των τροφίμων, στους 26 μήνες που οι τιμές αυξάνονται, φθάνει στο 28% ενώ η αύξηση του μέσου μισθού το ίδιο διάστημα ανέρχεται σε ποσοστό της τάξης του 12%, έχοντας ήδη απαξιωθεί.
Τα αναχώματα που «στήνει» η κυβέρνηση
Με την ακρίβεια να πνίγει τα νοικοκυριά και τις συνεχόμενες ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα διατροφής να «ροκανίζουν» το διαθέσιμο εισόδημα, το οικονομικό επιτελείο αναζητά ανάχωμα, ειδικά για τους πιο ευάλωτους.
Έτσι, από τη μια αναζητούνται πρόσθετοι πόροι για την επέκταση του Market Pass έως το τέλος του έτους (την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2023 ανοίγει ο επόμενος κύκλος αιτήσεων του Market Pass για τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2023), ενώ από την άλλη υπάρχουν σενάρια για καταβολή έκτακτου επιδόματος στους πιο ευάλωτους και για στήριξη στους χαμηλοσυνταξιούχους που δεν είδαν αυξήσεις στις αποδοχές τους εξαιτίας της προσωπικής διαφοράς.
Βεβαίως μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων ημερών το «καλάθι» των μέτρων στήριξης επανεξετάζεται, όπως και όλο το πλάνο των παρεμβάσεων, καθώς θα πρέπει να εξασφαλιστούν στο ακέραιο οι αποζημιώσεις των πυροπαθών και ταυτόχρονα να μην υπάρχει παρέκκλιση στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.
Περισσότερες ανακοινώσεις, πάντως, αναμένονται από τον ίδιο τον πρωθυπουργό από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) στις 9 Σεπτεμβρίου.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Ανάπτυξης μπροστά στην εξαιρετικά διογκωμένη ακρίβεια συνεχίζει να κυνηγάει την αισχροκέρδεια με αυξημένους ελέγχους μέσω του μηχανισμού της ΔΙΜΕΑ και τη ρύθμιση για τον καθορισμό των περιθωρίων κέρδους στα επίπεδα του Δεκεμβρίου του 2021. Υπενθυμίζεται ότι το περιθώριο μεικτού κέρδους ανά μονάδα βασικών αγαθών για τη διαβίωση δεν πρέπει να υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μεικτού κέρδους ανά μονάδα που ίσχυε πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2021.
Επιπλέον ετοιμάζεται υπουργική απόφαση αναμόρφωσης για το «καλάθι του νοικοκυριού» παρότι το λιανεμπόριο και η βιομηχανία έχουν εκφράσει ανοικτά τη διαφωνία τους όσον αφορά το μέτρο.
Ειδικότερα θα προβλέπεται ότι σε κάθε κατηγορία προϊόντων στο «καλάθι του νοικοκυριού» θα πρέπει, εφόσον υπάρχει, να περιλαμβάνεται και τουλάχιστον ένα επώνυμο προϊόν, να υπάρχει δεύτερο σημείο προβολής του «καλαθιού» εντός των σούπερ μάρκετ, καθώς και να προβάλλονται στην πλατφόρμα e-Καταναλωτής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή τα προϊόντα στα οποία έχει επέλθει μόνιμη μείωση τιμής στον τιμοκατάλογο του προμηθευτή μεγαλύτερη από 5%.
Τέλος, δημιουργείται «καλάθι σχολικών» με 9 είδη (σχολικές τσάντες, κασετίνες, τετράδια, μολύβια ξύλινα ή μηχανικά, χρωματιστοί μαρκαδόροι, στυλό, γόμες, ξύστρες, διαβήτες/χάρακες) προκειμένου να διασφαλιστούν προσιτές τιμές ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής περιόδου. Υπενθυμίζεται ότι τα σχολικά είδη έχουν ενταχθεί στην περίμετρο εφαρμογής του Νόμου 4818/2021 με την επιβολή πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους ώστε να μην είναι μεγαλύτερο ανά μονάδα από εκείνο προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021.