Στις 99.434 ανήλθε το σύνολο των αιτήσεων προς τον ΕΦΚΑ για κύριες συντάξεις, το α εξάμηνο του 2024, σύμφωνα με όσα προκύπτουν από τα τελευταία στοιχεία τα οποία δημοσίευσε ο ΕΦΚΑ στην έκθεση του συστήματος “Άτλας”.
Το πλήθος αυτό είναι κατά σχεδόν 5% αυξημένο σε σχέση με το αντίστοιχο πλήθος του α΄εξάμηνο του 2023 (94.851). Ωστόσο, οι νέες αιτήσεις που καταγράφηκαν στο α΄εξάμηνο του 2024 δεν αποτελούν ιστορικό ρεκόρ, καθώς, για παράδειγμα το α΄εξάμηνο του 2022 είχαν κατατεθεί 111.744. Αν οι αιτήσεις συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό και τους επόμενους μήνες θα ξεπεράσουν τις 200.000, πλησιάζοντας το αριθμό ρεκόρ του 2021 όπου υποβλήθηκαν 212.151 αιτήσεις έναντι 211.135 το 2022 και 190.368, το 2023.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η αυξημένη ροή συνταξιοδοτήσεων θα συνεχιστεί έως το 2027 όταν υπολογίζεται ότι θα έχει αποχωρήσει από την αγορά εργασία η γενιά των baby boomers.Εάν συνεχιστεί αυτή η αθρόα «έξοδος» προς τη συνταξιοδότηση, το Ασφαλιστικό Σύστημα και τα τμήματα απονομής του ΕΦΚΑ θα πιεστούν ακόμα περισσότερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι για το 2024, έχουν εγγραφεί επιπλέον 400 εκατ. ευρώ για την πληρωμή των επιπλέον αιτήσεων.
Οι βασικές αιτίες της αύξησης των ροών συνταξιοδότησης αλλά και της δαπάνης του ΕΦΚΑ είναι οι εξής:
1. Ωρίμανση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος της γενιάς των baby boomers. Η εν λόγω γενιά που χαρακτηρίζεται από έκρηξη του αριθμού των γεννήσεων αναπτύχθηκε στην Ελλάδα μεταξύ 1960 και 1965, πολύ αργότερα από την υπόλοιποι Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ καθώς οι Έλληνες για να αρχίσουν να γεννούν έπρεπε να αφήσουν πρώτα πίσω τις πληγές του Εμφυλίου και τη φτωχική δεκαετία του 1950. Σε εκείνη την πενταετία καταγράφονταν 170.000 γεννήσεις το χρόνο, τη στιγμή που σήμερα οι γεννήσεις δεν ξεπερνούν τις 90.000 το χρόνο.
2. Αυξημένη ροή έκδοσης νέων συντάξεων, που ναι μεν έχει θετικό πρόσημο για την επίδοση του ΕΦΚΑ, πιέζει όμως τις δαπάνες για τη καταβολή περισσότερων συντάξεων. Στο τέλος Μαΐου οι εκκρεμείς συντάξεις είχαν υποχωρήσει στις 19.331 από 22.890 τον Ιανουάριο. Σύμφωνα μάλιστα με τον ΕΦΚΑ, αρκετές από αυτές είναι εν δυνάμει απορριπτικές. Με μικρότερο ρυθμό συνεχίζεται η μείωση των εκκρεμοτήτων στις επικουρικές.
3. Μια μεγάλη μερίδα ασφαλισμένων υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης χωρίς να διακόπτει την εργασία, αξιοποιώντας το νέο καθεστώς όπου η σύνταξη καταβάλλεται στο ακέραιο στους εργαζόμενους συνταξιούχους. Μάλιστα σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι συνταξιούχοι που δηλώνουν την εργασία τους έχουν ξεπεράσει τις 200.000, αριθμός που ξεπέρασε τις προσδοκίες του υπουργείου εργασίας και του ΕΦΚΑ. Οι εισφορές και ο πόρος του 10% που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι ενισχύει τα έσοδα. Την ίδια ώρα όμως αυξημένες είναι και οι δαπάνες καθώς οι συντάξεις καταβάλλονται χωρίς το πέναλτι του 30%