Το Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) δημοσίευσε σήμερα τα: «Συγκεντρωτικά Στοιχεία και Αριθμοδείκτες του Κλάδου Εμπορίας Πετρελαιοειδών για το έτος 2023».
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ προκύπτουν τα εξής:
Ως προς τα οικονομικά μεγέθη και αποτελέσματα των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών το 2023 οι κύριες διαπιστώσεις συνοψίζονται στα εξής:
- Η αξία πωλήσεων των εξεταζόμενων εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών διαμορφώθηκε σε 14,8 δισ. ευρώ το 2023, μειωμένη κατά 16,5% σε σύγκριση με το 2022.
- Η μείωση της αξίας πωλήσεων οφείλεται τόσο στην υποχώρηση του όγκου πωλήσεων, όσο και στη μείωση των διεθνών τιμών των προϊόντων πετρελαίου, η οποία το 2023 οδήγησε σε μείωση του κόστους πωληθέντων κατά 16,7% έναντι του.
- Τα μικτά κέρδη των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών υποχώρησαν στα €483 εκατ. το 2023 από €528 εκατ. το 2022 (μείωση σε ποσοστό 8,4%). Επισημαίνεται ότι τα μικτά κέρδη ενώ είχαν ενισχυθεί μετά τη σημαντική υποχώρηση που σημείωσαν το 2020, πλέον βρίσκονται στο επίπεδο που είχαν καταγράψει το 2018.
- Τα καθαρά κέρδη προ φόρων περιορίστηκαν στα €33,6 εκατ. το 2023 από €82,2 εκατ. το προηγούμενο έτος (μείωση σε ποσοστό 59,1%).
- Αντιστοίχως τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους υποχώρησαν στα €24 εκατ. το 2023 από 64,7 εκατ. το 2022 (μείωση σε ποσοστό 63,1%).
- Αν απομονωθούν οι επιδόσεις των εταιριών εμπορίας που πωλούν αεροπορικά καύσιμα ή δραστηριοποιούνται σε διεθνείς πωλήσεις και εμπόριο (trading) προκύπτει ότι το 2023 τα κέρδη του κλάδου μετατρέπονται σε ζημιές ύψους €-16,8 εκατ. προ φόρων και €-19,8 μετά από φόρους. Ουσιαστικά, οι επιδόσεις στη δραστηριότητα εμπορίας αεροπορικών καυσίμων και άλλων διεθνών πωλήσεων και εμπορίας συμβάλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση των συνολικών οικονομικών αποτελεσμάτων του κλάδου εμπορίας πετρελαιοειδών.
- Το συνολικό περιθώριο μικτού κέρδους των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών ενισχύθηκε οριακά το 2022 σε 3.3% από 3,0% το 2022 και 4,2% κατά μέσο όρο την περίοδο 2015-2023.
- Το περιθώριο καθαρού κέρδους προ φόρων ήταν συνολικά οριακά θετικό (0,2%) το 2023, μειωμένο σε σύγκριση με το 2022. Η πλειονότητα των εταιριών σημείωσε οριακή κερδοφορία. Το συνολικό περιθώριο καθαρού κέρδους προ φόρων ήταν αρνητικό για τις πωλήσεις εσωτερικού το 2023 και γίνεται οριακά θετικό με τη συμπερίληψη των πωλήσεων αεροπορικών καυσίμων και του διεθνούς
- Στις εξεταζόμενες εταιρίες του κλάδου εργάστηκαν 720 άτομα το 2023, από 1.745 το 2022.
- Οι συνολικές επενδύσεις του κλάδου ενισχύθηκαν περαιτέρω κατά 10,5%, σε €91,6 εκατ. το 2023 από €82,9 εκατ. το 2022.
- Ο αριθμός των πρατηρίων το 2023 μειώθηκε στα 4898 πρατήρια από 4.952 το 2022 (-1,1%).
- Το κοινωνικό προϊόν του κλάδου εμπορίας πετρελαιοειδών το 2023 διαμορφώθηκε σε €3,95 δισ., καθώς οι εξεταζόμενες εταιρίες:
- Δημιούργησαν για τον κρατικό προϋπολογισμό έσοδα από φόρους και άλλες εισφορές που ανήλθαν σε €3,76 δισ.
- Κατέβαλαν στο προσωπικό τους, υπό μορφή καθαρών αμοιβών και εργοδοτικών εισφορών, €99,4 εκατ.
- Κατέβαλαν πληρωμές προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα ύψους €66,8 εκατ.
- Αποκόμισαν από τη δραστηριότητά τους συνολικά κέρδη ύψους €24,0 εκατ.
Ως προς τις προοπτικές και προκλήσεις του κλάδου τα επόμενα χρόνια επισημαίνονται τα εξής:
- Η διατήρηση του υψηλού κόστους χρηματοδότησης επηρεάζει έντονα τις εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών εξαιτίας των υψηλών αναγκών σε κεφάλαια κίνησης για την κτήση των προϊόντων πετρελαίου συμπεριλαμβανομένης της πληρωμής του ειδικού φόρου κατανάλωσης.
- Πολλοί από τους εθνικούς στόχους πολιτικής για την Ενέργεια και το Κλίμα επηρεάζουν άμεσα τον κλάδο εμπορίας πετρελαιοειδών, καθώς για να επιτευχθούν απαιτούνται μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης πετρελαιοειδών.
- Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η ετήσια κατανάλωση προϊόντων πετρελαίου θα μειωθεί κατά 21,6% το 2030 σε σύγκριση με το 2022 (και κατά 7,1% στον τομέα των Μεταφορών), δημιουργώντας πρόσθετες πιέσεις στις εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών. Ραγδαία, όμως, θα είναι η μείωση της κατανάλωσης πετρελαιοειδών την επόμενη περίοδο 2031-
- Στον τομέα των Μεταφορών, η μείωση της κατανάλωσης πετρελαιοειδών θα βασιστεί μεσοπρόθεσμα στην υποκατάσταση με ηλεκτρική ενέργεια (ηλεκτροκίνηση) και μακροπρόθεσμα στην ανάπτυξη των αερίων καυσίμων (προηγμένα και συνθετικά βιοκαύσιμα) και πράσινου υδρογόνου, καθώς και στην ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης.
- Οι εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών έχουν αναλάβει μεγάλο τμήμα της υποχρέωσης βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης (περίπου 56% του συνόλου ή 815 ktoe). Ειδικότερα, για την περίοδο 2024-2030 θα απαιτηθεί από τις Εταιρίες Εμπορίας Πετρελαιοειδών να επιτύχουν εξοικονομήσεις ενέργειας στην τελική κατανάλωση, υλοποιώντας και τεχνικά μέτρα (εκτός από οριζόντια/συμπεριφορικά), τα οποία απαιτούν σημαντικές επενδύσεις.
- Αυτό συνεπάγεται υψηλό κόστος συμμόρφωσης εφόσον οι εταιρίες δεν λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στους τομείς που χρησιμοποιούνται πετρελαιοειδή (πλην αεροπορικών μεταφορών). Το κόστος αυτό δημιουργεί ένα επιπλέον βάρος για τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιριών του κλάδου και περισσότερο για εκείνες που παρουσιάζουν ζημιές ή οριακή κερδοφορία.
- Η αναμενόμενη υποχώρηση των πωλήσεων θα διατηρήσει τις σημαντικές πιέσεις στα οικονομικά αποτελέσματα των εταιριών του κλάδου, και ιδίως σε εκείνες που στηρίζουν τις πωλήσεις τους σε προϊόντα που κατευθύνονται στην εσωτερική αγορά (κυρίως βενζίνες και πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης). Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η οικονομική δυνατότητα, ιδίως των μικρότερων επιχειρήσεων του κλάδου, για την υλοποίηση των απαιτούμενων επενδύσεων μετασχηματισμού (ηλεκτροκίνηση, σταθμοί υδρογόνου, κ.λπ.), θα είναι περιορισμένη.