Του ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ
Στην κορυφή με τις χειρότερες αποδόσεις παγκοσμίως μεταξύ των ανεπτυγμένων χρηματιστηρίων βρίσκεται το ελληνικό χρηματιστήριο το πρώτο δίμηνο του 2016. Μέχρι και την περασμένη Πέμπτη, η Αθήνα υποχωρούσε -21,17%, ενώ ακολουθούσαν το Χρηματιστήριο της Ιαπωνίας με πτώση -14,91%, η Μαδρίτη (-13,09%), η Φρανκφούρτη (-11,91%), η Κίνα (-11,65%) και η Ζυρίχη (-10,23%).
Μικρότερες απώλειες κατέγραφαν το Παρίσι (-8,57%), ο αμερικανικός βιομηχανικός δείκτης Dow Jones Industrial (-5,73%) και το Λονδίνο (-4,34%). Πριν από μία εβδομάδα στις 11 Φεβρουαρίου, που η Αθήνα είχε επιστρέψει 317 μήνες πίσω, στα χρόνια της δραχμής και στις 440,88 μονάδες, οι απώλειες του Γενικού Δείκτη από την αρχή του έτους είχαν εκτοξευθεί στο -30,17%. Πρόκειται για τη χειρότερη επίδοση παγκοσμίως μεταξύ και των 90 χρηματιστηρίων που παρακολουθούν οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης.
Μέσα στις 34 πρώτες συνεδριάσεις της νέας χρονιάς, η Αθήνα έχει καταγράψει τις ζημίες ολόκληρου του 2015. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι έχουν εξαϋλωθεί κεφάλαια άνω των 11 δισ. ευρώ, καθιστώντας την ελληνική αγορά μη επενδύσιμη, αφού τα περισσότερα hedge funds τηρούν στάση αναμονής και έχουν σταματήσει να παρακολουθούν την ελληνική αγορά μέχρι να διαφανούν τα πρώτα σημάδια εξομάλυνσης στην αξιολόγηση της εγχώριας οικονομίας.
Ταυτόχρονα μέχρι τις 20 Μαρτίου 2016 το ελληνικό χρηματιστήριο θα γυρίσει 15 χρόνια πίσω, αφού θα πραγματοποιηθεί η υποβάθμισή του από τον οίκο FTSE από ανεπτυγμένη αγορά (developed market), που υπήρξε από το 2001, σε προηγμένη αναπτυσσόμενη (advanced emerging market). Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι στην αγορά μετοχών θα εισέλθουν νέα κεφάλαια προερχόμενα από funds που επιλέγουν αναπτυσσόμενες αγορές. Σύμφωνα με ειδικούς της αγοράς, οι κραδασμοί δεν θα είναι μεγάλοι και αυτό διότι εν πολλοίς οι επενδυτές έχουν ήδη προχωρήσει σε αναδιαρθρώσεις χαρτοφυλακίων. Κύρια αιτία για την απόφαση του αγγλικού οίκου αξιολόγησης που ελήφθη στις 12 Σεπτεμβρίου 2015 ήταν η ύπαρξη των capital controls και το κλείσιμο της αγοράς, που «δεν συνδέονται με μια σταθερά ανεπτυγμένη αγορά» όπως ανέφερε στο σκεπτικό της απόφασης ο οίκος Ftse.
Από τη μία πλευρά, έγινε αποδεκτό πως το επίπεδο υπηρεσιών που παρέχει η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένο και από την άλλη, υπήρξαν ενστάσεις για το κατά πόσο οι πελάτες του οίκου θα μπορούν, με βάση τα σημερινά επίπεδα κεφαλαιοποίησης του Χ.Α., να επενδύουν στην Ελλάδα.
Η επόμενη κρίσιμη αξιολόγηση του διεθνούς οίκου είναι αυτή του ερχόμενου Μαρτίου (2016), η οποία θα αποτελέσει και προπομπό για την επίσημη του Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Το Χρηματιστήριο εισήλθε στη «λίστα αξιολόγησης» του οίκου FTSE τον Μάιο του 1998 ως προηγμένη αναπτυσσόμενη αγορά (advanced emerging), ενώ από το 2001 είχε συμπεριληφθεί στην κατηγορία των ανεπτυγμένων αγορών. Βρισκόταν δε υπό παρακολούθηση (watch list) από το 2004.