Η απόφαση του ΣτΕ δημιουργεί ανατροπή δεδομένων για την κυβέρνηση, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τους καναλάρχες που δεν πήραν άδεια στον διαγωνισμό αλλά και εκείνους που πήραν άδεια. Σε όλα τα επίπεδα υπάρχουν ασφαλώς μεγάλες και σημαντικές επιπτώσεις αλλά και πολλά αναπάντητα ερωτήματα για το τι θα γίνει από εδώ και στο εξής. Στα ερωτήματα που δημιουργούνται μετά την βαρυσήμαντη χθεσινή απόφαση μπορεί κανείς να απαντήσει τα εξής:
Τι έκρινε το ΣτΕ
Κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν δεν καθαρογραφεί η απόφαση. Επί της ουσίας το δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματικό τον νόμο, χωρίς να δοθεί προθεσμία στην κυβέρνηση για να προβεί σε διορθωτικές κινήσεις. Οι δικαστές έδωσαν ξεκάθαρη λύση στο θέμα της χορήγησης των τηλεοπτικών αδειών κρίνοντας, όπως όλα δείχνουν αφού το σκεπτικό δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί, ότι η αφαίρεση των αρμοδιοτήτων από το ΕΣΡ προσκρούει στην συνταγματική επιταγή. Ως εκ τούτου θα πρέπει να ακυρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία με την οποία ανακηρύχθηκαν οι 4 υπερθεματιστές. Το ανώτατο δικαστήριο έκρινε ότι το ΕΣΡ ήταν το μόνο αρμόδιο για να διοργανώσει τον διαγωνισμό και ότι κακώς έγινε με πρωτοβουλία του αρμόδιου υπουργού, του Νίκου Παππά.
Τι πρέπει να γίνει από εδώ και στο εξής
Πλέον δημιουργούνται νέα δεδομένα, σαν να μην έχει γίνει διαγωνισμός και το ΕΣΡ που θα συγκροτηθεί θα είναι εκείνο που θα αναλάβει τη ρύθμιση του τηλεοπτικού τοπίου. Ολη η διαδικασία πρέπει να γίνει από την αρχή, με νέες μελέτες για το πόσες άδειες πρέπει να δοθούν και πόσα χρήματα θα εισπραχθούν. Σε κάθε περίπτωση ο αριθμός τέσσερα δεν υπάρχει προς το παρόν και πιθανότατα δεν μπορεί να υπάρξει καθώς οι καναλάρχες και ειδικοί υποστηρίζουν ότι το φάσμα αντέχει περισσότερα κανάλια.
Τι θα κάνει η κυβέρνηση άμεσα
Η κυβέρνηση, επιμένει στη σκληρή γραμμή υπογραμμίζοντας ότι θα σεβαστεί την απόφαση των δικαστών, χαρακτηρίζοντας την όμως άδικη, που παρατείνει το καθεστώς ανομίας στο τηλεοπτικό τοπίο.
Ενδεικτική, είναι η πρωτοβουλία τους να καταθέσουν νέα νομοθετική πρωτοβουλία τη Δευτέρα με τον υπουργό επικράτειας Νίκο Παππά να διαμηνύει πως θα πρέπει να αλλάξουν πλευρό όσοι ονειρεύονται σενάρια πολιτικής αποσταθεροποίησης. Δεν θα υποχωρήσουμε και τώρα όπως δεν υποχωρήσαμε στις πιέσεις για τη διαιώνιση της προηγούμενης κατάστασης ανομίας στο τηλεοπτικό τοπίο, υπογράμμισε ο υπουργός Επικρατείας. Ο κ. Παππάς τόνισε ότι υπάρχει νομικό κενό που πρέπει να καλυφθεί.
Τι θα κάνει αυτή η ρύθμιση
Η άμεση ρύθμιση της κυβέρνησης είναι να δώσει προσωρινές βεβαιώσεις λειτουργίας στα υπάρχοντα κανάλια έναντι τιμήματος. Θα δώσει άδειες σε όσους θα μπορέσουν να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν (για αριθμό απασχολουμένων, υποδομές και πρόγραμμα) και να καταβάλουν ένα προσωρινό τίμημα, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες θα καθοριστεί στα επτά εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η βεβαίωση λειτουργίας που θα δοθεί θα ισχύει για ένα χρόνο. Με άλλα λόγια θα οριστούν ως προσωρινοί αδειούχοι όσοι από τους 8 υποψήφιους καναλάρχες που συμμετείχαν στο διαγωνισμό, δεχθούν να πληρώσουν το συμβολικό τίμημα.
«Θα είναι μια ρύθμιση – γέφυρα που θα τακτοποιεί προσωρινά το τηλεοπτικό τοπίο μέχρι να διαβάσουμε το σκεπτικό της απόφασης και συντάξουμε νέο νόμο» δήλωσε μιλώντας στην ΕΡΤ ο Νίκος Παππάς, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να μην συνεχιστεί το «τζάμπα» και η «αεροπειρατεία» στα κανάλια.
Τι θα γίνει με τα χρήματα που έδωσαν οι νικητές του διαγωνισμού
Η κυβέρνηση θα πρέπει να επιστρέψει τα χρήματα που έσπευσε να εισπράξει. Αγνωστο ακόμα παραμένει αν όσοι συμμετείχαν στο διαγωνισμό θα πάρουν πίσω και τα χρήματα της εγγυητικής, αλλά μάλλον θα πρέπει να γίνει και αυτό. Τα 255 εκατ. ευρώ, εφόσον ο διαγωνισμός κρίθηκε άκυρος, δεν μπορεί παρά να επιστραφούν.
Στο νέο διαγωνισμό τι τίμημα μπορεί να εισπραχθεί
Κανείς δεν το γνωρίζει, όμως, η κυβέρνηση επισημαίνει ότι πλέον έχει δημιουργηθεί ένα προηγούμενο, τα 255 εκατ. ευρώ ή περίπου 25 εκατ. ευρώ το χρόνο. Εκτιμά ότι αυτή πρέπει να είναι η βάση για να εισπράξει το δημόσιο χρήματα από τους παλαιούς ή νέους καναλάρχες. Αν αυτό συμβεί από 4 ή από 14 νέους και παλαιούς καναλάρχες, αυτό θα κριθεί από το ΕΣΡ και το νέο διαγωνισμό.
Τι κανάλια θα έχουμε εντέλει
Εφόσον ισχύσουν τα παραπάνω και καταβάλλουν το τίμημα που θα οριστεί για την προσωρινή λειτουργία, δικαίωμα θα έχουν άμεσα οι τέσσερις εταιρείες που επικράτησαν στον διαγωνισμό (ΑΝΤΕΝΝΑ, ΣΚΑΪ, ALTER EGO και DIMERA), οι τρεις που πρόσφεραν χαμηλότερα ποσά (ALPHA, STAR και ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ΠΑΡΟΧΟΣ), αλλά και η εταιρεία του Χρήστου Καλογρίτσα που πλειοδότησε αλλά αποκλείστηκε μετά τον έλεγχο των περιουσιακών του στοιχείων.
Τι θα γίνει με τα άλλα κανάλια
Αγνωστο παραμένει αν θα έχουν δικαίωμα να διεκδικήσουν προσωρινή άδεια οι σταθμοί MEGA ,EPSILON και ART που αποκλείστηκαν για τυπικούς λόγους από τον διαγωνισμό.
Πάντως αν δεν γίνει γνωστό το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ είναι ακόμα αβέβαιο αν τα κανάλια που δεν συμμετείχαν στο διαγωνισμό θα μπορέσουν να πάρουν προσωρινή άδεια και να εκπέμψουν. Θα δημιουργηθεί έτσι νέος κύκλος αντιπαράθεσης. Σε κάθε περίπτωση άμεση «μαύρο» στα κανάλια, όπως προέβλεπε η τροπολογία Παππά για κλείσιμο εντός πέντε ημερών δεν πρόκειται πλέον να υπάρξει.
Τι σημαίνει όλη αυτή η εξέλιξη για το πολιτικό σκηνικό
Είναι αναμφίβολα μια δεινή πολιτική ήττα για την κυβέρνηση. Με ουσιαστικό αλλά και επικοινωνιακό περιεχόμενο. Η διαχείριση της ήττας έγινε από χθες εμφανής με τη σκληρή στάση της κ. Γεροβασίλη και του κ. Παππά απέναντι στους δικαστές. Οι αποφάσεις και οι κρίνονται κρίνονται, είναι η γραμμή της κυβέρνησης. Το ΣτΕ έχει πάρει αποφάσεις που και αυτές κρίνονται. Θεώρησε το κλείσιμο της ΕΡΤ συνταγματικό. Εάν δυο από τους δικαστές είχαν ψηφίσει διαφορετικά η εικόνα θα ήταν διαφορετική», είπε ο υπουργός Επικρατείας.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης επιχαίρουν για την απόφαση χαρακτηρίζοντάς την νίκη αφού πόνταραν σε μια ακύρωση του νόμου. Βρίσκονται όμως, ειδικά η ΝΔ σε δύσκολη θέση ως προς την επόμενη ημέρα καθώς δεν μπορούν να επικαλεστούν το παρελθόν στο τηλεοπτικό τοπίο το οποίο πρέπει να αλλάξει. Πρέπει όλα τα κόμματα να ξεκαθαρίσουν αν θέλουν τη συγκρότηση του ΕΣΡ και μια νέα διαδικασία πάνω σε διαφανείς όρους. Αλλωστε, άλλα πολιτικά παιχνίδια δεν υπάρχουν. Η ΝΔ οφείλει να καταθέσει δική της πρόταση που θα διασφαλίζει και τη διαφάνεια στο χώρο αλλά και την είσπραξη εσόδων για το δημόσιο κορβανά.
Ποια η θέση του κ. Παππά
«Δεν είμαι σίγουρος ότι τα 255 εκατ. μπορούμε πλέον να τα εισπράξουμε σε 24 μήνες. Ο διαγωνισμός από το ΕΣΡ ευχόμαστε να γίνει γρήγορα και να έχει εύλογο τίμημα για το Δημόσιο», είπε ο υπουργός. «Αυτή τη στιγμή το κανάλι του τάδε (σ.σ. εννοούσε τους κ.κ. Μαρινάκη και Σαββίδη) που δεν υφίσταται, έχει την ίδια νομική ισχύ με το κανάλι που εκπέμπει χρόνια. Η κυβέρνηση δεν έχει δυνατότητα να αποφανθεί περί του αριθμού, μέχρι να δούμε το σκεπτικό. Δεν είμαστε νομικά σε θέση να περιορίσουμε τον αριθμό».
Ο κ. Παππάς θα ακολουθήσει τη σκληρή γραμμή, ωστόσο, κανείς πλέον δεν είναι σίγουρος ότι θα παραμείνει στη θέση του στον επικείμενο ανασχηματισμό. Κάποιοι πιστεύουν ότι θα πάει σε άλλο υπουργείο ώστε να αποφορτιστεί το κλίμα και η ένταση που υπάρχει για τον ίδιο. Αλλοι τονίζουν ότι ο πρωθυπουργός πρέπει να τον διατηρήσει και να είναι αυτός που θα επιβλέπει τη διαδικασία που θα αποφασίσει το ΕΣΡ αλλά και η προσωρινή κατάσταση με το νομοθέτημα που θα φέρει τη Δευτέρα.