Καταστροφικά χαρακτήρισε τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρης Παπαδημητρίου μιλώντας στην συζήτηση με θέμα «Debt VS Growth» στο 2ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, με συντονιστή τον Σταμάτη Ζαχαρό, σύμβουλο έκδοσης της 24Media.
Στο πλαίσιο της τοποθέτησής του ο υπουργός περιέγραψε το φαύλο κύκλο των υψηλών πλεονασμάτων κάνοντας λόγο για μια καταστροφική πολιτική.
Η έμφαση που έδωσαν τα πρώτα δύο μνημόνια στην επίτευξη υψηλών πλεονασμάτων ήταν αποτυχημένη επιλογή, είπε, καθώς μετά από έξι χρόνια λιτότητας και «κούρεμα» χρέους μέσω του PSI, το χρέος κινήθηκε ανοδικά. Ο κ. Παπαδημητρίου απέδωσε την αποτυχία στο γεγονός ότι τα προγράμματα προσαρμογής αγνόησαν το σκέλος της ανάπτυξης. Τα πλεονάσματα, εξήγησε, απαιτούν δημοσιονομικά μέτρα που με τη σειρά τους προκαλούν ύφεση και άρα επιδείνωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ. Η αύξηση του λόγου εγείρει ανάγκη για ακόμη μεγαλύτερα πλεονάσματα προς μείωση του χρέους, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που παίρνει τη μορφή χιονοστιβάδας: το χρέος αυξάνεται ακόμη κι όταν το έλλειμμα είναι μηδενικό.
Κληθείς να απαντήσει στο εάν υπάρχει ένα συγκεκριμένο όριο στο επίπεδο του δημόσιου χρέους, πάνω από το οποίο οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης τίθενται δραματικά σε κίνδυνο ο κ. Παπαδημητρίου υπογράμμισε πως η αύξηση του ΑΕΠ είναι ο μονός τρόπος για να μειωθεί το απόθεμα του χρέους και άσκησε κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση για το γεγονός ότι ψήφισε τον «κανόνα χρέους», κάτι που σημαίνει πως δέσμευσε τη χώρα στο να καταγράφει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα για μια 20ετία.
Έμφαση στην «έλλειψη εμπιστοσύνης» που δημιούργησαν οι παροχές που χορήγησε η κυβέρνηση τα Χριστούγεννα έδωσε για ακόμα μια φορά ο Γενικός Διευθυντής Οικονομικής Πολιτικής, στο γερμανικό υπουργείο Οικονομίας και Ενέργειας , Philip Steinberg.
«Η ανάπτυξη μπορεί να έρθει στην Ελλάδα εφόσον έχει εργασθεί σκληρά» διαβεβαίωσε. Παρόλα αυτά, όπως εξήγησε ο κ. Steinberg , για να ενισχυθούν οι θετικές εξελίξεις πρέπει να συνεχίσουμε με το σωστό πλαίσιο, το οποίο θα ευνοεί την επιχειρηματικότητα, θα βελτιώνει το δικαστικό σύστημα, θα καθιστά αποτελεσματικότερο τον δημόσιο τομέα και θα επικεντρώνεται σε κλάδους που έχουν αναπτυξιακές προοπτικές, όπως ο κλάδος της ενέργειας.
Υπογραμμίζοντας πως το χρέος δεν θα έπρεπε να είναι το πρωταρχικό μέλημα της κυβέρνησης ο κ.Steinberg εξέφρασε φόβους πως ίσως χρειαστούν περισσότερες μεταρρυθμίσεις στο μέλλον και μάλιστα σε τομείς «επίπονους» αλλά και απαραίτητους. Γι’ αυτό και θα πρέπει τόσο οι «θεσμοί όσο και η κυβέρνηση να επιδείξουν μεγαλύτερη ευελιξία».
Στην βελτίωση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους με την επίτευξη και διατήρηση υψηλών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης αναφέρθηκε από πλευράς του ο Χρήστος Σταϊκούρας, αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών (2012-2015) και Τομεάρχης Οικονομικών της Νέας Δημοκρατίας.
Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι η βελτίωση θα επιτευχθεί ακολουθώντας τους παρακάτω άξονες: Την εμπροσθοβαρή υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο, την υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων στο οποίο η Κυβέρνηση δεσμεύτηκε στο Μνημόνιο και την αξιοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Εξίσου απαραίτητη κρίνεται και η καθολική καθιέρωση ψηφιακών διαδικασιών, η εξάλειψη, ή τουλάχιστον συρρίκνωση, της γραφειοκρατίας αλλά και η εναρμόνιση των δομών του Κράτους με τις σύγχρονες ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας. Τέλος, χρειάζεται η διαμόρφωση ενός σταθερού, δίκαιου και αποτελεσματικού φορολογικού συστήματος, η αξιοποίηση των διαθέσιμων Ευρωπαϊκών κονδυλίων για την ενίσχυση της ρευστότητας και η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας.
«Η παραπάνω στόχευση, θα απελευθερώσει μη παραγωγικά δεσμευμένους ή αδρανείς πόρους της οικονομίας. Δυστυχώς, η Κυβέρνηση δεν έχει ούτε σχέδιο ούτε βούληση αύξησης της ποσότητας, βελτίωσης της ποιότητας όλων των συντελεστών παραγωγής και προώθησης του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού της χώρας» κατέληξε.
Την δική του πρόταση για τη διαχείριση του υψηλού χρέους κατέθεσε ο καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης του ΟΠΑ, κ.Νίκος Χριστοδουλάκης, στο πλαίσιο της τοποθέτησής του στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Σύμφωνα με αυτή πρέπει πλέον τα επιτόκια να καλύπτουν όλους τους πιστωτές και όχι μόνο τον ESM, αφού τα επιτόκια του χρέους τόσο της ΕΚΤ όσο και του ΔΝΤ εξακολουθούν να είναι υψηλά. Όπως επισήμανε ο κ. Χριστοδουλάκης ο ESM έχει τη δυνατότητα να αναλάβει ο ίδιος το χρέος της ελληνικής δημοκρατίας, καθιστώντας έτσι και πιο αξιόπιστη την εικόνα του ελληνικού χρέους, είπε.
Παράλληλα, προσέθεσε πως θα έπρεπε να υπάρξει συμβιβασμός μεταξύ της μη ρεαλιστικής απαίτησης για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και της πολύ χαμηλής ανάπτυξης και πρότεινε η κυβέρνηση να δεσμευτεί για διατήρηση πλεονάσματος της τάξης του 1,5% την επόμενη δεκαετία αφιερώνοντας το 2% σε επενδύσεις με παραγωγικό χαρακτήρα. Ακολουθώντας το συγκεκριμένο μοντέλο, το χρέος θα καταφέρει να μπει σε τροχιά κάτω από το 100% του ΑΕΠ στη αρχή της επόμενης δεκαετίας.
Επιπλέον ο κ. Χριστοδουλάκης χαρακτήρισε έωλες τις υποθέσεις της Κομισιόν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και αυταπάτη την ιδέα πως η Ελλάδα θα πετύχει τον στόχο για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Ως υπερβολικά χαμηλό, εκτίμησε και τον ρυθμό ανάπτυξης που προβλέπεται για τα επόμενα έτη στο σενάριο της Κομισιόν.
«Ακόμα κι αν το σενάριο της ΕΕ επαληθευτεί και η Ελλάδα παρουσιάζει διαχειρίσιμες ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες ύψους 15% του ΑΕΠ, θα υπάρχει μεγάλο εύρος αβεβαιότητας».
Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση, ο Πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θ. Φέσσας, τόνισε ότι: «Όταν εξετάζουμε την υπόθεση του ελληνικού χρέους θα πρέπει να μπαίνουμε και στα «παπούτσια» των Ευρωπαίων εταίρων μας, δηλαδή να μην ξεχνάμε ότι στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, μας δανείζουν και χώρες με συντάξεις, αμοιβές και προϋπολογισμούς, πολύ χαμηλότερους από τους δικούς μας. Γι’ αυτό και μας λένε ότι πριν να σας «κουρέψουμε» χρέος, κάντε ό,τι χρειάζεται για να βελτιώσετε την οικονομία σας. Και εμείς ξέρουμε ότι δεν μπορούμε να εισπράξουμε έμμεσους φόρους 9 δις ευρώ περίπου, όπως και άμεσους φόρους πολλών δισεκατομμυρίων, λόγω της εκτεταμένης φοροδιαφυγής, την οποία δυστυχώς χρόνια ανεχόμαστε από συμπολίτες μας που καταφεύγουν σε αυτή, είτε από άμυνα, είτε από συνήθεια, είτε από κακή συμπεριφορά. Μην ξεχνάμε επίσης και τα δημογραφικά στοιχεία της χώρας, όπου 1,5 εκατ. εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα καλούνται με την υπερφορολόγησή τους να καλύψουν 2,5 εκατ. συνταξιούχους και 600.000 δημοσίους υπαλλήλους. Δυστυχώς δεν έχουμε μια Πολιτεία που δικαιούται πλέον να ζητά οτιδήποτε περισσότερο, είτε από τους ιδιώτες, είτε από τους Ευρωπαίους εταίρους. Οπότε, πώς μπορούμε να συμμαζέψουμε το σπίτι μας; Πιο εύκολα από ότι νομίζουμε: Μια πρόταση θα ήταν αυτή που διατύπωσα για μεγάλες επενδύσεις με την επείγουσα υλοποίηση 20 μεγάλων έργων, με ιδιωτικοποιήσεις και με ενεργή συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών. Οι περισσότερες δραστηριότητες στην Ελλάδα πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν, μεταξύ των οποίων και η ενέργεια.»