Toυ ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ
Η έκρηξη του λαθρεμπορίου τσιγάρων, που σύμφωνα με εκτιμήσεις από το δίκτυο καπνοπωλών, το πρώτο τρίμηνο του 2017 μπορεί να αγγίζει ακόμη και το 30% επί της νόμιμης αγοράς, προκαλεί ισχυρούς κλυδωνισμούς στο κλάδο. Η εικόνα που μεταφέρεται από εκπροσώπους του δικτύου καπνοβιομηχανίας-καπνοπωλών είναι κάτι παραπάνω από άσχημη, καθώς, εκτός από την αναζωπύρωση του λαθρεμπορίου τσιγάρων, φαίνεται να έχουν ατονήσει και οι κρατικοί έλεγχοι για την πάταξη του φαινομένου.
Οι τελευταίες επίσημες εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών μιλούσαν για πάνω από 22% μερίδιο του λαθρεμπορίου τσιγάρου τον Οκτώβριο του 2016 στο σύνολο της αγοράς, ενώ στα τέλη του 2015 είχε περιοριστεί στο 19,8%.
Και όλα αυτά, ενώ οι εγχώριες και διεθνείς καπνοβιομηχανίες έχουν καθυστερήσει να ενσωματώσουν στα πακέτα τσιγάρων τη δεύτερη αύξηση στις λιανικές τιμές, μέχρι να εξαντληθούν τα αποθέματα πακέτων. Οι πληροφορίες του businessnews αναφέρουν ότι πιθανότατα το αργότερο μέχρι το Πάσχα θα ακολουθήσει η δεύτερη αύξηση των 0,30 ευρώ ανά πακέτο, προκειμένου να γίνει πιο ομαλά η σταδιακή αύξηση στις λιανικές τιμές.
Η πρώτη αύξηση των 20 λεπτών έγινε τον περασμένο Νοέμβριο και όπως πληροφορείται το businessnews, τα στοιχεία των πωλήσεων είναι απογοητευτικά, καθώς φούντωσε το λαθρεμπόριο τσιγάρων σε μια εποχή που ο καταναλωτής έφθασε να περιορίζει ακόμη και είδη πρώτης ανάγκης (γάλα, κρέας κ.λπ.). Οπως δηλώνουν εκπρόσωποι του δικτύου καπνοπωλών, η αρμόδια υφυπουργός Οικονομικών, Κατερίνα Παπανάτσιου, δεν απάντησε ποτέ στα αιτήματα του κλάδου ώστε τουλάχιστον να υπάρξει μία προσωρινή αναβολή στη νέα αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα τσιγάρα που ισχύει κανονικά από 1η Ιανουαρίου 2017.
«Αποφεύγει να μας συναντήσει και ούτε απαντά στα μηνύματά μας, φαίνεται ότι περιμένει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας για να ασχοληθεί μαζί μας», δηλώνουν εκπρόσωποι του κλάδου.
Τα τσιγάρα αποτελούν πλέον το πιο φορολογημένο προϊόν στη χώρα –ξεπερνώντας ακόμη και τη βενζίνη– καθώς ο φόρος φθάνει το 84% της λιανικής τιμής σήμερα και το 90% από την 1η Ιανουαρίου 2017, ενώ η φοροδοτική ικανότητα του κλάδου έχει εξαντληθεί. Με την εφαρμογή της 9ης κατά σειρά αύξησης φόρου στα τσιγάρα από το 2010 (η 8η έγινε τον Ιούνιο του 2016 με την αύξηση του ΦΠΑ) θα οδηγήσει στον δρόμο περισσότερες από 60.000 οικογένειες που απασχολούνται στην καπνική αλυσίδα και θα κλείσουν τουλάχιστον 3.000 περίπτερα από τα 6.000 που έχουν απομείνει, καθώς πριν από το 2010 οι περιπτερούχοι διέθεταν
11.000 καταστήματα σε ολόκληρη τη χώρα
«Για κάθε ένα ευρώ, λοιπόν, που θα πληρώνει ένας καταναλωτής, τα 90 λεπτά θα πηγαίνουν στο κράτος (ΕΦΚ και ΦΠΑ) και μόλις 10 λεπτά σ’ όλη την εφοδιαστική αλυσίδα (καλλιεργητές, μεταποιητές, βιομηχανίες, διανομείς, λιανέμποροι)», αναφέρουν εκπρόσωποι του κλάδου. Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, «το 2016 τα εκτιμώμενα έσοδα από καπνικά παραμένουν στα επίπεδα του 2009, παρά την έκτοτε αύξηση των φόρων στα καπνικά κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες και του κύκλου εργασιών στην αγορά από το 73% στο 84% της μέσης λιανικής τιμής». Η εφαρμογή της νέας αύξησης της φορολογίας στα καπνικά από την 1η Ιανουαρίου 2017 αποσταθεροποίησε εκ νέου τη νόμιμη αγορά προς όφελος του παράνομου εμπορίου.
Εκτιμάται από τις εταιρείες του κλάδου ότι με την επικείμενη αύξηση φορολογίας, το λαθρεμπόριο θα εκτιναχθεί και τα κρατικά έσοδα θα συνεχίσουν να μειώνονται. Η Ελλάδα έχει την υψηλότερη φορολογία τσιγάρων στην Ευρώπη, χωρίς δυστυχώς να έχει τα μέσα να πατάξει το παράνομο εμπόριο και να προστατεύσει τα δημόσια έσοδα και τη δημόσια υγεία.