Γράφει η Μαρία Γκουρτσιλίδου
Ζήτημα υψίστης σημασίας αποτελεί για τους χειροτέχνες της Αθήνας η συνέχιση της υπαίθριας δραστηριοποίησής τους στο ιστορικό κέντρο.
Στο Θησείο και συγκεκριμένα στην οδό Αποστόλου Παύλου, έναν από τους πιο όμορφους δρόμους για περίπατο γύρω από την Ακρόπολη, θα συναντήσει κανείς δεκάδες χειροτέχνες οι οποίοι πωλούν στους πάγκους τους από χειροποίητα κοσμήματα μέχρι διακοσμητικά είδη για το σπίτι.
Στην πλειοψηφία τους είναι άνεργοι πολίτες, οι οποίοι προσπαθούν μέσω της μεγάλης τους αγάπης- της Τέχνης- όχι μόνο να βγάλουν κάποια χρήματα αλλά να συνεχίσουν να εκφράζονται μέσα από τις δημιουργίες τους.
Ωστόσο, μετά την απομάκρυνση από την οδό Αποστόλου Παύλου κατόπιν ενεργειών του δήμου Αθηναίων των αλλοδαπών μικροπωλητών που ανήκαν σε ομάδες παραεμπορίου, οι χειροτέχνες εκφράζουν την ανησυχία τους για το δικό τους μέλλον στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας.
Το Σωματείο Εικαστικών- Καλλιτεχνών – Χειροτεχνών «Αθηνά -Εργάνη» σε ανακοίνωσή του θέτει τις προτάσεις του αναφορικά με το ζήτημα που έχει προκύψει, περιγράφοντας παράλληλα τη δραστηριότητα των μελών του.
«Το έργο του εικαστικού χειροτέχνη συνδέεται με χώρους τουριστικού ενδιαφέροντος καθότι ο χειροτέχνης λειτουργεί και βασίζει την ύπαρξή του πάνω σε παραδοσιακές και σύγχρονες εικαστικές δημιουργίες οι οποίες χρίζουν μητροπολιτικής και τουριστικής προβολής. Ο αποκλεισμός από τουριστικούς και αρχαιολογικούς χώρους, απομονώνει τον χειροτέχνη παραγωγό από το ζωντανό πολιτισμικό γίγνεσθαι της χώρας με το οποίο είναι συνυφασμένη η λαϊκή τέχνη και δημιουργία. Σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου ο θεσμός των υπαίθριων αγορών έχει ρυθμιστεί εδώ και δεκαετίες και σε κάποιες χώρες εκατονταετίες, με στεγασμένους χώρους και μικρό αντίτιμο συμμετοχής σε αυτές. Είναι επιτακτική ανάγκη να αποκατασταθούν οι διακρίσεις και οι περιορισμοί εις βάρος του υπαίθριου εμπορίου συνολικά. Η ποσότητα και η ποικιλία εμπορεύματος και τιμών ενός καταστήματος είναι τελείως εκτός βεληνεκούς της οποιαδήποτε υπαίθριας αγοράς. Δεν υφίσταται μεταξύ τους ανταγωνισμός αλλά αντίθετα, λειτουργούν συμπληρωματικά . Oι καλλιτέχνες και χειροτέχνες δεν έχουν τη δυνατότητα μεγάλης παραγωγής και επακόλουθα μεγάλων πωλήσεων. Επιπροσθέτως, η διάθεση και προώθηση των παραγόμενων προϊόντων σε υπαίθριους χώρους, μειώνει λόγω καιρικών τις ημέρες και ώρες κατά τις οποίες μπορούν να διαθέσουν τις δημιουργίες τους» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση.
Όσον αφορά το εισόδημα των χειροτεχνών και τις επιπτώσεις από τον «εξοβελισμό» τους από την υπαίθρια αγορά στην ίδια ανακοίνωση διευκρινίζεται ότι «οι εικαστικοί, οι καλλιτέχνες και χειροτέχνες του υπαίθριου εμπορίου δεν έχουν τη δυνατότητα μεγάλου εισοδήματος, τέτοιου που να τους εξασφαλίζει μια ανεκτή επιβίωση, η απασχόληση είναι διέξοδος στο πρόβλημα της ανεργίας που μαστίζει την χώρα μας. Η συντριπτική πλειοψηφία είναι άνεργοι πολίτες. Ο εξοβελισμός από την υπαίθρια αγορά θα τους οδηγήσει σε απελπιστική κατάσταση, διότι δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στις στοιχειώσεις ανάγκες».
Οι χειροτέχνες τονίζουν ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν σε έναρξη επαγγέλματος διότι δεν τους το επιτρέπει η οικονομική τους κατάσταση αλλά και λόγω του γεγονότος ότι δεν υφίστανται οριοθετημένοι καλλιτεχνικοί χώροι στάσιμου εμπορίου στους δήμους για χειροτέχνες.
Γι΄αυτό και προτείνεται, μεταξύ άλλων η δημιουργία καλλιτεχνικών χώρων και ηλεκτρονικού μητρώου καταγραφής των χειροτεχνών. Επίσης, οι καλλιτέχνες του υπαίθριου εμπορίου θα πρέπει να ικανοποιούν ορισμένα κριτήρια όπως να μην έχουν την οικονομική ευχέρεια να ανοίξουν κατάστημα ή εργαστήριο, ενώ οι άδειες που θα τους δίνονται θα πρέπει να είναι ονομαστικές σε εμπορικούς δρόμους και μη καθώς και σε περιστασιακές αγορές όπως παραλίες, χωριά, νησιά.
Οι χειροτέχνες Νικόλαος Βικέντιος και Σμαραγδή Βεκρή δήλωσαν σχετικά στο businessnews.gr: «Στο γκρίζο μιας πόλης, η οποία βυθίζεται στην εγκληματικότητα, υπάρχει μια μικρή κοινότητα ανθρώπων-χειροτεχνών στην Αποστόλου Παύλου, που καθημερινά αγωνίζεται. Η τέχνη των χειροτεχνών διατηρεί ζωντανό τον πολιτισμό και την παράδοση στον ιστορικό περίπατο της Αθήνας».
Οι δύο καλλιτέχνες αναφορικά με την προσπάθεια του δήμου Αθηναίων να απομακρύνει από το ιστορικό κέντρο τις παραβατικές συμπεριφορές πρόσθεσαν ότι «δεν κατακρίνουμε τον αγώνα του δήμου για την εκκαθάριση του ιστορικού κέντρου από τα αρνητικά στοιχεία, που είναι πια επιβαρυντικά και αφόρητα. Αγωνιζόμαστε, όμως, να συνεχίσουμε- σεβόμενοι το περιβάλλον και την παράδοση- να εκφραζόμαστε μέσα από τη χειροτεχνία, κάτω από συνθήκες ανεργίας και οικονομικής ύφεσης».
Στο μεταξύ, την ανάγκη ενίσχυσης της παρουσίας της Αστυνομίας στην Αθήνα και της εμπέδωσης κλίματος ασφάλειας στους πολίτες, τόνισε ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης, σε κοινή σύσκεψη με τους εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων, που συγκάλεσε την περασμένη Πέμπτη στο Δημαρχείο της Αθήνας.
Στη σύσκεψη, στην οποία συμμετείχε εκ μέρους της κυβέρνησης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη κ. Δημήτρης Αναγνωστάκης, ο κ. Καμίνης τόνισε ότι χωρίς ολοκληρωμένο και σύγχρονο αστυνομικό σχεδιασμό και χωρίς νομοθετικές παρεμβάσεις που θα λύσουν τα χέρια της Αυτοδιοίκησης, η κατάσταση στην πόλη θα επιδεινώνεται.