Του Ανέστη Ντόκα
Η ρευστότητα στο πολιτικό σκηνικό πυροδότησε συναγερμό στο επενδυτικό περιβάλλον εντός και εκτός Ελλάδας. Οι πρώτες αντιδράσεις των ξένων επενδυτών με τη μορφή e-mail έχουν καταφθάσει στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, στην Τράπεζα της Ελλάδος και στις διοικήσεις των μεγάλων ελληνικών τραπεζών από ξένους διαχειριστές και hedge funds, που κρατούν πλέον αποστάσεις ασφαλείας από τη χώρα, περιμένοντας τις εξελίξεις. Ήδη, το πρώτο δίμηνο του 2015 θεωρείται χαμένο, γεγονός που θα έχει επιπτώσεις, τόσο στο ΑΕΠ όσο και στην πραγματική οικονομία, ενώ σε επίπεδο επενδύσεων σημειώνονται οι πρώτες αναβολές. Η περίπτωση της Τράπεζας Αττικής είναι ενδεικτική, αλλά δεν είναι μοναδική. Οι επιστολές που έχουν καταφθάσει από τα ξένα funds μιλούν για αναστολή κινήσεων, μέχρι να αποσαφηνισθεί η πολιτική κατάσταση της Ελλάδας. Ίδια ενημέρωση έχουν και πρόεδροι εισηγμένων της υψηλής κεφαλαιοποίησης από τα ξένα funds που έχουν τοποθετηθεί στα μετοχικά κεφάλαια, προσφέροντας ρευστότητα την τελευταία διετία.
Οι ξένες πρεσβείες
Σχεδόν κατά... ομάδες, οι ξένοι διαχειριστές, από την περασμένη Δευτέρα που γνωστοποιήθηκε η επίσπευση της προεδρικής εκλογής, ζητούν καθημερινά ενημέρωση απο τις χρηματιστηριακές εταιρείες μέσω των οποίων πραγματοποιούν τις συναλλαγές τους. Ταυτόχρονα, σχεδόν στο σύνολό τους οι ξένες πρεσβείες προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τις πολιτικές εξελίξεις, για να ενημερώσουν τις κυβερνήσεις των χωρών τους. Ακόμη, πολλά private equity funds όχι μόνο από τις αγορές των ΗΠΑ και της Ευρώπης, αλλά και από τρίτες χώρες (Αργεντινή, Βραζιλία, Κίνα) έχουν έρθει στην Αθήνα τα τελευταία εικοσιτετράωρα για να διαπιστώσουν το ποσοστό ρίσκου που εμφανίζει σήμερα η Ελλάδα, που έχει εισέλθει σε περιδίνηση ενδεχομένως ανάλογη εκείνης του α΄ εξαμήνου του 2012, που είχε κορυφωθεί με τις δίδυμες εκλογές του Ιουνίου εκείνης της χρονιάς.
Οι πληροφορίες αναφέρουν, επίσης, ότι σε κεντρικά ξενοδοχεία της Αθήνας έχουν επανεμφανισθεί ιδιωτικά κεφάλαια που προσφέρουν υψηλές αποδόσεις σε επενδυτές που διαθέτουν αξιόλογη ταμειακή ρευστότητα και επιθυμούν να επιλέξουν άλλες επενδυτικές οδούς μέχρι να αποκατασταθεί η δημοσιονομική εικόνα της χώρας. Η εικόνα που περιγράψαμε από το επενδυτικό περιβάλλον της χώρας αποτυπώθηκε πλήρως στις αγορές μετοχών και ομολόγων το τριήμερο 9 με 11 Δεκεμβρίου. Δέσμιο της πολιτικής αβεβαιότητας το Χρηματιστήριο, είδε να απομειώνεται η αξία του κατά 13 δισ. ευρώ μέσα σε ένα τριήμερο, με την πλειονότητα των μετοχών να καταβυθίζεται σε νέα χαμηλά ετών. Είναι αξιοσημείωτο ότι από τις 10 Ιουνίου 2014, όταν πραγματοποιείται ο τελευταίος ανασχηματισμός της κυβέρνησης, μέχρι και την Πέμπτη, η κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου μειώθηκε κατά 31,1 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το πλέον ανησυχητικό είναι η εκτόξευση του κόστους δανεισμού για τις επιχειρήσεις, οι οποίες το περασμένο καλοκαίρι δανείζονταν με ένα μέσο όρο 3,81% και το τριήμερο 9-11 Δεκεμβρίου το κόστος δανεισμού σχεδόν υπερδιπλασιάστηκε στο 8% και 9%.
Ο αντίκτυπος από την επίσπευση της προεδρικής εκλογής ήταν άμεσος και στα επιχειρηματικά σχέδια πολλών επιχειρήσεων. Όπως δήλωσαν τα τελευταία εικοσιτετράωρα πολλά στελέχη χρηματιστηριακών εταιρειών, αλλά και εισηγμένων επιχειρήσεων, «το ζητούμενο για την οικονομία είναι να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να διατηρήσουν την ταμειακή τους επάρκεια, αν και η εικόνα στα spreads της χώρας και στις αποδόσεις των ομολόγων δείχνει ότι η Ελλάδα παραμένει εκτός αγορών μέχρι να αποκατασταθεί η πολιτική ισορροπία». Οπως εξηγούν, «το καλοκαίρι πέρασε χωρίς να δούμε μία αποκρατικοποίηση και χάθηκε πολύτιμος χρόνος για την κυβέρνηση στην προσπάθειά της να ολοκληρώσει μια σειρά μεταρρυθμίσεων που είχε συμφωνήσει με την τρόικα». Από τις αρχές Σεπτεμβρίου το Χρηματιστήριο εισήλθε σε μια παρατεταμένη περίοδο ανασφάλειας. Η εικόνα αστάθειας είναι ό,τι χειρότερο αυτή τη χρονική στιγμή, ενώ έχουν ανασταλεί και αρκετά επιχειρηματικά σχέδια των εταιρειών.