Αναδρομή στα 110 χρόνια του ΣΕΒ, στις προκλήσεις της σημερινής δύσκολης περιόδου, στις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια αλλά και στους τρόπους εξόδου της χώρας από την κρίση, έκανε ο Πρόεδρος του ΣΕΒ, Θεόδωρος Φέσσας κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Ετήσια Γενική Συνέλευση.
Ακολουθεί η πλήρης ομιλία του προέδρου του ΣΕΒ, Θεόδωρου Φέσσα:
"Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, κύριε Πρωθυπουργέ,
Κυρίες & Κύριοι,
Ευχαριστούμε θερμά που είστε μαζί μας απόψε.
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον αγαπητό Prem Watsa έναν εμπνευσμένο επενδυτή, υποστηρικτή και φίλο της Ελλάδας, για την τιμή που μας κάνει σήμερα.
Λυπούμαστε ειλικρινά που φέτος δεν έχουμε μαζί μας τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
Έναν πολιτικό ηγέτη που σφράγισε με την παρουσία του την μεταπολεμική ιστορία της χώρας μας. Που υπηρέτησε με συνέπεια το όραμα μιας ευρωπαϊκής και φιλελεύθερης Ελλάδας. Πραγματιστής αλλά και αισιόδοξος μέχρι το τέλος, πίστευε ότι «Η Ελλάδα όσο εύκολα χαλάει, άλλο τόσο εύκολα φτιάχνει».
Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους συνεργάτες του.
Φίλες και φίλοι,
Η φετινή Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ, συμπίπτει με τα 110 χρόνια από τη δημιουργία του Συνδέσμου μας. Γυρίζοντας το βλέμμα πίσω στο 1907, όταν δημιουργήθηκε ο ΣΕΒ, οι αναλογίες που βρίσκουμε με το σήμερα μας εκπλήσσουν. Διότι και τότε, η Ελλάδα βρισκόταν στον 9ο χρόνο του διεθνούς οικονομικού ελέγχου που είχε ακολουθήσει τη χρεοκοπία του 1893. Και τότε, το ελληνικό πολιτικό σύστημα, χωρίς να κάνει την αυτοκριτική του, επέλεξε αμφίσημη πολιτική απέναντι στους ξένους δανειστές, που παρέτεινε την ύφεση. Και τότε, αρκετοί από τους δυσαρεστημένους πολίτες της εποχής στράφηκαν στον ανορθολογισμό, ενώ πάρα πολλοί μετανάστευσαν.
Την ίδια περίοδο όμως, χαρισματικοί και μορφωμένοι Έλληνες, κυρίως της διασποράς, ακολούθησαν μια διαφορετική πορεία με όραμα, γνώση και τόλμη. Πατριάρχες της Ελληνικής βιομηχανίας όπως: ο Επαμεινώνδας Χαρίλαος, ο Νικόλαος Κανελλόπουλος, ο Αλέξανδρος Ζαχαρίου, ο Λεόντιος Οικονομίδης, κα., απόφοιτοι όλοι του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, είδαν πρώτοι τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που ανοίγονταν στην Ελλάδα.
Ίδρυσαν τις πρώτες μεγάλες βιομηχανίες της χώρας περί τα τέλη του 19ου αιώνα, επενδύοντας προσωπικά κεφάλαια, με ρίσκο αλλά και αίσθηση πατριωτισμού και το 1907 πρωτοστάτησαν στη γέννηση του ΣΕΒ. Οι άνθρωποι αυτοί δημιούργησαν νέο πλούτο, δουλειές και μια παραγωγική βάση που ακόμη στηρίζει την ελληνική οικονομία. Η ιστορία των 110 χρόνων είναι πολύτιμη κληρονομιά αλλά και τεράστια ευθύνη. Μας υποχρεώνει να είμαστε απαιτητικοί. Πρώτα από τους εαυτούς μας και στη συνέχεια από τις κυβερνήσεις και το πολιτικό σύστημα.
Οι απόψεις και πρωτοβουλίες του ΣΕΒ στοχεύουν διαχρονικά πέρα και πάνω από τα στενά συμφέροντα των μελών μας, πέρα και πάνω από το σήμερα, αλλά και τα σύνορα της χώρας. Είναι ο ΣΕΒ, που:
-Παίρνει σταθερά θέση, ήδη από το 1960, υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας μας,
-Συγκρούεται με τον κρατισμό στις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80,
-Παρεμβαίνει διαχρονικά για τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, της εργασίας, της παιδείας και της δικαιοσύνης.
Είναι ο ΣΕΒ, που σήμερα προβάλει διεθνώς την Ελλάδα της σοβαρότητας και της σκληρής προσπάθειας. Που ανοίγει με δυναμικές πρωτοβουλίες και μελέτες τη δημόσια ατζέντα: για την αναγέννηση της εγχώριας βιομηχανίας, την ενίσχυση των εξαγωγών, τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, το μέλλον της εργασίας, τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ και την κυκλική οικονομία. Όλα αυτά, κάνουν τον ΣΕΒ δύναμη προόδου για την ελληνική κοινωνία και οικονομία. Η επέτειος των 110 χρόνων μας είναι μια ευκαιρία στοχασμού για όλους. Γιατί μοιραζόμαστε με όλους τους Έλληνες την αγωνία για το μέλλον της χώρας. Στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, η αντισυστημική ρητορική εκμεταλλεύθηκε την αγωνία των κοινωνιών. Έθεσε ορισμένα σωστά ερωτήματα, δίνοντας όμως λάθος απαντήσεις.
Γιατί η απάντηση στις διευρυνόμενες ανισότητες δεν είναι η εσωστρέφεια και το μοίρασμα της φτώχειας. Είναι η ανοικτή και εξωστρεφής οικονομία που εξασφαλίζει την παραγωγή πλούτου, την κοινωνική δικαιοσύνη και την προκοπή όλων. Μετά την αρνητική έκπληξη στην Μεγάλη Βρετανία, τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ισπανία, την Ολλανδία, την Γαλλία, και η ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας στην Γερμανία, φαίνεται ότι θα ανοίξουν τον δρόμο για την εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Στην Ελλάδα, μετά από αλλεπάλληλα λάθη και πισωγυρίσματα, η πλειονότητα των πολιτικών κομμάτων υποστηρίζει την θέση της χώρας στον πυρήνα της Ευρωζώνης. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου που σταδιακά εκσυγχρονίζουν την ελληνική οικονομία και την κάνουν πιο ανταγωνιστική. Κατ΄ αρχήν τα δημοσιονομικά ελλείμματα καθώς και τα ελλείματα του ισοζυγίου πληρωμών έχουν μηδενιστεί.
Έχουν επίσης υλοποιηθεί τα δύο τελευταία χρόνια σημαντικές μεταρρυθμίσεις όπως: η λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, η ολοκλήρωση σημαντικών ιδιωτικοποιήσεων, η νομοθεσία για τα κόκκινα δάνεια, ο εξορθολογισμός των ειδικών φόρων στην ενέργεια, η διατήρηση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και η θεσμοθέτηση αξιοκρατικών διαδικασιών για τον ορισμό διοικήσεων στις ΔΕΚΟ.
Φυσικά, υπάρχουν πολλά ακόμη εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν, με σημαντικότερο την προβληματική λειτουργία του Τραπεζικού συστήματος. Δεν νοείται ανάπτυξη της οικονομίας με υψηλά επιτόκια δανεισμού, capital controls, και κόκκινα δάνεια που υπερβαίνουν τα 100 δις ευρώ. Η επιστροφή του Τραπεζικού συστήματος στην ευρωπαϊκή κανονικότητα είναι ύψιστη προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις. Άλλα σοβαρά εμπόδια είναι η κλειστή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης, τα προσκόμματα στην υλοποίηση επενδύσεων, η τάση επέκτασης του κράτους, η διατήρηση προβληματικών δημοσίων επιχειρήσεων, κα.
Σήμερα, όλοι περιμένουμε την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης, για να σχεδιάσουμε με περισσότερη βεβαιότητα το μέλλον. Δυστυχώς όμως, το λάθος μίγμα πολιτικής συνεχίζεται.
Ταυτίζουμε τις μεταρρυθμίσεις με αύξηση φόρων και εισφορών, οριζόντιες περικοπές και εκταμίευση δόσεων. Όχι με πολιτικές που οδηγούν στην ανάπτυξη της οικονομίας, απελευθερώνουν αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, καταργούν ειδικά προνόμια και χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης με την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα. Αυτές είναι οι μεταρρυθμίσεις που δημιουργούν οικονομική μεγέθυνση και αυξάνουν τα έσοδα του κράτους. Που επιτρέπουν τη μείωση της άμεσης και έμμεσης φορολογίας, του δυσβάσταχτου κόστους ασφαλιστικών εισφορών και αποτρέπουν την περαιτέρω περικοπή των συντάξεων. Όπως μου επιβεβαίωσε Υπουργός Οικονομικών χώρας που βγήκε με επιτυχία από μνημόνιο, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Όσο μειώνω τους συντελεστές, τόσο αυξάνονται τα έσοδα».
Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια πρέπει να ενταθεί. Αντί να εστιάζουμε στις ασυμφωνίες μεταξύ των δανειστών που καθυστερούν τη λήψη αποφάσεων, ας τους αιφνιδιάσουμε. Ας παρουσιάσουμε το δικό μας σχέδιο μεταρρυθμίσεων και κυρίως ας το εφαρμόσουμε γρήγορα και αποτελεσματικά. Έτσι θα περάσουμε από την αναγκαστική νομοθέτηση στην υιοθέτηση των μεταρρυθμίσεων. Αντί να έχουμε επόπτες, θα γίνουμε ιδιοκτήτες.
Φίλες και Φίλοι,
Αν έχει υπάρξει ένα όφελος, πέραν της δημοσιονομικής προσαρμογής, από όλα όσα ζούμε τα τελευταία 8 χρόνια, είναι ότι πλέον τα γνωρίζουμε όλα και έχουμε δοκιμαστεί όλοι. Εντός και εκτός Ελλάδας. Δεν υπάρχει πλέον «δεν ξέρω», δεν υπάρχουν «μαγικές λύσεις», δεν υπάρχει ανοχή, δεν υπάρχει περίοδος χάριτος για κανέναν. Η ευθύνη για τη σημερινή στασιμότητα της Ελλάδας είναι διάχυτη. Η Ευρώπη, που σταθερά μας στήριξε τόσα χρόνια, κουράστηκε να ασχολείται μαζί μας. Φαίνεται να έχει προκρίνει μία μορφή προσωρινής καταστολής. Το Ελληνικό πολιτικό σύστημα παραμένει εγκλωβισμένο στην εσωστρέφεια και την μικροπολιτική. Η διαχείριση της κρίσης έχει κοστίσει πακτωλό χρημάτων, χρόνο, αξιοπιστία και πολλές χαμένες ευκαιρίες.
Διάφορες ιδεοληπτικές νοοτροπίες που ταλανίζουν και διχάζουν την κοινωνία επί δεκαετίες, παραμένουν στο προσκήνιο και διαμορφώνουν επιλογές, συμπεριφορές και κρίσιμες αποφάσεις. Και φυσικά το νοσηρό φαινόμενο της εγχώριας τρομοκρατίας. Καταδικάζουμε απερίφραστα την πρόσφατη επίθεση εναντίον του Λουκά Παπαδήμου, ενός λαμπρού Έλληνα που υπηρετεί με επιτυχία κάθε θέση ευθύνης που αναλαμβάνει. Με όλα αυτά η ελληνική κοινωνία έχει πάψει να ονειρεύεται, έχει πάψει να ελπίζει, έχει πάψει να πιστεύει σε συλλογικές προσπάθειες και οράματα.
Έχουμε εγκλωβιστεί σε μία μονοδιάστατη προσέγγιση που βάζει τα πλεονάσματα και το δημόσιο χρέος μπροστά από το πραγματικό ζητούμενο που είναι η οικονομική ανάπτυξη, η ποιότητα ζωής και η ευημερία όλων. Ναι, η δημοσιονομική πειθαρχία και η διευθέτηση του χρέους είναι απαραίτητες. Δεν μπορεί όμως να είναι η μοναδική υπόσχεση προς την κοινωνία.
Η μόνη συνταγή εξόδου από την κρίση, είναι:
-η ανάπτυξη της οικονομίας με μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις και ατμομηχανή την ιδιωτική πρωτοβουλία,
-η επιλογή άξιων, ακέραιων και ικανών ανθρώπων σε κάθε θέση ευθύνης και
-η συνολική αλλαγή νοοτροπίας.
Παρελθοντολογία, διχασμός, λαϊκισμός, ιδεοληψίες, πρέπει να αντικατασταθούν από έννοιες όπως σοβαρότητα, υπευθυνότητα, συναίνεση, συνεργασία. Και να σταματήσουμε να «τα φορτώνουμε» ο ένας στον άλλον. Δεν φταίνε οι «άλλοι». Οι άλλοι είμαστε εμείς. Όλοι όσοι αγαπούμε την πατρίδα μας ας κοιτάξουμε επιτέλους μπροστά και ας συμφωνήσουμε τουλάχιστον σε ένα βασικό εθνικό στόχο.
Και αυτός είναι:
«Κάθε αξιόλογη επένδυση είναι εθνικός στόχος».
Αυτό σημαίνει ότι όλοι τον αποδεχόμαστε, πιστεύουμε πώς θα ωφεληθούμε από την επίτευξή του, συμβάλουμε όσο μπορούμε, νιώθουμε περηφάνεια και ενθουσιασμό όταν τον επιτυγχάνουμε και κυρίως, διαμορφώνουμε κουλτούρα και αξίες γύρω από αυτόν. Επενδυτικές ευκαιρίες υπάρχουν πολλές και σημαντικές στην Ελλάδα. Φιλικό περιβάλλον προς την επιχειρηματικότητα δεν υπάρχει.
Δυστυχώς το σύνολο των επενδύσεων στην Ελλάδα της κρίσης είναι μόλις το 10% του ΑΕΠ, λιγότερο από το μισό του μέσου όρου της Ευρώπης. Οι δημόσιες επενδύσεις έχουν περιορισθεί δραστικά. Δύσκολα θα επανέλθουν στα προ κρίσης επίπεδα.
Είναι ο εγχώριος ιδιωτικός τομέας που κυρίως επενδύει. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι 260 επιχειρήσεις μέλη του ΣΕΒ καλύπτουν ποσοστό 65% των επιχειρηματικών επενδύσεων στην Ελλάδα, ή το ¼ του συνόλου (δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων). Δυστυχώς οι επενδύσεις αυτές δεν επαρκούν. Πρέπει να πλησιάσουμε τον μέσο όρο της Ευρώπης. Να τις διπλασιάσουμε.
Δημιουργώντας ένα φιλικό προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλον θα πείσουμε Έλληνες και ξένους επενδυτές, πως η χώρα μας είναι και θα παραμείνει ένας ασφαλής και πολλά υποσχόμενος επενδυτικός προορισμός. Χρειαζόμαστε άμεσα μία μεγάλη διεθνή επενδυτική κινητοποίηση. Έτσι θα αποκτήσουμε και άλλους εκλεκτούς φίλους που θα μας δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης, όπως κάνει ο κ. Watsa.
Οι διεθνείς επενδυτές έχουν πληθώρα επιλογών σε πολλές χώρες. Οι επενδύσεις δεν θα έρθουν στην Ελλάδα επειδή απλώς θα κλείσει η αξιολόγηση, ή θα ρυθμισθεί το δημόσιο χρέος.
Οι επενδύσεις θα έρθουν από όσους πεισθούν ότι η Ελλάδα προσφέρει αξιόλογες επενδυτικές ευκαιρίες και είναι αποφασισμένη να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μπορούμε για παράδειγμα:
-Να απογειώσουμε την ελληνική βιομηχανία που διαχρονικά πρωτοπορεί και εξάγει. Ας την απελευθερώσουμε επιτέλους από εμπόδια που την καθηλώνουν, όπως το κόστος ενέργειας, τις χρονοβόρες αδειοδοτήσεις, κα,
-να είμαστε πρωτοπόροι σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία και η ψηφιακή οικονομία,
-να δημιουργήσουμε μια ανοικτή και ανταγωνιστική αγορά ενέργειας με διασυνδέσεις εντός και εκτός συνόρων,
-να αναπτύξουμε την ωραιότερη Μεσογειακή Ριβιέρα στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής,
-να αξιοποιήσουμε την μοναδική πολιτιστική κληρονομιά μας.
Έχουμε τεράστιες επενδυτικές δυνατότητες στη βιομηχανία, τις υπηρεσίες, την ενέργεια, τον τουρισμό, τον πολιτισμό, αλλά και πολλά προβλήματα να επιλύσουμε. Ο ΣΕΒ προτείνει διαχρονικά εμπεριστατωμένες λύσεις στα διάφορα προβλήματα. Έχει επίσης εκπονήσει στο πρόσφατο παρελθόν ένα σχέδιο δράσης για επενδύσεις στην Ελλάδα.Σήμερα αναλαμβάνουμε ξανά μια αντίστοιχη πρωτοβουλία.
Σχεδιάζουμε, με τη συνδρομή διεθνών συμβουλευτικών οίκων και τη συνεργασία αρμοδίων φορέων:
να προτείνουμε τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές προσέλκυσης επενδύσεων,
να εντοπίσουμε μεγάλα επενδυτικά έργα δημόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα,
να προτείνουμε τα κατάλληλα κίνητρα και την αποτελεσματική δομή διαχείρισης και,
να συνεργασθούμε με την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα για την ταχύτερη δυνατή υλοποίηση.
Παράλληλα, με κινητοποίηση των μελών μας και αξιοποίηση όλων των επιχειρηματικών και προσωπικών μας σχέσεων, θα απευθυνθούμε στην διεθνή επενδυτική κοινότητα, αναλαμβάνοντας σειρά πρωτοβουλιών που θα παρουσιασθούν σε ένα επενδυτικό συνέδριο.
Φίλες και φίλοι,
Έχουμε διανύσει το μεγαλύτερο και πιο επώδυνο τμήμα της διαδρομής για την έξοδο από την κρίση. Απομένει το τελευταίο αποφασιστικό βήμα. Να μπούμε σε έναν ενάρετο κύκλο όπου μεταρρυθμιστικά πλεονάσματα θα επιτρέψουν την χαλάρωση των σκληρών δημοσιονομικών μέτρων. Αυτό θα τροφοδοτήσει ένα αναπτυξιακό άλμα που θα μας εκπλήξει όλους μας. Χρειάζεται όμως μία κινητήρια δύναμη, ένα συναίσθημα, που θα μας ενώσει και θα μας συνεγείρει. Ένα σύγχρονο αξιακό σύστημα που να χαρακτηρίζει τον Έλληνα – Ευρωπαίο πολίτη του 21ου αιώνα.
Κεντρικά στοιχεία του πρέπει να είναι:
η υγιής οικονομική ανάπτυξη της χώρας, ως βασική εθνική προτεραιότητα,
ο εκσυγχρονισμός του κράτους, του πολιτικού συστήματος και της κοινωνίας,
η τήρηση των νόμων και των αμοιβαίων υποχρεώσεων μεταξύ πολιτείας και πολιτών,
τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δημοκρατία, η ισονομία, οι ίσες ευκαιρίες και η αλληλεγγύη.
Αυτά εκφράζουν όλους εκείνους τους πολίτες που με το καθημερινό παράδειγμα της ζωής τους, με σκληρή δουλειά, υπευθυνότητα, αίσθηση καθήκοντος, αξιοπρέπεια και φιλότιμο, προάγουν μια νέα εθνική υπερηφάνεια.
Είναι χρέος και ευθύνη όλων μας, η επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση να κινηθεί αυστηρά στα πρότυπα μιας σύγχρονης, Ευρωπαϊκής αστικής δημοκρατίας και να θωρακίσει τον καταστατικό μας χάρτη με τέτοιες αρχές και αξίες.
Φίλες και φίλοι,
Μίλησα σήμερα για ένα κυρίαρχο στόχο, ένα βασικό μέσο, μια προϋπόθεση και μία κινητήρια δύναμη. Στόχος μας είναι η ανάπτυξη, μέσο είναι οι ιδιωτικές επενδύσεις, προϋπόθεση είναι οι μεταρρυθμίσεις και κινητήρια δύναμη ένα σύγχρονο αξιακό σύστημα. Στα σχεδόν διακόσια χρόνια της ελεύθερης Ελλάδας έχουμε περάσει από πολλές κρίσεις και καταστροφές με κοινές αιτίες.
Ο λόγος που επαναλαμβάνονται είναι η λήθη. Η λήθη όμως ανατρέπεται με ένα άλφα στερητικό και γίνεται α-λήθεια. Αλήθεια για το που βρισκόμαστε, τι έφταιξε, τι επιδιώκουμε, πως θα το πετύχουμε. Με κριτήριο λοιπόν την αλήθεια και τον ρεαλισμό,
ας επιβραβεύσουμε ηγεσίες που στηρίζουν τη χώρα και την κοινωνία και όχι την πελατεία τους,
ας επιβραβεύσουμε επιχειρηματίες και επενδυτές που δημιουργούν καλές και διατηρήσιμες θέσεις εργασίας και όχι παρασιτικό ή παράνομο πλούτο,
ας επιβραβεύσουμε πολίτες που αναζητούν την προκοπή και όχι το βόλεμα ή τη σαγήνη της παραπλάνησης.
Άξιοι συμπολίτες μας υπάρχουν παντού. Ανεξάρτητα από πολιτική τοποθέτηση, μορφωτικό επίπεδο, οικονομική επιφάνεια, επαγγελματική απασχόληση.
Αυτοί είναι η πλειοψηφία και πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε και να βγούμε όλοι μπροστά για να οικοδομήσουμε ξανά την Ελλάδα των αξιών και της αξίας.
Θέλουμε και μπορούμε να γίνουμε πολύ καλύτεροι".