H περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου σε συνέντευξή της στο "Πρακτορείο" δηλώνει ότι "θα ήμασταν παρατηρητές, αν περιοριζόμασταν στο ρόλο που περιγράφει ο Καλλικράτης", υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η Περιφερειακή Αρχή επέλεξε να δώσει μάχες σε "δύσκολες καταστάσεις με χρόνιες στρεβλώσεις και παθογένειες".
Βεβαιώνει ότι συχνά ενεργεί υπερβαίνοντας τα όρια των αρμοδιοτήτων της, είτε σε πυρκαγιές, είτε σε πλημμύρες όπως και στην περίπτωση του Σαρωνικού, όπου απαιτούνται άμεσες λύσεις χωρίς ανάληψη ευθυνών. Επισημαίνει ότι πλέον έχουν καταδειχθεί σαφή δείγματα ενός νέου τρόπου άσκησης χρηστής διοίκησης. Γιατί "από θαυματοποιούς χορτάσαμε στο παρελθόν και σήμερα ζούμε τις συνέπειες των "θαυμάτων" τους", όπως σημειώνει χαρακτηριστικά. Τονίζει ότι είτε πρόκειται για το Πεδίο του Άρεως είτε για την αντιμετώπιση της πετρελαιοκηλίδας "αναλαμβάνουμε την ευθύνη και το κόστος της".
Αναφορικά με τα προβλήματα και την αντιμετώπισή τους η κ Δούρου διαπιστώνει ότι στην Ελλάδα μας αρέσει το τάβλι και όχι το σκάκι. "Όμως καταστροφές σαν αυτή του Σαρωνικού, δεν αντιμετωπίζονται με μεγαλοστομίες, κατάρες, εύκολες κατηγορίες. Προλαμβάνονται και αντιμετωπίζονται με τη λογική του σκακιού και όχι της ζαριάς".
Ειδικότερα η συνέντευξη της κ. Δούρου προς το "Πρακτορείο" έχει ως εξής:
Η πετρελαιοκηλίδα στο Σαρωνικό ήλθε για να μείνει ;
Εκείνο που εκπλήσσει είναι το πόσο ανοχύρωτοι είμαστε, πόσο ευάλωτες είναι οι ακτές μας μπροστά στο ενδεχόμενο ενός τέτοιου οικολογικού ατυχήματος. Διεκδικούμε να είναι το λιμάνι του Πειραιά πύλη εισόδου στην Ευρώπη χωρίς να πληροί στοιχειώδεις προϋποθέσεις ασφάλειας σε περίπτωση βύθισης ενός τάνκερ! Έτσι από τη στιγμή που επήλθε το συμβάν της βύθισης του πετρελαιοφόρου, οι αιρετοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης βρεθήκαμε ξανά να ενεργούμε στην πρώτη γραμμή, στα όρια των αρμοδιοτήτων μας, όπως άλλωστε είχε γίνει και στην περίπτωση του μεταναστευτικού / προσφυγικού φαινομένου, αντιμέτωποι με ένα σπάνιο, για τα ελληνικά δεδομένα συμβάν, με ελάχιστα μέσα και χωρίς το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο. Αν μάλιστα συγκρίνει κανείς την δική μας κατάσταση με αντίστοιχες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε ό,τι αφορά στην πρόληψη και το νομοθετικό πλαίσιο, εύκολα θα αντιληφθεί το δρόμο που πρέπει να διανυθεί, τόσο σε επίπεδο θεσμικό και μεταρρυθμιστικό όσο και σε επίπεδο νοοτροπιών. Γιατί η περίπτωση της πετρελαιοκηλίδας του Σαρωνικού ανέδειξε γνωστές παθογένειες. Όπως για παράδειγμα, το να περιμένουμε κάποιου είδους θαυματουργική λύση ως μάνα εξ ουρανού. Είτε πρόκειται για κάποια λύση από την Ευρώπη είτε για κάποιο μαγικό εργαλείο ή κάποιον από μηχανής θεό που θα εξαφανίσει από τη μια μέρα στην άλλη τη θαλάσσια ρύπανση. Νομίζει κανείς ότι λειτουργούμε με όρους παρτίδας τάβλι όπου μια λάθος κίνηση διορθώνεται από μια καλή ζαριά ενώ μας χρειάζεται η στρατηγική και προετοιμασία που απαιτεί το σκάκι. Δεν μας ενδιαφέρει η ουσία και η μεθοδικότητα αλλά μας ελκύει ο θόρυβος, όπως όταν κτυπάμε δυνατά τα πούλια στο τάβλι, όταν έχουμε φέρει εξάρες. Στην Ελλάδα μας αρέσει το τάβλι και όχι το σκάκι. Όμως καταστροφές σαν αυτή του Σαρωνικού, δεν αντιμετωπίζονται με υψηλούς τόνους, μεγαλοστομίες, κατάρες, εύκολες κατηγορίες. Προλαμβάνονται και αντιμετωπίζονται με τη λογική του σκακιού και όχι της ζαριάς - αυτό ήταν άλλωστε και το επίκεντρο της σχετικής τοποθέτησης του πρωθυπουργού στο υπουργικό Συμβούλιο της Δευτέρας..
Και στην περίπτωση του Σαρωνικού όπως και στις φωτιές του Ωρωπού, ακούσαμε ότι η Περιφέρεια "εξαφανίστηκε", ότι εσείς ήσασταν απούσα...
Και στην περίπτωση της ρύπανσης στο Σαρωνικό η Περιφέρεια Αττικής όπως και στις φωτιές, αν περιοριζόμασταν στο ρόλο που περιγράφει ο Καλλικράτης, θα έπρεπε να μην κάνουμε σχεδόν τίποτε. Να είμαστε παρατηρητές. Ωστόσο η δική μας επιλογή ήταν διαφορετική. Επιλέξαμε να δώσουμε τη μάχη και στις δύο περιπτώσεις, όχι αφ υψηλού, από τα γραφεία ή τις ξαπλώστρες στην παραλία, όπως έκαναν κάποιοι το καλοκαίρι, αλλά στο πλευρό των δήμων και των δυνάμεων που δρούσαν επί τόπου. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να συνεχιστεί η σημερινή θολή κατάσταση. Δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προχωρήσουνε άμεσα οι μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν εδώ και χρόνια και αφορούν το πλαίσιο δράσης των ΟΤΑ. Την ανάγκη δηλαδή να ξεκαθαρίσουν ρόλοι και αρμοδιότητες μεταξύ των φορέων του δημοσίου, υπουργείων, δήμων, περιφερειών. Δεν είναι δυνατόν για μία πεζογέφυρα π.χ να πρέπει να παρέμβουν και οι τρεις! Στην κατεύθυνση αυτή έχουμε καταθέσει τις προτάσεις της Περιφέρειας, ενόψει της μεταρρύθμισης του Καλλικράτη και της συνταγματικής αναθεώρησης, με στόχο την υλοποίηση της έννοιας της μητροπολιτικότητας και τη διασαφήνιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Σε ό,τι αφορά στα περί δήθεν απουσίας μου, όσοι τα υποστηρίζουν, θα πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν τον αιρετό να παίζει το ρόλο για τον οποίο τον εξέλεξαν οι πολίτες, να παρεμβαίνει δηλαδή υπεύθυνα εκεί όπου πρέπει, συντονίζοντας και λαμβάνοντας αποφάσεις και όχι να παριστάνει τον σχολιαστή στα τηλεπαράθυρα. Προσωπικά δεν έχω καμία διάθεση να ανταγωνιστώ τους συναδέλφους σας στα κανάλια. Ειδικά μάλιστα σήμερα που με δεδομένη την αναξιοπιστία των πολιτικών, πολλοί αιρετοί επιλέγουν τηλεοπτικό στασίδι, όχι για να προβάλλουν το έργο τους αλλά για να προετοιμάσουν το επόμενο βήμα τους στην πολιτική τους καριέρα, υπουργικό θώκο ή άλλη θέση… Δεν έχω ούτε είχα, όπως έχω αποδείξει, πλάνο καριέρας. Η δική μου επιλογή σήμερα είναι να μπουν οι βάσεις για μία σύγχρονη Περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην υπηρεσία του πολίτη. Μια αυτοδιοίκηση που παράλληλα θα προωθεί και ένα νέο υπόδειγμα διοίκησης. Αποτελεσματικό, χωρίς γραφειοκρατία που συχνά αποτελεί το άλλοθι της διαφθοράς.
Αναφερθήκατε σε ένα υπόδειγμα διοίκησης: ποια η άποψή σας για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων; Υπάρχει "καλή" και "κακή" αξιολόγηση;
Εκείνο που υπάρχει είναι η αναγκαία αξιολόγηση για την αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, μακριά από λογικές κομματοκρατίας και αναξιοκρατίας. Γιατί αυτός είναι ο επιδιωκόμενος σκοπός : η αξιοκρατική λειτουργία του Δημοσίου. Αυτού του είδους την αξιολόγηση θα έπρεπε πρώτοι να την επιδιώκουν οι ίδιοι οι δημόσιοι υπάλληλοι γιατί έτσι θα έπαυαν να είναι στόχοι ισοπεδωτικών κατηγοριών περί "τεμπέληδων" και "προνομιούχων". Και η πραγματική αξιολόγηση, με τα εχέγγυα της συμμετοχικής και δημοκρατικής διαδικασίας, δεν στοχεύει στη συρρίκνωση του Δημοσίου μέσα από απολύσεις, στο πλαίσιο ιδεοληψιών. Γιατί σήμερα το ζητούμενο δεν είναι λιγότερο αλλά καλύτερο, πιο αποτελεσματικό Δημόσιο. Γιατί μόνο το Δημόσιο είναι σε θέση, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, να προστατέψει το δημόσιο συμφέρον, αντιμετωπίζοντας, για παράδειγμα καταστροφές τύπου Σαρωνικού. Αποτελεί τεράστια υποκρισία, να έρχονται σήμερα εκείνοι που χρησιμοποίησαν την αξιολόγηση για απολύσεις στο Δημόσιο, χωρίς αξιοκρατία, με στόχο την απαξίωσή του σε μια λογική ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών, να παριστάνουν τους κριτές. Εμείς στην Περιφέρεια Αττικής επιχειρούμε να ενισχύσουμε τα κοινωνικά και ανταποδοτικά χαρακτηριστικά ενός αξιοκρατικού, αποτελεσματικού Δημοσίου.
Σε αυτό το πλαίσιο που περιγράφετε ενεργείτε ως Διοίκηση της Περιφέρειας εδώ και τρία χρόνια: θεωρείτε ότι μέσα στο διάστημα αυτό έχετε καταφέρει να κάνετε όσα θα θέλατε;
Η νίκη της Δύναμης Ζωής τον Μάιο του 2014 ήταν ήδη μια νίκη απέναντι σε όλους όσοι υποστήριζαν έναν τρόπο διοίκησης που ήθελε τους ΟΤΑ "συμπληρώματα", χώρους ρουσφετολογικών εξυπηρετήσεων ημετέρων, ένα είδος υποδεέστερου δημοσίου στην υπηρεσία του παλαιοκομματισμού. Οι ίδιες ακριβώς ετερόκλητες δυνάμεις είναι που επιχείρησαν και εξακολουθούν να επιχειρούν να ακυρώσουν κάθε προσπάθεια της νέας Περιφερειακής Αρχής να ασκήσει διαφορετική Διοίκηση. Παρόλα αυτά, και παρά το θεσμικό έλλειμμα και τις δομικές ανεπάρκειες, έχουμε καταφέρει, πηγαίνοντας κόντρα στις κατεστημένες απόψεις περί μιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης που απλά παρακολουθεί τις εξελίξεις, να παράξουμε έργο και να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ακόμη περισσότερα πράγματα. Πηγαίνοντας έτσι κόντρα στην πεπατημένη, αναλάβαμε πρωτοβουλίες και όχι μόνο διαψεύσαμε τις Κασσάνδρες, αλλά συμβάλλαμε στην επίλυση χρόνιων προβλημάτων. Πλέον, με παρεμβάσεις της Περιφέρειας Αττικής, μετακινούνται με την έναρξη της σχολικής χρονιάς πάνω από 20 χιλιάδες μαθητές. Ακούγεται απλό αλλά, πιστέψτε με, κάθε άλλο παρά απλό ήταν αφού συνεπαγόταν σειρά διαδοχικών νομοθετικών παρεμβάσεων και διεξαγωγή ανοικτών διαγωνισμών που διασφαλίζουν το αδιάβλητο της διαδικασίας. Με την ίδια λογική, κινούμενοι στα όρια των αρμοδιοτήτων μας, ενεργήσαμε και στο προσφυγικό / μεταναστευτικό: ιδρύσαμε το Κέντρο Ειδών Πρώτης Ανάγκης που στηρίζει όχι μόνο κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών αλλά και άλλες κοινωνικές δομές. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι πλέον το Κέντρο Logistics της Αττικής έχει καταγραφεί ως καλή πρακτική σε σχετική έκθεση του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Παράλληλα, βάλαμε τις βάσεις και προχωράμε ένα κορυφαίο αναπτυξιακό έργο υπερτοπικής σημασίας που αλλάζει την όψη συνολικά της Αττικής. Πρόκειται για την ανάπλαση του Φαληρικού όρμου που προχωράει με πρωτόγνωρα γρήγορους, για τα ελληνικά δεδομένα, ρυθμούς, με τους όρους που θέτει ο νέος νόμος. Και στο έργο αυτό λειτουργήσαμε με τη λογική του σκακιού. Προκρίναμε δηλαδή τα αντιπλημμυρικά και αναπτυξιακά του χαρακτηριστικά πριν φθάσουμε στα πιο "εντυπωσιακά" περί "ελληνικής Ριβιέρας", θερμαινόμενων πισίνων, και άλλα συναφή. Και στην περίπτωση αυτή αντιμετωπίσαμε δομικές δυσλειτουργίες ετών, παθογένειες που θα έπρεπε να είχαν εξαλειφθεί με μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν εδώ και χρόνια και οι οποίες δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Και προχωράμε και άλλες αποφάσεις όπως τα προσφυγικά, την αποκατάσταση των παραπηγμάτων του πρώην 401 Στρατιωτικού νοσοκομείου, αλλάζουμε το νομικό πλαίσιο της διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής, σε συνεργασία με τους δήμους στην κατεύθυνση της αποκέντρωσης και της ανακύκλωσης...
Φαντάζομαι στα σχέδιά σας είναι και το Πεδίον του Άρεως, για το οποίο σας ασκείται έντονη κριτική...
Στο θέμα του Πεδίου του Άρεως αποκρυσταλλώνονται αρκετές από τις δυσλειτουργίες και τις παθογένειες στις οποίες αναφέρθηκα προηγουμένως. Ξέρετε, το Πεδίο του Άρεως είναι ένας εξαιρετικά βολικός χώρος για να "καλυφθούν" αβελτηρίες και ευθύνες πολλών. Γιατί αντιλαμβάνεστε ότι για παράδειγμα δεν είναι ευθύνη της Περιφέρειας η αντιμετώπιση της κάθε είδους παραβατικότητας που αναπτύσσεται στο εσωτερικό του πάρκου. Ή δεν ήταν ευθύνη της Περιφέρειας Αττικής το γεγονός ότι σε κάποια φάση βρήκαν εκεί καταφύγιο πρόσφυγες και μετανάστες. Εμείς εδώ και τρία χρόνια, σε συνεργασία τόσο με το Δήμο Αθηναίων όσο και με την Ελληνική Αστυνομία, προσπαθούμε να βελτιώσουμε την κατάσταση σε επίπεδο καθαριότητας και φύλαξης. Ειδικά στο θέμα της φύλαξης, έχουμε υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας με την ΕΛ.ΑΣ από τον Απρίλιο του 2015. Είναι όμως φανερό ότι απαιτείται μεγαλύτερη και αποτελεσματικότερη δραστηριοποίηση της Αστυνομίας, καθώς η ασφάλεια των πολιτών είναι κύρια αρμοδιότητά της.
Παράλληλα παρεμβαίνουμε σε επίπεδο υποδομών του Πάρκου, στις παιδικές χαρές και με την ανακαίνιση του κτιρίου Οικονομίδη. Κατά τα άλλα η υποκρισία και η αδιαφορία περισσεύουν. Εμείς, υπερβαίνοντας και στο θέμα αυτό τα όρια των αρμοδιοτήτων μας, παλεύουμε όχι μόνο με μια αντικειμενικά δύσκολη κατάσταση αλλά και με μια χρόνια ριζωμένη, βαθιά στρεβλή νοοτροπία που, όπως και στην περίπτωση του Σαρωνικού, απαιτεί άμεσες λύσεις χωρίς ανάληψη ευθυνών. Εμείς στην Περιφέρεια Αττικής, με τις μέχρι σήμερα ενέργειές μας, έχουμε πλέον δείξει σαφή δείγματα γραφής ενός άλλου τρόπου διοικείν, με τις επιτυχίες αλλά και τις αποτυχίες μας. Βάζουμε τις βάσεις ενός νέου υποδείγματος άσκησης χρηστής διοίκησης, αντιμετωπίζοντας διαρκώς το φάσμα του καταλογισμού, γιατί ο Καλλικράτης δεν προβλέπει τη μία ή την άλλη αρμοδιότητα. Είμαστε έτσι αναγκασμένοι να κινούμαστε στα όρια της νομιμότητας για να κάνουμε τα στοιχειώδη, π.χ. να δώσουμε σάντουιτς στους ανθρώπους που επιχειρούν. Δεν λέω ότι κάνουμε θαύματα. Γιατί από θαυματοποιούς χορτάσαμε στο παρελθόν και σήμερα ζούμε τις συνέπειες των "θαυμάτων" τους. Εμείς, είτε πρόκειται για το Πεδίο του Άρεως είτε για την αντιμετώπιση της πετρελαιοκηλίδας, αναλαμβάνουμε την ευθύνη μας και το κόστος της απέναντι στους πολίτες. Αυτοί άλλωστε είναι και οι τελικοί κριτές όλων μας. Σε αυτούς λογοδοτούμε και όχι σε αυτόκλητους κριτές τηλεπαραθύρων και ιστοσελίδων.