Του Ανέστη Ντόκα
Εικόνα πληβείων και πατρικίων παρουσιάζεται στο Χρηματιστήριο αναφορικά με τα γεμάτα και τα άδεια ταμεία. Από την πλευρά των πληβείων υπάρχει μια μειοψηφία εισηγμένων που σφύζουν από ρευστότητα έναντι των πατρικίων που εκπροσωπεί η πλειοψηφία των εταιρειών που τα ταμειακά τους διαθέσιμα ανέρχονται σε χιλιάδες ευρώ και εξαρτώνται αποκλειστικά από τις τραπεζικές πιστώσεις.
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία που υπάρχουν έως σήμερα (9μηνο 2014) αποκαλύπτουν ότι οι 9 πρώτες εισηγμένες με το μεγαλύτερο ταμείο έχουν άθροισμα 5,7 δισ. ευρώ. Αντίθετα, οι 9 πιο αδύναμες ταμειακά εταιρείες έχουν συνολικό άθροισμα μόλις 171.000 ευρώ.
Το μείζον θέμα για κάθε επιχεριση το 2015, όπως συνέβη και στην εξαετή ύφεση, είναι να έχει επάρκεια ρευστότητας για να αντεπεξέρχεται στις υποχρεώσεις της απέναντι σε τράπεζες, προμηθευτές, εργαζομένους αλλά και να υποστηρίζει τα επενδυτικά της προγράμματα. Δυστυχώς για τις περισσότερες επιχειρήσεις, έχουν καθυστερήσει δραματικά να αναδιαρθώσουν το δανεισμό τους, για να μπορέσουν να εξυγιάνουν τον ισολογισμό τους και να απαλλαγούν από τα βάρη του παρελθόντος, προκειμένου να ξεκινήσουν από καλύτερη θέση τη νέα χρονιά.
Σύμφωνα με αναλυτές, τα βάρη του δανεισμού δεν μπορούν να μεταφέρονται αιωνίως και μάλιστα ενώ έχουν προηγηθεί έξι υφεσιακά χρόνια. Με απλά λόγια, μια εταιρεία δεν αντέχει να δουλεύει μόνο για τις τράπεζες, αφήνοντας χωρίς κέρδος τους μετόχους της και αγκομαχώντας κάθε μήνα να αποπληρώσει τους εργαζομένους της και τους πιστωτές της. Πρέπει να επανακάμψει, διαφορετικά θα ακολουθήσει άλλες επώδυνες λύσεις (μετοχοποίηση δανείων, αλλαγή διοίκησης, απορρόφηση ή πώληση από ανταγωνιστές ή hedge funds). Οι ισχυρότερες ταμειακά εισηγμένες, όπως φαίνεται και από το σχετικό πίνακα, είναι σχεδόν οι ίδιες από το 2008, οπότε και αρχίζει να είναι αρνητική η ανάπτυξη στην Ελλάδα. Οι συγκεκριμένες εταιρείες ξεχώρισαν από τις υπόλοιπες για ένα λόγο: πρόσεχαν πάντα ο δανεισμός τους να υπερκαλύπτεται από τα ταμειακά τους διαθέσιμα. Η καθαρή θέση αυτών των εταιρειών δεν διαταράχθηκε ούτε τα τελευταία 16 ζημιογόνα τρίμηνα και τώρα είναι σε πλεονεκτική θέση, καθώς αρχίζουν σταδιακά να σταθεροποιούνται οι δείκτες της οικονομίας.
Ωστόσο, για την πλειοψηφία των εισηγμένων (πάνω από 120 εταιρείες) η οικονομική τους κατάσταση παραμένει κρίσιμη. Διαπιστώνουμε και από τον πίνακα με τις πιο αδύναμες ταμειακά εταιρείες ότι διέθεταν μετρητά που θα μπορούσαν να συγκριθούν με φυσικά πρόσωπα που έχουν ανάλογα ποσά ακόμη και υψηλότερα στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Στην κορυφή των εταιρειών με τα υψηλότερα ταμειακά διαθέσιμα θα βρεθεί το 2014 ο ΟΤΕ και ακολουθείται από τα Ελληνικά Πετρέλαια και την τεχνική εταιρεία Ελλάκτωρ. Επίσης, η μεγαλυτερη εταιρεία αναψυκτικών, η Coca Cola HBC, έχει πλασαρισθεί στην τέταρτη θέση και ακολούθησαν η ΔΕΗ, η Μέτκα, η Folli Follie Group, η ΓΕΚ Τέρνα ενώ έπονται η Aεροπορία Αιγαίου και η Μυτιληναίος.
Σε μια εσωτερική αγορά που είναι καταδικασμένη να συρρικνώνεται και σε μια οικονομία που το κόστος χρήματος παραμένει υψηλό, η μείωση του εσωτερικού κόστους λειτουργίας της επιχείρησης είναι κανόνας επιβίωσης. Εδώ ίσως ο χρόνος αναμονής να είναι πολύ μεγαλύτερος και γι’ αυτό θα χρειασθούν και τη φετινή χρονιά οι περισσότερες εταιρείες να συνεχίσουν την κοπιώδη προσπάθεια να περικόπτουν δαπάνες και να ρευστοποιούν πάγια περιουσιακά στοιχεία (assets), για να λυτρωθούν από τα δανειακά βάρη.