Του ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ
Ιλιγγο στο Χρηματιστήριο Αθηνών φαίνεται να έχουν προκαλέσει τρία hedge funds με έδρα το Λονδίνο, καθώς μέσω ανοικτών πωλήσεων (short selling) το τελευταίο τρίμηνο έχουν οδηγήσει τις τέσσερις συστημικές τράπεζες να καταγράφουν απώλειες από -28% έως και -55% από την 1η Σεπτεμβρίου 2017 μέχρι και τη χθεσινή συνεδρίαση. Ταυτόχρονα, οι αθρόες πωλήσεις που καταγράφονται τις τελευταίες 90 μέρες στις τραπεζικές μετοχές έχουν αφαιρέσει πάνω από 3 δισ. ευρώ από τη χρηματιστηριακή τους αξία, όταν συνολικά και το Χρηματιστήριο από τα 55,1 δισ. ευρώ που ήταν η αξία του την 1η Σεπτεμβρίου 2017 έχει διολισθήσει στα 49,7 δισ. ευρώ στη χθεσινή συνεδρίαση.
Στην πιο «ρηχή» αγορά της Ευρώπης, τα τρία funds (Marshall Partners, Lansdowe Partners και το Oceanwood Capital) άρχισαν τον περασμένο Αύγουστο να σορτάρουν τις τραπεζικές μετοχές, αφού δανείζονται τις μετοχές από πλατφόρμες και γνωστοποιούν τις θέσεις τους στην ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, οι ανοικτές θέσεις των τριών funds είναι και στις τέσσερις συστημικές τράπεζες – και όπως φαίνεται από τα ποσοστά, είναι αρκετά για να οδηγούν σε διαρκή πτώση τις μετοχές. Aπό το ιστορικό των στοιχείων προκύπτει ότι το σορτάρισμα των μετοχών έχει αρχίσει το τελευταίο τρίμηνο. Την περίοδο που το ΔΝΤ άρχισε να απαιτεί 10 δισ. ευρώ ανακεφαλαιοποίηση για τις ελληνικές τράπεζες.
Και το ερώτημα που προκύπτει είναι αν και κατά πόσον έχουν σχέση με στελέχη του ΔΝΤ, δηλαδή αν είχαν εσωτερική πληροφόρηση για τις διαθέσεις του IMF. Τα επενδυτικά σχήματα Marshall Wace LLP, Lansdowne Partners LLP και Oceanwood Capital LLP, με συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση που ξεπερνούν τα 70 δισ. δολάρια, έχουν προσφέρει στο παρελθόν σημαντικές αποδόσεις στους πελάτες-μετόχους τους. Και οι τρεις διαχειριστές κεφαλαίων, όπως αναφέρει το euro2day, συμμετέχουν στη λίστα με τα top-200 hedge funds, σύμφωνα με τα στοιχεία του φετινού Σεπτεμβρίου του έγκυρου hedge Fund Alert. Στο πρόσφατο παρελθόν, σημαντικές θέσεις short στις εγχώριες τράπεζες είχαν ανοίξει με αξιόλογα κέρδη αμερικανικά hedge funds, όπως το Discovery Capital Management LLC και το Jane Street Capital αλλά και το βρετανικό Charlemagne Capital LLC. To σορτάρισμα των μετοχών (short selling) δεν απαγορεύεται, αλλά η εσωτερική πληροφόρηση τιμωρείται σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, πλην της Ελλάδος.
Στη μετοχή της Alpha Bank το Μarshall Wace κατέχει αρνητική καθαρή θέση που φθάνει το 0,48%, με αξία 10,6 εκατ. ευρώ. Το Oceanwood κατέχει το 0,49% στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής Τράπεζας ή 44 εκατ. μετοχές, με αξία 10,7 εκατ. ευρώ.
Το Marshall του φερώνυμου ιδιοκτήτη κατέχει μερίδιο 0,71% της Εθνικής Τράπεζας ή 64 εκατ. μετοχές με αξία 15 εκατ. ευρώ. Κατέχει επίσης αρνητική καθαρή θέση στην Τράπεζα Πειραιώς, όπου σορτάρει το 0,64% των μετοχών ή 2,7 εκατ. μετοχές αξίας 5,5 εκατ. ευρώ.
Η πολύμηνη περίοδος που μεσολαβεί μέχρι την έναρξη του stress test τον ερχόμενο Μάρτιο, ο φόβος που προκαλεί στις αγορές η προσπάθεια «καθαρής εξόδου» της χώρας από το πρόγραμμα στήριξης και οι ανασφάλειες που μπορεί να προκαλέσουν στις τράπεζες η χρονική μετάθεση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών αλλά και το αυστηρότερο θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των προβληματικών δανείων στην Ευρώπη, που προωθεί η ΕΚΤ, έχουν δημιουργήσει μια ιδιαίτερα αρνητική κατάσταση για τον εγχώριο κλάδο, γεγονός που εκμεταλλεύονται τα ξένα funds, προκαλώντας υποτιμητική κερδοσκοπία.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ανάλογη περίπτωση είχε αντιμετωπίσει η χρηματιστηριακή αγορά και το 2014. Τότε, το δίμηνο Απριλίου - Μαΐου 2014 είχαν παρατηρηθεί «γυμνές ανοικτές πωλήσεις» (naked short selling) και διενεργήθηκε έλεγχος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, που φθάνει μέχρι τις μέρες μας με τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί.