Κυρίες και κύριοι,
Αντί εισαγωγής, θα αναφέρω απλά ένα στοιχείο: 39 τόνοι πλαστικού καταλήγουν στις ελληνικές θάλασσες κάθε μέρα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της WWF. 39 τόνοι την ημέρα!
Τι σημαίνει αυτό για τις ζωές μας; Σημαίνει μεταξύ άλλων πως μεγάλη ποσότητα πλαστικού καταναλώνεται από ψάρια που καταλήγουν στο πιάτο μας. Σκεφτείτε τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό. Και αν είναι κάτι που μπορούμε να αφήσουμε να συνεχιστεί.
Οι επιπτώσεις από την πλαστική ρύπανση έχουν πολλές διαστάσεις. Αφορούν τη δημόσια υγεία, τα θαλάσσια οικοσυστήματα, αλλά και την οικονομική δραστηριότητα σε τομείς όπως ο τουρισμός και η αλιεία.
Για αυτό η κυβέρνησή μας έχει ως προτεραιότητα τη μάχη κατά της πλαστικής ρύπανσης, όπως έχει τονίσει επανειλημμένως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το πρώτο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση είναι η υιοθέτηση της ευρωπαϊκής οδηγίας 2019/904 για περιορισμό των πλαστικών μιας χρήσης. Εξετάζουμε, μάλιστα, το πώς θα υιοθετήσουμε ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους από αυτούς που εμπεριέχονται στην εν λόγω οδηγία. Ώστε η Ελλάδα να γίνει πρωτοπόρος στην Ευρώπη στη μάχη κατά της πλαστικής ρύπανσης!
Έχουμε αποδείξει άλλωστε, με την ανακοίνωση για πλήρη απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028, ότι θέλουμε την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Έχουμε παρουσιάσει, επίσης, με τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα Μανώλη Γραφάκο ένα σύγχρονο σχέδιο για ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων. Στόχος είναι να βελτιώσουμε τις απογοητευτικές μας επιδόσεις ως χώρα σε αυτόν τον τομέα και να ενισχύσουμε ιδιαίτερα την ανακύκλωση.
Η κυβέρνησή μας διαθέτει μια ιδιαίτερα φιλόδοξη περιβαλλοντική ατζέντα που βασίζεται στις πράξεις, όχι στα λόγια. Και η πλαστική ρύπανση βρίσκεται πολύ ψηλά σε αυτή την ατζέντα. Όπως, φυσικά, και η κυκλική οικονομία, για την οποία θα σας μιλήσει ο Γενικός Γραμματέας Περιβάλλοντος Κωνσταντίνος Αραβώσης, που ειδικεύεται σε αυτό το ζήτημα.
Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, ζητήσαμε από το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη να συντονίσει τον διάλογο με τους φορείς και την κοινωνία, καθώς και τις δράσεις για την πιο αποδοτική εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές επιταγές σχετικά με την πλαστική ρύπανση.
Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε την εμπειρία του Ιδρύματος, που έχει υλοποιήσει μια σειρά από σημαντικές περιβαλλοντικές δράσεις τα τελευταία χρόνια, με ιδιαίτερη έμφαση στα πλαστικά. Αυτές περιλαμβάνουν πρωτοβουλίες καθαρισμού θαλασσών, δράσεις ευαισθητοποίησης πολιτών, αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα, με εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών.
Τον ρόλο της συντονίστριας σε αυτή την προσπάθεια θα αναλάβει η Αγγελική Κοσμοπούλου, Εκτελεστική Διευθύντρια του Ιδρύματος, η οποία γνωρίζω ότι έχει τις γνώσεις και τη διάθεση για να μας βοηθήσει να κάνουμε την υπέρβαση. Θα σας πει περισσότερα η ίδια σε λίγο για τα επόμενα βήματα που σχεδιάζουμε.
Αυτό που θέλω να τονίσω εγώ είναι πως τη μάχη για την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης θα τη δώσουμε με όλη μας την καρδιά. Η εφαρμογή της σχετικής κοινοτικής νομοθεσίας δεν θα γίνει με το στανιό, αλλά ως υποχρέωση απέναντι στη συνείδησή μας πρωτίστως. Γι’ αυτό και θέλουμε να εφαρμόσουμε την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης νωρίτερα από την καταληκτική προθεσμία της ΕΕ, που είναι ο Ιούλιος του 2021. Εμείς θέλουμε να το κάνουμε ένα χρόνο πιο πριν (Ιούνιος 2020).
Χρειαζόμαστε μια ευρεία συμμαχία. Όλοι πρέπει να δουλέψουμε μαζί. Κράτος, ιδιωτικός τομέας -συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας πλαστικού-, φορείς, οργανώσεις και πολίτες.
Από τη μεριά μας, ως υπουργείο, έχουμε τις πόρτες μας ανοιχτές σε όποιον έχει νέες ιδέες και διάθεση να βοηθήσει. Άλλωστε, η ίδια η Αγγελική από την πρώτη μέρα μου παρουσίασε ένα πλάνο που έχει στο επίκεντρο τη διαμόρφωση συνεργασιών σε όλα τα επίπεδα.
Η λύση δεν θα έρθει μόνο με πολιτικές από πάνω προς τα κάτω. Χρειάζεται να αλλάξουμε την κουλτούρα μας. Και αυτό απαιτεί πρώτα από όλα ευαισθητοποίηση των πολιτών, ξεκινώντας από τα σχολεία. Με μεγάλη μου χαρά διαπιστώνω μάλιστα πως οι νέοι δείχνουν ιδιαίτερη ευαισθησία σε αυτό το θέμα, όπως και σε όλα τα ζητήματα περιβάλλοντος. Πρέπει να ακούσουμε τα παιδιά μας και να αλλάξουμε πορεία, ξεκινώντας από την καθημερινότητά μας. Όχι αύριο. Σήμερα.