"Στον Βοτανικό συναντώνται τα χειροπιαστά αποτελέσματα δύο πολιτικών που εκτυλίσσονται παράλληλα: των σωστών επιλογών της Πολιτείας στο μεταναστευτικό και του τολμηρού σχεδιασμού για μία καλύτερη καθημερινότητα στην πρωτεύουσα, αλλά και σε ολόκληρο το δυτικό λεκανοπέδιο" τόνισε σήμερα το πρωί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην τελετή παράδοσης - παραλαβής της δομής του Ελαιώνα στον Δήμο Αθηναίων.
Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι το καλοκαίρι του 2019 η κυβέρνηση παρέλαβε "121 άθλιες εγκαταστάσεις" ενώ, σήμερα, λειτουργούν 31 οργανωμένοι χώροι φιλοξενίας, προσθέτοντας ότι μία τεράστια περιοχή, σχεδόν 10 χιλιάδων στρεμμάτων, αποδίδεται στους κατοίκους της, για να αρχίσει μία διπλή ανάπλαση, που ταυτόχρονα θα αναβαθμίσει τη ζωή στο κέντρο της πρωτεύουσας.
"Θυμάστε την κατάσταση την οποία παραλάβαμε όταν μας εμπιστεύτηκε ο ελληνικός λαός τη διακυβέρνηση της χώρας τον Ιούλιο του 2019. Θέλω να θυμίσω, ότι τότε παραλάβαμε 121 άθλιες κατά κανόνα εγκαταστάσεις. Μέχρι το τέλος του έτους θα έχουμε 31, μόνο 31 οργανωμένους χώρους φιλοξενίας", τόνισε ο πρωθυπουργός.
Επισήμανε ότι δεν πρόκειται απλά για μία διπλή και αναγκαία ανάπλαση, αλλά για μία διπλή και επίκαιρη απάντηση.
"Από τη μία πλευρά, η χώρα σταδιακά απαλλάσσεται από τις μεταναστευτικές δομές του παρελθόντος, ενώ από την άλλη και με κεντρικό σχεδιαστή και άνθρωπο που οραματίστηκε αυτήν την παρέμβαση, τον Δήμαρχο της Αθήνας, ο Ελαιώνας μετατρέπεται σε έναν πνεύμονα αθλητισμού, πρασίνου, πολιτισμού, αλλά και οικονομικής δραστηριότητας", επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
"Αυτό ακριβώς κάνουμε σήμερα μεταφέροντας πια το χώρο αυτό στον φυσικό του ιδιοκτήτη, στο Δήμο της Αθήνας και προβλέποντας ότι αυτό το φιλόδοξο σχέδιο για την διπλή ανάπλαση θα γίνει σύντομα πράξη και η εικόνα, πια, την οποία θα βλέπουμε εδώ σε αυτό το χώρο δεν θα είναι μία εικόνα εγκατάλειψης και παρακμής, αλλά μία εικόνα ανάπτυξης και δημιουργίας", ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για μία ριζική αλλαγή σε μία πολύ μεγάλη έκταση, εκ της οποίας σχεδόν η μισή θα γίνει πράσινο και στο κέντρο της θα βρίσκεται το υπερσύγχρονο γήπεδο, "που επιτέλους αποκτά η ομάδα των Αθηνών, ο Παναθηναϊκός".
Προσέθεσε ότι οι επισκέπτες θα κινούνται εκεί μέσω ανοιχτών διαδρομών και έξυπνων μέσων μεταφοράς ενώ υπάρχει πρόβλεψη και για οργανωμένη στάθμευση των αυτοκινήτων, και παράλληλα θα απελευθερωθούν οι γύρω οδικές αρτηρίες από την κυκλοφοριακή ασφυξία την οποία βιώνουν σήμερα όσοι κινούνται στον Κηφισό.
Από την πλευρά του ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης σημείωσε ότι "κάναμε πράξη την αποσυμφόρηση στα νησιά. Κάνουμε πράξη την αποσυμφόρηση στην Αθήνα", και προσέθεσε: "Οι πολίτες θυμούνται την μεταναστευτική κρίση της περιόδου 2015-2019 και τις επιπτώσεις αυτής της κρίσης στις τοπικές κοινωνίες. Ο Ελαιώνας είναι ένα σύμβολο της εποχής της κρίσης, μία δομή που σήμερα κλείνει και επιστρέφει στους δημότες της Αθήνας. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έθεσε δύο μετρήσιμους στόχους: πρώτον την ουσιαστική μείωση των ροών και δεύτερον τον δραστικό περιορισμό των επιπτώσεων της κρίσης στις τοπικές κοινωνίες, εφαρμόζοντας μία αυστηρή αλλά δίκαιη μεταναστευτική πολιτική".
Στην ομιλία του ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης ανέφερε: "Σας καλωσορίζουμε στον Ελαιώνα. Στην "πίσω αυλή" της Αθήνας, η οποία αν και βρίσκεται μόλις 2 χλμ από την Ομόνοια, επί δεκαετίες βιώνει την εγκατάλειψη, βιώνει την αδιαφορία. Μια περιοχή η οποία, επιτέλους κερδίζει το δικαίωμα στη "ζωή". Σήμερα για όλους εμάς στο Δήμο Αθηναίων, είναι μια εξαιρετικά σημαντική μέρα καθώς ανοίγει ο δρόμος για την Διπλή Ανάπλαση. Ένα υπερτοπικό αναπτυξιακό πρόγραμμα με δύο πυλώνες: εδώ όπου με όχημα το γήπεδο του Παναθηναϊκού και με τις αναγκαίες υποδομές δίνεται η ευκαιρία να φτιάξουμε μια νέα πόλη μέσα στην πόλη και η περιοχή να προχωρήσει μπροστά, και στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας όπου κερδίζουμε έναν πολύτιμο πνεύμονα πρασίνου. Θα ήθελα κ. πρωθυπουργέ να ευχαριστήσω και εσάς προσωπικά αλλά και τον κ. υπουργό και την ομάδα του για την πολύ καλή συνεργασία που είχαμε από την πρώτη στιγμή, που καταθέσαμε το αίτημα για να επιστρέψει ο Ελαιώνας στους δημότες του. Από τότε έχουν γίνει πολλά και αποφασιστικά βήματα και όλοι αισιοδοξούμε για ένα καλύτερο αύριο για την περιοχή και συνολικότερα για την Αθήνα".
Να σημειωθεί ότι η απενεργοποίηση της δομής του Ελαιώνα και η παράδοσή της στον Δήμο Αθηναίων εντάσσεται στην ευρύτερη πολιτική αποδέσμευσης χώρων που χρησιμοποιήθηκαν από το Εθνικό Σύστημα Υποδοχής και αξιοποίησής τους για τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, καθώς την τελευταία τριετία έχει επιτευχθεί ο στόχος για δραστική μείωση των μεταναστευτικών ροών. Σημειώνεται επίσης ότι οι αφίξεις, που το 2018 άγγιξαν τις 46.000 και είχαν υπερβεί το 1 εκατομμύριο την τριετία 2015-2017, φέτος δεν ξεπερνούν τις 15.100.
Το καλοκαίρι του 2019 υπήρχαν 121 άναρχες δομές όπου διέμεναν περίπου 90.000 άτομα, ενώ σήμερα, μετά το κλείσιμο του Ελαιώνα, λειτουργούν 32 κλειστές ελεγχόμενες δομές στις οποίες φιλοξενούνται περίπου 16.000 διαμένοντες. Η αποσυμφόρηση των κέντρων υποδοχής έχει επιτευχθεί και χάρη στην επιτάχυνση της διαδικασίας ασύλου, με αποτέλεσμα οι εκκρεμότητες να έχουν περιοριστεί από 202.000 υποθέσεις το καλοκαίρι του 2019 σε λιγότερες από 24.000 τον Οκτώβριο.
Στην τελετή παρέστησαν, επίσης, η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου αρμόδια για την Ένταξη, Σοφία Βούλτεψη, ο Γενικός Γραμματέας Υποδοχής Αιτούντων 'Ασυλο Μανώλης Λογοθέτης.
Ολόκληρη η ομιλία του Πρωθυπουργού:
Κύριε Δήμαρχε, κύριε Υπουργέ, κυρία Υφυπουργέ, κυρίες και κύριοι, σήμερα είναι πράγματι μία ξεχωριστή μέρα, κύριε Δήμαρχε, για την Αθήνα και ολόκληρη την Αττική, όχι μόνο γιατί μία τεράστια περιοχή, σχεδόν 10 χιλιάδων στρεμμάτων, αποδίδεται στους κατοίκους της, για να αρχίσει μία διπλή ανάπλαση, που ταυτόχρονα θα αναβαθμίσει τη ζωή στο κέντρο της πρωτεύουσας. Αλλά γιατί και εδώ στο Βοτανικό, στην περιοχή που βρισκόμαστε, συναντώνται τα χειροπιαστά αποτελέσματα δύο πολιτικών που εκτυλίσσονται παράλληλα: Των σωστών επιλογών της πολιτείας στο μεταναστευτικό και του τολμηρού σχεδιασμού για μία καλύτερη καθημερινότητα στην πρωτεύουσα, αλλά και σε ολόκληρο το δυτικό λεκανοπέδιο.
Θα έλεγα, λοιπόν, ότι δεν πρόκειται απλά -όπως είπε ο κ. Δήμαρχος- για μία διπλή και αναγκαία ανάπλαση, αλλά για μία διπλή και επίκαιρη απάντηση. Από τη μία πλευρά, η χώρα σταδιακά απαλλάσσεται από τις μεταναστευτικές δομές του παρελθόντος, ενώ από την άλλη και με κεντρικό σχεδιαστή και άνθρωπο που οραματίστηκε αυτήν την παρέμβαση, τον Δήμαρχο της Αθήνας, ο Ελαιώνας μετατρέπεται σε έναν πνεύμονα αθλητισμού, πρασίνου, πολιτισμού, αλλά και οικονομικής δραστηριότητας. Με παρεμβάσεις στις δημόσιες υποδομές που απαντούν σε ανάγκες όχι μόνον του Δήμου της Αθήνας, αλλά και όμορων Δήμων, αλλά κυρίως με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και με ένα σαφές όσο και πολυετές χρονοδιάγραμμα κατασκευής.
Πέρασαν βέβαια 27, το τονίζω, 27 ολόκληρα χρόνια από την πρώτη διακήρυξη ότι ο Ελαιώνας από εστία βιομηχανικής νέφωσης θα γίνει όαση ζωής, για να ακολουθήσουν πολλά ρυθμιστικά σχέδια, Προεδρικά Διατάγματα και συζητήσεις επί συζητήσεων. Και όμως, σε όλο αυτό το διάστημα ο ιστορικός Ελαιώνας συνέχιζε να εκπέμπει μία εικόνα παρακμής, μία εικόνα εγκατάλειψης. Έρημα εργοστάσια -τα βλέπουμε ακόμα γύρω μας- ρημαγμένα παραπήγματα, οικόπεδα με σκουπίδια και μπάζα και ανάμεσά τους ένα μωσαϊκό οικονομικών δραστηριοτήτων, από μάντρες και χυτήρια, μέχρι αμαξοστάσια. Κι όλα αυτά μόλις δύο χιλιόμετρα από την Ομόνοια.
Όλα αυτά όμως, θέλουμε να ελπίζουμε, ότι σύντομα θα είναι εικόνες από το παρελθόν, γιατί εδώ μιλάμε για μία ριζική αλλαγή σε μία πολύ μεγάλη έκταση. Σχεδόν η μισή θα γίνει πράσινο και στο κέντρο της φυσικά θα βρίσκεται το υπερσύγχρονο γήπεδο, που επιτέλους αποκτά η ομάδα των Αθηνών, ο Παναθηναϊκός. Οι επισκέπτες θα κινούνται εκεί μέσω ανοιχτών διαδρομών και έξυπνων μέσων μεταφοράς ενώ υπάρχει πρόβλεψη και για οργανωμένη στάθμευση των αυτοκινήτων.
Παράλληλα θα απελευθερωθούν οι γύρω οδικές αρτηρίες από την κυκλοφοριακή ασφυξία την οποία βιώνουν σήμερα όσοι κινούνται στον Κηφισό και για αυτό ασφαλώς θα απαιτηθεί ένας συντονισμός της κεντρικής πολιτείας, της Περιφέρειας και όλων των δήμων για να προχωρήσουν ταυτόχρονα και σημαντικά έργα διάνοιξης δρόμων και διαμόρφωσης κοινόχρηστων χώρων. Ενώ για να ολοκληρωθεί αυτή η προσπάθεια θα πρέπει να μετεγκατασταθούν και πολλές μεταφορικές επιχειρήσεις. Ο προγραμματισμός μιλάει για μετεγκατάσταση στη Φυλή, το ακίνητο έχει βρεθεί, η σύμβαση έχει υπογραφεί, οι πόροι έχουν εντοπιστεί, ώστε να ιδρυθεί εκεί και όχι εδώ ένας σύγχρονος κόμβος μεταφορών.
Τέλος, ένα παράλληλο όφελος για την πρωτεύουσα, είναι ότι μόλις χτιστεί η νέα έδρα του Παναθηναϊκού, προφανώς θα απελευθερωθεί και η έκταση του σημερινού γηπέδου στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, η οποία με τη σειρά της θα μετασχηματιστεί σε έναν ανοιχτό χώρο πρασίνου βελτιώνοντας ουσιαστικά τόσο την κυκλοφορία όσο και την καθημερινότητα των κατοίκων στο κέντρο.
Μιλάμε συνεπώς, για μια τομή που αφορά όχι μόνο το Δήμο της Αθήνας αλλά ολόκληρο το λεκανοπέδιο, για την οποία εργάστηκαν σωστά και γρήγορα η τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά και τα συναρμόδια Υπουργεία. Αξίζουν σε όλους θερμά συγχαρητήρια.
Και, βέβαια, θέλω να επισημάνω τον πολυεπίπεδο χαρακτήρα αυτού του έργου. Είναι προφανώς αναπτυξιακός διότι κινητοποιεί σημαντικά ευρωπαϊκά δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια, δημιουργεί πολλές νέες θέσεις εργασίας, αλλά είναι προφανώς και κοινωνικός καθώς αναβαθμίζει τη ζωή εκατομμυρίων Αθηναίων οπλίζοντας συνολικά την Αττική με πολύτιμες υποδομές. Ενώ -όπως είπα και όπως είπε και ο κύριος Υπουργός- η παράδοση αυτού του χώρου σήμερα στο Δήμο της Αθήνας συμβολίζει και την επιτυχή διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος.
Θυμάστε την κατάσταση την οποία παραλάβαμε όταν μας εμπιστεύτηκε ο ελληνικός λαός τη διακυβέρνηση της χώρας τον Ιούλιο του 2019. Θέλω να θυμίσω, ότι τότε παραλάβαμε 121 άθλιες κατά κανόνα εγκαταστάσεις. Μέχρι το τέλος του έτους θα έχουμε 31, μόνο 31 οργανωμένους χώρους φιλοξενίας. Οι συνολικές αφίξεις το 2021 και το 2022 ήταν οι χαμηλότερες της δεκαετίας, και παράλληλα -όπως είπε και ο Υπουργός- επιταχύνθηκαν σημαντικά οι διαδικασίες ασύλου, οι άδειες διαμονής εκδίδονται ταχύτατα, 202.000, αν δεν κάνω λάθος, εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου, έχουμε φτάσει σε λιγότερες από 20. Και βέβαια υλοποιήσαμε, και θέλω να συγχαρώ προσωπικά και την Υφυπουργό γι' αυτό, μία εθνική στρατηγική για την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων, μέσα από την οποία χιλιάδες παιδιά μετεγκαταστάθηκαν από απαράδεκτες συνθήκες σε σύγχρονες δομές, πολλές από αυτές τις δομές έχουν χαρακτηριστικά τα οποία θα ζήλευαν και πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ενώ πολλά παιδιά μετεγκαταστάθηκαν και σε χώρες της Ευρώπης που δέχθηκαν να τα φιλοξενήσουν. 16.000, λοιπόν, μόλις οι διαμένοντες σήμερα στα κέντρα, τα 31 κέντρα, από τους 90.000 που είχαμε παραλάβει.
Και βέβαια, θυμάμαι χαρακτηριστικά, κύριε Δήμαρχε, την πρώτη μου επίσκεψη εδώ στον Ελαιώνα. 2.500 μετανάστες κατοικούσαν σε αυτή τη δομή σε προβληματικές συνθήκες παρά τις φιλότιμες προσπάθειες όλων όσων εργάστηκαν για να κρατήσουν αυτή τη δομή λειτουργική. Και θυμάμαι πάρα πολύ καλά την πρώτη μας συνάντηση, όταν μου θίξατε το ζήτημα της αναγκαιότητας να κλείσει επιτέλους αυτή η δομή που βρισκόταν στο κέντρο της Αθήνας, το είπατε με έτσι επιτακτικό τρόπο, το ζητήσατε, πριν από ένα χρόνο περίπου. Είχα δεσμευτεί τότε ότι αυτό το αίτημά σας θα το ικανοποιήσουμε γιατί ήταν σωστό και γιατί πια δεν υπήρχε ανάγκη να κρατήσουμε αυτή την δομή ανοιχτή.
Αυτό ακριβώς κάνουμε σήμερα μεταφέροντας πια το χώρο αυτό στον φυσικό του ιδιοκτήτη, στο Δήμο της Αθήνας και προβλέποντας ότι αυτό το φιλόδοξο σχέδιο για την διπλή ανάπλαση θα γίνει σύντομα πράξη και η εικόνα, πια, την οποία θα βλέπουμε εδώ σε αυτό το χώρο δεν θα είναι μία εικόνα εγκατάλειψης και παρακμής, αλλά μία εικόνα ανάπτυξης και δημιουργίας.