«Αυτό που μπορώ να σας πω σήμερα είναι ότι θα σεβαστώ απόλυτα τις συνταγματικές επιταγές. Εάν η Νέα Δημοκρατία είναι το πρώτο κόμμα, όπως δείχνουν όλες οι μετρήσεις, θα λάβω τη διερευνητική εντολή. Και ασφαλώς θα καθορίσω τις κινήσεις μου ανάλογα και με το αποτέλεσμα», επισημαίνει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Τα Νέα Σαββατοκύριακο» και στη δημοσιογράφο Ελένη Ευαγγελοδήμου.
Υπογραμμίζει πως «η σύγκλιση των πολιτικών είναι σημαντικότερη από το άθροισμα των εδρών στη Βουλή. Και τέτοιου τύπου συναινέσεις δεν διαμορφώνονται μέσα σε τρεις ημέρες. Γι' αυτό και επιμένω ότι δεν αρκεί να «βγαίνουν τα κουκιά». Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει και σε πολιτικές τερατογενέσεις, σε κυβερνήσεις ηττημένων και νέες περιπέτειες». Και προσθέτει πως «ο μόνος τρόπος, λοιπόν, για να αποτραπεί ένα τέτοιο εφιαλτικό ενδεχόμενο είναι να βγει η Νέα Δημοκρατία πολύ ισχυρή από την κάλπη της 21ης Μαΐου. Γιατί αυτή η κάλπη θα καθορίσει ποιος θα κυβερνήσει».
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός εξηγεί τους λόγους για τους οποίους δεν πιστεύει όπως λέει στην απλή αναλογική και εκτιμά πως η πλειοψηφία της επόμενης κυβέρνησης θα είναι συμπαγής, όπως ήταν και στην πρώτη τετραετία.
Καλείται και δίνει απαντήσεις για τις αποστάσεις από τον κ. Ανδρουλάκη και τις σημαντικές διαφορές σε κρίσιμα θέματα.
Μιλά για τον προβληματισμό γενικότερα του πολιτικού συστήματος όσον αφορά την αποτελεσματική προσέγγιση στις νεότερες γενιές και επισημαίνει την προσπάθεια που έκανε η δική του κυβέρνηση για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης τους. «Τους ζητώ, ωστόσο, να μας κρίνουν δίκαια, ώστε να αντιληφθούν ότι «δεν είναι όλοι ίδιοι» στην πολιτική κι ότι όσο αλλάζει η Ελλάδα, τόσο θα αλλάζει και η δική τους ζωή προς το καλύτερο. Έτσι θα ανακτηθεί και η εμπιστοσύνη τους προς το πολιτικό σύστημα», λέει.
Μιλά επίσης για τους συνταξιούχους, το σχέδιο του νέου ΕΣΥ αλλά και για την υπόθεση των υποκλοπών και τα «διδάγματά» της, τα προβλήματα στη Δικαιοσύνη, την ανάγκη μεταρρύθμισης του άρθρου 16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Ο πρωθυπουργός δίνει επίσης απαντήσεις για την ακρίβεια στην καθημερινότητα, το στόχο ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας όπως επίσης για τα νέα εξοπλιστικά, τις τουρκικές εκλογές και τις προοπτικές στην εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Αναλυτικά, το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του πρωθυπουργού, στα «Νέα Σαββατοκύριακο» έχει ως εξής:
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Σας πάω στην εκλογική βραδιά, κύριε Πρόεδρε... Έστω ότι είστε τότε πρώτο κόμμα, όπως αποτυπώνεται σήμερα στις δημοσκοπήσεις. Τι θα κάνετε τη διερευνητική εντολή; Mε ποιους θα συζητήσετε -αν συζητήσετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Με πάτε στην εκλογική βραδιά, αλλά μόνο τότε θα γνωρίζω και εγώ το αποτέλεσμα με βάση το οποίο θα πορευτώ. Αυτό που μπορώ να σας πω σήμερα είναι ότι θα σεβαστώ απόλυτα τις συνταγματικές επιταγές. Εάν η Νέα Δημοκρατία είναι το πρώτο κόμμα, όπως δείχνουν όλες οι μετρήσεις, θα λάβω τη διερευνητική εντολή. Και ασφαλώς θα καθορίσω τις κινήσεις μου ανάλογα και με το αποτέλεσμα.
Εφόσον, όμως, γίνεται λόγος για κυβερνήσεις συνεργασίας, σπεύδω να τονίσω πως η σύγκλιση των πολιτικών είναι σημαντικότερη από το άθροισμα των εδρών στη Βουλή. Και τέτοιου τύπου συναινέσεις δεν διαμορφώνονται μέσα σε τρεις ημέρες. Γι' αυτό και επιμένω ότι δεν αρκεί να «βγαίνουν τα κουκιά». Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει και σε πολιτικές τερατογενέσεις, σε κυβερνήσεις ηττημένων και νέες περιπέτειες. Θα πρόκειται ουσιαστικά για ακυβερνησία ή και παραλυσία. Κάτι που ίσως κάποιοι να το ονειρεύονται, αλλά το τρέμουν οι πολίτες.
Ο μόνος τρόπος, λοιπόν, για να αποτραπεί ένα τέτοιο εφιαλτικό ενδεχόμενο είναι να βγει η Νέα Δημοκρατία πολύ ισχυρή από την κάλπη της 21ης Μαΐου. Γιατί αυτή η κάλπη θα καθορίσει ποιος θα κυβερνήσει. Και, βέβαια, θα αποδείξει αν οι πολίτες συμφωνούν με την ξεκάθαρη πρότασή μας για αυτοδύναμη Ελλάδα, με αυτοδύναμη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Για να το πω διαφορετικά, ένα υψηλό ποσοστό και μία μεγάλη διαφορά από το δεύτερο κόμμα θα κάνουν τα πράγματα πολύ πιο εύκολα στην εξέλιξή τους.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Γιατί απορρίπτετε συλλήβδην τις κυβερνήσεις συνεργασίας; Λειτουργούν στην Ευρώπη -στη Γερμανία, μάλιστα, ο λεγόμενος μεγάλος συνασπισμός δεν εκπλήσσει κανέναν…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω κατ' επανάληψη εξηγήσει τους λόγους που δεν πιστεύω στην απλή αναλογική και η ιστορική εμπειρία στη χώρα μας το αποδεικνύει. Στις μέρες μας, που εντείνεται η διεθνής αβεβαιότητα και ο γείτονάς μας γίνεται ολοένα και πιο απρόβλεπτος, σε μια συγκυρία, δηλαδή, που η κυβέρνηση πρέπει να είναι σταθερή και ενιαία ώστε να παίρνει γρήγορες αποφάσεις, πιστεύετε ότι έχουμε περιθώρια για κομματικά παζάρια και ατέρμονες διαβουλεύσεις;
Για σκεφτείτε, για παράδειγμα, πώς θα αντιδρούσε σε μια αιφνίδια εθνική κρίση μια κυβέρνηση ηττημένων που οραματίζονται ορισμένοι. Εδώ καλά-καλά δεν ξέρουν οι ίδιοι από ποιους θα αποτελείται, ποιος θα τεθεί επικεφαλής και ποιο θα είναι το πρόγραμμά της. Λεπτομέρειες, θα μου πείτε, αν τους βγαίνουν οι αριθμοί μετά τις εκλογές. Για τους πολίτες, όμως, αυτή είναι η ουσία.
Επειδή αναφερθήκατε και στη Γερμανία, πρέπει να σημειώσουμε τη μακρά παράδοσή της σε κυβερνήσεις συνεργασίας. Ακόμη κι εκεί, όμως, μετά τις τελευταίες εκλογές απαιτήθηκαν πολύμηνες διαβουλεύσεις μέχρι να προκύψει ένα βιώσιμο σχήμα. Στο οποίο, παρεμπιπτόντως, έχουν ήδη ανακύψει αρκετά προβλήματα. Πώς, λοιπόν, είναι δυνατόν να σχηματιστεί στην Ελλάδα μέσα σε τρεις ημέρες μια σταθερή κυβέρνηση, όταν η Γερμανία, με αυτή την κουλτούρα, θέλει ολόκληρους μήνες; Σε αυτό το ερώτημα πρέπει να τοποθετηθούν όσοι μιλούν για τέτοιες επιλογές. Εγώ θα πω ότι η μόνη αξιόπιστη πρόταση διακυβέρνησης για σταθερότητα, συνέχεια και συνέπεια είναι η αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Σας ανησυχεί μήπως πετύχετε τον εκλογικό στόχο σας, αλλά βρεθείτε με ισχνή πλειοψηφία, η οποία θα εγκυμονεί ενδεχομένως κινδύνους αναταράξεων στη διακυβέρνηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι η πλειοψηφία της επόμενης κυβέρνησης θα είναι συμπαγής, όπως άλλωστε ήταν και στην πρώτη τετραετία. Η νέα εντολή του ελληνικού λαού θα μας δώσει και νέα ώθηση να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας. Συνεπώς είμαι και έτοιμος και αισιόδοξος.
Ξέρουμε τώρα ακόμη καλύτερα τι να αλλάξουμε και πώς να το κάνουμε. Όταν μιλώ για δεύτερη «εντολή στην προκοπή», αυτό εννοώ: ότι θα συνεχίσουμε οπλισμένοι με περισσότερη πείρα, αλλά και μεγαλύτερη ορμή στις μεταρρυθμίσεις που έχουμε σχεδιάσει. Για να χτίσουμε μία Ελλάδα παραγωγική, κοινωνική, δίκαιη, ψηφιακή και πράσινη. Μια χώρα πιο ισχυρή. Και σε αυτήν την πορεία, πολύ δύσκολα θα βρεθεί κάποιος να βάλει εμπόδια.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Περιγράφετε συνεχώς χαοτικές αποστάσεις από τον Αλέξη Τσίπρα. Νιώθετε αντίστοιχα και με τον Νίκο Ανδρουλάκη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε αυτή την ερώτηση θα πρέπει να απαντήσει ο κ. Ανδρουλάκης, ο οποίος ουδέποτε δέχθηκε να με συναντήσει. Απέρριψε, μάλιστα, σιωπηλά τις δύο προσκλήσεις που του απηύθυνα, μετά την εκλογή του. Ενώ έκτοτε, τον ακούμε να διακηρύσσει ότι Πρωθυπουργός δεν πρέπει να είναι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος, αλλά κάποιος «άγνωστος Χ» τον οποίο θα επιλέξει εκείνος. Όχι, δηλαδή, αυτός που θα ψηφίσουν οι πολίτες, αλλά ένα πρόσωπο που μόνο αυτός ξέρει και θα μας το αποκαλύψει όταν θελήσει ο ίδιος. Ομολογώ ότι δεν μπορώ να τον παρακολουθήσω.
Όσον αφορά τις θέσεις μας, πράγματι σε κάποια ζητήματα διαπιστώνουμε συγκλίσεις. Όμως σε κρίσιμα θέματα έχουμε σημαντικές διαφορές. Το ΠΑΣΟΚ, για παράδειγμα, δεν τολμά καν να μιλήσει για αλλαγές στο άρθρο 16 ώστε να δημιουργηθούν μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Δεν ψήφισε, επίσης, και διαφωνεί με την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων. Όπως και στην επαναλειτουργία των Ναυπηγείων της χώρας και την επαναπρόσληψη χιλιάδων εργαζομένων αρχικά διαφώνησε, μετά συμφώνησε. Αναφέρθηκα σε δύο - τρία ενδεικτικά, αλλά νομίζω και κομβικά παραδείγματα.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Σας προβληματίζει η δυσκολία της παράταξής σας να μιλήσει αποτελεσματικά στις νεότερες γενιές; Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαιώνουν απλώς μια επιβράδυνση του brain drain. Και η ανεργία στους νέους εξακολουθεί να καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ...
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προφανώς με προβληματίζει, όπως θα έπρεπε να προβληματίσει όλο το πολιτικό σύστημα. Αρκετοί νέοι γυρνούν την πλάτη όχι μόνο στα κόμματα εξουσίας, αλλά συνολικά στην πολιτική. 'Αλλοι θυμωμένοι γιατί αναγκάστηκαν να αναζητήσουν την τύχη τους στο εξωτερικό. 'Αλλοι οργισμένοι γιατί πληρώνουν τις «αμαρτίες» των προηγούμενων γενιών. 'Αλλοι απογοητευμένοι γιατί ζουν χειρότερα από τους γονείς τους.
Αυτό προσπαθούμε να αλλάξουμε. Αναβαθμίζοντας την εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της. Αυξάνοντας τον κατώτατο μισθό στα 780 ευρώ, από 650 που τον άφησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Θεσπίζοντας το «Πρώτο Ένσημο», ώστε να μπαίνουν στην εργασία και όσοι δεν έχουν προϋπηρεσία. Ενθαρρύνοντας τη νεανική επιχειρηματικότητα με διευκολύνσεις και κίνητρα. Προωθώντας το πρόγραμμα «Σπίτι μου», με το οποίο δίνουμε τη δυνατότητα στους νέους να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι. Και, βέβαια, έχοντας ήδη δημιουργήσει 300.000 νέες θέσεις εργασίας. Και προσελκύοντας διαρκώς επενδύσεις που θα ανοίξουν ακόμη πιο καλοπληρωμένες δουλειές. Διότι, πράγματι, η ανεργία των νέων παραμένει υψηλή, όμως έχει μειωθεί κατά 5,5 μονάδες από το 2019. Ενώ έχουμε τις πρώτες σαφείς ενδείξεις αναστροφής του brain drain.
Θα επικαλεστώ ένα μόνο παράδειγμα: μία στις τρεις αιτήσεις εργασίας στο Κέντρο Καινοτομίας της Pfizer, στη Θεσσαλονίκη, έχει υποβληθεί από νέους που έφυγαν στα χρόνια της κρίσης και τώρα επιστρέφουν. Δεν θα ισχυριστώ ότι όλα είναι καλά. Το αντίθετο, μένουν ακόμη πολλά να γίνουν. Τους ζητώ, ωστόσο, να μας κρίνουν δίκαια, ώστε να αντιληφθούν ότι «δεν είναι όλοι ίδιοι» στην πολιτική κι ότι όσο αλλάζει η Ελλάδα, τόσο θα αλλάζει και η δική τους ζωή προς το καλύτερο. Έτσι θα ανακτηθεί και η εμπιστοσύνη τους προς το πολιτικό σύστημα.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Δεχόμαστε παράπονα από συνταξιούχους ότι το πρόγραμμά σας σε σχέση με εκείνο του ΣΥΡΙΖΑ είναι για αυτούς ετεροβαρές. Τι τους απαντάτε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ισχύει το απολύτως αντίθετο! Οι συνταξιούχοι γνωρίζουν καλύτερα από όλους όσα έζησαν και ξέρουν καλά όσα ζουν. Θυμούνται τι τους έταξε και τι τους έκανε ο κ. Τσίπρας. Όπως και τι είπαμε και κάνουμε εμείς. Θυμούνται ότι ενώ ο κ. Τσίπρας μιλούσε για αυξήσεις, έφερε 17 διαδοχικές περικοπές. Ότι ο νόμος Κατρούγκαλου μείωσε κατά 35% τις κύριες και κατά 45% τις επικουρικές στους νέους συνταξιούχους. Και, μετά, έκοψε ξανά τις υπόλοιπες συντάξεις και κατήργησε το ΕΚΑΣ. Υιοθετώντας, επιπλέον, την προσωπική διαφορά. Ενώ δύσκολα ξεχνά κάθε συνταξιούχος και όσα πέρασε στα πεζοδρόμια έξω από τις κλειστές τράπεζες, περιμένοντας για λίγα ευρώ.
Αντιθέτως, με κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας, 1,6 εκατομμύρια συνταξιούχοι είδαν αυξήσεις κατά 7,75%, ύστερα από 12 χρόνια. Ενώ όσοι αδικούνται από τον νόμο Κατρούγκαλου έλαβαν ενίσχυση από 200 έως 300 ευρώ. Εμείς, επίσης, καταργήσαμε την Εισφορά Αλληλεγγύης και άλλους φόρους που ελάφρυναν τα βάρη τους. Στηρίξαμε, ακόμη, με στοχευμένες κινήσεις στις κρίσεις ιδίως τους χαμηλοσυνταξιούχους. Και, βέβαια, εμείς λύσαμε τον γόρδιο δεσμό ώστε να βγαίνουν οι συντάξεις στην ώρα τους. Δεν χρειάζεται, λοιπόν, να αντιπαραθέσουμε υποσχέσεις αλλά πράξεις. Και οι συνταξιούχοι, που έχουν μεγάλη εμπειρία ζωής, ξέρουν και μπορούν να κρίνουν ποιος λέει την αλήθεια και ποιος άλλα λέει και άλλα κάνει.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Το σχέδιό σας για το «νέο ΕΣΥ» -για παράδειγμα, οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα- διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρξει μικρότερη πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα για τους μη έχοντες;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η αναβάθμιση του ΕΣΥ είναι κεντρική προτεραιότητά μας. Γιατί μπορεί στην πρώτη μας θητεία να έγιναν όντως βήματα. Θυμίζω τον υπερδιπλασιασμό των ΜΕΘ εν μέσω πανδημίας. Τις 18.000 προσλήψεις νέων γιατρών και υγειονομικών. Τις αυξήσεις στο προσωπικό πρώτης γραμμής. Την ενίσχυση του προϋπολογισμού στα 5,2 δισ. από τα 3,8 δισ. του 2019. Δώσαμε μεγάλη σημασία για πρώτη φορά στις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για όλους τους Έλληνες και για τα βασικά νοσήματα.
Όμως δεν θα κρυφτώ: η υγεία συνεχίζει να νοσεί. Γι' αυτό και αυξάνοντας εκ νέου τις δαπάνες, θα προχωρήσουμε σε προσλήψεις 10.000, κυρίως νοσηλευτών. Ήδη έχουμε διασφαλίσει 1,5 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ανακαίνιση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών και των Εξωτερικών Ιατρείων σε 80 νοσοκομεία και σε 156 Κέντρα Υγείας. Με στόχο έως το 2027 να έχουν καταργηθεί τα ράντζα και ο χρόνος αναμονής των ασθενών να έχει μειωθεί στο μισό.
Τώρα, σχετικά με τις συμπράξεις με τους ιδιώτες, αυτές αξιοποιούνται αποκλειστικά και μόνο για να καλυφθούν τα κενά του συστήματος. Είτε για την έγκαιρη κατασκευή μονάδων είτε στην παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες. Συνεπώς, όχι μόνο δεν επιβαρύνεται ο ασθενής, αλλά όλες οι παροχές των συμπράξεων είναι εντελώς δωρεάν για τους πολίτες.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Τα μεγαλύτερα ελλείματα, πάντως, εντοπίζονται σε απομακρυσμένες περιοχές με θέσεις ιατρών στα αζήτητα. Έχετε εξαντλήσει την προσοχή σας όσον αφορά την παροχή κινήτρων;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι όντως πρόβλημα. Γι' αυτό δίνουμε πρόσθετη αμοιβή σε υγειονομικούς που μετακινούνται στα νησιά: 1.800 ευρώ και στέγη στους γιατρούς και 1.200 ευρώ στους νοσηλευτές. Ενισχύουμε όμως την υγεία στην περιφέρεια και με άλλους τρόπους. Ήδη, ιδιώτες γιατροί μπορούν να συνάπτουν συμβάσεις μερικής απασχόλησης με τις δομές του ΕΣΥ στα νησιά. Ο κ. Τσίπρας εξήγγειλε, μάλιστα, αυτό το μέτρο από την Κω σαν να μην ίσχυε, ενώ το είχε καταψηφίσει στη Βουλή, κατηγορώντας μας για ιδιωτικοποίηση του συστήματος υγείας!
Δεν στέκομαι, όμως, σε αυτά που λέει η αντιπολίτευση. Εκπονούμε ένα συνολικό σχέδιο κινήτρων -όχι μόνο οικονομικών- ώστε το ΕΣΥ να ξαναγίνει ελκυστικό στους γιατρούς και να καλυφθούν κενά, ιδίως σε νησιωτικές και ακριτικές περιοχές. Σταθερή μας προτεραιότητα παραμένει η αναβάθμιση του ΕΣΥ και θα την πετύχουμε.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Για την υπόθεση των υποκλοπών ποιο είναι το δικό σας συμπέρασμα; Τι έχουμε διδαχθεί;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Διδαχθήκαμε πολλά. Αλλάξαμε τον τρόπο λειτουργίας της ΕΥΠ και τις διαδικασίες επιλογής του προϊστάμενου της ΕΥΠ. Επικεφαλής εκεί μπορεί να είναι, πλέον, μόνο διπλωμάτης ή ανώτατος στρατιωτικός. Αυξήσαμε, επίσης, τις δικαστικές δικλίδες ασφαλείας για τις παρακολουθήσεις. Ενώ καθιερώσαμε και υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου. Θέλουμε να οικοδομήσουμε μία ΕΥΠ η οποία δεν θα είναι απλά αξιόπιστη, αλλά θα έχει τα εχέγγυα της διαφάνειας που επιβάλλει η φύση αυτών των υπηρεσιών. Κυρίως σήμερα, που συχνά η τεχνολογία «τρέχει» πιο γρήγορα από την προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Στη Δικαιοσύνη παραδέχεστε και εσείς μεγάλα προβλήματα. Τι θα κάνετε για να πλησιάσουμε, έστω, τους ευρωπαϊκούς ρυθμούς; Να μην υπάρχει -αυτό που πολλοί λένε- αίσθηση ατιμωρησίας...
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο χρόνος απονομής παραμένει πράγματι μεγάλος και πρέπει να φτάσει στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Είναι από τους κεντρικούς στόχους της νέας θητείας. Έχουμε πρόοδο, αλλά αυτή δεν αρκεί, καθώς μιλάμε για ένα θέμα με κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις. Ταλαιπωρώντας από τη μία πλευρά τους πολίτες, αλλά και αποτρέποντας όποιον θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα και ζητά ασφάλεια δικαίου.
Έχουν δρομολογηθεί σημαντικές δράσεις. Αυτές, ωστόσο, θα πρέπει να είναι ολοκληρωμένες μέχρι το 2027. Τις απαριθμώ: νέος Δικαστικός Χάρτης με 14 νέα Δικαστικά Μέγαρα. Ψηφιοποίηση όλων των αρχείων. Κατάρτιση και αξιολόγηση δικαστών. Πιλοτική δίκη. Εξειδικευμένα δικαστήρια.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Θεωρείτε εμβληματική μεταρρύθμιση την αλλαγή του άρθρου 16 και θα την επιδιώξετε. Με ποιες προϋποθέσεις μπορούν να λειτουργήσουν ιδιωτικά πανεπιστήμια;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πράγματι θα επιδιώξουμε αλλαγή του άρθρου 16 αφού είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη στην οποία υπάρχει συνταγματική απαγόρευση για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Βλέπω, όμως, δυστυχώς ότι και το ΠΑΣΟΚ μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ επιμένει σε αυτόν τον αναχρονισμό. Έτσι όμως θα ανοίξει ο δρόμος ώστε η Ελλάδα να προσελκύσει φοιτητές από όλον τον κόσμο και να αναδειχθεί σε περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης, καθώς οι ροές των διεθνών φοιτητών έχουν πενταπλασιαστεί τις τελευταίες δεκαετίες.
Η χώρα έχει τη δυνατότητα να προσελκύσει πολύ γρήγορα πάνω από 100.000 ξένους φοιτητές, περιορίζοντας, παράλληλα, τις εκροές Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό. Μόνο το οικονομικό όφελος ετησίως υπολογίζεται στα 2 δισ. Θα συμβάλει επίσης σε έναν υγιή συναγωνισμό με τα δημόσια πανεπιστήμια και στη βελτίωση του επιπέδου της εκπαίδευσης για όλους. Όλα αυτά, με αυστηρές ακαδημαϊκές προϋποθέσεις και υπό την εποπτεία μιας Ανεξάρτητης Αρχής υψηλού κύρους.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Συνδέετε την ανάγκη για αυτοδύναμη κυβέρνηση με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Τι θα σημαίνει αυτό για οικογένειες και επιχειρηματίες;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι οίκοι αξιολόγησης και οι αγορές περιμένουν να δουν αν μετά τις εκλογές θα έχουμε σταθερότητα και μία κυβέρνηση που θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις ή αν θα διολισθήσουμε σε πολιτική αστάθεια και σε πρακτικές από το παρελθόν. Αν ο ελληνικός λαός μάς εμπιστευτεί ξανά, εγώ θεωρώ ότι θα είναι ζήτημα λίγων μηνών να αποκτήσουμε την επενδυτική βαθμίδα. 'Αραγε, μπορεί να εγγυηθεί αυτήν την προοπτική και ο κ. Τσίπρας; Δεν μπορεί. Κι αυτό γιατί το «πρόγραμμα» των 83 δισ. που παρουσίασε οδηγεί είτε σε νέα φοροεπιδρομή, είτε σε νέα πτώχευση και μνημόνια. Δηλαδή, αντίο επενδυτική βαθμίδα! Αντίο στον φθηνότερο δανεισμό για το κράτος, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Κάτι που στο σημερινό περιβάλλον των αυξημένων επιτοκίων αποκτά ξεχωριστή σημασία.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Το θέμα της ακρίβειας στην καθημερινότητα απασχολεί την πλειονότητα -φαίνεται και δημοσκοπικά. Ο Αλέξης Τσίπρας θέτει στο επίκεντρο τη μείωση ΦΠΑ, εσείς δείχνετε αρνητικός. Γιατί;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο πληθωρισμός είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους πολίτες και γι' αυτό έχουμε προωθήσει ανάλογες απαντήσεις. Το «Καλάθι του Νοικοκυριού» λοιδορήθηκε από την αντιπολίτευση, είχε όμως αποτελέσματα. Δώσαμε το «Market Pass», για όλα τα νοικοκυριά. Αυξήσαμε τον κατώτατο μισθό κατά 20%. Αυξήσαμε τις συντάξεις. Και παράλληλα ελαφρύναμε τους πολίτες από φορολογικά βάρη 7 δισ. Εάν κάποιος γνωρίζει μία άλλη «μαγική φόρμουλα» να μας την πει για να λύσουμε το πρόβλημα του πληθωρισμού σε παγκόσμια κλίμακα.
Η μείωση του ΦΠΑ δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τελικά περνάει στον καταναλωτή. Μειώθηκε ο ΦΠΑ στον καφέ. Μειώθηκε η τιμή του; Όχι. Γιατί πολύ απλά η μείωση του ΦΠΑ δίνει μία πρώτης τάξεως αφορμή να κερδίσουν κάποιοι στην εφοδιαστική αλυσίδα. Όταν μπορέσουμε να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι θα έχουμε εξασφαλισμένη δημοσιονομική ισορροπία και η οικονομία θα αναπτύσσεται με τους ρυθμούς που θέλουμε, τότε θα περάσουμε και σε ένα περιβάλλον όπου σταδιακά θα μειώνουμε τον ΦΠΑ για όλους, αλλά δεν είμαστε εκεί ακόμα.
Πάντως θυμάστε πως, όταν στη Βουλή ρώτησα ευθέως τον κ. Τσίπρα «πόσο στοιχίζει η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα», δεν ήξερε να μου απαντήσει. 'Αλλο, λοιπόν, να λέμε «κουβέντες του αέρα» κι άλλο να καταθέτουμε υλοποιήσιμες, κοστολογημένες προτάσεις.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Το νέο εξοπλιστικό -με F-35, νέες κορβέτες κλπ- θα έχει αλλάξει στο τέλος της δεκαετίας το ισοζύγιο στο Αιγαίο; Ή θα οδηγήσει σε μια κούρσα εξοπλισμών και την Τουρκία με μια μεγαλύτερη δύναμη πυρός στην περιοχή;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η άμυνα δεν είναι διαπραγματεύσιμη για την κυβέρνησή μας. Και δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις πέρασαν από μία δεκαετία σημαντικών αποεπενδύσεων.
Αν θέλουμε να έχουμε μια στιβαρή εξωτερική πολιτική και να μας λογαριάζουν οι γείτονες, πρέπει να είμαστε ισχυροί αμυντικά. 'Αλλωστε, δεν έχω κρύψει ότι θέλω η Ελλάδα να έχει τόση αποτρεπτική δύναμη που να μην μπορεί κανείς να διανοηθεί να μας εμπλέξει σε μια πολεμική σύρραξη.
Ελένη Ευαγγελοδήμου: Τι περιμένετε από τις τουρκικές εκλογές;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι η Τουρκία, ανεξαρτήτως ποιος θα εκλεγεί, πρέπει να λάβει μία βαθιά στρατηγική απόφαση μετά τις εκλογές. Θέλει μία αληθινή επαναπροσέγγιση; Με τη σημερινή προσέγγισή της και με τον σημερινό αναθεωρητισμό της δεν μπορεί να είναι κανείς ιδιαίτερα αισιόδοξος.
Αν η Τουρκία ενδιαφέρεται να συζητήσει με την Ελλάδα, ως καλή γείτονας, πρέπει να δεχθεί ότι λύνουμε τις διαφορές μας με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Και ότι, ουσιαστικά, έχουμε μία διαφορά: την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν υπάρχει περίπτωση να συζητήσω άλλα θέματα. Ούτε, προφανώς, ζητήματα ελληνικής κυριαρχίας στα νησιά του Αιγαίου ή αποστρατιωτικοποίησής τους.
Εφόσον, λοιπόν, μας εμπιστευθεί ο ελληνικός λαός, θα επιχειρήσω μία απευθείας προσωπική επαφή, είτε με τον κ. Erdoğan είτε με τον κ. Kılıçdaroğlu. Για να μπορέσουμε να πιάσουμε το «νήμα» της βελτίωσης του κλίματος και ενδεχομένως να μπορέσουμε να οικοδομήσουμε μία θετική ατζέντα σε ζητήματα όπου μπορούμε να έχουμε αμοιβαίο όφελος. Ας αξιοποιήσουμε τις σχέσεις μεταξύ των λαών μας που φάνηκαν και στους πρόσφατους σεισμούς και ας διασφαλίσουμε ότι η γεωπολιτική ατζέντα θα εμπλουτιστεί με μία ευρύτερη ατζέντα που μπορεί να αφορά το εμπόριο, τον πολιτισμό, το περιβάλλον και που μπορεί να αποτελέσει τη βάση ώστε να αναπτύξουμε περισσότερη θετική δυναμική.
