«Είμαστε αποφασισμένοι να τελειώσουμε και να ολοκληρώσουμε το Κτηματολόγιο. Eισάγουμε ρυθμίσεις που διευκολύνουν τον κόσμο και μας οδηγούν το 2025 στην ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, μετά από 30 χρόνια στην Ελλάδα», δήλωσε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, κατά την πρώτη ημέρα συζήτησης του σχετικού νομοσχεδίου στην επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης.
«Κάθε γραμμή η οποία χαράσσεται στο χάρτη, η οποία οριοθετεί τη δική σας περιουσία από τη δική μου, είναι μια πιθανή εστία σύγκρουσης. Είναι μια πιθανή εστία διεκδίκησης. Ή είναι μια πιθανή εστία κατάληξης στα ελληνικά δικαστήρια ή πάντως διοικητικής αντιμετώπισης από το Κτηματολόγιο, ποιος έχει δίκιο και ποιος έχει άδικο», είπε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνος Κυρανάκης, αναφερόμενος στην αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του έργου.
«Αυτό το οποίο κάνουμε είναι η αυστηρή τήρηση των ούτως ή άλλως εκτροχιασμένων διαγραμμάτων, που δεν τήρησαν οι ανάδοχοι, με βάση της συμβατικές τους υποχρεώσεις. Ερχόμαστε και στο τελευταίο στάδιο, στο τελευταίο…κατοστάρι, που θα μας οδηγήσει στην ολοκλήρωση του Κτηματολογίου στο τέλος του 2025 - τελευταία περιοχή που θα ενταχθεί στο ελληνικό Κτηματολόγιο είναι η Ρόδος και η Κως. Φέρνουμε αυτές τις ρυθμίσεις, που δίνουν δυνατότητες στη συνεργασία Κτηματολογίου και αναδόχων μελετητών κτηματογράφησης», είπε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και πρόσθεσε: «Όταν έχουμε μια περιοχή η οποία έχει μελετηθεί, έχει κτηματογραφηθεί, κάθε σπιθαμή γης έχει αντιστοίχιση σε έναν κωδικό αριθμού του Κτηματολογίου. 'Αρα ο στόχος μιας μελέτης είναι να οριοθετήσει περιουσίες και να μην υπάρχει ορφανή γη».
Στην ουσία, είπε ο υφυπουργός, «το κράτος έρχεται να πάρει ξανά τον έλεγχο της σωστής κτηματογράφησης. Να παραδώσουν οι ανάδοχοι αυτά τα οποία έχουν κάνει και θα έχει δυνατότητα πλέον ο πολίτης, αντιμέτωπος με έναν μόνο φορέα και με ένα σύστημα ενιαίων κανόνων, ό,τι χρειάζεται να το δηλώσει και ό,τι χρειάζεται να το διορθώσει. Αυτός είναι ο στόχος μας. Ενιαίοι κανόνες για όλους, το 2025. Για να σταματήσει η σύγχυση και το μπαλάκι ευθυνών μεταξύ γραφείων κτηματογράφησης, υποθηκοφυλακείων και κτηματολογικών γραφείων, να υπάρχει ένας φορέας στον οποίο να απευθύνεται ο πολίτης».
Η νέα πλατφόρμα AI εκτιμάται ότι θα δώσει λύση στο μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το Κτηματολόγιο, το οποίο δεν είναι άλλο από το νομικό έλεγχο των συμβολαίων. Αν και το Κτηματολόγιο είναι ο πρώτος δημόσιος φορέας που αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη, πρόθεση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι, σε συνεργασία με άλλα υπουργεία και φορείς, να ενταχθεί η AI και σε άλλους τομείς.
«Θα διαβάζεται το κείμενο του συμβολαίου σε φυσική γλώσσα και το σύστημα θα αντιλαμβάνεται τι είδους πράξη αναφέρεται στο συμβόλαιο και μέσα από συγκεκριμένους νομικούς κανόνες που πρέπει να εφαρμοστούν, θα δίνει εισήγηση. Δεν αποφασίζει η τεχνητή νοημοσύνη. Δεν υποκαθιστά τον άνθρωπο. Δίνουμε τη δυνατότητα σε ένα προϊστάμενο, αντί να βγάζει τα μάτια του επί ώρες για να βρει την κατάλληλη πληροφορία σε ένα συμβόλαιο, να την βρίσκει πιο γρήγορα και πιο εύκολα», εξήγησε ο κ. Κυρανάκης και υπογράμμισε ότι ο προϊστάμενος θα έχει την τελική απόφαση.
Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Ιωάννης Λοβέρδος ανέφερε ότι στόχος του νομοσχεδίου είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών και η αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων, προκειμένου να ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση μέσα στο 2025. «Αναμφίβολα είναι ένας φιλόδοξος στόχος. Κάτι που δεν έγινε επί τριάντα χρόνια, να γίνει μέσα στον επόμενο 1,5 χρόνο. Σήμερα όμως υπάρχουν τα μέσα για να γίνει αυτό. Γιατί υπάρχει η τεχνολογία, γιατί υπάρχει και η απόφαση του υπουργείου να προχωρήσει με συνέπεια σε αυτή την κατεύθυνση», είπε ο βουλευτής της ΝΔ. Σε σχέση με την επιτάχυνση και την ψηφιοποίηση της διαδικασίας διόρθωσης των χωρικών μεταβολών, ο κ. Λοβέρδος είπε ότι αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που λύνει αυτό το νομοσχέδιο, με δεδομένο ότι η διαδικασία ήταν αρκετά περίπλοκη και δύσκολη μέχρι τώρα. Ο εισηγητής της ΝΔ επισήμανε ότι:
- Εισάγεται ενιαία διαδικασία διόρθωσης στοιχείων και καθιερώνεται απλοποιημένο πλαίσιο για τη διόρθωση των γεωμετρικών δεδομένων, όπως τα όρια των οικοπέδων, χωρίς την ανάγκη προσφυγής στα δικαστήρια. Σε αυτή τη διαδικασία, οι μηχανικοί θα έχουν αυξημένο ρόλο μετά από πιστοποίηση που θα τους χορηγείται.
- Εισάγεται η 24ωρη ηλεκτρονική υποβολή πράξεων και μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας, οι πολίτες και οι επαγγελματίες θα μπορούν να υποβάλλουν τις πράξεις τους ηλεκτρονικά, οποιαδήποτε μέρα και οποιαδήποτε ώρα, ακόμα και Κυριακή.
- Αξιοποιείται η τεχνητή νοημοσύνη στον νομικό έλεγχο των συμβολαίων και το Κτηματολόγιο γίνεται ο πρώτος δημόσιας φορέας που αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη, για τη λήψη διοικητικών αποφάσεων.
- Καθιερώνεται η εξωδικαστική λύση για τα οικόπεδα που αποχαρακτηρίστηκαν ως δασικά και επιστρέφουν στους ιδιοκτήτες τους χωρίς ταλαιπωρία. Σε περιπτώσεις που οι αντιρρήσεις κατά των δασικών χαρτών γίνονται δεκτές, οι κτηματολογικές εγγραφές θα τροποποιούνται αυτόματα, υπέρ του ιδιοκτήτη, χωρίς δικαστική απόφαση.
- Στις περιπτώσεις πολυκατοικιών όπου μπορεί να γίνεται μέτρηση του εμβαδού των διαμερισμάτων με τρόπο ψηφιακό, εισάγεται διαδικασία μετατροπής του συμβολαίου, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των υπολοίπων ιδιοκτητών, υπό τον όρο ότι δεν βλάπτονται τα δικαιώματά τους στην οριζόντια ιδιοκτησία. Αν για παράδειγμα, ένα διαμέρισμα προκύψει με την ψηφιακή μέτρηση ότι δεν είναι 100 τ.μ. όπως γράφει το συμβόλαιο, αλλά 105 τ.μ. ή 100,5 τ.μ., σήμερα ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να τροποποιήσει τα τετραγωνικά του συμβολαίου του, παρά μόνο με τη συναίνεση όλων των υπολοίπων ιδιοκτητών της πολυκατοικίας. Εφεξής, ο ιδιοκτήτης θα μπορεί να προβαίνει σε μονομερή τροποποίηση του συμβολαίου του, υπό τον όρο ότι δεν θα θίγονται τα δικαιώματα των υπολοίπων όσον αφορά την οριζόντια ιδιοκτησία. Αντίστοιχη ρύθμιση έχει περιληφθεί στο νομοσχέδιο και για τα γεωτεμάχια με κτίσμα.
- Διασώζονται τα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη. Όσοι έχουν αναγνωριστεί πρωτόδικα ως ιδιοκτήτες έναντι του Δημοσίου, που ήταν αρχικά αγνώστου ιδιοκτήτη, δικαιώνονται οριστικά και αμετάκλητα καθώς το Δημόσιο δεν θα προσβάλλει τις αποφάσεις αυτές με ένδικα μέσα.