Γράφει η Λιλή Καρακώστα
Ξεκίνησε ως η παράλληλη δραστηριότητα τριών εργολάβων στην ταραγμένη Ελλάδα του ’73. Καθιέρωσε πρώτη το συσκευασμένο κρουασάν και συνεργάστηκε με τον μεγαλύτερο αραβικό επενδυτικό όμιλο. Η Chipita, όραμα του Σπύρου Θεοδωρόπουλου, αποδεικνύει πως όπου υπάρχει πείσμα, υπάρχει και επιτυχία…
Εν μέσω πολιτικών αναταραχών, σε μια Ελλάδα που θυμίζει «καζάνι που βράζει», ιδρύεται η Chipita το 1973 με αντικείμενο την παραγωγή και εμπορία αλμυρών snacks, με βασικό, τότε, προϊόν τα Extra τυρογαριδάκια, από τους αδερφούς Γαβαλάκη, τρεις εργολάβους οικοδομών, που ήθελαν να επενδύσουν τα κέρδη τους και σε κάποια άλλη δραστηριότητα.
Για τον λόγο αυτό, νοικιάζουν στην περιοχή του Κηφισού, ένα μικρό κτήριο και ξεκινούν την εταιρία Chipita με τα γαριδάκια, μια «ξενόφερτη» συνήθεια που γνώρισε αμέσως επιτυχία στην ελληνική αγορά.
Σπύρος Θεοδωρόπουλος: Ο νεαρός που άλλαξε την ελληνική αγορά
Το 1986, το κατώφλι της πολυκατοικίας του Μοσχάτου που στεγαζόταν η Chipita, διασχίζει ένας φιλόδοξος νέος, μόλις 28 ετών, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος που αποφασίζει να ρισκάρει και να επενδύσει στην «άγνωστη» τότε Chipita αποκτώντας το 50%. Οι παρεμβάσεις του είναι κάτι παραπάνω από καινοτόμες. Έτσι, το 1988, ο νεαρός Θεοδωρόπουλος, αποφασίζει να κυκλοφορήσει στην αγορά η εταιρία και πατατάκια που γεμίζουν αυτομάτως τα ταμεία με ζεστό χρήμα.
Επόμενή του κίνηση; Η απόκτηση και του υπόλοιπου 50% από τους αδερφούς Γαβαλάκη το 1989, με την εταιρία να βρίσκεται πλέον στην κατοχή του. Ο πολυμήχανος Θεοδωρόπουλος «βλέπει» μακριά. Έτσι, το επόμενο χρόνο, το 1990, μεταβιβάζει μέσω της επενδυτικής εταιρείας Εurohellenic το 50% των μετοχών σε γκρουπ ξένων επενδυτών.
Η εταιρία χάρη στα ξένα κεφάλαια αναπτύσσεται ακόμη περισσότερο. Το 1991, κυκλοφόρησε το croissant 7DAYS – ατομικό, συσκευασμένο, μακράς διαρκείας, και πολύ γρήγορα και το mini 7DAYS. Είναι η εποχή που η Ελλάδα ξεκινά να ζει το «όνειρο» της καλής ζωής, της ευδαιμονίας και του νεοπλουτισμού. Και οι τάσεις αυτές αποτυπώνονται εύγλωττα και στις διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών.
Τα αραβικά κεφάλαια και οι εξαγορές
Η εισροή ρευστότητας στην εταιρία, της επιτρέπει να μετεγκατασταθεί και έτσι μεταφέρει τις δραστηριότητές της σε νέο ιδιόκτητο εργοστάσιο στη ΒΙΠΕ της Λαμίας και ξεκινά τις έρευνες για νέα προϊόντα. Το 1992, εισέρχεται στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ο σαουδάραβας επιχειρηματίας Κhaled Οlayan και ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς ομίλους παγκοσμίως, το Ollayan Group, δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στην Chipita.
To 1993, η εταιρία εξαγοράζει την ανταγωνιστική της Κωνσταντίνος Αραμπατζής ΑΕΒΕ Αρτοζαχαροπλαστικής, την οποία και μετονομάζει σε Σμάκυ ΑΕ. Έτσι, τον Μάιο του 1994 η εταιρεία έχει όλες τις προϋποθέσεις για να υποβάλει την αίτησή της προκειμένου να εισαχθεί στο ΧΑΑ. Προχωρεί σε αύξηση κεφαλαίου περίπου 6,3 εκατ. ευρώ (2,138 δισ. δρχ.) με δημόσια εγγραφή και εισάγει τις μετοχές της στο ΧΑΑ. Τα κεφάλαια που αντλεί τα διαθέτει σε νέες επενδύσεις.
Τα Bake Rolls και οι διεθνείς συνεργασίες
Το 1995, ολοκληρώνεται η μετεγκατάσταση των δραστηριοτήτων της εταιρίας από τον Κηφισό στο εργοστάσιο της Λαμίας και ταυτόχρονα, ξεκινά η παραγωγή του Bake Rolls, ενός νέου σε πανευρωπαϊκή κλίμακα προϊόντος με τεράστια απήχηση. Η μεγάλη επιτυχία φέρνει και μια σειρά εξαγωγών.
Έτσι, το 1996, η Chipita βγαίνει εκτός συνόρων και ξεκινά την παραγωγή προϊόντων της σε Βουλγαρία, Πορτογαλία και Αίγυπτο. Aκολουθούν εργοστάσια στην Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία και πρόσφατα στην Ινδία, την Τουρκία και τη Μαλαισία. Παράλληλα με τα εργοστάσια, η Chipita δημιουργεί εμπορικά γραφεία και δομές σε 6 χώρες: Γερμανία, Ουγγαρία, Ουκρανία, Σερβία, Σλοβακία και Τσεχία.
Το 1999 η εταιρεία προχωρεί σε νέα αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου με δημόσια εγγραφή, ζητώντας από το επενδυτικό κοινό κεφάλαια ύψους περίπου 35,8 εκατ. ευρώ για νέες επενδύσεις. Αυτή τη φορά στόχος της είναι η Λατινική Αμερική. Έτσι το 2000 υπογράφεται η συμφωνία συνεργασίας με την Ρepsico με στόχο την από κοινού παραγωγή και πώληση κρουασάν στη Λατινική Αμερική, αρχής γενομένης από το Μεξικό, όπου επενδύει 14,4 εκατ. ευρώ. Όμως ο Θεοδωρόπουλος, δεν σταματά εδώ. Συνεχίζει τις εξαγορές αποκτώντας τον ρώσικο όμιλο εταιρειών ΕldiΙ και Κrasnoselskaya και το 2004 κλείνει συμφωνία συνεργασίας με εταιρεία του ομίλου Δαυΐδ-Λεβέντη για τη δημιουργία εργοστασίου παραγωγής κρουασάν στη Νιγηρία.
Ο «γάμος» με τη ΔΕΛΤΑ και ο ρόλος της MIG
Η νέα δεκαετία έχει έρθει ήδη και η Chipita «καλπάζει» εντός και εκτός Ελλάδας. Ωστόσο γίνεται πλέον εμφανές στο επιχειρείν, πως μόνο οι μεγάλοι όμιλοι μπορούν να επιβιώσουν, κάτι που γίνεται συνήθως μέσω εξαγορών ή συγχωνεύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, ξεκινά μια σειρά συζητήσεων με τον συνάδελφο και φίλο του, Δημήτρη Δασκαλόπουλο, ιδιοκτήτη του ομίλου της ΔΕΛΤΑ, που κατέληξε σε συγχώνευση των δύο εταιριών το 2005, με τη γέννηση μιας νέας εταιρίας, της Vivartia ΑΕ.
Και ενώ όλοι μιλούσαν για το deal της δεκαετίας, ο Σπύρος Θοδωρόπουλος, δεν φαινόταν ιδιαίτερα ικανοποιημένος. Ίσως γιατί είχε δει πως ερχόταν ο καιρός να αποχωριστεί το «παιδί» του. Έτσι, δύο χρόνια μετά, το 2007, η Vivartia A.E., περνά στον έλεγχο της MIG, ενώ ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, δεν κόβει εντελώς τους δεσμούς καθώς εξακολουθεί από την θέση του διευθύνοντος συμβούλου.
Η δεύτερη εποχή της Chipita
Στις 10 Απριλίου του 2009, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος πουλά τη συμμετοχή του στη Vivartia ΑΕ και αποχωρεί από το μετοχικό σχήμα της μεγαλύτερης εταιρείας τροφίμων της ελληνικής αγοράς και όχι μόνο. Πολλοί απόρησαν τότε με την κίνησή του αλλά όσοι γνώριζαν καλά το πείσμα και την επιμονή του, κατάλαβαν πως κάτι άλλο είχε στο πίσω μέρος του μυαλού του…
Γεγονός που επιβεβαιώθηκε, όταν ξεκίνησε τις προσπάθειες για απόσχιση του κλάδου της αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής από τη Vivartia ΑΕ και τη δημιουργία της νέας Chipita ΑΕ. Μιας εταιρείας με πωλήσεις περί τα 600 εκατ. ευρώ το 2010, με 11 εργοστάσια σε 10 χώρες και με εμπορική δραστηριότητα σε αρκετές άλλες χώρες.
Έχοντας ήδη εισπράξει 147 εκατ. ευρώ από την αποχώρησή του από τη μετοχική σύνθεση της Vivartia A.E και με την πολύτιμη συνδρομή του αραβικού ομίλου Olayan, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, δημιούργησε το 2010 τη νέα Chipita με βασικούς μετόχους τον ίδιο και τον Κhaled Οlayan. Η συμφωνία για την πώληση του 100% του κλάδου αρτοσκευασμάτων και ζαχαρωδών της Vivartia στην Chipita, αφορούσε συνολικό τίμημα 730 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 327 εκατ. ευρώ ήταν δανειακές υποχρεώσεις που ανέλαβε η νέα εταιρεία. Η μεταβίβαση ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2010, με τη μετοχική σύνθεση να απαρτίζεται από τον όμιλο Οlayan (70%), τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο (20%) και μια ομάδα επιχειρηματιών που κατείχε το υπόλοιπο ποσοστό.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η Chipita συνέχισε την επιθετική πολιτική της στο θέμα των εξαγορών. Έτσι, το 2017, απόκτησε την εταιρία αλλαντικών Νίκας με αύξηση κεφαλαίου της αλλαντοβιομηχανίας ύψους 23,2 εκατ. ευρώ και με ένα γενναίο πλάνο αναδιάρθωσης να ακολουθεί ενώ τον Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς, στα χέρια του Σπύρου Θεοδωρόπουλου, πέρασε το 14% των μετοχών της Wonderplant, που παράγει και συσκευάζει συνολικά 329.000 επιτραπέζιες ντομάτες - beef και ντομάτες σε τσαμπί - cluster με τη μέθοδο της υδροπονίας.
Η ελληνική οικονομία θα τα καταφέρει
Η πίστη του Σπύρου Θεοδωρόπουλου στη δυναμική της ελληνικής οικονομίας παρά την παρατεταμένη κρίση, ήταν και ο λόγος της απόφασης για επιστροφή της έδρας της Chipita στην Ελλάδα το τελευταίο τρίμηνο του 2014, όταν και φαινόταν ότι η ελληνική οικονομία μπαίνει σε μια διαφορετική τροχιά, η οποία δυστυχώς δεν επιβεβαιώθηκε τότε. Ωστόσο εκείνος, δεν έπαψε να μιλά για το φαινόμενο της κυκλικής οικονομίας με τα πάνω και τα κάτω της αλλά και το «φαινόμενο του ελατηρίου», το οποίο και είχε εξηγήσει σε παλαιότερη συνέντευξή του.
«Είμαι πολύ σίγουρος ότι το επόμενο χρονικό διάστημα, δεν μπορώ να προσδιορίσω… μήνα ή μέρα, αλλά μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, θα ζήσουμε το φαινόμενο του ελατηρίου. Η ελληνική οικονομία θα εκτιναχτεί. Η κοινωνία έχει ωριμάσει και δείχνει ότι κατανοεί τις εξελίξεις», ανέφερε ο CEO της Chipita, Σπύρος Θεοδωρόπουλος.
Απόρροια της τροχιάς της ελληνικής οικονομίας και η απόφαση της εταιρίας για εισαγωγή ή όχι στο ελληνικό ή σε κάποιο ξένο χρηματιστήριο, η οποία και αναμένεται να ληφθεί μέσα στον Μάρτιο του 2018, όπως ανακοίνωσε η διοίκησή της.
Να σημειωθεί, πως σήμερα, η Chipita δραστηριοποιείται διεθνώς σε 4 μεγάλες κατηγορίες προϊόντων: τα croissants και παρεμφερή προϊόντα ζύμης, τα αλμυρά snacks (Bake Rolls), τα cakes και τα ζαχαρώδη προϊόντα.
Η Chipita προσφέρει τα προϊόντα της στους καταναλωτές 67 χωρών συνολικά, είτε απευθείας είτε μέσω στρατηγικών συνεργασιών, τα οποία παράγονται σε 18 εργοστάσια 14 διαφορετικών χωρών. Κάθε χρόνο παράγει 4,5 δισ. προϊόντα, με περισσότερα από 500 χιλ. σημεία πώλησης σε πέντε ηπείρους, ενώ τα προϊόντα της δοκιμάζουν 1 δισ. καταναλωτές.
Το καλά κρυμμένο μυστικό της επιτυχίας…
Άνθρωπος που τολμά, συνεργατικός, εξωστρεφής και ανοικτός σε καινούριες προκλήσεις είναι ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, η «καρδιά και το μυαλό» της εταιρίας Chipita, όπως αναφέρουν όσοι έχουν συνεργαστεί μαζί του. Ως επιχειρηματίας, άλλαξε πολλές φορές πλάνα και στρατηγική, χωρίς όμως ποτέ να ξεχνά τον αρχικό του στόχο.
«Όταν ξεκινούσα το project για τα κρουασάν, είχα κάνει τα πλάνα, τα σχέδια κ.λπ. αλλά δεν είχα τα λεφτά, έκανα 14 παρουσιάσεις για να βρω το επενδυτικό σχήμα που θα επένδυε μαζί μου. Οι 13 – μέχρι το 14ο που τελικώς επένδυσε – δε βρήκαν value στο project μου. Και ήταν έμπειροι του χώρου των τροφίμων. Άρα λοιπόν, να μην απογοητεύονται όσοι ξεκινούν τώρα. Να είναι βέβαιοι ότι το θέλουν, το αγαπούν, να θυσιάζονται», ανέφερε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του, παροτρύνοντας τους νέους επιχειρηματίες να μην εγκαταλείπουν τα όνειρά τους.
Όσο για το μυστικό της επιτυχίας; «Το 1986 που αγόρασα εγώ την Chipita, η εταιρεία έκανε 400 χιλ. ευρώ τζίρο (το λέω σε ευρώ), ήμασταν στο 2ο όροφο μιας πολυκατοικίας στο Μοσχάτο, με 45 εργαζόμενους. Άρα έχω υπάρξει… μικρός. Δεν ξεκίνησα μεγάλος. Ούτε μου άφησε ο πατέρας μου κάποια βιομηχανία», σχολίαζε ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος αποκαλύπτοντας κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για το επιχειρείν: «Ο ιδρυτής του Ολαγιάν Group, του Group που είμαστε μαζί από το 1989 όταν τον ρωτούσαν που επενδύεις; Σε χώρες, σε επιχειρήσεις, σε κλάδους; απαντούσε: Επενδύω σε ανθρώπους! Δείξε μου τον άνθρωπο να σου πω αν θα επενδύσω. Και δε με νοιάζει τη δουλειά κάνει. Εγώ λοιπόν λέω, πέστε μου σε ποιον άνθρωπο θα επενδύσω…»