Ο Henrik von Scheel είναι ευρύτερα γνωστός ως ο «εμπνευστής» της έννοιας της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Λίγες ημέρες προτού βρεθεί στην Αθήνα στις 6 Νοεμβρίου για το Leaders of Digital Economy Conference της KPMG, μίλησε στο BusinessNews.gr για τη σημαντικότερη, όπως τη χαρακτηρίζει, δομική αλλαγή των τελευταίων 250 ετών.
Συνέντευξη στον Δημήτρη Τσουκαλά
Ποιος θα είναι ο βασικός θεματικός άξονας της παρουσίασής σας στο επικείμενο Leaders of Digital Economy Conference, που διοργανώνει στις 6 Νοεμβρίου η KPMG στην Αθήνα;
Ως ο «εμπνευστής» της έννοιας της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και (Industry 4.0) και ο «εγκέφαλος» της Γερμανικής Ψηφιακής Επανάστασης (European Digital Agenda), πρόθεσή μου είναι να βοηθήσω το ακροατήριο:
- να καταλάβει την 4η Βιομηχανική Επανάσταση
- να ανακαλύψει τις υποβόσκουσες δυνάμεις που διαταράσσουν και τα στοιχεία που οδηγούν στην αλλαγή παραδείγματος
- να κατανοήσει το πρώτο κύμα του Industry 4.0 (2009-2016), που περιλαμβάνει ζητήματα όπως Digitalization, Internet of Things, Advanced Analytics, Robotics και Cloud Computing
- να αποκτήσει insight για το δεύτερο κύμα του Industry 4.0 (2016-2025), που έχει να κάνει με θέματα όπως Artificial Intelligence, Blockchain, Smart Automation, 6G Communications, Autonomous Systems και «Future of Energy»
- να εξερευνήσει το τρίτο κύμα του Industry 4.0 (2025- ...): Cybersecurity, Quantum Computing, Neurotechnology, Nanotechnology & Bioinformatics, Augmented Reality
- να καταλάβει πώς να αναγνωρίζει το μέλλον της ανάπτυξης και τις σχετικές δυνατότητες παραγωγικότητας και τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αντιδρά και
- να καταλάβει πότε πρέπει να καινοτομεί και πού να μετασχηματίζεται.
Όπως αναφέρατε, σας χαρακτηρίζουν «εμπνευστή» της έννοιας της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Μπορείτε να μας δώσετε κάποια περισσότερα στοιχεία γι’ αυτή την έννοια;
Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση αποτελεί τη μεγαλύτερη δομική αλλαγή που έχουμε γνωρίσει τα τελευταία 250 χρόνια. Όσον αφορά το μέγεθος, το εύρος και την πολυπλοκότητά του, ο μετασχηματισμός που φέρνει, δεν πρόκειται να μοιάζει με τίποτα από όσα έχει βιώσει η ανθρωπότητα ποτέ στο παρελθόν. Αλλάζει ριζικά κάθε βιομηχανία και την οικονομία σε κάθε χώρα.
Η πρώτη Βιομηχανική Επανάσταση, την οποία αποκαλούμε και επανάσταση της εκμηχάνισης, είχε σαν βάση της το νερό και τον ατμό. Στα τέλη του 18ου αιώνα, η ανακάλυψη της μηχανικής παραγωγής με τη δύναμη του νερού και του ατμού ξεκίνησε την πρώτη Βιομηχανική Επανάσταση. Η πρώτη εμφάνιση του μηχανικού αυτοματισμού δημιούργησε μια τεράστια αλλαγή σε επίπεδο παραγωγικότητας αλλά και συνέπειας όσον αφορά την παραγωγή. Τα πιο παλιά παραδείγματα είναι οι μηχανές κλωστοϋφαντουργίας, που βασίζονταν σε ατμομηχανές. Η εμφάνισή τους άλλαξε ολοκληρωτικά τον τρόπο με τον οποίο παράγονταν τα ενδύματα το 1800.
Η δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση ονομάζεται ηλεκτρονική επανάσταση και έχει να κάνει με το ηλεκτρικό ρεύμα και τη μαζική παραγωγή. Ξεκίνησε με την έναρξη της μαζικής παραγωγής που επέφεραν το ηλεκτρικό ρεύμα και οι μηχανές εσωτερικής καύσης στο ξεκίνημα του 20ού αιώνα. Οι πρώτες γραμμές παραγωγής παρουσιάστηκαν, η χρήση νέων υλικών και χημικών προϊόντων έγινε δυνατή, ενώ η επικοινωνία γινόταν σταδιακά ευκολότερη.
Η τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση αποκαλείται ψηφιακή επανάσταση και αξιοποίησε την ηλεκτρονική επιστήμη και την πληροφορική (information technology), προκειμένου να αυτοματοποιήσει την παραγωγή. Στη δεκαετία του 1970, η παρουσίαση των αυτοματισμών και της ρομποτικής oδήγησε σε αυτή την τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση. Στοιχεία όπως το διαδίκτυο, οι φορητές συσκευές, οι υπολογιστές, το cloud και τα big data, συγχωνεύτηκαν για να σχηματίσουν την ψηφιακή περίοδο της εποχής της πληροφορίας.
Η τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση «αναμειγνύει» τον ψηφιακό, τον φυσικό και τον εικονικό κόσμο. Όπως ανέφερε, πρόκειται για τη μεγαλύτερη δομική αλλαγή των τελευταίων 250 ετών. Στην ουσία, αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, εργαζόμαστε, καταναλώνουμε, εμπορευόμαστε, επενδύουμε αλλά και δημιουργούμε σχέσεις μεταξύ μας. Κάθε πυλώνας της προσφέρει απαράμιλλες δυνατότητες για ανάπτυξη και παραγωγή, μεταρρυθμίζοντας το πεδίο του ανταγωνισμού σε μια κλίμακα που δεν έχουμε δει ξανά με «έξυπνα» προϊόντα και νέα μοντέλα υπηρεσιών, ενώ παράλληλα δημιουργεί την επόμενη γενιά της λειτουργικής και εκκινεί τη διαδικασία αυτοματοποίησης, συνδεσιμότητας και ευθυγράμμισης καθ’ όλην την αλυσίδα αξίας.
Σήμερα βιώνουμε το δεύτερο κύμα της τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης. Το πρώτο κύμα του Industry 4.0 (2009 - 2016), όπως ανέφερα, εστίαζε στις έννοιες Digitalization, Internet of Things, Robotics, Advance Analytics και Cloud Computing. Το δεύτερο κύμα Industry 4.0 (2016 - 2025) επικεντρώνεται στα παρακάτω θέματα: Artificial Intelligence, Blockchain (asset based), Smart Automation, 6G Communication (1 Terabyte upload/download) και νέες πηγές ενέργειας. Το τρίτο κύμα (2025 - …) θα σχετιστεί με Quantum Computing, Cybersecurity, Neuro-technology, Nano-technology και Bio-informatics. Η τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση καθορίζει τα νέα όρια της ευημερίας καθώς και το μέλλον της εργασίας, ενώ επαναπροσδιορίζει τις πολιτικές που αποτελούν τη βάση για την ανταγωνιστικότητα του εμπορίου στο μέλλον.
Υποστηρίζετε πως το blockchain και η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) θα αποτελέσουν «game changers» κατά τα επόμενα χρόνια όσον αφορά τη δημιουργία πλούτου. Με ποιον ακριβώς τρόπο;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) αποτελεί για τον οικονομικό τομέα ό,τι ήταν η φωτιά για τους ανθρώπους των σπηλαίων. Αλλάζει τα πάντα. Αποτελεί game changer όσον αφορά την εμπορία και γεννά νέες πρακτικές όπως, για παράδειγμα, το real-time trading (σε millisecond) και το risk intelligence. Με απλά λόγια, κατά τις συναλλαγές αυτού του είδους με χρήση AI, η νοημοσύνη της μηχανής αυτοματοποιεί την παρατήρηση των τάσεων, την ανάλυση των συναισθημάτων και την αναγνώριση μοτίβων. Δρα πιο γρήγορα από ό,τι θα μπορούσαν ποτέ οι άνθρωποι και παράγει με ασφάλεια κέρδη ύψους 3-5% σε μηνιαία βάση. Από την άλλη, το Blockchain ωριμάζει και κάνει την είσοδό του σε βασικούς πυλώνες της οικονομίας. Αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο δανείζουμε, προμηθευόμαστε, εμπορευόμαστε και επενδύουμε. Θα συνεχίζει, μάλιστα, να εξελίσσεται και πρόκειται να αποτελέσει τον βασικό παράγοντα που θα διευκολύνει το κύμα της κυβερνοασφάλειας.
Τι θα συμβουλεύατε τους ανθρώπους του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς για την οικονομία της χώρας;
Αφουγκράσου την αλλαγή. Κάθε “disruption” προσφέρει ευκαιρίες για ανάπτυξη και παραγωγικότητα και αλλάζει το πεδίο του ανταγωνισμού με όρους που δεν έχουμε ξαναδεί. Το Industry 4.0 διαβρώνει τα παλιά όρια και δημιουργεί νέα δεδομένα, όπως περιέγραψα και παραπάνω.