«Μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που γίνεται όλο και πιο ρευστό και αβέβαιο, στόχος είναι να δημιουργήσουμε τους όρους για δυναμική, αλλά ταυτόχρονα ανθεκτική ανάπτυξη, ικανή να διασφαλίζει σταθερότητα και αξιοπρεπή εισοδήματα στους πολίτες, ακόμα και σε περιόδους κρίσεων.
Πολλά έχουν επιτευχθεί στα τελευταία χρόνια. Πολλά απομένουν να γίνουν ακόμη» υπογραμμίζει σε συνέντευξη της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου.
Η κυρία Εφραίμογλου σημειώνει ότι το ΕΒΕΑ είναι το επιμελητήριο που εκπροσωπεί 120.000 επιχειρήσεις με μεγάλη συνεισφορά στην ανάπτυξη του ΑΕΠ της χώρας και λειτουργώντας ως θεσμοθετημένος σύμβουλος της Πολιτείας, μεταφέρει την φωνή του παραγωγικού κόσμου που στηρίζει διαχρονικά την ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η ίδια υπογραμμίζει ότι, αν και τα τελευταία χρόνια η αγορά, όπως και η κοινωνία, δέχεται υψηλές πιέσεις. ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία, οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι της χώρας δεν το βάζουν κάτω.
Από τα στοιχεία του ΓΕΜΗ προκύπτει ότι το ισοζύγιο μεταξύ ενάρξεων και διαγραφών επιχειρήσεων παραμένει θετικό, στο σύνολο του 2022. Ειδικότερα, στο εννεάμηνο δημιουργήθηκαν 35.008 νέες επιχειρήσεις, ενώ έκλεισαν 11.209. Ο ρυθμός έναρξης νέων επιχειρήσεων έχει επιταχυνθεί κατά 5% σε σχέση με πέρυσι, με αποτέλεσμα να έχουμε περισσότερες νέες επιχειρήσεις ενώ διαπιστώνεται ότι υπάρχει μετάβαση από την επιχειρηματικότητα ανάγκης, στην επιχειρηματικότητα που έχει ως κίνητρο την αξιοποίηση ευκαιριών.
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, όπως εξηγεί η κυρία Εφραίμογλου, η συντριπτική πλειονότητα των νέων συστάσεων, αλλά και των διαγραφών, αφορούσε ατομικές επιχειρήσεις. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει υποχωρήσει αρκετά και προκύπτει μετάβαση από την επιχειρηματικότητα ανάγκης στην επιχειρηματικότητα που έχει ως κίνητρο την αξιοποίηση ευκαιριών.
«Όσο η τάση αυτή εδραιώνεται και επιταχύνεται, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το όφελος για την οικονομία και για την απασχόληση» σημειώνει η ίδια.
Σχετικά με τις δράσεις που ετοιμάζει το ΕΒΕΑ είπε ότι, σχεδιάζεται ένα ευρύ πλέγμα δράσεων στήριξης της επιχειρηματικότητας με έμφαση στις πρωτοβουλίες ενίσχυσης της εξωστρέφειας, στην ενδυνάμωση και υποστήριξη των μικρότερων επιχειρήσεων, αλλά και στην κατάρτιση και στην ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων. Επιπλέον, θα συνεχιστούν και θα ενισχυθούν οι δράσεις για την προώθηση της νεοφυούς και της γυναικείας επιχειρηματικότητας.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
* Έχετε δηλώσει ότι θα εργαστείτε για να γίνει το ΕΒΕΑ ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και καινοτόμο Επιμελητήριο. Ποιες δράσεις μεθοδεύετε;
Το ΕΒΕΑ είναι το επιμελητήριο που εκπροσωπεί 120.000 επιχειρήσεις με μεγάλη συνεισφορά στην ανάπτυξη του ΑΕΠ της χώρας. Λειτουργώντας ως θεσμοθετημένος σύμβουλος της Πολιτείας μεταφέρει την φωνή του παραγωγικού κόσμου που στηρίζει διαχρονικά την ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε περαιτέρω αυτό το ρόλο, σε μια περίοδο όπου οι ελληνικές και οι παγκόσμιες εξελίξεις επιτάσσουν μεταξύ άλλων τον εξωστρεφή μετασχηματισμό της οικονομίας και των επιχειρήσεων.
Επιταχύνουμε, λοιπόν, την ψηφιοποίηση της λειτουργίας των υπηρεσιών του Επιμελητηρίου, σχεδιάζουμε ένα ευρύ πλέγμα ποιοτικών δράσεων στήριξης της επιχειρηματικότητας, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στις πρωτοβουλίες ενίσχυσης της εξωστρέφειας. Επιδιώκουμε την ενδυνάμωση και υποστήριξη των μικρότερων επιχειρήσεων, ώστε να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις, αλλά και να αξιοποιήσουν νέες ευκαιρίες στο περιβάλλον της σύγχρονης οικονομίας. Προωθούμε την άμεση, δραστηριοποίηση στην κατάρτιση και στην ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, συνεχίζουμε να ενισχύουμε τις δράσεις μας για την προώθηση της νεοφυούς και της γυναικείας επιχειρηματικότητας, συμβαδίζουμε με την Πολιτεία στην προώθηση μεταρρυθμίσεων που ενδυναμώνουν την κοινωνία και παρεμβάσεων που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον.
* Πώς μπορεί το Επιμελητήριο να βοηθήσει στην παραγωγή μίας νέας επιχειρηματικής ιδέας; Και πως μπορεί να βοηθήσει στο μεγάλο πρόβλημα της χρηματοδότησης;
Το ΕΒΕΑ είναι το πρώτο Επιμελητήριο της χώρας που δημιούργησε Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων (ΘΕΑ) με σκοπό την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας σε τομείς που σχετίζονται με νέες τεχνολογίες και τεχνολογικές καινοτομίες, αλλά και σε παραδοσιακούς κλάδους που χαρακτηρίζονται από δυναμισμό, εξωστρέφεια, δυνατότητες καινοτομίας. Η ΘΕΑ παρέχει φιλοξενία και στέγαση και εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες για ένα ευρύ φάσμα πεδίων απαραίτητων για τη σύγχρονη επιχειρηματικότητα, όπως ανάλυση αγοράς, νομικά, λογιστικά, φορολογικά θέματα, δημιουργία επιχειρηματικού σχεδίου και ευκαιρίες δικτύωσης και διασύνδεσης με πηγές χρηματοδότησης.
Η πρόσβαση σε χρηματοδότηση είναι σίγουρα ένα από τα κυριότερα εμπόδια στην επιχειρηματική αξιοποίηση νέων ιδεών. Για να συμβάλει στην κάλυψη αυτού του κενού, το ΕΒΕΑ έχει δημιουργήσει το, πρώτο στην Ελλάδα, Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων. Πρόκειται για ένα θεσμικό εργαλείο που φέρνει σε επαφή καινοτόμες, υφιστάμενες ή υπό σύσταση επιχειρήσεις, με επιχειρηματίες οι οποίοι ήδη δραστηριοποιούνται με επιτυχία στην αγορά και θα ήθελαν να επενδύσουν στην ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών.
* Ποια σχέδια έχετε για τη ΘΕΑ και για τις εταιρείες που αναπτύσσονται σε αυτό το περιβάλλον;
Στόχος μας είναι να διευρύνουμε τη δράση μας, πέρα από το στάδιο της επώασης και της επιτάχυνσης. Σχεδιάζουμε την εξέλιξη της Θερμοκοιτίδας σε ένα ολοκληρωμένο hub, το οποίο θα λειτουργεί ως σημείο συνάντησης για φορείς χρηματοδότησης και επενδυτές, συμβούλους, ακαδημαϊκή κοινότητα και εκκολαπτόμενους επιχειρηματίες με καινοτόμες ιδέες. Εξακολουθούμε, επίσης, να συνεργαζόμαστε με Επιμελητήρια και φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, παρέχοντας τεχνογνωσία και υποστήριξη για την ανάπτυξη αντίστοιχων δομών.
* Πρόσφατα αναφέρατε ότι, πλέον, ζητούμενο είναι η ολική ανάταξη της οικονομίας. Πού πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις;
Μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που γίνεται όλο και πιο ρευστό και αβέβαιο, στόχος είναι να δημιουργήσουμε τους όρους για δυναμική, αλλά ταυτόχρονα ανθεκτική ανάπτυξη ικανή να διασφαλίζει σταθερότητα και αξιοπρεπή εισοδήματα στους πολίτες, ακόμα και σε περιόδους κρίσεων.
Πολλά έχουν επιτευχθεί στα τελευταία χρόνια. Πολλά απομένουν να γίνουν ακόμη. Στις προτεραιότητες θα έβαζα την συνέχιση της εντυπωσιακής ψηφιακής επανάστασης - την επιτάχυνση της μάλιστα. Την ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στην εκπαίδευση για την μετάβαση στην ψηφιακή εποχή και για την ενίσχυση της πράσινης οικονομίας. Την ταχύτερη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρει η χώρα μας λόγω της νεοαποκτηθείσας στρατηγικής θέσης της. Την δημιουργία ενός συνολικού πλαισίου ενίσχυσης της καινοτομίας, που να προωθεί τους δεσμούς της παραγωγής με την παιδεία σε μία αμφίδρομα ωφελιματική σχέση. Την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης με στόχο την εισαγωγή σύγχρονων μεθόδων και γνώσεων και την ταχύτερη απονομή της. Τέλος, την αναμόρφωση της ύλης αλλά και του τρόπου διδασκαλίας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με στόχο την υιοθέτηση προτύπων που συνάδουν με τα διεθνή πρότυπα και τις διεθνείς εξελίξεις.
* Αναφερόμενη στην επιχειρηματικότητα τονίσατε πως «σε πείσμα όσων προβλέπουν συνεχώς "λουκέτα", βλέπουμε από τα στοιχεία του ΓΕΜΗ ότι γίνονται κάθε χρόνο περισσότερες. Κι όχι λιγότερες επιχειρήσεις». Σύμφωνα με τα στοιχεία ποια είναι η εικόνα; και σε ό,τι αφορά στα ποιοτικά χαρακτηριστικά ποιες δραστηριότητες συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον;
Τα τελευταία χρόνια η οικονομία, όπως και η κοινωνία, δέχονται ισχυρές πιέσεις, λόγω της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και της επιτάχυνσης της κλιματικής αλλαγής. Τα στοιχεία δείχνουν , ευτυχώς, ότι οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι της χώρας δεν το βάζουν κάτω. Σύμφωνα με το ΓΕΜΗ, το ισοζύγιο μεταξύ ενάρξεων και διαγραφών επιχειρήσεων παραμένει θετικό, στο σύνολο του 2022. Ειδικότερα, στο εννεάμηνο του 2022 δημιουργήθηκαν 35.008 νέες επιχειρήσεις, ενώ έκλεισαν 11.209. Ο ρυθμός έναρξης νέων επιχειρήσεων έχει επιταχυνθεί κατά 5% σε σχέση με πέρυσι. Παρά τις αντίξοες συνθήκες ακόμη και στο φετινό τρίτο τρίμηνο, ξεκίνησαν τη λειτουργία τους 6.100 νέες επιχειρήσεις..
Το θέμα, βέβαια, δεν είναι να έχουμε μόνο περισσότερες, αλλά και βιώσιμες και πιο δυναμικές επιχειρήσεις. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια η συντριπτική πλειονότητα των νέων συστάσεων, αλλά και των διαγραφών, αφορούσε ατομικές επιχειρήσεις. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει υποχωρήσει αρκετά. Μια μετάβαση από την επιχειρηματικότητα ανάγκης -- στην επιχειρηματικότητα που έχει ως κίνητρο την αξιοποίηση ευκαιριών. Όσο η τάση αυτή εδραιώνεται και επιταχύνεται, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το όφελος για την οικονομία και για την απασχόληση.
* Πόσο εύκολο είναι μια γυναίκα να δημιουργήσει μια επιχείρηση και πολύ περισσότερο μια καινοτόμα επιχείρηση; Το ΕΒΕΑ πως μπορεί να βοηθήσει αυτές τις προσπάθειες, όχι μόνο στην εκκίνηση αλλά να είναι και βιώσιμες;
Το έμφυλο χάσμα, όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία και την οικονομική δραστηριότητα, είναι ακόμη πιο εμφανές στον τομέα της καινοτόμου επιχειρηματικότητας. Πρόκειται για ένα πρόβλημα πανευρωπαϊκό, αφού σύμφωνα με την έκθεση Startup Heatmap Europe για το 2021, μόνο το 15,5% των νεοφυών επιχειρήσεων στην Ευρώπη έχουν γυναίκες στην ιδρυτική ομάδα. Οι επιχειρήσεις αυτές το 2020 προσέλκυσαν μόλις το 8% των κεφαλαίων που κατευθύνθηκαν σε νεοφυείς επιχειρήσεις, μέσω κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της ΔιαΝΕΟσις, 8 στους 10 ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων είναι άνδρες.
Αυτές τις ανισότητες θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε, ώστε να μη χάνεται πολύτιμο κεφάλαιο ταλέντου στην ελληνική οικονομία. Να διασφαλίσουμε μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης ότι οι γυναίκες δεν θα μείνουν στο περιθώριο της ψηφιακής και τεχνολογικής εξέλιξης, να πιέσουμε την ίση πρόσβαση σε πηγές άντλησης κεφαλαίων αναλάβουμε πρωτοβουλίες εξισορρόπησης της εργασιακής με την οικογενειακή ζωή.
Το ΕΒΕΑ κινείται δυναμικά σε αυτή την κατεύθυνση. Ήδη, σε συνεργασία με το Εθνικό Επιμελητηριακό Δίκτυο Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών (ΕΔΕΓΕ), έχει υλοποιήσει πρόγραμμα φιλοξενίας γυναικών επιχειρηματιών στη Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων. Στο επόμενο διάστημα, σχεδιάζουμε να υλοποιήσουμε περισσότερες δράσεις, τόσο αυτόνομα, όσο και με συμμετοχή στο Κέντρο Καινοτομίας για Γυναίκες, ενθαρρύνοντας έτσι την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας των γυναικών.