Γράφει η Σόνια Χαϊµαντά
adb Μπορείτε να µοιραστείτε µια κοµβική στιγµή ή ένα έργο στην καριέρα σας που διαµόρφωσε σηµαντικά την προσέγγισή σας στην ανάλυση δεδοµένων και στις στρατηγικές επικοινωνίες;
Πολύ νωρίς στην καριέρα µου, ένας συνάδελφός µου ανέλαβε να υποστηρίξει µια επιχείρηση που ήθελε να πουλήσει υπηρεσίες υποστήριξης υπολογιστών σε ηλικιωµένους. Η ιδέα τους ήταν να στοχεύουν σε άτοµα σε ηλικία συνταξιοδότησης. Έτσι, ο συνάδελφός µου επινόησε µια στρατηγική επικοινωνίας και µάρκετινγκ που θα βοηθούσε τον πελάτη να πετύχει ακριβώς αυτόν το στόχο. Περιέργως, η επιχείρηση δυσκολευόταν στη συνέχεια. Ο εν λόγω συνάδελφος µε πλησίασε και µε ρώτησε γιατί.
Πραγµατοποιήσαµε µια έρευνα και ανακαλύψαµε ότι οι συνταξιούχοι ηλικιωµένοι έχουν πολύ χρόνο στη διάθεσή τους για να αναζητήσουν λύσεις στο διαδίκτυο. Έχουν, επίσης, συχνά εγγόνια. Αποδεικνύεται ότι τα εγγόνια είναι αρκετά εξοικειωµένα µε τους υπολογιστές!
Με λίγα λόγια, το κοινό δεν ήταν το σωστό. Μια πιο έξυπνη προσέγγιση θα ήταν να στοχεύσουµε όσους δεν έχουν ακόµη συνταξιοδοτηθεί, οι οποίοι έχουν λίγο χρόνο και συνήθως δεν µπορούν να ζητήσουν βοήθεια από νεαρά µέλη της οικογένειας.
∆ιαισθητικά, ήταν λογικό να στοχεύσουµε στη µεγαλύτερηηλικία, αλλά ο «διάβολος» ήταν ξεκάθαρα στις λεπτοµέρειες. Η εσωτερική µας αίσθηση, ωστόσο, µπορεί να είναι αδύναµη, και γι’αυτό, είναι προτιµότερο να βασίζεται κανείς σε δεδοµένα.
Αν και αυτό το παράδειγµα είναι ίσως προφανές σε µερικούς, οι επικοινωνίες µάς παρουσιάζουν συχνά πιο περίπλοκα παζλ, αλλά µε το ίδιο αποτέλεσµα - λόγω της έλλειψης αντίκτυπου.
adb Η εργασία σας εκτείνεται σε διάφορους τοµείς και γεωγραφίες. Πώς προσαρµόζετε τις στρατηγικές σας για να ανταποκριθείτε στις διαφορετικές ανάγκες και προκλήσεις διαφορετικών βιοµηχανιών και περιοχών;
Νοµίζω ότι η παρουσία µου σε διαφορετικούς κλάδους και αγορές είναι ένα όφελος, όχι ένα µειονέκτηµα. Είναι κοινός τόπος στη συµβουλευτική ότι πρέπει να έχει κανείς βαθιά εµπειρία στον τοµέα στον οποίο εργάζεται. Ωστόσο, θεωρώ ότι η κάθετη σκέψη αποτελεί ένα εξίσου ισχυρό εργαλείο για την επίλυση προβληµάτων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν τίθενται προκλήσεις από µία από τις κύριες τάσεις που βλέπουµε - από την ψηφιοποίηση, περνώντας στην κοινωνική πόλωση και έως τις περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Μια λύση που αναπτύχθηκε για την αεροπορική βιοµηχανία, δεν χρειάζεται να λειτουργεί για µια εταιρεία ενέργειας, αφού η πραγµατική καινοτοµία δεν προέρχεται από την επανάληψη όσων ήδη γνωρίζουµε. Αντλώ έµπνευση από τη διαφορετικότητα που συναντώ στη δουλειά µου.
Σε τελική ανάλυση, κάθε πρόβληµα είναι διαφορετικό. Ειδικά στις επικοινωνίες, όπου έχουµε να κάνουµε µε τους ανθρώπους και όλες τις υπέροχες ιδιαιτερότητές µας.
adb Θα µπορούσατε να αναλύσετε πώς ενσωµατώνετε λύσεις αιχµής της επιστήµης δεδοµένων, όπως η µηχανική µάθηση και η τεχνητή νοηµοσύνη, µε την ανθρώπινη ευφυία στη διανοητική σας διαδικασία; Ποια πλεονεκτήµατα προσφέρει αυτή η υβριδική προσέγγιση στις στρατηγικές επικοινωνίες;
Ο Satya Nadella είπε κάποτε ότι είναι δουλειά του ηγέτη να παρέχει σαφήνεια σε αβέβαιες καταστάσεις. Αλλά οι ηγέτες δεν µπορούν να φέρουν σαφήνεια εάν οι ίδιοι δεν µπορούν να δουν καθαρά. Η ανθρώπινη δηµιουργικότητα και η ανάλυση δεδοµένων αποτελούν εργαλεία που πρέπει να χρησιµοποιεί κανείς για να αποκτήσει αυτήν τη σαφήνεια. Συχνά, ακούµε ότι είναι είτε διαίσθηση είτε έρευνα, ανθρώπινη νοηµοσύνη ή αλγόριθµοι. Είναι µια ωραία αντιπαράθεση, αλλά δεν αντικατοπτρίζει αυτό που χρειάζονται σήµερα οι ηγέτες. Υπάρχει έρευνα που δείχνει ότι το µεγαλύτερο δυναµικό για τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοηµοσύνη, είναι η αύξηση και όχι η αντικατάσταση της ανθρώπινης σκέψης ή προσπάθειας.
Συνδυάζοντας την επεξηγηµατική δύναµη των µεγάλων δεδοµένων και τις αναλυτικές δυνατότητες της τεχνητής νοηµοσύνης µε τη δική µας εξειδίκευση στο θέµα και τις διαφορετικές προοπτικές µας, επιτρέπουµε στους ηγέτες να αξιολογούν µε ασφάλεια ό,τι είναι γνωστό και να αντιδρούν στο άγνωστο µε πιο έξυπνο σχεδιασµό σεναρίων.
Όλοι σκεφτόµασταν µε πενταετή και δεκαετή πλάνα στο παρελθόν. Σήµερα, η τέχνη της ηγεσίας είναι να σκέφτεσαι µε πιθανότητες και κατά πόσο ένα σενάριο είναι εφικτό.
Η δουλειά µας είναι να αναπτύσσουµε εργαλεία και να παρέχουµε συµβουλές που βοηθούν τους ηγέτες να κάνουν ακριβώς αυτό.
adb Έχετε αναπτύξει καινοτόµα εργαλεία όπως η «Αποκωδικοποιηµένη επιτυχία» και ο «Ανιχνευτής κρυφού σήµατος». Πώς ενισχύουν αυτά τα εργαλεία τις διαδικασίες λήψης οργανωτικών αποφάσεων και διαχείρισης κρίσεων;
Αναζητούµε πάντα καλύτερους τρόπους για τη µείωση της αβεβαιότητας και τη διαχείριση των κινδύνων που παραµένουν. Το «Success Decoded» είναι ένα λογισµικό µε τεχνητή νοηµοσύνη, το οποίο αποκωδικοποιεί κυριολεκτικά πώς να πετύχει κανείς µε τους εταίρους του.
Υπάρχουν εξαιρετικά παραδείγµατα για το πώς εταιρείες έχουν γίνει γνωστές για ορισµένα πράγµατα. Η Apple, για παράδειγµα, συνδέθηκε µε υψηλού επιπέδου design και ασυνήθιστες προοπτικές για µεγάλο χρονικό διάστηµα, χάρη στην καµπάνια της «Think Different». Η κατανόηση του τι κάνει τους οργανισµούς διάσηµους για κάτι, είναι ένα ισχυρό εργαλείο που επιτρέπει στους ειδικούς της επικοινωνίας να µεταφέρουν αυτή την ιδέα στους εταίρους τους µε ολοένα και πιο στοχευµένους τρόπους. Αυτό, ακριβώς, κάνει το «Success Decoded».
Ο «ανιχνευτής κρυφού σήµατος», από την άλλη πλευρά, είναι αυτό που θα ονόµαζα το επόµενο επίπεδο παρακολούθησης κρίσεων. Ξεκινά µε απλές αναφορές συµβατικών µέσων επικοινωνίας και µέσων κοινωνικής δικτύωσης, αλλά προσθέσαµε και ένα επίπεδο µηχανικής µάθησης. Το εργαλείο µπορεί να αναγνωρίσει κρίσιµα σήµατα που µπορεί να υποδηλώνουν ένα προβληµατικό ζήτηµα πολύ νωρίτερα από ό,τι οι παραδοσιακές προσεγγίσεις. ∆ίνει στους επαγγελµατίες της επικοινωνίας περισσότερο χρόνο για να διαχειριστούν µια πιθανή κρίση και να την περιορίσουν.
Όπως βλέπετε, και οι δύο λύσεις έχουν σκοπό να µειώσουν την αβεβαιότητα και να διαχειριστούν τον κίνδυνο. Είναι απλώς ότι ένας από αυτούς κοιτάζει περισσότερο προς τις ευκαιρίες που υπάρχουν στο εξωτερικό περιβάλλον, ενώ ο άλλος προστατεύει την υπάρχουσα φήµη ενός οργανισµού.
Όταν σκεφτόµαστε νέα εργαλεία όπως αυτά, µπαίνουµε στη θέση των υπευθύνων λήψης αποφάσεων µε τους οποίους συνεργαζόµαστε. Αυτό που είναι σηµαντικό για µένα, είναι να παραµείνω βυθισµένος στις προκλήσεις που αντιµετωπίζουν και να αναπτύξω εργαλεία που λύνουν αυτά τα προβλήµατα.
adb Ως ψυχολόγος πειθούς και επιστήµονας δεδοµένων, πώς πλοηγείστε στο εξελισσόµενο τοπίο των ψηφιακών µέσων και τον αντίκτυπό τους στη συµπεριφορά των καταναλωτών; Θα µπορούσατε να µοιραστείτε πληροφορίες σχετικά µε τη µόχλευση δεδοµένων για τη δηµιουργία αποτελεσµατικών στρατηγικών ανταλλαγής µηνυµάτων στη σηµερινή ψηφιακή εποχή;
∆εν ακούγεται ιδιαίτερα συναρπαστικό, αλλά ο καλύτερος τρόπος είναι να εφαρµόσει κανείς αυστηρά τις ιδέες σε όλη την καθιερωµένη διαδικασία ανάπτυξης καλών στρατηγικών επικοινωνίας. Ωστόσο, πολύ συχνά βλέπω ανθρώπους να το τσιγκουνεύονται και να αναρωτιούνται αν θα επιτύχουν αποτελέσµατα.
Τείνω να έχω τη µεγαλύτερη εµµονή µε το κοινό που προσπαθώ να προσεγγίσω και τα στοιχεία που έχω στη διάθεσή µου για να το προσεγγίσω. Η καλή επικοινωνία είναι εξαιρετικά απλή στον πυρήνα της. Όλα έχουν να κάνουν µε τη συνάφεια και την αξιοπιστία.
Τι ενδιαφέρει τους εταίρους σας και τι µπορεί κανείς να πει αυθεντικά.
Η βαθιά κατανόηση των παραπάνω είναι ζωτικής σηµασίας, και είναι σηµαντικό να το προσεγγίσουµε µε έναν ευρύ φακό. Αυτό που εννοώ, είναι να µην εστιάζουµε πολύ στενά στους δικούς µας στόχους. Επιτρέψτε µου να σας δώσω ένα παράδειγµα από την επιστήµη. Αν προσπαθώ να κατανοήσω τα πρότυπα «κατανάλωσης» τηλεόρασης από τους ανθρώπους, καλύτερα να παρακολουθώ και τα µοντέλα του καιρού. Γιατί; Γιατί αν βρέξει, οι άνθρωποι θα µένουν πιο συχνά σε εσωτερικούς χώρους και, εποµένως, θα παρακολουθούν περισσότερη τηλεόραση. Είναι προφανές, αλλά αν εστιάσει κανείς απλώς στην «κατανάλωση» τηλεόρασης, θα προσπαθήσει να κατανοήσει τον αντίκτυπο του µεγέθους της οθόνης, πώς φαίνεται το τηλεοπτικό πρόγραµµα και ούτω καθεξής. ∆εν θα σκεφτεί το πλαίσιο στο οποίο οι άνθρωποι αποφασίζουν είτε να δουν είτε να µη δουν τηλεόραση. Η κατανόηση του τι είναι σχετικό µε τους εταίρους σας δεν είναι πάντα απλή. Πρέπει να κάνει κανείς τη σωστή ερώτηση. Μερικές φορές, δεν είναι καν να κάνεις τη σωστή ερώτηση, είναι να παρατηρήσεις πώς συµπεριφέρονται οι άνθρωποι και να βγάλεις συµπεράσµατα από αυτό. Ως άνθρωποι, είµαστε εξαιρετικά κακοί στο να ξέρουµε τι θέλουµε ή τι χρειαζόµαστε µερικές φορές.
Γι’αυτό, έχουµε αναπτύξει αυτό που ονοµάζουµε «χαρτογράφηση συνοµιλιών». Ένα σύνολο τεχνικών που µας επιτρέπει να συλλέγουµε εκατοµµύρια σηµεία δεδοµένων από νοηµοσύνη ανοιχτού κώδικα, για να αναλύουµε µοντέλα που δεν είναι αµέσως ορατά στις δικές µας γνωστικές ικανότητες. Ο συνδυασµός λύσεων, όπως αυτή µε την παραδοσιακή έρευνα αγοράς και η προσθήκη της ανθρώπινης δηµιουργικότητας πάνω από αυτό είναι το κλειδί.
Η άλλη πτυχή είναι να µπορείς πραγµατικά να προσφέρεις κάτι στους ανθρώπους. Σε σχέση µε το παραπάνω παράδειγµά µου, το REI είναι ένα κατάστηµα εξοπλισµού εξωτερικού χώρου στις Ηνωµένες Πολιτείες. Πριν από µερικά χρόνια, αποφάσισε να κλείσει τα καταστήµατά του την Black Friday, αντί να προσφέρει µεγάλες εκπτώσεις στους πελάτες. Το έκανε επειδή συνειδητοποίησε ότι ενώ όλοι ενδιαφέρονται να αποκτήσουν αγαθά στη φθηνότερη τιµή, υπάρχει µια αυξανόµενη δυσαρέσκεια για τον µη βιώσιµο καταναλωτισµό. Έτσι, το REI ζήτησε από όλους να βγουν έξω τη Μαύρη Παρασκευή και να απολαύσουν τη φύση. Ενώ ίσως κόστισε στο REI οικονοµικά εκείνη την ηµέρα, δηµιούργησε µια µεγαλύτερη σύνδεση µεταξύ της εταιρείας και των µετόχων της. Επειδή ούτε θα αγοράζατε εξοπλισµό ούτε θα εργαζόσασταν γι’ αυτή την εταιρεία ούτε θα επενδύατε σε µια εταιρεία εξωτερικού χώρου ούτε θα συνεργαζόσασταν µε άλλον τρόπο µε µια εταιρεία εξωτερικού χώρου, εκτός και αν σας ενδιέφερε η φύση και να περνάτε χρόνο έξω. Σήµερα, τεχνικές όπως το «Virtual Message Testing», µια λύση που µπορεί να βελτιστοποιήσει τις ιστορίες πριν βγείτε ζωντανά, µπορεί να αυξήσει περαιτέρω τον αντίκτυπο ιστοριών όπως αυτές.
Ωστόσο, η ίδια η διαδικασία δεν έχει αλλάξει πραγµατικά από την έναρξη των σύγχρονων δηµοσίων σχέσεων. Γνωρίστε το κοινό σας, δηµιουργήστε µια πειστική αφήγηση, επιλέξτε τις κατάλληλες µορφές και κανάλια και, στη συνέχεια, εκτελέστε το µε σκοπιµότητα. Η διαφορά είναι η πολυπλοκότητα του περιβάλλοντος στο οποίο λειτουργούν οι σύγχρονοι φορείς επικοινωνίας. Ευτυχώς, η νευροψυχολογία και η επιστήµη δεδοµένων είναι καταπληκτικές προσθήκες στις αποσκευές µας. Αυτό ισχύει και για την αξιολόγηση της επιτυχίας. Εάν οι υπεύθυνοι επικοινωνίας θέλουν µια θέση στο τραπέζι των ανώτατων στελεχών, πρέπει να είναι σε θέση να ποσοτικοποιήσουν τον αντίκτυπο. Οι πρόσφατες καινοτοµίες το καθιστούν πιο εφικτό από ποτέ.
adb Με την εκτεταµένη πείρα σας στη συµβουλευτική και στον ακαδηµαϊκό χώρο, ποιες θεωρείτε ότι είναι οι πιο πιεστικές προκλήσεις και ευκαιρίες στη διασταύρωση της ανάλυσης δεδοµένων, των στρατηγικών επικοινωνιών και της επιχειρηµατικής ηγεσίας σήµερα;
Το πρώτο πράγµα που έρχεται στο µυαλό, είναι βεβαίως η παραπληροφόρηση και η αποπληροφόρηση. Ενώ η τεχνητή νοηµοσύνη έχει µεγάλες δυνατότητες να επιταχύνει και να διευκολύνει αυτό που κάνουµε, υπάρχει επίσης ένα πλήθος λιγότερο εύγευστων εφαρµογών. Ίσως θυµάστε όταν ένα ψεύτικο tweet του Bloomberg έδειξε ένα φλεγόµενο Πεντάγωνο και ο S&P έκανε βουτιά. Η πραγµατική οικονοµική αξία χάθηκε εκείνη την ηµέρα, αλλά το tweet κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από τεχνητή νοηµοσύνη. Αυτός είναι εν µέρει ο λόγος που αναπτύξαµε τον «ανιχνευτή κρυφού σήµατος» και άλλα παρόµοια προϊόντα. Η ενασχόληση µε αυτό το είδος τεχνολογίας πρόκειται να γίνει ένας νέος τοµέας για τους επαγγελµατίες της επικοινωνίας και θα εξελιχθεί σε µέρος της καθηµερινής τους ζωής. Θα δούµε τα τµήµατα δηµοσίων και εταιρικών υποθέσεων να µεταµορφώνονται, για να προσαρµοστούν σε αυτές τις αλλαγές. Όπως και θα κρατήσει επίσης σε εγρήγορση τους Chief Risk officers, τους νοµικούς συµβούλους και, φυσικά, τους υπεύθυνους χάραξης δηµόσιας πολιτικής!
Κάτι άλλο που θα κάνουν η τεχνητή νοηµοσύνη και η ροµποτική στις επικοινωνίες και ευρύτερα, είναι να επιταχύνουν και να διευκολύνουν εργασίες και διαδικασίες. Αυτό θα µας δώσει περισσότερο χρόνο για να σκεφτούµε πώς δηµιουργούµε στρατηγική και πώς εφαρµόζουµε τα πράγµατα. Θα είναι επιτακτική ανάγκη για όλους µας να το αξιοποιήσουµε στον µέγιστο βαθµό και να βρούµε τρόπους να εργαστούµε παράλληλα µε αυτές τις τεχνολογίες. Προσωπικά, το βρίσκω πολύ συναρπαστικό. Ένας από τους λόγους για τους οποίους ασχολήθηκα µε την ανάλυση δεδοµένων, ήταν επειδή δεν είναι καθόλου ένα βολικό εργαλείο για να µαθαίνω για τους ανθρώπους και τον κόσµο γρήγορα και αξιόπιστα. Τώρα έχουµε εργαλεία που µπορούν να µας βοηθήσουν να κάνουµε το ίδιο µε την τέχνη µας ως ειδικοί της επικοινωνίας, γενικότερα.
Τούτου λεχθέντος, ενώ η τεχνολογία οδηγεί πολλές από τις σηµαντικές αλλαγές που βλέπουµε σήµερα, συχνά τη σκέφτοµαι απλώς ως καταλύτη. Η αβεβαιότητα για την οποία ακούµε τόσο συχνά όταν µιλάµε µε τους πελάτες µας, δεν προέρχεται απλώς από την ψηφιακή τεχνολογία. Προέρχεται από προκλήσεις όπως η κλιµατική αλλαγή, από τις γεωπολιτικές αναταραχές, από την αυξανόµενη κοινωνική πόλωση και από οικονοµικούς παράγοντες, όπως το κόστος ζωής. Αν και αυτό µπορεί να δηµιουργήσει µια ζοφερή εικόνα, όλο και περισσότερο οι εταίροι κοιτάζουν τις επιχειρήσεις ως φορείς που µπορούν να συµβάλουν στη θετική αλλαγή. Θεωρώ ότι είναι µια πραγµατική ευκαιρία τόσο για managers όσο και για τους ειδικούς της επικοινωνίας. Όλο και περισσότερο, οι συµπράξεις δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα διαµορφώνουν το συλλογικό µας µέλλον προς το καλύτερο. Αφορά περισσότερο τη σκέψη σε συνεργατικά οικοσυστήµατα που δηµιουργούν αµοιβαίο όφελος και αποτελούν επιχειρηµατική αξία για τις εταιρείες σε ένα πιο βιώσιµο περιβάλλον για ισχυρότερες κοινότητες. Η τεχνολογία µπορεί, επίσης, να παίξει ρόλο σε αυτό, αλλά τελικά εξαρτάται από εµάς να δηµιουργήσουµε κοινή αξία.
adb Ως επαγγελµατίας και ως ακαδηµαϊκός, πώς εξισορροπείτε το να µένετε µπροστά από τις αναδυόµενες τάσεις και τεχνολογίες στην ανάλυση δεδοµένων και στις στρατηγικές επικοινωνίες, διασφαλίζοντας παράλληλα την πρακτική εφαρµογή των γνώσεων και των λύσεών σας για τους πελάτες σας;
Μακάρι να υπήρχε µια συστηµατική διαδικασία σε όλα αυτά. Αλλά θεωρώ ότι η παιδική περιέργεια είναι το κλειδί. ∆ιαβάζω αδηφάγα σχετικά µε τις νέες εξελίξεις. ∆εν µπορώ να περιµένω έως ότου µπορέσω να έρθω σε επαφή τις νέες τεχνολογίες. ∆οκιµάζω τα πάντα. Αυτό δεν αφορά µόνο τις ψηφιακές καινοτοµίες ή εκείνες στον τοµέα των επικοινωνιών. Το ίδιο κάνω µε το φαγητό, µε νέα είδη τέχνης, µε τον αθλητισµό. Συνδέεται µε αυτό που είπα νωρίτερα σχετικά µε τη σηµασία του πλαισίου. Χρειάζεσαι όρεξη για να καταλάβεις αυτόν τον κόσµο αν είσαι επαγγελµατίας της επικοινωνίας.
Για το σκοπό αυτό, είναι σηµαντικό να δηµιουργεί κανείς µια ρουτίνα που του επιτρέπει να το πετύχει αυτό. Συχνά έχουµε εµµονή µε την παραγωγικότητα, ωστόσο η πραγµατική διορατικότητα δεν έρχεται σε βήµατα των 30 λεπτών. Το να περάσει κανείς χρόνο στη βεράντα, να παρακολουθεί τα πουλιά να κελαηδούν µακριά, να κατευθύνεται στο νέο µοντέρνο καφέ ή να πηγαίνει για τρέξιµο, θα µπορούσε να είναι όλα αυτά που χρειάζεται για να έχει µια επίφαση ως προς το τι ενδιαφέρει τους εταίρους ή να βρει κάτι εξαιρετικό που µπορεί να προσφέρει ο οργανισµός του σε αυτούς.
Πολύ συχνά, βλέπουµε τον κόσµο µόνον ως επαγγελµατίες, ενώ εργαζόµαστε και θεωρούµε ότι η δουλειά µας είναι η ανάπτυξη περιεχοµένου και η συµµετοχή των εταίρων µε κάποια µορφή. Αλλά αυτό είναι µόνο το µισό.
Είναι πραγµατικά πολύ διασκεδαστικό, γιατί µε την τεχνητή νοηµοσύνη προσπαθούµε να κάνουµε τις µηχανές να µαθαίνουν µε τον ίδιο τρόπο που µαθαίνουν τα παιδιά. Ωστόσο, εµείς οι ίδιοι χάνουµε όλο και περισσότερο αυτή την ικανότητα καθώς µεγαλώνουµε.
Ως ερευνητής πειθούς, επιστήµονας δεδοµένων, σύµβουλος και άνθρωπος, το µεγαλύτερο πλεονέκτηµά µου είναι η αίσθηση της απορίας και η διαρκής επιθυµία µου να ρωτάω πάντα το «γιατί».
adb Πώς αντιλαµβάνεστε το lobbying εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ποια είναι η γνώµη σας για το ρόλο και τον αντίκτυπό του, ιδιαίτερα όσον αφορά την Ελλάδα;
Το lobbying δεν είναι ο αγαπηµένος µου όρος, πρέπει να οµολογήσω. ∆εν πιστεύω ότι η δουλειά των δηµοσίων υποθέσεων ή των δηµοσίων σχέσεων είναι να βρίσκουν ευφηµισµούς. Το να δηλώνεις ξεκάθαρα τι είναι και τι όχι, είναι πιο σηµαντικό από ποτέ. Ωστόσο, η άσκηση πίεσης συνεπάγεται µονοµερή επιβολή του συµφέροντος µιας εταιρείας ή του κλάδου στην πολιτική διαδικασία. Ωστόσο, το ερώτηµα των εξετάσεων για όλους µας είναι πώς µπορούµε να δηµιουργήσουµε κοινή αξία. Νοµίζω ότι αυτό κάνουν ήδη οι καλύτεροι επαγγελµατίες της επικοινωνίας, οι ηγέτες των επιχειρήσεων και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής.
Η διαδικασία, βέβαια, δεν έχει γίνει λιγότερο περίπλοκη, αλλά έχει γίνει πιο διαφανής και χρήσιµη. ∆ούλευα κάποτε µε έναν πελάτη που µου είχε πει ότι η δουλειά που κάνουν είναι περίπλοκη, αλλά ο λόγος για τον οποίο την κάνουν, δεν είναι. Νοµίζω ότι αυτό είναι αληθές για τα περισσότερα από τα πράγµατα που αξίζει να δουλεύουµε. Μια µεγαλύτερη κατανόηση µεταξύ πολιτικών, πολιτών και επιχειρηµατικών ηγετών δεν µπορεί παρά να είναι καλό για κάθε δηµοκρατία.
Μιλώντας για δηµοκρατία, σπούδασα φιλοσοφία στα νεότερά µου χρόνια. Η Ελλάδα µάλλον έχει δώσει περισσότερα στον κόσµο από αυτή την άποψη από οποιοδήποτε άλλο έθνος. Μια κληρονοµιά που λάµπει ακόµα.
Τώρα, η Ελλάδα του σήµερα βρίσκεται επίσης στην καρδιά µερικών από τις πιο πρόσφατες εξελίξεις που ανέφερα προηγουµένως - είτε αυτές είναι οι επιπτώσεις των περιβαλλοντικών καταστροφών, οι επιπτώσεις από τις γεωπολιτικές αναταραχές και το δύσκολο οικονοµικό περιβάλλον. Κατά κάποιον τρόπο, η Ελλάδα µπορεί να είναι ο λαµπαδηδρόµος για την Ευρώπη, καθώς µπορούµε να αποκρυσταλλώσουµε ό,τι είναι στον ορίζοντα για την ήπειρο, παρατηρώντας τι συµβαίνει στην Ελλάδα. ∆ίνει στους ηγέτες µια πληθώρα προκλήσεων που πρέπει να αντιµετωπίσουν, αλλά και την ευκαιρία να προσθέσουν σαφήνεια σε ένα ευρύ φάσµα συζητήσεων που επί του παρόντος δεν γίνονται.
Νιώθω ότι υπάρχουν πολλά να µάθουµε από την Ελλάδα. Προσωπικά, συνεχίζω να επιστρέφω στην αρχαία σοφία των µεγαλύτερων στοχαστών της - µεγάλο µέρος της οποίας δεν έχει χάσει καθόλου από τη σηµασία της στον κόσµο που ζούµε, λίγους αιώνες αργότερα.
