Γράφει ο Γιώργος Κουρμούσης
Ο Επίκουρος (341 - 270 π.Χ.), θα ήταν τότε 12 -13 ετών, όταν κάποιος δάσκαλός του διαβάζοντας από το σχολικό εγχειρίδιο είπε στην τάξη ότι στην Κοσμογονία του Ησιόδου όλα δημιουργήθηκαν από το Χάος και πρώτα έγινε το Χάος και μετά ο Θεός, ρώτησε αυθόρμητα: «και το Χάος πώς δημιουργήθηκε;». «Καλή ερώτηση», απάντησε αμήχανα ο καψερός ο δάσκαλος, «αλλά δεν ξέρω»! Έτσι ο μικρός Επίκουρος παράτησε το σχολείο και άρχισε να ψάχνει μόνος του, γιατί κατάλαβε ότι την απάντηση σε τέτοιου είδους ερωτήματα θα την εύρισκε μόνο στη Φιλοσοφία. (Διογ. Λαέρτ., Βίοι Χ,1)
Πέρασαν 350 χρόνια περίπου και ήλθε ο ευαγγελιστής Ιωάννης, που λένε ότι διέθετε και στοιχεία αρχαιοελληνικής παιδείας, που έγραψε ότι «εν αρχή ην ο Λόγος», δηλαδή η Λογική, και... «πάντα δι αυτού εγένετο και χωρίς αυτού εγένετο ουδέν εν ο γέγονεν» (Ευαγγ. Ιωάννης 1,1) και μετά συνέχισε με τη βιογραφία του Ιησού, όπως και οι άλλοι τρεις ευαγγελιστές.
Αλλά ποια είναι αυτή η λογική, που αναιρεί το Χάος και πάνω της εδράζεται και η διαρκώς εξελισσόμενη Επιστήμη, που παραμερίζει ή περιορίζει το Χάος; Πολλοί ασχολήθηκαν με το θέμα αυτό διά μέσου των αιώνων. Από τον Αριστοτέλη, τον Θωμά Ακινάτη και τον Χέγκελ μέχρι τον Ράσελ, τον Βιτγκενστάιν και πολλούς συγχρόνους, ων ουκ έστιν αριθμός, αλλά αυτό είναι μια άλλη μεγάλη ιστορία...
Η Παλαιά Διαθήκη αρχίζει με το: «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην». (Γεν. Α,1). Αν ζούσε ακόμα ο μικρός Επίκουρος, θα ξαναρωτούσε: «και τον Θεόν τις εποίησεν;»... και το μεγάλο αυτό πρόβλημα παραμένει και ίσως να παραμείνει για πολύ καιρό ακόμα άλυτο και ασφαλώς δεν θα το λύσουμε εμείς από εδώ. Ύστερα από όλα τα προκαταρκτικά, ως γνωστόν, ο Θεός αποφάσισε να κάνει και τον άνθρωπο, άρρεν και θήλυ, «κατ’ εικόνα εαυτού». Και μετά ξεκουράστηκε για τα καλά, γιατί είχε κουραστεί, φαίνεται, πολύ, αλλά μετά έζησαν όλοι καλά και εμείς χειρότερα...
Πρόσφατα διάβασα στις εφημερίδες ότι 150 επιστήμονες «συζήτησαν κεκλεισμένων των θυρών» στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ τη δημιουργία ενός συνθετικού γονιδιώματος, με τη χρήση χημικών ουσιών, που παράγονται αφειδώς σε οποιοδήποτε εργαστήριο, για να προχωρήσουν στην κατασκευή DNA ανάλογου με αυτό που περιέχεται στα ανθρώπινα χρωμοσώματα! Με άλλα λόγια, δηλαδή, μπήκαν οι βάσεις για την κατασκευή ή τη δημιουργία, αν θέλετε, ενός ανθρώπου με τεχνικά μέσα. Περισσότερες λεπτομέρειες, γράφει το δημοσίευμα, κρατούνται ακόμα μυστικές...
Το εν λόγω αποτέλεσμα, που βασικά στηρίζεται στην αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος, ίσως να οδηγήσει στη λύση του μεγαλύτερου προβλήματος του κόσμου τούτου, τη δημιουργία δηλαδή του ζώντος όντος και φυσικά του ανθρώπου (!), εκτός βέβαια από την εντυπωσιακή και αποφασιστική βοήθεια στις θεραπείες των διαφόρων -ακόμα και ανίατων μέχρι τώρα- νοσημάτων.
Το κόστος για το επίτευγμα αυτό παραμένει ακόμα αρκετά υψηλό, διότι για τη σύνθεση ενός μόνο ανθρώπινου γονιδιώματος -και χρειάζονται ταυτόχρονα πάρα πολλά- απαιτούνται σήμερα 90 εκατ. δολάρια, αλλά αργότερα σίγουρα το κόστος θα μειωθεί σημαντικά. Ωστόσο, η αρχή έγινε και η αρχή, όπως λένε, είναι το ήμισυ του παντός και αυτό το υπόλοιπο ήμισυ είναι ελάχιστο.
Οι συγκεκριμένοι επιστήμονες ισχυρίζονται, επίσης, ότι θα μπορούν να δημιουργούν ανθρώπους με προκαθορισμένα φυσικά χαρακτηριστικά, όπως π.χ. του επιστήμονα, του εργάτη, του δούλου, του δολοφόνου, του Πλάτωνα, του Ναπολέοντα, του Αϊνστάιν, του Χίτλερ, του Στάλιν και πολλών άλλων - όρεξη (και λεφτά) να υπάρχουν...
Θα πρέπει να θυμίσω ότι οι ποικιλόμορφες προσπάθειες για τη... «βελτίωση» του ανθρώπινου γένους δεν σταμάτησαν διαχρονικά και αναφέρω ενδεικτικά τη νουβέλα της Αγγλίδας Mary Shelley, το 1818, με τον Φρανκενστάιν και τα κτηνώδη πειράματα του γιατρού Josef Mengele στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης Άουσβιτς - Μπίρκεναου κατά τη διάρκεια των ετών 1942 - 1945. Τέτοια πειράματα θα έχουν γίνει ήδη πολλά, αλλά κρατούνται μυστικά. Παρεμπιπτόντως, τι τραβάνε τα δύσμοιρα πειραματοζωάκια στα διάφορα επιστημονικά εργαστήρια για το καλό και τη βελτίωση ημών των ανθρώπων;
Ωστόσο, είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, παρά τη ραγδαία εξέλιξη και της Επιστήμης, πολλοί «νέοι θεοί» αναφύονται και έτσι, εξαιρουμένων των ιατρών και άλλων συναφών επιστημόνων, που από καιρό το έχουν αποδείξει αυτό, κάτι άλλοι, όπως θαυματοποιοί, μάγοι, προφήτες και άλλα συγγενικά είδη, δραστηριοποιούνται στο περιθώριο μέχρις ότου ξεκαθαρίσει και εδώ το τοπίο από κάθε λογής απάτη, αγυρτεία, ιδεοληψία, αρρωστημένη φαντασία και ακραίο φανατισμό.
Εν κατακλείδι, νομίζω πως το θέμα που μας απασχόλησε σήμερα, έχει τεράστιες ηθικές διαστάσεις και λανθάνουσες προεκτάσεις, όπου συνάπτονται τόσο η διαρκής διαμάχη μεταξύ των υποστηρικτών της δημιουργίας ή της εξέλιξης, καθώς και το ερώτημα αν η διαμόρφωση του ανθρώπινου όντος είναι τυχαία και συμπτωματική ή ηθελημένη ενέργεια κάποιου ανώτερου και ευφυέστατου «Όντος» και ποιο, άραγε, είναι το Ον αυτό;
Και όταν τελικά το ανακαλύψουμε και το εντοπίσουμε, θα πρέπει και εμείς να αναρωτηθούμε μαζί με τον μικρό Επίκουρο: και αυτό το «Ον» ποιος το δημιούργησε;
Αναδημοσίευση από το τεύχος 902 του "adbusiness".